artykuł hasłowy: od(e), hod, hote, ot(e)

Jednostki:
(1) 1.a. Łącząc się z gen. rzeczownika lub zaimka (rzadziej przymiotnika i liczebnika): 1. wyraża stosunki czasowe: a. wyznaczające moment początkowy akcji lub stanu 'od, ab':
(2) ~
(3) ~ 'codziennie, quotidie':
(4) ~ 'co roku, quotannis':
(5) ~
(6) ~
(7) b. wyznaczając odcinek czasu, przez który trwała akcja lub stan 'przez, w ciągu, per, intra':
(8) 2. wyraża stosunki przestrzenne, wskazując początek odcinka, punkt odniesienia odległości, położenia, punkt początkowy czynności przebiegającej w przestrzeni 'od, ab, inde ab':
(9) ~
(10) ~
(11) ~ (o opuszczeniu gospodarstwa kmiecego):
(12) ~
(13) ~
(14) 3. wskazuje to (osobę, rzecz, działanie, stan), od czego odłącza, oddziela, broni sprawca czynności 'od, ab':
(15) ~
(16) ~
(17) ~
(18) ~
(19) ~
(20) ~
(21) ~
(22) ~ (o uwolnieniu od różnych zobowiązań prawnych):
(23) ~
(24) 4. wskazuje osobę (istotę żywą), która jest czegoś źródłem, początkiem, dawcą, dostawcą, przyczyną, od której się coś ma, otrzymuje, czegoś się doznaje 'od, ab, ex':
(25) ~
(26) ~~
(27) ~
(28) 5. wskazuje osobę, od której się oczekuje spełnienia prośby, żądania 'od, ab, ex':
(29) 6. wskazuje osobę będącą źródłem informacji:
(30) ~
(31) 7. wskazuje pochodzenie (w znaczeniu dosłownym lub przenośnym) 'od, z, ex, de':
(32) ~
(33) ~ (o pochodzeniu wyrazów):
(34) 8. wskazuje autora listu, mocodawcę poselstwa, ustnego oświadczenia, prawnego działania 'od, ab':
(35) ~
(36) ~ 'od, w imieniu czyimś, czyjąś mocą, ab aliquo, alicuius nomine, auctoritate':
(37) ~
(38) 9. wskazuje wykonawcę czynności (przy stronie biernej i rzeczowniku odsłownym) 'przez, ab':
(39) ~
(40) ~
(41) ~
(42) 10. wskazuje przyczynę 'z powodu czegoś, alicuius rei causa':
(43) ~
(44) 11. wskazuje podstawę wymiaru należności, płatności, podatku 'od, pro':
(45) 12.a. 12. wskazuje zakres, sposób albo stopień a. w wyrażeniach oznaczających kolejne i wyczerpujące uwzględnienie wszystkich składników zbioru:
(46) ~
(47) ~
(48) ~~ (zwrot wskazujący na solidarne nałożenie odpowiedzialności):
(49) ~b. inne:
(50) ~
(51) ~
(52) 13.a. 13. występuje w określeniach osób i przedmiotów: a. wskazujących ich miejsce zamieszkania i pochodzenia 'z, de, ex':
(53) b. wskazujących ich związek z innymi osobami lub przedmiotami:
(54) c. wskazujących ich przeznaczenie lub zastosowanie:
(55) d. wskazujących tworzywo 'z, de, ex':
(56) e. wskazujących wiek:
(57) 14. wskazuje element porównania:
(58) 15. w niewolniczych przekładach z łaciny:

Szczegóły:

Typ	Jednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzaj	synsemantyczna
Numer	(33) ~
Funkcja	(o pochodzeniu wyrazów):
Gramatyka	przyimek
Przykład w transliteracji	A to vyącz szlula phylatrya od tego zydowszkyego slowa phylare, chovay, tak szye vyklada, a od drugyego slova chorat, ktoresz slovye czczycz (dicebantur phylacteria a phylassein, quod est servare, et thorath, quod legem sonat)
Przykład w transkrypcji	A to więc słuła filatryja od tego żydowskiego słowa phylare, ‘chowaj’ tak sie wykłada, a od drugiego słowa chorat, ktoreż słowie ‘czcić’ (dicebantur phylacteria a phylassein, quod est servare, et thorath, quod legem sonat)
Lokalizacja	Rozm 180, sim. ib. 213.