| BUDOWLA. BUDYNEK. DOM etc. |
| dom |
| Tedy przedal ten wynowaczyecz szwoy dom y odkazal thy pyenadze, czo byl dluszen, polowyczą opyekaldnykowy a polowyczą mazowy tey to <matki>, v kthorych ten to dom bil kupyl, a on, czo kupyl dom albo czo nayn ty pyenadze odkazany (OrtMac 86: albo *na nym thy pyenyadze odkazal), slubyl ge ty pyenadze placzycz gym |
| Jako ya... nye przysedl w dom do Pyotra Loya do Rokithk anym gemv wzyanl w noczy chazyebna rzecza vyanczey nyzly lokyecz adamaskv, anym go wnyosl w dom schwoy do Pyelyaskowa, kthory on narzandzyl dlya kosczyola do Rokithna in valore sicut 1½ sexagena in ½ gr 1478 |
| 'będący w związku z lekarzem, medicus, qui ad medicum pertinet': lekarski dom 'apteka, taberna medica': |
| Jaco gest Jan *prziseld w Mycolay<e>w dom y wsąl mu koyn... j slomil jego dom nymo (pro mymo) szaplaczenye 1415 |
| lekarski dom, dom maści |
| 'dom noclegowy, hospitium': |
| <G>dyby kto nadgechawszy w dom nyektorego zemyanyna (si quis ad domum militis aggrediens, Sul 69: kediby ktho na dom slachczycza przyszethw), przed oblycznosczą dzeczy gego zabyl, ten vina pyątnadzescza ma zaplaczycz |
| Gdys Pyothr nayal then dom v opyekadlnykow thych dzyeczy..., thedy... ma dzyerszecz szwoy nagyem, tho yesth dom, czo gy nayal |
| Jsze Thoma... szamodzewath przibyegl gwaltem mocza na pana Borcoff dom... y byl na dom, y mordowal 1432 |
| Thoma... szamodzewath przibyegl gwaltem mocza na pana Borcoff dom y na stryya yego, y byl na dom, y mordowal, y *slachcziczu w domu ranyl 1432 |
| Thoma... szamodzewyath przibegl gwaltem mocza ną pana Borkow dom y bil, mordowal w dom, y slachczicza w domu ranyl, y drzwi schekl, y okna 1432 |
| Ten dom... zarzvczø od oblycza mego a dam gy w powyescz a na prziklad wszitkim lyvdzem. Y bødze dom ten to w przislowye wszitkim myiaiøcim (in proverbium universis transeuntibus) |
| Mozely tha nyewyasta vkazacz podlug prawa, ysze ten dom yesth gyey oczczyszna byla..., tedy ona then dom murowany ma oszandnacz (OrtMac 24: wszyacz) |
| Geden dom, gen mymo gyne bil powiszon, Eleazarow, a drugy dom, gen pod sobø myal osta<t>nye (quae sub se habebat ceteros), Ytamarowy |
| 'zająć dom, wprowadzić się bezprawnie, domum praeter ius occupare': |
| Gdisz krolyowal..., zbyl wszitek dom Bazow... A tak zagladzil Zamri wszitek dom (delevitque... omnem domum) Baazow |
| Przeto iszem cyø powiszil... a posadzilem cyø wodzem..., a tisz takesz chodzil (tu autem ambulasti) po drodze Geroboamowe..., vczinyø dom twoy iako dom Geroboamow |
| Yze z domv Annaschovego nathychmyast byl vyedzon (sc. Jesukryst) nye v krolevsky dom, alye v Cayphaschow, v ktoremze, kyedy y (leg. ji 'go') byl v noczy skuszyl (sc. Kajfasz), schedl sam w dom krolewsky |
| Jaco gest Jan *prziseld w Mycolay<e>w dom y wsąl mu koyn jaco dwe grzywnye j slomil jego dom *nymo szaplaczenye 1415 |
| dom skrycia |
| dom Gospodna: |
| dom modlitwy: |
| 'domus conductitia': |
| Vøcz ony slycz szø do gednego *domo pospolnego bily, genszecz dom gestcy on bil medzy dvema domoma vczynon |
| 'dom publiczny, lupanar': |
| dom modlitwy |
| 'dostać się siłą, wedrzeć się do zamkniętego pomieszczenia, uszkadzając drzwi, vi irrumpere (in domum clausam foribus effractis)': |
| 'plan, wzór domu powstały w umyśle, descriptio domus animo concepta': |
| Alysz gospodzyn wczyny dom (nisi... aedificaverit), po prosznoszcy dzalayø, gysz czynø gy |
