artykuł hasłowy:  wrócić (się)

Jednostki:
(1) 1.a. 1. wrocić (się) 'przyjść na miejsce, w którym się już było, redire, reverti, regredi': a. bez określeń lokalnych w tekście polskim lub z określeniami bez użycia form deklinacyjnych:
(2) 1.~ przenośnie:
(3) 1.~
(4) 1.~
(5) 1.b.aa. b. z określeniami docelowymi wyrażonymi z użyciem form deklinacyjnych: aa. gen. do kogoś, czegoś:
(6) 1.~
(7) 1.~bb. dat. k(u) komuś, czemuś:
(8) 1.~
(9) 1.~ 'podjąć porzucony temat, ad propositum reverti':
(10) 1.~cc. acc. na kogoś, coś:
(11) 1.~
(12) 1.~ w coś: [wrocić się w ziemię]
(13) 1.~
(14) 1.c. wyrażenia, zwroty i użycia specjalne: (o porze roku, de anni tempore) 'nastać, pojawić się na nowo, jeszcze raz, redire, revolvi':
(15) 1.~ 'rozmyślić, rozważyć, zastanowić się, secum revolvere, cogitando volvere':
(16) 1.~ 'na nowo się przypomnieć, denuo in memoriam venire':
(17) 2. 'przyprowadzić a. odesłać kogoś na poprzednie a. inne miejsce, remittere, reducere aliquem':
(18) 2.~
(19) 2.~
(20) 2.~ 'dostawić kogoś ponownie do sądu, aliquem ad iudicem reducere':
(21) 2.~~ 'odpędzić zło, uwolnić od zła, aliquem liberare a malo':
(22) 3.a. 3. 'oddać właścicielowi to, co zostało zabrane lub wypożyczone, reddere, restituere aliquid': a. bez dopełnienia bliższego:
(23) 3.~
(24) 3.~ 'oddać w całości, bez uszkodzenia, aliquid integrum restituere':
(25) 3.~~ 'zostać oddanym, reddi, restitui':
(26) 3.b. z dopełnieniem bliższym: coś:
(27) 3.~
(28) 3.~
(29) 3.~ przenośnie:
(30) 3.~ 'na nowo obdarzyć łaską, amorem et gratiam alicui restituere':
(31) 3.~ 'przekazać coś na czyjeś dobro, alicui aliquid restituere':
(32) 3.~ 'zwrócić publicznie rzecz ukradzioną przez przychwyconego na gorącym uczynku, furtum deprehensum in publico restituere':
(33) 4. 'wyrównać, wynagrodzić szkodę, odpłacić za dobre lub złe, też wykonać zobowiązanie, restituere, compensare, reparare, remunerari':
(34) 4.~ coś za coś: [złe za dobre wrocić]
(35) 4.~ 'odwzajemnić się czymś za coś, reddere, recompensare':
(36) 4.~ 'spełnić przyrzeczenia, śluby, vota explere, solvere':
(37) 4.~ 'wymierzyć karę, dokonać zemsty, vindictam retribuere, ulcisci':
(38) 4.~ 'wydzielić w niewielkiej ilości, w małych porcjach, parvas alicuius rei partes alicui tribuere':
(39) 4.~ 'odpłacić za dobre, gratiam pro bonitate referre':
(40) 4.~ 'odpłacić za krzywdę przez ukaranie winowajcy, iniuriam alicui illatam compensare malefico punito':
(41) 5. 'doprowadzić do poprzedniego stanu, uczynić takim, jakim ktoś (coś) był (było) poprzednio, reparare, ad statum pristinum reducere':
(42) 5.~~ wrocić się 'odzyskać poprzedni stan, restitui ad statum pristinum':
(43) 5.~ 'odzyskać coś, aliquid recuperare, ad possessionem redire':
(44) 5.~ 'przyjść do siebie, ad se redire, animum recipere':
(45) 5.~ 'odzyskać spokój, uspokoić się, requiem recuperare':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(39) 4.~
Definicja'odpłacić za dobre, gratiam pro bonitate referre':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Cum autem aliquis peregrinus... ab aliquo reciperetur in hospicium..., ille nunquam illius beneficii... obliuiscitur, quoniam eandem bonitatem et amiciciam sibi ostenderet, wroczylby, si etiam ad eius hospicium veniret XV p. post.
Przykład
w transkrypcji		Cum autem aliquis peregrinus... ab aliquo reciperetur in hospicium..., ille nunquam illius beneficii... obliuiscitur, quoniam eandem bonitatem et amiciciam sibi ostenderet, wrociłby, si etiam ad eius hospicium veniret XV p. post.
LokalizacjaR XXV 180.