artykuł hasłowy:  (iść) ić

Jednostki:
(1) 1.a. 1. o istotach żywych 'iść, udawać się, przemieszczać się, ire, se conferre, pergere, vadere, similia', przy czym często można dziś podstawić czasownik przedrostkowy, niedokonany lub dokonany: 'przychodzić, odchodzić, wchodzić, przyjść, odejść, pójść etc., venire, abire, intrare, egredi, similia': a. bez określeń lub z określeniami wyrażonymi bez użycia form deklinacyjnych:
(2) ~
(3) ~
(4) ~
(5) ~
(6) b.aa. b. z określeniami wyrażonymi z użyciem form deklinacyjnych: aa. gen.: blisko czegoś:
(7) ~ do kogoś, czegoś:
(8) ~
(9) ~ od kogoś, czegoś:
(10) ~ około czegoś:
(11) ~ podle, podla czegoś:
(12) ~ z czegoś:
(13) bb. dat.: komuś:
(14) ~ k(u) komuś, czemuś:
(15) ~
(16) ~ przeciw komuś:
(17) ~ po czemuś:
(18) cc. acc.: imo kogoś:
(19) ~ miedzy coś:
(20) ~ na coś:
(21) ~
(22) ~
(23) ~
(24) ~ nad coś:
(25) ~ po kogoś:
(26) ~ pod czymś
(27) ~ prze coś;
(28) ~ przed coś:
(29) ~ przez coś:
(30) ~ w coś:
(31) ~
(32) ~ w coś
(33) ~ za coś:
(34) dd. instr.: czymś:
(35) ~ miedzy kimś:
(36) ~ przed kimś, czymś:
(37) ~ za kimś, czymś:
(38) ~ z kimś:
(39) ee. loc.: na czymś:
(40) ~ po czymś:
(41) ~ 'za kimś, czymś, sequi, post aliquem ire':
(42) ~ w czymś:
(43) ~
(44) c. w stałych połączeniach: iść za mąż (za kogoś):
(45) ~
(46) ~ 'wracać się, reverti, regredi':
(47) ~
(48) ~ 'napadać, invadere, impetum facere':
(49) ~ 'iść, występować z pretensjami, suum reposcere, vindicare':
(50) ~ 'zawrzeć umowę, foedus inire':
(51) ~ 'naradzać się, consilium inire':
(52) ~ 'ujść z pola widzenia, ex oculis evanescere':
(53) ~ 'być na równych prawach, aequo iure esse':
(54) ~ w formule pożegnania:
(55) d. w użyciach specjalnych: 'postępować, działać, agere':
(56) ~
(57) ~ 'zmieniać miejsce pracy, transire, se transferre, abire, recedere, relinquere':
(58) ~ 'umierać, decedere':
(59) ~
(60) 2.a. 2. o rzeczach i zjawiskach: a. 'pojawiać się, poruszać się, iść, płynąć, ire, fluere, ferri':
(61) ~
(62) ~ 'deszcz pada, pluit':
(63) ~ 'wschodzą, pullulant':
(64) ~ 'majątek ruchomy, res mobiles, supellex':
(65) ~ 'ruchomość oddana w zastaw, mobilia pignoris loco posita':
(66) b. 'ciągnąć się, ire, ducere (dicitur de finibus, de via)':
(67) c. 'następować, sequi':
(68) d. 'trwać, agi, esse':
(69) e. 'być w obiegu, in usu esse':
(70) f. 'być liczonym, mieścić się w liczbie, numerari, valere':
(71) 3. o pojęciach abstrakcyjnych 'pojawiać się, poruszać się, płynąć, działać, ire, se movere, agere':
(72) ~~ 'mieć ważność na przyszłość, valere, vim retinere':
(73) ~ 'tracić wartość, valere desinere, vim amittere':
(74) 4. w wyrażeniach bezpodmiotowych: idzie komuś ku śmierci:
(75) ~ 'chodzi o coś, interest':
(76) ~ 'zanosi się na coś, grozi czymś, imminet':
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(70) f.
Definicja'być liczonym, mieścić się w liczbie, numerari, valere':
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Kako wyele thych pyenadzy, czso gych v nasz osszmynasczye gydą (OrtMac 93: gydzye) za sszyroky grosz cessz[y]ky
Przykład
w transkrypcji		Kako wiele tych pieniędzy, cso jich u nas ośminaście jidą (OrtMac 93: jidzie) za szyroki grosz czeski
LokalizacjaOrtBr VII 571.