słońce, słuńce |
'zabarwić, zarumienić, opalić, colorare, fuscare': [kogoś słońce było okrasiło] |
'zaćmić się, deficere (dicitur de sole)' : [słońce pomirzkło] |
Promień... z siebie słońce wypuścił, słońce światłe przez zachodu, gwiazda jasna bez upadu (war. 1453 R XXV 212: przez zapadu) niebieskiej światłości XV p. post. |
Uźrzą mądrzy tego świata, iż dobra boska otpłata: chowali tu żywot swoj ciasno, alić jich sirca nad słońce jasno |
'strona świata, w której znika słońce pod wieczór za linią horyzontu, caeli regio occidentalis, occasus, occidens': |
'pora, w której słońce znika za horyzontem, hora diei, qua sol occidit': |
Słońce się jest zaćmiło, ziemia bar-zo drżała XV ex. |
Maryja jęła zakrywać <dziecię> rąbki (Maria puerum vestibus tegebat) bojęcy sie, aby jego słońce nie uraziło |
'pora, w której słońce znika za horyzontem, hora diei, qua sol occidit': |
O tem, iże wtenczas, kiedy Judasz przedał miłego Jesusa, słońce zamirzkło |
Ty jeś ukował zarzę (fabricatus es auroram, Fl: zorze) i słońce |
'stać się ciepłym, gorącym, calefieri': [słońce było sie rozgrzało] |
A też dnia, ktoregoż Bog przedan, po<d>tenczas lepak słońce pomirzkło a tegodla pozno przyszedł (sc. Jesus) do Betanijej |
Słońce to jest Jesus miły, ktorego ojcowie pragnęli |
'miejsce na horyzoncie, w którym pojawia się rano słońce zimą, południowy wschód, punctum inter ortum et meridiem spectans, quo sol in hieme oritur': |
A jako słońce na nie uderzyło, natychmiast zgorzało ono nasienie, ni miało nad sobą pierści i nie mogło mieć macice a przeto musiło uschnąć (et continuo exorta sunt, quia non habebant altitudinem terrae Mat 13, 5) |
Potym ona drzewa rzymska, zwany Słońce i Miesiąc wtenczas (illae quondam arbores solis atque lunae), ktoreż są dawały odpowiedanie ludu pospolnemu |
Tego dnia, kiedy się dziewica Maryja narodziła, po wszemu światu była tako wilika światłość słoneczna, iże słońce tego dnia tyle dwojc świciło niżli inego dnia |
Po wszemu światu była tako wilika światłość słoneczna, iże słońce tego dnia tyle dwojc świciło niżli (czy niźli) inego dnia |
Słońce i miesiąc stały w przebytku swoim, w światłości strzał twoich pojdą, w plszczeniu błyskającego kopija twego (in splendore fulgurantis hastae tuae Hab 3, 11) |
A gdy sie to przedanie stało w Jerusalem, ... po<d>tenczas lepak słońce pomirzkło |
Słońce... serca nasze pobudzawa, bysmy przyjęli jasność i służbę boską |
Potym ona drzewa rzymska, zwany Słońce i Miesiąc, ktoreż są dawały odpowiedanie ludu pospolnemu (responsum omnibus dederunt tam commune) |
'kraniec ziemi po tej jej stronie, po której wschodzi (pozornie) słońce, ultima pars terrae ab ortu solis': |
Jako Tadeusz wnidzie do krola Abagara (cum ad regem ingrediebatur), oblicze jego Abagarus uźry światłe jako słońce |
'słońce, sol': |
'środek dnia, pora dnia, kiedy słońce wznosi się najwyżej, meridies, tempus meridianum': |
'strona świata, w której słońce wznosi się najwyżej, meridies, meridiana pars caeli': |
A jako słońce na nie uderzyło, natychmiast zgorzało ono nasienie (sole autem orto aestuaverunt Mat 13, 6) |
Zawiesiwszy sąd na promieniu słonecznym i ciągnął za sobą słońce (solem) jako powroz z tym wiadrem |
'słońce jako przedmiot kultu, sol, cui honores divini tribuuntur': |
Potym ona drzewa rzymska, ktoreż są zwany Słońce i Miesiąc (arbores solis atque lunae), dawały odpowiedanie ludu pospolnemu wtenczas |
'taki jak wschodzące na horyzoncie słońce, pełen blasku, ognia, soli orienti similis, igneus, ardens': |
'strona świata, w której pojawia się rano słońce, oriens, mundi pars, qua sol oritur': |
'miejsce na horyzoncie, w którym pojawia się rano słońce zimą, południowy wschód, punctum inter ortum et meridiem spectans, quo sol in hieme oritur': |
'pora, o której pojawia się zorza lub rano słońce, poranek, tempus, quo aurora vel sol oritur': |
Po smętku tych dniow (post tribulationem dierum illorum Mat 24, 29) słońce będzie zaćmiono |
'strona świata, w której pojawia się słońce, pars caeli orientalis': |
strawiony 'wypalony, wytrawiony przez słońce, radiis solis exustus, corruptus': |
Potym widziany trzy słońca na niebie, a ty sie zeszły w gromadę i uczyniły jedno słońce. To sie nam [...] znamienuje duchownie wyobrażenie Boga w Trojcy jedynego (quod nobis... videtur assignare unius dei trinitatis mystice figuram) |
Słońce jasne promienie wypuszcza (quasi sol refulgens Ecclus 50, 7) |
'pora, gdy słońce znajduje się w zenicie, zarazem (według ówczesnych pojęć) pora niebezpieczna, momentum temporis, quo sol est in zenith, quod maxime periculosum credebatur': |
'słońce, sol': |
'strona świata, w której słońce znika za horyzontem, zachód, caeli regio occidentalis, occasus, occidens': |
Słońce sie jest zaćmiło, ziemia barzo drżała, opoki sie padały XV ex. |
Iże słońce tego dnia tyle dwojc świciło niżli inego dnia (in duplo quod plus solito sol luxit in hac die) |
A gdy sie to przedanie stało w Jerusalem, to bylo prawie w ten czas, w ktory był Bog światłość słuneczną stworzył. A też dnia, ktoregoż Bog przedan, po<d>tenczas lepak słońce pomirzkło |