| Iacom ia ne bil na Mar<czino>w dom szamotrzecz szilø 1400 |
| Przibek tego roku ne begal na Janow dom ani iego zene zadal dw (leg. dwu) ranu sinu 1403 |
| Y<a>co Staszek beszal na Micolagow dom, czo vczinil, tho vcinil sza gego poczøntkem 1401 |
| Na dom twoy, panye, zaleszy *swiotoscz, chwalczye lawka nogam iey (pro iego), bocziem *swiothy iesth (adorate scabellum pedum eius, quoniam sanctum est Psal 98, 5) |
| Ian wysznal sze tho wczynycz thego dla, ysz rąnką bronną (armata manu) dom gego nagabal |
| Yacom ya ne begal na Micolayow dom s ostrø bronø 1405 |
| Chcąc ją (sc. Elżbietę) nawiedzić przy jej brzemienności..., weszła w dom Zacharjaszow |
| Dokonal syø dom nasz we trsyech a we dwudzestu dny myesyøcza brzeznya (usque ad tertiam et vicesimam diem mensis Adar) |
| Jacom ya nye byegal na Pawlow dom z ostrø bronyø ani gego dzewki chcyal bicz silø 1428 |
| Ustawiami..., ys ieslizebi... ziemianyn... smialbi moczą a gwalthem... dom cziykolwie nayachacz..., a chocz thes ieslibi rzeczy gospodarskie... pobral..., uthracza czescz 1498 |
| Yze Elzbyetha... jezdzila do Sczepana w dom, aby yey spelnil pyenandze podlug zapysu... albo wwązane dal, a on wszego ne spelnil 1423 |
| A nye czynczye nyczs zlego tym møzom, bocz sø weszly se czczyø w moy dom (quia ingressi sunt sub umbra culminis mei) |
| Alysz gospodzyn wczyny dom, po prosznoszcy dzalayø, gysz czynø gy (qui aedificant eam) |
| Eze zlodzeye... nye wnyesly (sc. miodu) w dom Przeczkow any s nym Przeczk vzytku ma 1466 |
| Przikazal..., abi dzalan bil dom bozi. A wyele zelyaza ku goszdzom drzwyanim y ku dlubanyv y ku spogenyv (ferrum quoque plurimum ad clavos ianuarum et ad commissuras atque iuncturas praeparavit David) |
| Isze nigdze Boguslaw ne begal szilø, moczø na Micolayow dom, ale czsokoli yemu vczinil, to vczinil za yego *poczantkom, esz mu drogø zabeszal 1406 |
| Ktho czyerpyal rok y dzyen, yz strzechy (leg. z strzechy)... woda czyekla przesz yego dom..., przesz prawey odmowy, szlowye ysz przeczyw themu w czasz przed prawem nye odmawyal albo zabranyal (absque iusta contradictione, OrtOssol 75, 1: zabronyl), ten muszy tesz to daley czyrpyecz |
| Przeto czinyl zle w wydzenyv bozem iako y dom Achabow, bo bily ony gemv raczce (fuerunt ei consiliarii) po smyercy oczcza gego |
| Tamo wroblowe gnyezdzycz bødø, rarogowy (Puł: herodyaszow) dom woywoda yest gych (herodii domus dux est eorum), gori wissoke gelenyom, opoka vbyeszenye geszom |
| Tedy przedal ten wynowaczyecz szwoy dom y odkazal thy pyenadze, czo byl dluszen |
| Carczmarzs na czinschu syedzanczi, ten gydancz, czinsch panu dluszni zaplaczicz ma (si vero in censu sedet, recedens a domino, censum suum debitum domino suo persolvere debet), a dom y ogrodi oprawycz ma |
| Przeto czinyl zle (sc. Otozyjasz) w wydzenyv bozem iako y dom Achabow, bo bily ony gemv raczce po smyercy oczcza gego w zagynyenye gego (in interitum eius) |
| Yz Janusz... bezal szamotrzecz na Michalowego czloweka dom y ranil go gwaltem, y zagnal go 1418 |
| Jest-li wdowa albo zagnana bila-li-bi (sc. dziewka kapłanowa) a przes dzeczy nawroczi syø (sin autem vidua vel repudiata... reversa fuerit) w dom otcza swego..., karmyona bødze karmyami otcza swego |
| Domina lowczyna debet iurare contra Skarpconem... Jako ne mym zagnanym z dworznica (leg. dworznika 'folwarku') ani ma vina dom sya pocaszil 1419 |
| Masz przibegl na Jacubow dom silø moczø ... i <d>lawil gi i yego pacholiki 1417 |
