nikt |
Z yutra weszol nikt ne bødze, alysz gdi za stolem szødze, tosz wszego mislena zbødze |
Nie może nikt tych znamion czynić, ktore ty czynisz, ażby bog s nim był (nemo... potest haec signa facere, quae tu facis, nisi fuerit deus cum eo Jo 3, 2) |
Z yutra weszol nikt nie bødze, alysz gdi za stolem szødze, tosz wszego mislena zbødze |
Z yutra weszol nikt ne bødze, alysz gdi za stolem szødze, tosz wszego mislena zbødze |
Jaco Janusz... pol Zacrzewa vitrzimal mimo trzidzeszczi lath a yego o to nikt prawem ne gabal 1409 |
Ktocoly czsznø matkø ma..., prze nø mu nikt ne nagany |
nikt..., je(d)no: |
'nikt, żaden człowiek, żadna osoba, nemo': |
Bo myly Iesus byl tako vyelebnego y tako laskavego vezrzyenya, yze yemv nye mogl nyk ('nikt') zlye myslycz, na kogo vezrzal |
Z yutra weszol nikt nye bødze |
Z yutra weszol nikt ne bødze, alysz gdi za stolem szødze, tosz wszego mislena zbødze |
Wiesielcie się a radujcie, boć otpłata czu narządzona wam... opłwita jest na niebiesiech, gdzie wam nikt otjąć ni wziąć, ni ukraść nie może a gdzie ni rdza (aerugo Mat 6, 20) nie strawi ani mole zgryzą XV med. |
Zapłatanie comissuram (mammotrekt kapitulny: záplatu; nemo autem immittit commissuram panni rudis in vestimentum vetus Mat 9, 16; Rozm 295; nikt nie może przyszyć płata sprostnego sukna) ca 1470 |
Nikt dwiema ranoma ma być udręczon (cum afflictis non sit addenda afflictio, Sul 42: unędzonym nie ma być przydano unędzenie) |
Tućżem porąbał drzewie do jednej doliny, aby nikt nie poznał, a tu nad tą doliną jest jeden potoczek |
Kto zdradził Adama niewinnego?... Zaprawdę nikt, jedno niewiasta |
Nikt przez czyjej wolej cudzą rzecz ma drać (Sul 44: O głupiem braniu rzeczy cudzych) |
Iże nikt ni ma zjawiać grzecha tajemnego swego bliznego (quod peccata occulta aliorum publicare non debemus) |
Miły Jesus ima przygroził rzekąc: Patrzta, aby tego nikt nie wiedział. Ale oni wyszedszy i zjawili ji ('go', diffamaverunt eum Mat 9, 31, MamLub 262: ogłosili albo roznieśli, war. kal.: ogłosili aut zgańbili, roznieśli) po onej wszytki ziemi |
wyłącza z treści zaprzeczonej jedyną dopuszczalną możliwość (w zdaniu zaprzeczonym najczęściej obecny zaimek zaprzeczony) 'jak tylko, chyba tylko, (nikt, nic itp.), poza, oprócz, non (nemo, nihil, nullus)... nisi (praeter)': |
Otpłata, czu narządzona wam... opłwita jest na niebiesiech, gdzie wam nikt otjąć ni wziąć, ni ukraść nie może XV med. |
nikt, niktej: |
z przeczeniem 'nikt, nemo': |
Napominali ją..., pilną pracę aby miała o swem domu, jakoby jej nikt z niczego nie karał (seipsam irreprehensibilem exhibere) |
Więtszej miłości mimo tej nikt nie może mieć (maiorem hac dilectionem nemo habet Jo 15, 13), aby kto duszę swą dał prze przyjaciele |
Jesus ima przygroził (comminatus est Mat 9, 30) rzekąc: „Patrzta, aby tego nikt nie wiedział” |
'nikt, nemo': |
2. 'nikt, nemo': a. w zdaniu obecna druga negacja: |
'nikt, żaden, nemo, nullus': |
Com wziął troje koni..., tom wziął u mego pana w zapuście, gdzież-ta nikt nie rąbi, jedno co u Brody przedawa 1430 |
nikt in(sz)y..., jedno: |
Dniow<ie> stworzeni <będą>, a nikt w nich (dies formabuntur et nemo in eis) |
nikt..., je(d)no: |
Kto zdradził Adama niewinnego?... Zaprawdę nikt, jedno niewiasta |
'nikt, żaden człowiek, żadna osoba, nemo': a. w zdaniu obecna druga negacja: |
'nikt, żaden człowiek, żadna osoba, nemo': |
'nikt, nemo': |
'nikt, nemo': |
'nikt, nemo': |
Gdy mnich pocznie dziwy stroić, nikt go nie może ukoić |
Takież Dawid, kiedy był miedzy swemi zwoleniki, nikt jego ciszszy nie był, ale wszędzie przeciw nieprzyjacielom w boju nikt ostrzszy i twardszy |
Kiedyż jest to miły Jesus mowił, a nikt jemu nie <o>dpowiedział, tedy poczęli mowić niektorzy Jerosolimijanie rzekąc |
'nikt, nemo': |
