artykuł hasłowy:  podnieść

Jednostki:
(1) 1. 'dźwignąć, przesunąć coś na wyższy poziom, tollere, levare, attollere':
(2) ~ 'głośno mówić, krzyczeć, vocem tollere, intendere':
(3) ~ 'podnieść moralnie, z grzechów, peccatorem ad meliora erigere':
(4) ~
(5) ~~ podnieść się 'wstać (z pozycji leżącej), wyprostować się, surgere, consurgere, erigi':
(6) ~
(7) ~ 'powstać przeciwko komuś, na kogoś, se commovere contra aliquem':
(8) ~ 'stać się pysznym, superbum fieri':
(9) ~
(10) ~
(11) 2. (o oczach) 'skierować w jakimś kierunku wzrok, spojrzeć, oculos levare, flectere':
(12) ~ k(u) komuś, czemuś:
(13) ~ na coś:
(14) ~ 'do góry, ku górze, in caelum, sursum':
(15) ~
(16) ~ przenośnie:
(17) ~
(18) 3. (o budowli) 'uczynić wyższą lub wyżej położoną, podwyższyć, nadbudować, (de aedificiis, constructionibus sim.) elevare, in altitudinem efferre':
(19) 4. 'postawić, wybudować, erigere, construere':
(20) ~ 'rozwinąć chorągiew, podnieść wyżej, vexillum elevare, pandere':
(21) 5. 'wywyższyć, otoczyć czcią, uczcić, honoribus, efferre, evehere':
(22) ~ 'wyżej cenić, przenosić nad coś, praeferre, anteponere':
(23) 6. 'zabrać, wziąć, tollere, auferre':
(24) ~ 'odebrać, otrzymać, uzyskać pieniądze (dobra) w spadku, w wyniku sprzedaży itp., pecuniam, (bona) accipere hereditate, venditione sim.':
(25) 7. 'wykonać czynność nazwaną dopełnieniem, facere (non nisi in certis verborum iuncturis)':
(26) ~
(27) ~
(28) ~
(29) ~
(30) ~
(31) 8. 'zlikwidować, znieść opłatę, pretium tollere, abolere':
(32) 9. 'usunąć, kazać odejść, abire iubere' (?):
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajnieciągła autosemantyczna
Numer(14) ~
Jednostka
nieciągła		w niebo
Definicja'do góry, ku górze, in caelum, sursum':
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Yensze, *przettyn nyszly czyrpyal, wsząl chleeb w swąthe y teesz welebnee rancze swoy y podnyossl oczy swe w nyebo (elevatis oculis in caelum, Msza VI. VII: podnyoswszy, I. VIII: pothnyowszy, IV: wsznyoszwszy)..., tobye *schwalø dayøcz, przeszegnal 1424
Przykład
w transkrypcji		Jenże, przed tym niżli cirpiał, wziął chleb w święte i też wielebne ręce swoi i podniosł oczy swe w niebo (elevatis oculis in caelum, Msza VI. VII: podnioswszy, I. VIII: podniowszy, IV: wznioswszy)..., Tobie [s]chwałę dając, przeżegnał 1424
LokalizacjaMsza III s. 56.