| zakład |
| zakład niejidący |
| zapewne 'zakład ustanawiany osobiście i z urzędu w sprawach o nieruchomość, fortasse vadium quod constituitur a magistratu ipso in causa de rebus immobilibus acta': |
| zakład, zawiat założyć, założyć zakład |
| zakład idący |
| 'zapewne zakład ustanawiany osobiście i z urzędu w sprawach o nieruchomości, fortasse: vadium quod constituitur a magistratu ipso in causa de rebus immobilibus acta': |
| 'zakład wynikły z oskarżenia, pignus ex iudicum sententia datum': |
| 'dokument ustanawiający zakład, litterae, quibus pignus aliquod statuebatur: |
| Ustawiamy, aby odtychmiast żadny ziemianin nasz z niżadnym cudzoziemcem na zakład nie jigrał... Paknięli kto nad to uczyni (quod si quispiam contra hoc statutum venerit temerarie) a na kostkach da na zakład... pieniędzy..., tedy ani winowaciec, ani rękojmia za to ma czso cirpieć |
| zakład jedzący |
| 'zakład wynikły z oskarżenia, pignus ex iudicum sententia datum': |
| Ku zatworzeniu jigraczom kostek złościwej chytrości, jiż obykli pijane... na brog alibo na pożyczki (super praestantiam seu credentiam, Dział 36: na zakład) jigrając z pieniędzy... obłupić..., ustawiamy, aby nijeden... ziemienin nasz... kostek nie jigrał na pożyczki (ad praestantiam, Dział 37: na zakład)..., jano tylko za pieniądze gotowe |
| ciężki zakład |
| In stadio... omnes quidem currunt, sed vnus accipit brauium zakład, <c>zacz (I Cor 9, 24) XV med. |
| Zakład albo część pignus XV p. post. |
| Mogąli od dziesiąci grzywien, co pożyczają na zakład, wziąć jednę grzywnę do roka czynszu albo płatu |
| Nie jest zgodno ani się widzi dostateczno za tako znamienitą szkodę lekki zakład wziąć (pro damno tam notabili leve pignus recipi) |
| Fides est substancia, zakład, fundamentum twierdość (est autem fides sperandum substantia rerum Hebr 11, 1) 1471 |
| Śmiejesz się rzeczy ktorego kłamce a wiesiołeś z rzeczy jego, już masz swoj zakład u niego (pignus sibi dedit) XV p. post. |
| Jako Andreas poruszył trzy kopy lnu, nie maję prawa, pod trzemi grzywnami zakładu 1386 |
| Omnes quidem currunt, sed vnus accipit brauium zakład, <c>zacz (I Cor 9, 24) XV med. |
| 'zakład, instytucja, aedificia, vario publicoque apta usui': dom kupiecki 'sklep, bazar, taberna mercatoris': |
| Gdyby <ktokole> wszedw w las <drugiego> ciąć takie drzewa albo jim rowna porąbił, może być przez dziedzica tego lasa jęt... Bo nie jest zgodno ani się widzi dostateczno (non enim consonum et sufficiens videtur) za tako znamienitą szkodę lekki zakład wziąć albo iżby tylko w pociądzaniu był skaran |
| 'przedmiot brany siłą przez poszkodowanego jako zakład, res a creditore pignoris loco vi occupata': |
| Bo nie jest zgodno ani się widzi dostateczno (non enim consonum et sufficiens videtur) za tako znamienitą szkodę lekki zakład wziąć |
| Ustawiamy, aby kiedy ktory sędzia... alibo jiny ktorykole, za winy sądowe... naszego ziemianina, bogatego alibo ubogiego, ślachcica alibo prostego (nobilem vel simplicem), pociądza (Dział 9: zakład weźmie na... ślachcicu albo prostem) |
| Gdyż napominasz (cum repetes) bliznego swego z niekakiej rzeczy, ktorąż to jest tobie dłużen, nie wnidziesz w jego dom, chcąc zakład wziąć |
