artykuł hasłowy:  (wyjść) wyjć, wynić

Jednostki:
(1) 1.a. 1. (podmiotem istota żywa, subiectum est animans) 'idąc, opuścić jakieś miejsce, pomieszczenie, krainę, dążąc w inne miejsce, też udać się gdzieś, exire, egredi, abire, abscedere': a. bez wskazania punktu wyjścia i obiektu docelowego w tekście polskim lub z określeniami wyrażonymi bez użycia form deklinacyjnych:
(2) ~
(3) ~
(4) ~
(5) ~~ z określeniami celu wyjścia: ku czemuś:
(6) ~ na coś:
(7) ~ w coś:
(8) ~ z inf.:
(9) ~ ze zdaniem:
(10) ~ z równoważnikiem zdania:
(11) ~ cel wyrażony w następnym zdaniu łącznym:
(12) b. z określeniami nazywającymi obiekt, z którego się wychodzi: od kogoś:
(13) ~ z czegoś:
(14) ~
(15) ~ 'odejść od kogoś, opuścić kogoś, aliquem deserere, relinquere':
(16) ~ 'umrzeć, mori, obire':
(17) c. z określeniami nazywającymi obiekt, do którego się zmierza po wyjściu: do kogoś:
(18) ~ do czegoś:
(19) ~
(20) ~ (na)przeciw(o) komuś:
(21) ~ naprzeciw czemuś:
(22) ~ k(u) komuś:
(23) ~ ku czemuś:
(24) ~ na coś:
(25) d. z określeniami nazywającymi miejsce, przez które się wychodzi: przez coś:
(26) ~ czymś:
(27) 2. (podmiotem kmieć, subiectum est cmetho) 'opuścić gospodarstwo rolne we wsi swojego pana, e domini praedio abire, fundum suum in praedio domini deserere':
(28) ~ od kogoś:
(29) ~ z czegoś:
(30) ~ do kogoś:
(31) ~ do czegoś:
(32) 3. 'wyruszyć na wyprawę wojenną, wystąpić do bitwy, ad bellum proficisci, pugnam inire':
(33) ~ przeciw komuś:
(34) ~
(35) ~
(36) 4. (o ręce bożej, de manu dei) wynić przeciwko komuś 'zwrócić się przeciw komuś, zesłać karę na kogoś, se apponere alicui, punire aliquem':
(37) 5. 'uciec, zbiec, fugere, evadere':
(38) ~
(39) 6. 'wziąć początek, urodzić się, pochodzić, oriri, gigni, originem trahere, egredi':
(40) ~ od kogoś:
(41) ~ z kogoś:
(42) ~ z czegoś:
(43) ~
(44) ~ o poczęciu się człowieka, de conceptione hominis:
(45) 7. 7. 'wydobyć się z jakiegoś stanu ograniczającego możliwość działania, e servitute, captivitate, tutela evadere': a. 'odzyskać wolność, libertatem recuperare':
(46) ~
(47) ~
(48) b. 'przestać być pod opieką prawną, uwolnić się spod opieki, ex alicuius tutela evadere':
(49) c. 'przestać podlegać określonemu systemowi prawnemu, ex aliqua iurisdictione evadere':
(50) d. 'zostać uwolnionym od zarzutów, criminibus liberari':
(51) 8. 'wstąpić, wspiąć się na coś, ascendere, sursum scandere':
(52) 9. 'przewyższyć jakością, wartością, excellere, praestare':
(53) ~ nad kogoś:
(54) 10. (podmiotem rzecz, zjawisko fizyczne lub pojęcie abstrakcyjne, subiectum est res vel quod in natura fit, vel abstractum) 'wydobyć się skądś, wydostać się na zewnątrz, pojawić się, zacząć się, exire, egredi, prodire, oriri':
(55) ~
(56) ~
(57) ~ (o mowie, de verbis) 'zostać wypowiedzianym, dici, edici':
(58) ~ (o wodzie, de aqua) 'wypłynąć, wytrysnąć, emanare, effluere':
(59) ~ (o roślinach, de plantis) 'wyrosnąć, excrescere, oriri, nasci':
(60) ~ (o słońcu itp., de sole, astris) 'pojawić się na niebie, apparere in caelo':
(61) 11. (o pieniądzach, majątku, de pecunia, re familiari) 'pochodzić skądś, zostać skądś wziętym, exire, expendi':
(62) 12.a. 12. 'minąć, przeminąć, upłynąć, praeterire, transire, peragi': a. podmiotem nazwy okresów czasu:
(63) ~ o upływie lat płodności, de annis fecundis praeteritis:
(64) b. podmiotem nazwy terminów prawnych:
(65) ~ o osiągnięciu pełnoletności, de aetate pubere iam adepta:
(66) 13.a. 13. 'zostać sporządzonym, wykonanym, effici, fieri': a. (o dokumencie, de litteris publicis) 'zostać wystawionym, wydanym, edi, emitti':
(67) ~ od kogoś:
(68) ~ z czegoś:
(69) b. (o ustawie, zarządzeniu, postanowieniu itp., de edicto, sententia sim.) 'zostać ustanowionym, wydanym, ogłoszonym, edi, edici, constitui':
(70) ~ (o wyroku boskim, de dei sententia) 'zostać wydanym, ogłoszonym, promulgari, edi':
(71) c. (o granicy, de limite) 'zostać wytyczonym, ustalonym, designari, constitui':
(72) ~ 'prowadzić dokądś i ciągnąć się, deducere, tendere':
(73) 14. 'pojawić się i rozprzestrzenić, parere et divulgari':
(74) ~
(75) 15. (o losowaniu, de sortiendo) los wyszedł 'los padł (na kogoś), sors exivit, sortitum est':
(76) ~ 'zostać wylosowanym, sorte exire, sortem accipere':
(77) 16. 'przestać być czyjąś własnością, alicuius possessionem esse desinere' (?):
Szczegóły:
TypJednostka pochodzi ze Słownika staropolskiego
Rodzajautosemantyczna
Numer(77) 16.
Definicja'przestać być czyjąś własnością, alicuius possessionem esse desinere' (?):
Gramatykaczasownik lub forma czasownikowa
Semantyka
Przykład
w transliteracji		Prevignus cum naverca. Ortilegium: Nos, proconsul, ... pro jure dicimus, ... quia secundum librum nostrum, quomodo canit noverce predicte medietatem bonorum viri sui defuncti et prout notum sit proconsuli, ... hoc debet eidem noverce tenere et sibi exire al. vynydz, secundum quod librum canit ca 1462
Przykład
w transkrypcji		Prevignus cum naverca. Ortilegium: Nos, proconsul, ... pro jure dicimus, ... quia secundum librum nostrum, quomodo canit noverce predicte medietatem bonorum viri sui defuncti et prout notum sit proconsuli, ... hoc debet eidem noverce tenere et sibi exire al. wynić, secundum quod librum canit ca 1462
LokalizacjaOrtWpM 10.