| Ian wysznal sze tho wczynycz thegodla, ysz rąnką bronną (armata manu) dom gego nagabal |
| Jako Maczek... byezal gwalthownye na moy dom y ranyl moczną rąką w mem domu panicza Carszeczskego 1428 |
| Tocz gest dom boszi a ten oltarz ku palenu obyati (in holocaustum) w Israhelu |
| Po nyem dzalal Marimvth... od wrot Elyazifowich, doiød zalezal dom Elyazifow (donec extenderetur domus Eliasib) |
| Na dom twoy, panye, zaleszy (Fl i Puł: domu twemu slusza) *swiotoscz (domum tuam decet sanctitudo Psal 92, 5) |
| Yakom ya nye szwabyl Mykolaya... w dom moy..., anym yemv zadal... ran... w palyecz maly v rąki prawey 1480 |
| Jakom gya nye przysethl na dom na gyey..., anym gey zadal dw ranu... drugyey... w raka prawa w *pelecz szredny 1497 |
| Ten dom yest moya oczczyszna, na to ya mam prawne lysthy |
| Po nyem dzalal... Baruch... myarø drugø od wøgla asz do broni domv... Elyazifa. Po nyem dzalal Marimvth... myarø drugø od wrot Elyazifowich, doiød zalezal dom Elyazifow (donec extenderetur domus Eliasib) |
| Jakom ya przyszchethwschy w dom kxandza pyssarzow gwalthem nye groszylem mv... anym mowyl gemv szlych y nyevczczyvych szlow... rzekącz: By thako sczeszlywye doyal do domv twego! abych ya byl thobye thako w mlodych leczech, szbawylbych czą gardla thwego! 1470 |
| Ten iest dom panyenskj (domus domini) mocznye sprawiony |
| Wnidø w dom twoy w pocztach, wroczøcz obetnicze moie, iesz sø rozdzelila (Puł: rozdzyelyla) vsta moia (quae distinxerunt labia mea) |
| 'mający związek z osobą, którą nazywano panem, ad virum, qui pan, i. e. dominus, vocabatur, pertinens': a. 'będący własnością pana, należący do pana, qui domini est, ad dominum pertinens': |
| Is Potras ne vigal s Tomislawowe domu, kedi zabil czloweka [na] na Chorinu ani sasø w dom wyal ('wjechał') 1395 |
| Dom Ysrahelow pfal v pana, gospodna, pomocznik gych y zaslonyczel (protector, Puł: zaszczytcza) gych gest |
| Przyklad rozmayty o sądnym dnyv a napyrvey oczsu (leg. o ocsu) czeladnym, ktory zaspal, kyedy mv dom podkopan |
| 'zakazać wstępu, nie wpuścić do domu, aditum prohibere': |
| Dom Aaron nadzeyø ymal yest w panv, pomocznyk gych y zasczytczel (protector, Puł: zaszczytcza) gych gest |
| Pomyslony dom architipica XV p. pr. |
| 'zakład, instytucja, aedificia, vario publicoque apta usui': dom kupiecki 'sklep, bazar, taberna mercatoris': |
| 'dom publiczny, lupanar': |
| Ale kromye tych wyn kmyecz nye mosze zbieszecz, gedno alyszby dom dobrze zbudowal y ogrodzyl a dobrze osadzyl |
| A maz... wszyal pyenyadzy na dwye grzywnye czynszv tegosz domu y themy pyenyadzmy szbudowal zaszyą (reaedificavit) then dom po pogorzenyv |
| Iaco Stanislaw... na Andrzeow dom gwaltem ne begal ani gemu rani dal, ani domu lomil 1407 |
| Tedy szly w gego dom... y sdayaly mu sla slowa ku czczy gemu y gego matcze 1412 |
| Jacosmi sliszeli, kedi Phalibog beszal gwaltem na Marczinow dom y layal mu curwe maczerze sini y slodzeye mu sdawal 1407 |
| Ieslizebi kthorikolwye ziemianyn, iakiegokolwie sthadla (cuiuscunque conditionis)... bądączi, smialbi moczą a gwalthem... dom cziykolwie nayachacz..., thakowi gwalthownik uthracza czescz 1498 |
| Jako richlo w dom twoy wnydzes, natichmyast syø pomodlysz panu bogu twemv (ubi introieris domum tuam, statim adora dominum deum tuum) |
| Tedy Vyelyką (leg. w Wieliką) Srodą zebraly szye vschysczy v dom (congregati sunt... in atrium Mat 26, 3) starszego byskupa |
