| mały |
| Nos jego... nie był barzo długi ani krotki, a w czas mały, okrągły, to jest schylony (nec longus erat nimium, nec brevis... sed ad modum debitum parum aquilinus) |
| palec mały |
| rozchodnik mały: |
| palec mały, namnie(j)szy palec: |
| mały, ostry, świni, wieprzowy, żywy mlecz |
| 'mały most, kładka przez wodę, może też i mały bród umocniony na stałe kamieniami, ponticulus, fortasse etiam parvum vadum lapidibus stratum': |
| 'mały kłąb, mały zwój (np. nici), glomus parvum': |
| 'mały las, silva minor, lucus, saltus': |
| ~ Wyraz polski niezgodny z odpowiednim miejscem Biblii: do dwuznacznego goździk 'mały las, mały gwóźdź' dodał kopista mamotrektu wyraz grzebyk, synonim 'małego gwoździa', gdy w Biblii chodzi o 'las'. |
| mały orzech: |
| oset mały |
| mały pokarm |
| Tegodlya kyedy naydzye (sc. wąż mały) czlovyeka spyacz na pusczy, nathychmyast skoczy na yego oblycze, aby y (leg. ji 'go') zbudzyl sze snv, by yego yny zly vąz yadovyty nye vkąszyl |
| 'mały strumień, strumyk, amniculus, rivus': |
| z przymiotnikiem: a. długi, wielki, dobry 'długi, longus', krótki, mały: |
| Ku prawdzie mały alibo radszej nijeden baczenia zrok imian (ad veritatem parvus vel potius nullus respectus habetur) |
| 'mały bród, parvum vadum': |
| 'mały bróg, parva strues foeni, stramenti': |
| Mikołaj Mały brukarz 1467 |
| Acz tego [...] rzadko abo niegdy [...] a to też chwatliwie i też wielmi mały czas dano będzie zakusić si tale [...] raro interdum [...] et hoc quidem raptim atque vnius vix momenti spacio experiri donatur XV med. |
| 'mały dar, donum, munusculum': |
| Czrwal, mały mlecz endivia XV p. post. |
| 'mały las, nemus, lucus': |
| 'mały las, gaik, nemus, lucus': |
| Opatrzycie... lud..., jestli silny czyli mdły, jestli mały czyli wieliki (utrum fortis sit, an infirmus, si pauci numero, an plures)? |
| 'mały zagon, sulcus parvus': |
| Wiele jich (sc. sędzi) ku sądzeniu rzeczy... przychodzili... po obiedzie napełniwszy a upiwszy się, a z tego sąd mniej ważon a mglejszy łacniej uciś<ni>on a ku prawdzie mały alibo radszej (potius) nijeden baczenia zrok imian |
| 'mały kufel, poculum parvum': |
| 'mały ręcznik, mantile parvum': |
| Opatrzycie... lud, jenże bydli w niej (sc.w ziemi), jestli silny czyli mdły, jestli mały czyli wieliki (considerate... et populum, qui habitator est eius, utrum fortis sit, an infirmus, si pauci numero, an plures) |
| Teżci jest on Kryst był wieliki i mały |
| 'mały łańcuch, parva catena': |
| 'mały płaszcz, palliolum, amiculum parvum' : |
| A potem czas mały, iż mie uźrycie (et videbitis me Jo 16, 19) |
| Tamo łażący źwierz, jemuż nie jeść czysła, źwierz maluczki (Puł: mały) s wielikim (animalia pusilla et parva cum magnis) |
| 'mały liczbą, nieliczny, pauci': |
| bydło małe, dobytek mały |
| 'miara powierzchni, tzw. mały pręt równy 56, 25 łokciom kwadratowym, może też 10 razy większy duży pręt, mensura agri': |
| 'mały prom, parva ratis' (?): |
| 'mały promień, parvus radius': promyk dymowy 'smużka dymu, virgula fumi': |
| 'mały piec, parva fornax, fornacula': |
| Wałach strakaty jaskier, mały 1471 |
| 'mały odłamek drewna a. źdźbła, ligni seu calami fragmentum tenuissimum': |
| Ale jest-li mały dług, ma mu dan być zakład, a jest-liby wielgi (si autem magnum, Sul 71: paknięli wielgi jest dług), tedy rękojmia ma się mu wwięzać w jimienie |
| 'mały język, tu jakiś przedmiot w kształcie języka, lingula, hoc loco res quaedam lingulae instar confecta': |
| 'mały pies, catulus': |
| 'mały lasek sąsiadujący z większym, parva silva maiori silvae adiacens': |
| 'mały kamień, kamyk, lapillus, calculus': |
| Wiele jich (sc. sędzi) ku sądzeniu rzeczy... przychodzili... po obiedzie,... upiwszy się, a z tego sąd mniej ważon... a ku prawdzie mały, alibo radszej nijeden baczenia zrok imian (nullus respectus habetur) |
| 'mały kamień, lapillus, calculus': |
| Sufficeret caude pars, mały kąsek, michi parva tue 1466 |
| 'mały młot, malleolus': |
| 'mały, nieduży, parvus, exiguus, non magnus': |
| 'mały lasek sąsiadujący z większym, parva silva maiori adiacens': |
| Pan Rozynkowski ukazał koń mały, z wrona pleśniwy 1495 |
| 'mały nóż, cultellus': |
| 'mały dzwon, campanula, tintinnabulum': |
| 'mały las, zwłaszcza liściasty, nemus vel silva minor imprimis arborum frondentium': |
