| MAJĄTEK ZIEMSKI. GOSPODARSTWO ROLNE. ZAGRODA CHŁOPSKA |
| gospodarstwo |
| Przes gospodarstwo onego xanschtwa (per ducem illus ducatus)... ku placzenyv tich tho vyn ma bicz przipandzon |
| 'gospodarstwo rataja, fundus coloni' (?): |
| 'gospodarstwo użytkowane przez bezrolnego chłopa, składające się z domu oraz niewielkiej działki, casa atque agellus, quibus colonus fundo proprio carens utebatur': |
| 'posiadłość (tu zapewne gospodarstwo chłopskie) dzierżona prawem lepszym, tj. zabezpieczającym chłopa przed odebraniem gospodarstwa, w systemie feudalnym mająca charakter własności podległej, fundus a cmethone eo iure possessus, quo fundus tamquam domino feudali subiectus, auferri cmethoni prohibetur': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'taki, który dzierży grunt, gospodarstwo prawem lepszym, tj. zabezpieczającym chłopa przed odebraniem gospodarstwa jako własności podległej, qui fundum suum possidet tali iure, quo fundus (utpote domino feudali subiectus) ei auferri prohibetur': |
| 'przybysz czy łazęka, tj. członek grupy rolników, którzy prowadzili gospodarstwo na łazach, nowo osadzony rolnik, adventa, agricola adventicius vel unus ex agricolis, qui agros in terris łazy vocatis colebat': |
| 'ziemia uprawna, pole uprawne, zwykle o ustalonym obszarze, też gospodarstwo chłopskie, ager, etiam praedium rustici': |
| (o kmieciach, de cmethonibus) 'opuścić samowolnie gospodarstwo rolne we wsi swojego pana, illicite e domini fundo abire, fundum suum in praedio domini deserere': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'ten, kto opuścił samowolnie gospodarstwo rolne swojego pana, qui fundum domini sui illicite deseruit': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'ten który opuścił samowolnie gospodarstwo rolne swojego pana, qui fundum domini sui illicite deseruit': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'ten kto opuścił samowolnie gospodarstwo rolne swojego pana, qui praedium domini sua contra ius deseruit': |
| (o kmieciach, de cmethonibus) 'opuścić samowolnie gospodarstwo rolne we wsi swojego pana, illicite e domini fundo abire, fundum suum in praedio domini deserere': |
| 'członek grupy rolników wędrownych, którzy prowadzili gospodarstwo na łazach, tj. wypalali w puszczy zarośla i drzewa, przygotowując w ten sposób nowe obszary pod uprawę i osadnictwo, unus ex agricolarum turba vagantium, qui arboribus ac virgultis in silvis exstirpatis atque exustis novos agros colendos parabant': |
| 'opuścić kmiece gospodarstwo, praedium cmethonis relinquere': |
| 'kazać opuścić gospodarstwo, aliquem praedium reliquere iubere': |
| 'gospodarstwo rolne, praedium': |
| 'gospodarstwo chłopskie określonej wielkości (na Rusi Czerwonej), area, praedii ad villam pertinentis pars quaedam finita': |
| 'gospodarstwo chłopskie określonej wielkości (na Rusi Czerwonej), area, praedii ad villam pertinentis pars quaedam finita': |
| 'obszar ziemi o określonej powierzchni, gospodarstwo chłopskie, miara ziemi, agricolae seu cmethonis praedium, terrae certa quaedam pars': |
| 'przyjąć chłopa na osiedlenie, na gospodarstwo, cmethonem in agris suis collocare': |
| 'większe gospodarstwo rolne (najczęściej szlacheckie) opierające się głównie na robociźnie pańszczyźnianej, także same budynki mieszkalne i gospodarcze, villa cum praedio maiori (imprimis ad nobilem pertinens) vel villae aedificia': |
| 'opuścić kmiece gospodarstwo, fundum cmethonis deserere': |
| 'gospodarstwo, rola porzucona przez kmiecia, praedium, ager a cmethonibus relictus': |
| 'gospodarstwo, rola porzucona przez kmiecia, praedium, ager a cmethonibus relictus': |
| 'kawał ziemi otoczony płotem lub murem, leżący w pobliżu zabudowań gospodarskich, na którym siano zboże, sadzono jarzyny, zioła i drzewa (owocowe), też gospodarstwo zagrodnika, hortus, etiam fundus, quem colonus a domino conducebat': |
| 'gospodarstwo kmiece z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarskimi, też rola należąca do gospodarstwa, dom, praedium cmethonis cum domo et aedeficiis rusticis, etiam ager ad praedium pertinens, domus': |
| 'gospodarstwo z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarskimi, też wieś, praedium cum domibus et aedificiis rusticis, etiam vicus': |
| 'gospodarstwo dzierżone w związku z wykonywaną służbą, praedium ei, qui munere aliquo fungebatur, concessum': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'opuścić gospodarstwo, odejść z roli, agrum deserere': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'opuszczać gospodarstwo, odchodzić z roli, agrum deserere': |
| 'pozwolić kmieciowi opuścić gospodarstwo, praedium reliquendi potestatem cmethoni dare': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'odejść ze wsi pana, opuścić gospodarstwo, odejść z roli, agrum domini deserere': |
| (o kmieciu, de cmethone) 'opuszczać gospodarstwo we wsi swojego pana, agrum in vico domini sui deserere': |
| (podmiotem kmieć, subiectum est cmetho) 'opuścić gospodarstwo rolne we wsi swojego pana, e domini praedio abire, fundum suum in praedio domini deserere': |
| 'królewskie gospodarstwo rybne na przedmieściu Krakowa, piscina regia in suburbio Cracoviae collocata': |
| wyprowadzić się 'opuścić zajmowaną posiadłość albo gospodarstwo kmiece, possessionem suam vel cmethonis rem familiarem relinquere': |
| 'siedlisko, posiadłość, gospodarstwo z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarskimi, praedium, ager coloni cum aedificiis ad id pertinentibus': |
| 'gospodarstwo, rola porzucona przez kmiecia, praedium, ager a cmethonibus relictus': |