| Pobyge pan bog dom israhelski, ... bo czinyly sobye lugy (lucos), abi gnyewaly pana |
| Tho gydacze gymyenye albo thy pyenyadze byly naszego ojcza..., przetho my patrzemy (Ort Ossol 28, 1: patrzymy s prawa) k themv domu albo kv pyenyadzom, za kthore nasz oczyecz mvrowal then dom |
| To gdi usliszely bracya gego (sc. Dawida) y wszitek dom oczcza gego, sczedszi syø k nyemu tam (descenderunt ad eum illuc), seszly syø (convenerunt ad eum) wszitci |
| Annasch a Cayfas zesly szye byly v dom Annaschow sluchacz prze nyektorą potrzebyzna |
| Ten dom yest moya oczczyszna, na to ya mam prawne lysthy (OrtMac 24: sz prawem lysth) |
| O nascziu gualtownem na dom ziemianski 1498 |
| (w podaniu biblijnym) 'pokarm dany przez Boga Żydom na puszczy, (in Scriptura sancta) cibus, quem deus Iudaeis e caelo misit': |
| Jako ya nye vczynyl nayasdv na dom Maczyeya z Vyerzvchova samoschosth gwalthem 1493 |
| Jakom ya nye nasedl na dom yego gwalthem... anym mv syedm ran synych zadal podluk mandatu posw 1494 |
| O nascziu gualtownem (de invasione) na dom ziemianski 1498 |
| Jakom ya nye nashedl na dom Yanowh w Yaczkovye anym zamkowh odbyl 1492 |
| 'przekazać komuś wiadomość, polecenie, nuntium, mandatum alicui proferre': |
| Iakom ya szamoszyodma z domu Sczythow (leg. z Szczytow) nye syechala do Gosdu w dom Yakubow..., nye wzyalam dwv lyethnykow 1478 |
| Ku ssyednanyv, kako szye yedno po drugyem dzyalo, mnymam, yze tako mozemy baczycz...: napyrvey, yze Iesus byl yąth v ogrodzye y <wiedzion> v dom Annaszow |
| Dom ne byl pansky, ale gy kupyl u swego namyastka 1399 |
| Vyodl (sc. Jozef) y (leg. ji, sc. osiełka) w yeden dom pospolny, yenze tedy byl prozny (diversorium vacuum intrabat) |
| 'upominać się, domagać się, expetere, postulare, expostulare': |
| Cayfasz sządzycz (pro sządzyl) Iesucrista... lubo v domv Annaszovem, lubo v szvem, albo (pro ale) byl-ly tem (pro ten) dom yego slączon vetniczy albo odlączon od nyego (pro nyey), trzey evanyelysczy nyepevno vypyssaly |
| Jacosmi sliszeli, kedi Phalibog beszal gwaltem na Marczinow dom y layal mu curwe maczerze sini y slodzeye mu sdawal 1407 |
| Pusczili ludzy na Yanow dom: gedny na konyech, druge pyeszczem, druge w lodzyach 1427 |
| Dom, gen ia chczø dzalacz bogu, taki ma bicz, abi po wszitkich kraynach bil myanowan (ut... nominetur) |
| Nawyedly dom bozi (suscitaverunt domum domini) we sstaw pyrwi a vczinyly, abi pewnye stal |
| A gdisz krolyowal (sc. Zamri)..., zbyl wszitek dom Bazow a nye ostawyl s nyego any psa, ny blysznyego, ny przyiacyelya gego (non dereliquit ex ea mingentem ad parietem et propinquos, et amicos eius) |
| Jakom ya nye nayachal na dom gego gwalthem samoczwarth... anym mv przegrazal, any mem *przegrazamym odesly yemv vsythky waschnosczi cztherdzesczi zlothych 1494 |
| Jakom ya nye nayachal na dom gego gwalthem samoczwarth... anym mv przegrazal, any mem *przegrazamym odesly yemv vsythky waschnosczi cztherdzesczi zlothych 1494 |
| Y od thego czasv tak skazujem, ys ieslizebi (si) kthorikolwye ziemianyn... smialbi..., albo iego czelacz, dom cziykolwie nayachacz..., thakowi gwalthownik uthracza czescz i wsisthko ymienye swoje 1498 |
| Pusczili ludzy na Yanow dom, gedny na konyech, druge pyeszczem, druge w lodzyach 1427 |
| Jako przydø Stiborius w moy dom w me ogrodzene porøbyl my quatuor quercus y dwye szosze wszøl y przeklath gwalthem 1410 |