'nikt, nemo, nullus homo': |
'nikt, nemo': |
Kto zdradził Adama niewinnego a Dawida świętego...? Zaprawdę nikt, jedno niewiasta. Prawa dobra żeńszczyna, ta jest skład wszego dobrego |
Gdy ten mąż pojął w małżeństwo swą mamkę, a nikt przeciw temu nie odmawiał, tedy ty dzieci... mogą wziąć jimienie jich |
A nikt nie mogł <jemu> odpowiedzieć na to słowa (nemo poterat ei respondere verbum Mat 22, 46) |
Nemo vos seducat inanibus verbis niechać nie zwodzi was nikt proznymi albo marnymi słowy (Eph 5, 6) XV med. |
nikt – ani – ani: |
A my bacząc, iżby nikt nie miał cudzych rzeczy brać przez dzięki pana jich (attrectare... invito) |
Aby tego nikt nie mnimał, iżby ku stawieniu rzeczono, iże on (sc. Jan), a nie Piotr wszedł w sień |
Więc sam pod kościołem siedział, a o jego księ<s>twie nikt nie wiedział |
z przeczeniem 'nikt, nemo, nullus': |
z przeczeniem 'nikt, nemo, nullus': |
Boga nikt nie widał (neque patrem quis novit Mat 11, 27), kiedy jedno jedyny syn jego, ktory jest na prawicy |
Bo umyślił sobie Judasz: Noc jest, wszytek lud już jest na pokoju, nikt nas nie ubaczy |
Yze od trzy lath Potr gesdzil tø drogan a nikth *ge ne gabal o nąn w Keskowe polancze, gdze bylo wydzene 1420 |
'nie wiadomo, nikt nie wie, nescitur, nemo scit': |
O tym nikt nie wiedział, jedno żona jego, ta wiedziała od niego |
Judasz nie odpowiedział nijednego słowa, bo widział, iże jeszcze jego nikt nie sięgał albo jął |
Iż nikt kromie czyjej wolej (domino invito nec rogato, Sul 44: przez dzięki pana jich) niżadnej rzeczy nie ma wziąć |
Wircę się (SkargaWroc w. 60: wiercę się), wołam pomocy, nikt za mię nie chce umrzeci |
Więtszej miłości mimo tej (maiorem hac dilectionem Jo 15, 13) nikt nie może mieć |
Gdyby nasz sędzia... o ktorą rzecz osądził, ... przyjąwszy potem rzecz, chciał osądzoną wstręcić, tego nikt nie może uczynić, to wyjąwszy, aczby kto o wstecz do sędziej się puścił |
po zaprzeczonym orzeczeniu 'nic, nikt, nihil, nemo': |
Nikt nie może przyszyć płata sprostnego sukna (commissuram panni rudis Mat 9, 16) ku staremu odzieniu, boby to sprosne sukno wyciągnęło sie od owego starego i byłaby gorsza dziura niż pirwej |
Odpowiedziawszy miły Jesus i rzekł im: „Patrzcie, by was nikt nie powiodł (ne quis vos seducat Mat 24, 4). Boć ich wiele przydzie w imię moje... i swiodą ich wiele |
Tuć żem porąbał drzewie do jednie doliny, aby nikt nie poznał |
Fałko poznał, iże miecz i tobołę wziął był..., ale o pieniądze zaprzał. Ale my poznawszy (attendentes, Sul 44: bacząc), iż nikt kromie czyjej wolej niżadnej rzeczy nie ma wziąć, aliżby jego uprosił, przetosmy w tej sztuce Jidzikowi skazali przysiąc na swą szkodę |
Ale jako mowi Kryzostomus..., iże mieni dla wielikiej śmiary, aby tego nikt nie mnimał, iżby ku stawieniu rzeczono |
Nikt nie może przyszyć płata sprostnego sukna ku staremu odzieniu, boby to sprosne sukno wyciągnęło sie od owego starego (tollit enim plenitudinem eius a vestimento Mat 9, 16) i byłaby gorsza dziura niż pirwej |
Gdy mnich pocznie dziwy stroić, nikt go nie może ukoić |
Poleci li kto komu wołu... albo ktore koli bydło w strożą, a umrze..., a tego nikt nie widział; tako ma przysiąc, ... jako nie wysięgnął ręki swej (BZ: nie ściągnął ręki) na to bydło (quod non extenderit manum ad rem proximi sui Ex 22, 11), słowie iż jego nie uderzył XV p. post. |
Przykład o tem, iże nikt ni ma sobie żędać wyszego mieśca, kiedy będzie na godziech |
Umyślił sobie Judasz: Noc jest, ... nikt nas nie ubaczy |
O miły synu, ... smiłuj sie nad nim..., wkrzeszy ji (sc. umarłego), aby sie nikt nie pogorszył (ne quis scandalizetur) w t<w>ej niewinności |
'nikt, nemo': |
Iżem com wziął troje koni, woz i siekirę, tom wziął u mego pana w zapuście, gdzież ta nikt nie rąbi, jedno co u Brody przedawa 1430 |