| Ale jest-li mały dług, ma mu dan być zakład, a jest-liby wielgi (si autem magnum, Sul 71: paknięli wielgi jest dług), tedy rękojmia ma się mu wwięzać w jimienie |
| zakład jeżdżący: corruptum pro jedzący, cf. Jeść. |
| 'zakład z urządzeniami do rozcierania różnych substancji na miał, przede wszystkim zboża na mąkę, mola molendinum, quo granum sim. molitur': |
| Sluszno ustawić, aby... żadny Żyd krześcijaninowi... swych pieniędzy na zapisy... nie dawał, ale tylko na zakład dostateczny ma dać podług zwyczaja (secundum consuetudinem, Sul 61: podług obyczaju) dawno dzierżanego |
| Nescitis, quod hii, qui in statio currunt, omnes quidem currunt, sed unus accipit bravium zysk (R XXV 164, SKJ I 63: zakład, czacz, MWRp gl. 65: czacz, MamLub 282: odpłata)? Sic currite, ut comprehendatis zysk osiągnęli (I Cor 9, 24, SKJ I 63: ut comprehendatis, gl. sc. brauium vite eterne byście pochwacili wieczną odpłatę) 1403 |
| Nie mogą na ten zakład więcej zysku albo lify brać (super vadium... census et usuras recipere non possunt), niżli (czy niźli) jedno iściznę podług prawa |
| Ktorykole... zakład weźmie..., to jest konie abo jinsze bydło..., nie mają... dzielić miedzy sobą, ale jestli zimie (si autem hiemali, Sul 22: paknięli zimie), tedy za tydzień, a jestli lecie (si fuerit in aestivo tempore, Sul 22: będzieli letnego czasu), tedy za dwie niedzieli mają być chowany |
| 'skórki zwierzęce z włosem (futro), dawane jako kara sędziemu za niesłuszne, niepotwierdzone w sądzie wyższym zaskarżenie jego wyroku (z możliwością zamiany na grzywnę pieniężną; często składane w sądzie jako zakład przed rozpoczęciem sprawy o naganę wyroku), pellis mustellae vel alterius cuiusdam ferae aut multa, quae poenae loco iudici dabatur': |
| Temu, czyj jest zakład, lubo będzie koń abo jinsze źwierzę, ... mają odłożyć |
| Pakliby... sędzie... zakłady przed czasem ustawionym miedzy sobą roztargali, tedy temu, czyj jest zakład..., z szkodą podług oszacowania mają odłożyć (tenebuntur resarcire, Sul 22: mają wrocić a zapłacić) a i z winą piętnadzieścia |
| 'prymitywny zakład hutniczo-metalurgiczny, w którym wytapiano i obrabiano żelazo, zwykle połączony z odkrywkową kopalnią rudy, może także sama tego rodzaju kopalnia, officina ferri, instituta plerumque prope metalla ferri, fortasse etiam ipsa eius generis metalla': |
| <I>że chytrości<ą> kosteczną, ślachta miedzy sobą spiwszy się, jeden drugiemu na kostkach na zakład pieniędzy dawa a zasię zyskuje |
| dać, igrać, pożyczyć na zakład: |
| 'kuźnica, zakład przetapiający i obrabiający żelazo, officina ferraria maior, in qua ferrum recoquebatur et conformabatur': |
| 'zakład przemysłowy wytapiający metale z rud a. produkujący szkło, officina maior ferri vel vitri': |
| upaść winę, zakład, w winy |
| Kiedyby gość gościowi zakład... zastawił... i takież (et etiam) z gospodarzem gdyby sie takież przygodziło, co mają z tym zakładem czynić |
| 'zakład, kara pieniężna, (majątkowa) na wypadek niewykonania jakiegoś zobowiązania, multa, quae solvebatur pro obligatione quadam neglecta': |
| Mogąli od dziesiąci grzywien, co pożyczają na zakład, wziąć jednę grzywnę czynszu? |
| Mikołaj żałował na Sułka, na jednacza, w to słowo: Eżeś nam[i] wyznał zakład, a tyś nigdy nam jednaczem nie postał o tę rzecz XV in. |