| Masz przibegl na Jacubow dom silø moczø se dwemanaczczemy pomoczniki 1417 |
| Jakom ya nye yesdzil na Sczepanow dom gwaltem we dwnaczcze (leg. dwunaćcie) 1426 |
| Tedy then masz przedal they zemye (pro zony) oczczyszna [szwą] a wsząwszy pyenadze... y szmvrowal (munivit) then szgorzaly dom |
| 'gospodyni folwarczna, klucznica, szafarka, villica, quae res domesticas procurat ac dispensat': |
| Jacom ya nye przisetl dwoyczy w dom twoy 1457 |
| Iacom ya nye przisetl dwugiczy w dom twoy anym czy zoni layal, any gonyll, anym paropka wygnal gwaltem 1458 |
| 'dom publiczny, lupanar': |
| Iaco Meczco ne begal na Micolay<e>v dom anj sekl, ani znamon vczinil 1405 |
| Potem gest pan bog byczowal pharaona... y dom gego przepadl zemyø (flagellavit... dominus pharaonem... et domum eius) prze Abramowø zonø |
| Podlvg przepovyedzenya anyelskyego (ut angelus praedixerat) vroczyl szyą (sc. Joachim) trzeczyego dnya w svoy dom |
| Dzyevycza blogoslavyona przysla kv domv *Annasova y chczyala vnydz v dom, a nye byla przepusczona, alye sromothnye vypądzona |
| Jakom ya nye wnyosl syą w then dom shamoczwarth..., gdzye yą yey mąsch szosthawyl... po smyerczy swey na stholczv wdovyem 1491 |
| Isze Mycolay samotrzecz przysschethwschy gwalthem... do Jandrzeya v dom, nye zothffarzal zamkow chanszebna rzeczą 1473 |
| A tak wszedl wszitek lyvd w dom Baal y zruszily gy (destruxerunt eam), y oltarze y modli gego zlupaly |
| Tocz mowy pan bog: Zrzødzi dom twoy (praecipe domui tuae), bo vmrzesz ti a nye bødzesz sziw |
| Alysz gospodzyn wczyny dom, po prosznoszcy dzalayø (in vanum laboraverunt), gysz czynø gy |
| Przistøpiwszi zona k nyemv przed starsimi zvge (tollet) boti z gego nog y plvnye w oblicze gego, rzekøøcz: Tak syø stanye czlowyekv, ktori nye vdzala domv brata swego, y bødze slynøcz ymyø gego dom zvtego (domus discalceati) |
| Bo Atalya przevkrutna (impiissima) y sinowye gey skazily bily dom bozi |
| Yakom ya nye przyschetl... na Syecluky na czescz Ianowa w dom Mykolayow carczemnykow y nye sbylem yego kmyecza Maczyeya gwalthem 1477 |
| Ktora nyevyasta mayączy pyenyedzy dzyeszyecz a straczylaby yeden pyenyącz, aza nye zasvyczy svyecze y przevracza (everrit Luc 15, 8) dom a mylosczyvye schuka? |
| Jaco Marczin, moy sin, ne kasal na soltistof dom ani go ranil wf gego dome 1397 |
| Bi mi Balaak dal pelen dom swoy srebra y zlota, nye mogø min[y]øcz rzeczi (non potero praeterire sermonem) pana boga mego |
| Yakom ya nye szwabyl Mykolaya... w dom moy anym yego byl 1480 |
| Dawam sche *tysche vynna, y<s>chem... pyelgrzyma w dom szwoy nye przyala |
| Alye gdi przerzeczone wyny nye badą, nykakey kmyecz othydz ma (nequaquam cmeto recedat, Dział 62: kmyecz nye mosze zbieszecz)..., alysz dom dobri ostawy<w>szy |
| Przenyesyon gest wszitek dom iudzski przenyesyenym swyrzchowanim (transmigratione perfecta) |
| O tem, kako dzyevycza Marya przyschla przed Pylatow dom |
| Dom gey przilezal (haerebat) kv mvrowi |
| Yako Przedpelk przissedl... na moy dom na Yana, vczinyl yemu gwalth (ib. nr 980: vczinyl yemu gwalth, ysze gy za gyego gardlo yąl), al[z]eszeszmi (leg. ależ-eśm ji) sz nyego swlekl 1422 |
| Ten iest dom panyenski mocznye sprawiony (firmiter aedificata) |
| Pan Materna nye strzelal puską na dom panye Jadwigy a tym strzelenym nye wystrzelil dvu dzuru s kozucha 1422 |
