Znalezione wyrazy:
chłop
'chłop, rusticus, ignobilis' (o przynależności klasowej):
'(na Mazowszu) chłop, który otrzymał od pana feudalnego zagrodę i nieduży kawałek roli, też chłop bezrolny, (in Masovia) cmetho, qui a domino feodali casam et parvum agrum accepit, etiam cmetho agro carens':
'człowiek chłopskiego pochodzenia, qui cmethonibus natus est':
[chłop] jako wyzwisko:
Toć boli, kiedy chłop kijem głowę goli! 1460
Naprzod zda<w>ię dziewki, chłopce, aż się chłop po sircu smekce
'poddany, chłop, sługa, qui domini imperio paret, famulus, colonus, servus':
'chłop feudalnie zależny, który w zamian za pożyczkę na zagospodarowanie był zobowiązany do pracy na roli pana feudalnego, też bezrolny robotnik wiejski, najmowany do prac polowych, domini feodalis potestati subiectus cmetho, qui pro pecunia mutua ad suam rem familiarem constituendam sumpta domini illius agrum colere debebat, etiam rusticus, qui cum agro proprio careret, ab aliis ad agros colendos mercede conducebatur':
'chłop bezrolny, użytkujący jedynie dom z niewielką działką, colonus, qui nonnisi domum hortumque in usu habebat':
'może chłop pańszczyźniany, fortasse cmetho, qui domino suo operam servam praestat':
może 'chłop pańszczyźniany, fortasse cmetho, qui domino suo operam servam praestat':
'chłop siedzący na łanie, mający w uprawie cały łan pola, colonus, qui integram agri mensuram, laneus dictam, colebat':
(na Rusi Czerwonej) 'chłop posiadający pół dworzyska, tj. określonej wielkości gospodarstwa, cmetho, qui dimidiam partem praedii dworzysko dicti possidebat':
'pole, które chłop miał obowiązek uprawiać na rzecz pana, też sam obowiązek uprawy owego pola, agri pars quaedam, ad praedii possessorem pertinens, quam colonus colere cogebatur vel ipse coloni agrum illum colentis labor':
Gdyby... chłop albo nieślachcic (rusticus vel ignobilis)... gwałt uczynić by śmiał ślachciance, tedy nie ma być jiną winą karan, jeno głowy ścięcim
'miara powierzchni, wielkości zależnej od okolicy, najczęściej około 56 arów, tej wielkości teren, który chłop winien był uprawić na rzecz pana feudalnego, też sama powinność uprawy, agri pars certae cuiusdam mensurae, cuius magnitudo variis regionibus varia, iugerum, quam partem ad praedii possessorem pertinentem colonus colere cogebatur vel ipse coloni agrum illum colentis labor':
'chłop, poddany we włościach szlacheckich lub duchownych, posiadacz gospodarstwa rolnego, rusticus, qui cmetho dicebatur, domini nobilis vel ecclesiastici subditus, qui et ipse praediolum quoddam possidebat':
'poddany chłop, który odszedł od swego pana, colonus subditus, qui a domino suo feodali discessit':
'poddany chłop, który odszedł od swego pana, colonus subditus, qui a domino suo discedit':
'chłop, włościanin prawnie zależny od pana feudalnego, cmetho domini feudalis potestati subiectus':
'zagrodnik, chłop, który otrzymał od pana feudalnego nieduży kawałek roli, często ogrodzony, zwany ogrodem, hortulanus, qui vocabatur, colonus, qui a domino feodali agrum parvum, frequenter circumsaeptum, colendum accipiebat':
'chłop bezrolny, feudalnie zależny, colonus agro proprio carens, nobilium potestati subiectus':
'chłop na Rusi Czerwonej, siedzący na gospodarstwie zwanym dworzyszcze, rusticus praedium, quod dworzyszcze vocabatur, colens':
'chłop na Rusi Czerwonej, siedzący na gospodarstwie zwanym dworzyszcze, rusticus praedium, quod dworzyszcze vocabatur colens':
Gdyby... chłop albo nieślachcic takiż gwałt uczynić by śmiał ślachciance, tedy nie ma być jiną winą karan, jeno głowy ścięcim (capite plecti)
Żałował Sędek... na Jaranta: Tego na cię żałuję, iżeś mi przyganił... Tedy Jarant otpowiedział, iż znaj, iżeś ty mnie pirwej rzekł, iżeś chłop... A tedy Sędziw<o>j rzekł: Ja tobie nie znaję, bych tobie to mowił. A tedy panowie przykazali się Sędkowi ukazać 1425
'chłop pierwotnie wolny, z czasem uzależniony wraz z gospodarstwem od panującego lub pana feudalnego, colonus, qui primum liber erat, postea duci vel domino feodali obligatus': (tylko z fleksją łacińską):
Naprzod zda<w>ię dziewki, chłopce, aż się chłop po sircu smekce
Naprzod zda<w>ię dziewki, chłopce, aż się chłop po sircu smekce
Ach miły Boże, toć boli, kiedy chłop kijem głowę goli! 1460
Chłop kłopotnik ca 1495
Dworak szkoda, żak niezgoda, pleban przygoda, chłop kłopotnik, żebrak pochlebnik, mnich paskuda ca 1495

Wyszukiwarka