| 'kociołek, mały kocioł, parvus lebes': |
| 'mały kół, palik (drewniany lub metalowy), paxillus (ligneus vel metallicus)': |
| 'mały kołnierz, collare parvum': |
| 'mały koń, equuleus, parvus equus': |
| A takoć się jest on (sc. Kryst) dzisia był uczynił mały, iżeć się on... jest był pomieścił... w swe macierze w je świętem żywocie |
| zool. 'mały koń, parvus equus': |
| mały, żółty konik |
| 'mały kord, gladiolus, culter': |
| 'mały korzeń, parva radix, radicula': leśnie korzonki 'jadalne części roślin niehodowanych': |
| 'mały odkruszony kawałek, okruszyna, okruch, frustum, frustulum, fragmentum, mica': |
| 'mały odkruszony kawałeczek, okruszynka, frustulum': |
| 'mały ogród, hortulus': |
| 'mały ogród, hortulus, hortus parvus': |
| 'mały kosz, sportula, parvus cophinus': |
| 'mały ołtarz, arula, ara parva': |
| 'mały kościół, kościółek, kaplica, parva ecclesia, capella': |
| 'mały las, silva minor, lucus, saltus': |
| 'mały kożuch, futerko, parva pellis': |
| Donat agrum iacentem inter aggerem al. groblicą et inter mały mostek (1459) XVI p. pr. |
| Takoć się jest on dzisia był uczynił mały, iżeć się on na dwu mału miastku jest był pomieścił, toć jest w jasłach |
| 'mały stos drzewa (do spalenia obrzędowego), lignorum acervus, focus': |
| 'mający mały wymiar poprzeczny w stosunku do innych porównywalnych przedmiotów, nieszeroki, angustus': |
| Na mały czas ad momentum temporis XV med. |
| 'mały zamek, małe miasteczko warowne, castellum, oppidulum': |
| 'mały sad, parvum pomarium': |
| 'sadzawka czy też mały sadz, piscina vel parva cista piscibus asservandis destinata': |
| 'zbyt mały, zbyt słaby, parvus': |
| (Koń) rydzy strzelczy, mały, z gwiazdką 1471 |
| 'mały gwóźdź, kołek, clavus, paxillus': |
| 'buda, chatka, mały domek, casa': |
| ślaz, mały ślaz, ślaz mniejszy, polny |
| Mały ślaz malwa parwa XV ex. |
| 'mała izba mieszkalna, mały pokój, parvum cubiculum': |
| Jeszcze mały czas s wami jestem, a już ten świat nie widzi mie (me iam non videt) |
| 'rodzaj sieci na ryby, mały włok, rete piscatorium quoddam': |
| Item wałach siwy jabł[o]kobity, mały, strzelczy 1497 |
| A takoć się jest on dzisia był uczynił mały, iżeć się on na dwu mału miastku jest był pomieścił |
| 'skąpy, szczupły, mały, exiguus, parvus': |
| 'mały staw czy też rów z wodą, stagnum parvum': |
| 'gwiazdozbiór nieba północnego, tzw. Mały Wóz, którego jedna z gwiazd wskazuje północny biegun, constellatio septemtrionalis, quae Ursa Minor vocatur': |
| Koń wilczek mały 1471 |
| Wszytki rzeczy takie... mogłby (sc. Jesus) wam uczynić, by sie chciał bronić, aleć sie bronić nie chce, jedno na mały czas was wstręcić, abyście poznali, iże dobrowolnie idzie na mękę |
| Wałach strakaty jaskier mały 1471 |
| 'mały staw rybny, sadzawka, parva piscina': |
| Flos pretendit decorem apparencie, modice tamen est existencie ale w nim mały jest pożytek XV med. |
| Jest jeden wąż mały przez jadu, ktoremu dzieją saltra, a ten człowieka barzo miłuje, ... tegodla kiedy najdzie człowieka śpiąc na puszczy, natychmiast skoczy na jego oblicze, aby ji zbudził ze snu, by jego iny zły wąż jadowity nie ukąsił |
| 'mniejszy, mały, tu: lękliwy, minor, parvus, hoc loco: timidus': |
| (o rzeczach, właściwościach, uczuciach, de rebus, de animi motibus) 'umiarkowany, nie za wielki ani za mały, skromny, niewyróżniający się, moderatus, modum servans, nulla re excellens': |
| 'tak (taki) mały, malutki, tantulus': |
| Quod in tali sublimissima deuocione non fuit (sc. Maria virgo) mente alienata nec corpore debilitata, cum tamen alii sancti ex eadem deuocione raptim et ad momentum eis concesse, uchwatliwie i też na mały czas jim pożyczonego, debilitati et in extasim rapti legantur XV med. |
| 'mały statek rzeczny, parva navis fluminea': |
| Egressus Iesus trans torrentem, za bystrzec Cedron (Kałużn 272: za rzekę Cedronową, Rozm 579: przez jeden mały potoczek, ktoremu dziano Cedron), vbi erat ortus extra ciuitatem Ierosolimam (Jo 18, 1) 1476 |
| Dropiasty konik str<z>elczy mały, zbroja str<z>elcza 1499 |
| 'mały las, zwłaszcza liściasty, miejsce porosłe takim lasem, silvula, praecipue frondifera, locus arboribus frondiferis tectus': |
| 'mały las, nemus vel silva minor': |
| 'mały nóż, nożyk, culter parvus, cultellus': |
| 'mały staw, stawek, parva piscina': |