| Wschedschy Pyotr v dom, ssyedzyal slugamy (leg. z sługami) byskupyemy, czekayącz czlovyeczem dzyvovanym, aby vydzyal skonanye, czo by ossądzyl byskup na Iesucrista |
| Przeto mowylesz na dom (locutus es super domum) slugy twego |
| Pozegnani pan bog..., gen dal wolyø tø w syerce krolyowo, chczøcz obiasznycz (clarificare) dom swoy, gen gest w Ierusalem |
| Potr beszal wf Micolayow dom y lagal mv, y ranil gy a on go ne yanl ani wanszil, ani go clodoual 1412 |
| My patrzemy k themu domu albo ku pyenyadzom, za kthore nasz oczyecz murowal then dom |
| Jaco Krczon ne vroczil gynich rzeczy liczem yedno krap, *sczo mu lawniczy w yego dom przinesly 1403 |
| To ny ma bycz przypysano vyączey yego znayomosczy, ale vyelebnosczy y cznoczye yego, yze vschedl v dom byskupy |
| Iaco Paszek byeszal gwaltem... na paney dom i ranil yey sina pirzwey, nisz yey møsz zabith, i w tem yø obnyeczczil 1409 |
| Sdzyal gest dom israhelsky gymyø gego man, przeto zze bilo gest yako szyemyø kolyandrowe byale a chøcz gego yako szemla (MamKal 22: ziemly) sedrdzøø (leg. se strdzią, gustusque eius quasi similae cum melle) |
| Bidlenye czlowyeka zmudliwego (hominis neglegentis) yest dom yego w nadzyegi vpadnyenya XV p. post. |
| Sdzyal gest dom Israhelsky gymyø gego Man przeto, zze bilo gest yako szyemyø kolyandrowe byale (quod erat quasi semen coriandri album) |
| Tristegam dom a. komorą o trzech sklepyech (tristega enim erant et non habebant columnas, sicut erant columnae atriorum Ezech 42, 6) 1471 |
| Ktho kramna komorą albo dom, albo rolą czynszowa ma, themu szyą yey ne trzeba odrzekacz besz yego wolyey |
| Dom y gymyenye sthoyacze od oycza y maczyerze przyvmarlo (OrtOssol 44, 2: przimarlo) zenye *moyąy |
| Yako Jan nye przywyodl konya cradzyonego w dom pana Przibislawow 1428 |
| Y czinyly czy, gisz dzalaly rozvmnye a zapelnyaly scyenne rosyedlyni (obducebatur parietum cicatrix) swima røkama y nawyedly dom bozi we sstaw pyrwi |
| Yako Gnewomir nye byeszal w Mycolayew dom gwaltem any gego zamcom (pro zamcow) odbiyal 1418 |
| Wnidø w dom twoy, w pocztach (in holocaustis) wroczøcz obetnicze moie |
| Przedal Symek s matierzu swu dom, o (pro a ?) tu yemu zaplaczyl, a Symek yemu odewsdal z matierzu swu, yako yest obyczay 1495 |
| Jakom ya nye nayachal na dom yego s ostrą bronyą... anym go odgrazal, aby o swe rzeczy nye movyl, kthore mv pokradzyony 1494 |
| Sklonyl (sc. bog) nad namy mylosyerdze przed krolem perskim, abi nam dal sziwot a wzwyodl dom boga naszego, a wzwyodl gego pustki (ut... extrueret solitudines eius) |
| Ise pan Materna nye strzelal puska na dom panye Jadwigy a tim strzelenym ne wystrzelil ge dw *dzurzv s koszucha 1421 |
| Tego na nye szaluyą, gdzesz... są yachali ną dzedziną... y pusczili ludzy na Yanow dom 1427 |
| Ti cone w moy dom ne gnani chanszebnø reczø, ani gich vsitka ma 1399 |
| Yacom ya ne yechal na Staskow dom sylø samosothm ani yego zoni pychal 1410 |
| Ieslizebi... ziemianyn... smialbi moczą a gwalthem... dom cziykolwie nayachacz (domum alicuius invadere)..., thakowi gwalthownik uthracza czescz 1498 |
| Ktho czyrpyal rok y dzyen a z strzechy albo sz rynny woda czyekla [przed] przesz gego dwor albo dom przesz prawey odmowy, szlowye ysz przeczyw temv w czasz przed prawem nye odmowyl albo zabronyl (OrtMac 101: nye odmawyal albo zabranyal), ten mvszy tesz tho daley czyrpyecz |
| Jakom ya, przyszchethwschy w dom kxandza pyssarzow gwalthem, nye groszylem mv anym ranky na parszvną gego pothnyossl vmyszlem gnewlywym y sz wolą szbyczą gy 1470 |
