JĘZYK NIEWERBALNY |
JĘZYK |
gąsiorowy cf. język |
język |
Boga proszmy..., abi... yanzyk zatrzymawaiacz, abi vszmerzyl (sc. język), bi szwadi przykroscz nye brznyalla |
'mowa Żydów, język hebrajski, lingua Hebraeorum Iudaeorum': |
5. bot.: a. (gąsiorowy) hąsiorowy język |
jeleni język, jelenie języki |
psi język, psie języki |
psi język, psie języki |
psi język, psie języki |
ptaszy, ptaczy język |
język sobaczy |
wołowy język, wołowe języki |
(o języku, de lingua) 'stracić zdolność mówienia, sensum loquendi amittere': |
Zgładzi Gospodzin wszystka usta lściwa i język wielikie rzeczy mołwiący (linguam magniloquam, Puł: język wielmorzeczny) |
[ostrzyć język swoj] |
[język wielmorzeczny] |
wisielczy język |
Kto chce pisać doskonale język polski i też prawie, umiej obiecado moje |
Język moj przylnął jest ku czeluściam mojim (lingua mea adhaesit faucibus meis) |
'powściągać, poskramiać, hamować, cohibere, refrenare, coercere': [o języku] |
Z picia wielkiego nogi drżą, język związan, oczy poszły XV p. post. |
Kto chce pisać doskonale język polski i też prawie, umiej obiecadło moje |
Kto chce pisać doskonale język polski i też prawie, umiej obiecado moje |
Zeschła jest jako skorupina moc moja (aruit tanquam testa virtus mea) i język moj przylnął jest ku czeluściam mojim |
[Hasło nieuprawnione. Prawidłowe odczytanie jednostki nieciągłej: wisielczy język.] |
'mały język, tu jakiś przedmiot w kształcie języka, lingula, hoc loco res quaedam lingulae instar confecta': |
'mowa określonego narodu, język, lingua certae cuiusque gentis': |
4. 'podłużny przedmiot, zwężający się na kształt języka, quod linguae formam habet, quod linguae instar a summo ad imum magis ac magis angustum fit': a. 'strzałka,wskazująca wahania wagi, librae examen': |
Daj, aby język nasz wyznawał chwały twoje, oczy i jinsze zmysły k tobie <się?> miały |
o języku, de lingua: |
Przepowie (pronuntiabit, Puł: przepo[po]wie) język moj mołwę twoję |
Język miał[a] barzo przestrony (lingua fuit... multum expedita) |
Język moj treść pisarzowa (calamus scribae) rychło piszącego |
zwięzać czyjś język |
A język moj pomnieć będzie prawdę twoję, wszystek dzień (tota dia) chwałę twoję |
Wszystek dzień myślił nieprawdę język twoj, jako brzytwa ostra uczynił jeś niewiarę (dolum, Puł: łeż) |
Język jego (sc. Jesusa) umowny... nie rychły, nie klokietliwy, nie szepietliwy ani momotliwy (lingua fuit... non promptula vel garrula... non fuitque balbutiens... neque fuit titubans) |
'mowa określonego narodu, język, lingua certae cuiusque gentis': |
Język jego (sc. Jesusa) umowny a wielebne mowy, nie rychły, nie kłokietliwy (lingua fuit... non promptula vel garrula), nie szepietliwy ani momotliwy |
Synowie ludzszczy, zęby jich czyn a strzały, a język jich miecz ostry (lingua eorum gladius acutus) |
Pośli Łazarza, aby rozmoczył namniejszy palec w wodę, aby mało ochłodził (R XXIV 65: ochłodził, GlWroc 48v: ochłodziła, PF IV 578: ochłodził) język moj (ut intingat extremum digiti sui in aquam, ut refrigeret linguam meam Luc 16, 24) |
Język jego... nie rychły... ani momotliwy, ale wierny, prawdziwy a też roztropny (lingua... vera, iusta, provida fuit) |
