artykuł hasłowy:  dawać

Jednostki:
(1) I.1.a. I. 'dawać, dare': 1. 'dawać, darować, użyczać, przekazywać na własność (dobrowolnie i bez odpłaty), donare, praestare, tribuere, tradere, offerre': a. rzeczy konkretne: kogoś, coś:
(2) ~ czegoś:
(3) b. dobra niematerialne:
(4) 2.a. 2. 'użyczać, dawać na zawsze lub na pewien czas (z obowiązku lub za odpłatą), płacić, tribuere, dare, solvere': a. jako wiano:
(5) ~b. jako daninę, czynsz itp.:
(6) ~c. jako opłatę sądową lub karę:
(7) ~d. jako pożyczkę:
(8) ~e. jako spłatę pożyczki a. zastawu:
(9) ~f. pieniądze jako zapłatę za rzecz a. czynność:
(10) 3. 'dawać z przeznaczeniem lub w pewnym charakterze, przeznaczać, skazywać na coś, certo quodam consilio seu fine dare, tradere, praebere':
(11) ~ 'dostarczać do użytku':
(12) ~ 'poddawać czyjejś mocy, oddawać w czyjeś ręce, tradere in manus, in potestatem alicuius':
(13) ~ 'dawać za mąż, in matrimonium dare':
(14) ~ dawać się 'oddawać się, se tradere':
(15) ~ 'zdawać się na łaskę, veniam petere':
(16) 4. 'dawać do rąk, wręczać, podawać, dare in manus, apponere':
(17) ~ 'poddawać czyjejś mocy, tradere in potestatem alicuius':
(18) 5. 'wydawać z siebie, wydzielać, edere, ferre':
(19) II.1.a. II. 'czynić, facere': 1. 'czynić, sprawiać, zdarzać, efficere, dare, agere': a. dopełnieniem rzeczownik lub zaimek: [modłę dawać]
(20) ~ niektóre użycia specjalne: pokój dawać 'czynić pokój, pacem dare':
(21) ~ 'alapas incutere':
(22) ~ 'pozywać przed sąd, litteris in ius vocare':
(23) ~ 'przezywać obelżywie, vocare contumeliose':
(24) ~ 'podawać do wiadomości':
(25) ~ 'oskarżać, wnosić skargę przeciw komuś, accusare':
(26) ~ 'wprowadzać w posiadanie, in possessionem inducere':
(27) ~ 'oskarżać się, se accusare':
(28) b. dopełnieniem bezokolicznik:
(29) 2. 'wyznaczać, statuere':
(30) 3. 'pozwalać, sinere, pati':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(10) 3.
Definicja'dawać z przeznaczeniem lub w pewnym charakterze, przeznaczać, skazywać na coś, certo quodam consilio seu fine dare, tradere, praebere':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Straszliwy bødzczye nade wszym stworzenym na zemy..., y wszitky ribi morskye dawam tobye w mocz, y nade wszø twarzø na zemy. Czso zywo gest, tocz dawam na pokarm, y zele zelone, wszitkocz dawam (omnes pisces maris manui vestrae traditi sunt, et omne, quod movetur et vivit, erit vobis in cibum, quasi olera virentia tradidi vobis omnia)
Przykład
w transkrypcji		Straszliwi bądźcie nade wszym stworzenim na ziemi..., i wszytki ryby morskie dawam tobie w moc, i nade wszą twarzą na ziemi. Cso żywo jest, toć dawam na pokarm, i ziele zielone, wszytkoć dawam (omnes pisces maris manui vestrae traditi sunt, et omne, quod movetur et vivit, erit vobis in cibum, quasi olera virentia tradidi vobis omnia)
LokalizacjaBZ Gen 9, 2–3.