| Szvyaty Maczyey... nye myeny Annascha, ale telko movy, yze przyvyedly y (leg. ji, sc. Krystusa) do Cayphasza, yakokolvye podlug pravdy... v dom obu byskupv byl vyedzyon |
| Ysze Wawrzyniecz... przybezal na Marczynow dom se dwema sobie rownima 1429 |
| 'coś budzi domysły, suspectum est': |
| Ktos przedal dom swoy w mvrzech myestskich, bødze myecz odpvsczenye viplati (licentiam redimendi), doyøød syø iedno *lata nye napelny |
| Ktho kramna komorą albo dom, albo rolą czynszowa ma, themu szyą yey ne trzeba odrzekacz besz yego wolyey, aleszby yemv zaplaczona |
| Iacom ya ne begal na Stascow dom s golim meczem 1403 |
| Elzbyetha... jezdzila do Sczepana w dom, aby yey spelnil pyenandze podlug zapysu... albo wwązane dal 1423 |
| Jsze Maczey... nye wnosl pyaczinacze grziwen w dom matky Barthoscha w Kanyno, w karczma, w szastawa 1434 |
| Wschedschy (sc. Dawid) w bozy dom y yadl chleb offertorzny (panes propositionis comedit Mat 12, 4) |
| Wlomy-ly szye albo podkopa zlodzyey w czyy dom (si... suffodiens fuerit inventus Ex 22, 2) XV p. post. |
| Jako przydø Stiborius w moy dom, w me ogrodzene, porøbyl my quatuor quercus y dwye szosze wszøl 1410 |
| Jze pan Thomek Busscowsky yal se trzeymi pomoczniky tako *dobromi, jako sam, et trzeymi podleyschemi w dom pana Nicolaya 1442 |
| Szvyaty Maczyey... nye myeny Annascha, ale telko movy, yze przyvyedly y (leg. ji 'go') do Cayphasza, yakokolvye podlug pravdy y yako movy svyaty Yan..., yze v dom obu byskupv byl vyedzyon |
| Gdy czlowyek zastawy geden drugyemv rolą, dom... przed szandem a zapysze to gemv lysthem przyszasznyczyem podlug pyączączy (OrtMac 99: pod gych pyeczączya), ktory sz nych ma lepsą tey roley albo domv obroną? |
| Iaco Stanislaw samotrzecznaczcze s tako dobrimi iaco sam na Andrzeow dom gwaltem ne begal ani gemu rani dal, ani domu lomil 1407 |
| Boguslaw ne begal szilø, moczø na Micolayow dom 1406 |
| Boguphal beszal swimi (leg. z swymi) pomoczni<ki> na Swanthomirow dom gwaltem 1399 |
| Zebrali sie wszyscy w dom starszego biskupa (in atrium principis sacerdotum), jen słynął Kaifasz |
| 'dotyczący przybysza, wędrowca, obcego, hospitalis, qui advenam vel peregrinum attinet': gościnny dom 'zajazd, gospoda, diversorium': |
| Iako richlo w dom twoy wnydzes, natichmyast syø pomodlysz (at ubi introieris..., statim adora) panu bogu twemv |
| A gdisz syø napelny dwadzescya lyat, w nychze vdzalal Salomon koscyol bogu y dom swoy, y myasta, gesz bil dal Iram Salomonoui, omvrowaw y kazal w nych bidlycz sinom israhelskim (aedificavit et habitare ibi fecit filios Israel) |
| Gdy czlowyek czyrpyal rok y dzen..., az wodą z rynny czyeklą przesz gego dom (si vir sui vicini tectum et canale aquatile domus seu postici per domum suam vel posticum fluentem haberet) |
| Vyelyką (leg. w wieliką) srodą zebraly szye vschysczy v dom starszego byskupa... Tedy yeden myedzy ynemy: Vyeczye, yzesmy vczynyly radą onegda, yze y (leg. ji 'go') mamy vbycz |
| Nye pobralam... rzeczy domovich... anym gich wnyosla brzemyenyem w dom moy noczna rzecza chazebna 1475 |
| Ta otrzedz sinow Leui podle sluszeb swich, abi wchadzaly w dom boszi (ut ingrediantur domum domini) |
| Ktho myal dom, albo rolą czynszowa albo komorą kramna gdzye |
| Krczon ne vroczil gynich rzeczy liczem, iedno krap, *sczo mu lawniczy w yego dom przinesly 1403 |