Odwroci (prohibe) język twoj ote złego a wargi twoje bychą nie mołwiły lści |
Scrutinia, id est lingua libre język w wagi ca 1500 |
Język nasz będziem wielbić (linguam nostram magnificabimus) |
Język moj treść pisarzowa rychło piszącego (velociter scribentis) |
Jezu Kryste, nasza radość, ... Ciebie fali język kożdy ca 1440 |
Położyli są w niebiosa usta swoja, a język jich chodził jest (Puł: chodził) po ziemi (posuerunt in coelum os suum et lingua eorum transivit in terra) |
'to, co się mówi, mowa, mówienie, język, to, co zostało powiedziane, też (ustne) polecenie, rozkaz lub (ustne) przyrzeczenie, quod dicitur, sermo, lingua, quod dictum ets, etiam mandatum, iussum, promissum (ore datum)': |
Język moj pomnieć będzie prawdę twoję, wszystek dzień chwałę twoję (lingua mea meditabitur iustitiam tuam, tota die laudem tuam) |
Stworzycielu..., daj, aby język nasz wyznawał chwały twoje |
Wiesielić będzie (Puł: wiesielić [sie] będzie, KartŚwidz: weselić będzie) język moj sprawiedlność twoję (exsultabit lingua mea iustitiam tuam) |
Przylni język moj krtaniu (Puł: krtaniu) memu (adhaereat lingua mea faucibus meis) |
Język moj przylnął jest ku czeluściam moim (adhaesit faucibus meis) |
Język twoj jako brzytwa ostra (sicut novacula acuta) |
Wołowy język, ościna buglossa 1472 |
'język bydlęcia, lingua pecudis': |
Język jego (sc. Jesukrystusowy) umowny a wielebne mowy (lingua fuit eloquens, dulcis et facunda) |
A nadto wołanim wielikim językiem żydowskim przeciw ludu... *wołając (contra populum... personabat), chcąc je ugrozić |
'jama w dolnej części głowy zawierająca język, jama ustna, os': |
Zgładzi Gospodzin wszelkie wargi łżywe, ... ktorzy mołwili: Język nasz uwielmożymy (linguam nostram magnificabimus, Fl: będziem wielbić) |
'przekład na inny język, tłumaczenie, versio, translatio in linguam alienam': |
'przekładać na inny język, tłumaczyć, interpretari, in aliam linguam vertere': |
Wiesielić będzie, wskocha (Fl: wiesielić będzie, Puł: wiesielić [sie] będzie) język moj sprawiedność twoję (exsultabit lingua mea iustitiam tuam Psal 50, 16) |
Przylni język moj krtaniu memu, acz nie spomienę (si non meminero) ciebie |
Mołwili przeciwo mnie językiem łżywym... i wybili (expugnaverunt, Fl: wybojowali) mie za dar |
O Pietrze, nie był ci język niewieści miecz albo szabla, nie byłać kopija albo włocznia, iże tako jej razom stąpasz i uciekasz! |
'przekład na inny język, tłumaczenie, versio, translatio in linguam alienam': |
'przełożyć na inny język, przetłumaczyć, interpretari, vertetre, transferre in aliam linguam': |
Język moj treść pisarzowa (calamus scribae) rychło piszącego |
'znać język łaciński, Latine scire': |
Język jego (sc. Jesusa), umowny a wielebne mowi, nie rychły, nie kłokietliwy, nie szepietliwy ani momotliwy (lingua fuit... non promptula vel garrula... non fuitque balbutiens) |
O Pietrze, nie był ci język niewieści miecz albo szabla, ... iże kako jej razom stąpasz i uciekasz! |
[Hasło nieuprawnione, według L. Szelachowskiej-Winiarzowej (por. Język Polski 2010, s. 91-98), cytat powinien wzbogacić ilustrację hasła kosaciec.] |