| Ten iest dom panyenski mocznye sprawiony, dobrze vstawiony na moczney opocze |
| 'wedrzeć się, wprowadzić się (np. do mieszkania), in aliquem locum irrumpere, invadere (e. g. in domicilium)': |
| Jaco Poyrt (pro Pyotr) ne ranyl... Marczina wschedszy na ye<go> tom ('dom') 1402 |
| Yakom ya przed czya szmyala wnydz w thwoy dom modlythwy |
| Ten con dobrowolne wszedl w yego dom 1410 |
| Czczyenye o tem, yako myly Iesus... vschedschy v dom yednego kxyazączya... y vzdrovyl tamo czlovyeka opvchlego |
| Yzem przybyesal, gdym vslisal vepy (leg. wepy, czy może wep?), Wyskow (leg. w Wyszkow) dom y *nalezlem Voythca v nye<go> w domu y vydzalem dwe ranye, czo gy ranyl w gego domu 1428 |
| A maz bez zony wszyal pyenyadzy na dwye grzywnye czynszv tegosz domu y themy pyenyadzmy szbudowal zaszyą then dom po pogorzenyv |
| Jaco Thomek s braczø przibezaw na Swanthoslaow dom medzi gego wrotha i vczinili gemu silø i gwa<ł>th 1392 |
| Iaco Dominik ne bezal na Stascov... dom ani tamo wroth, ... ani crzyn ne vibil gwaltem moczø ani vszilym 1406 |
| Y czinyly czy, gisz dzalaly rozvmnye a zapelnyaly scyenne rosyedlyni (obducebatur parietum cicatrix) swima røkama y nawyedly dom bozi we sstaw pyrwi |
| Yako canonik yechal na Chebdzyn dom zamodzewøth z thako dobrymi yako sam 1403 |
| Iaco Stanislaw samotrzecznaczcze s tako dobrimi, iaco sam, na *Andrzeow dom gwaltem ne begal 1407 |
| Mycolayof oczecz floszyl oszemnacze grziwen do Agneszky ff dom 1399 |
| Jako ne mym zagnanym z dworznica ani ma vina dom sya pocaszil 1419 |
| Yaco czso hinst vcradzon Ianowi Ielenewi, ten ne wedzon w Maczeyew dom 1406 |
| Yze snadz dom Cayphaszov byl vyelyky, yze mogl krola schovacz |
| Bo *zaprawdo wrobl nalazl sobe dom a gardliczya gnazdo, gdze poloszi *kurzota (pullos, Puł: dzeczy) swoia |
| Yacom ya ne begal na Micolayow dom s ostrø bronø 1405 |
| Yako Mycolayof oczecz floszyl oszemnacze grziwen do Angneszky f dom na ye polepszene 1399 |
| Opvsczywschy tluscze od szyebye (dimissis turbis Mat 13, 36), y przyschedl v dom |
| Eze Jassek ne begal na dom Adamow... ani tamo szekl wroth 1417 |
| Anin (pro anim) po szmyrczy occza y maczerze w dom gwalthem wyechala, any rzeczy w poszwye *poloszone domowich pobrala 1469 |
| Ya gego (sc. złodzieja) naszladowal az w gego gospodarza dom |
| 'bezprawne wprowadzenie się do cudzego domu, occupatio domus alienae praeter ius facta'. |
| Yaco... nye pobrano Pyotrowy crawczewy... sukna chązebnyą rzeczą... any do nyego (sc. Michała) w dom wnyessono 1424 |
| Jako poziczil Pretpelko w mne zamosstrzala y *wnoszel w pane dom do czalw (leg. działu), y o them pani we 1407 |
| O ktori dom na myą Zdzeslaw szalowal, w them ya ssyedza ss gego volya na czinsschu 1434 |
| Tamo wroblowe gnyezdycz bødø, rarogowy dom woywoda (dux, Puł: wodz) yest gych |
| Czszo gyest zamieskanye rząndząnczego dom, gyedno ogien wyelky w domw zapalony (ignis validus in domo accensus) XV p. post. |
| Sdzyal gest dom israhelsky gymyø gego man, przeto zze bilo gest yako szyemyø kolyandrowe byale (quasi semen coriandri album) |
| Thy dom bozy, tysz szen, Jesu Cristhvszow |
| Bidlenye czlowyeka zmudliwego yest dom yego w nadzyegi vpadnyenya (status hominis negligentis domus est ruinosa) XV p. post. |
| Gego przyrodzeny[v] przyyaczele mowyą, ysz gego zoną nye ma dzalv w them domv przetho, ysz ten dom wzdam (pro wzdan) gemv... a ysze byl sobye zostawyl (sc. mąż) wolne panstwo swego gymyena (dominium et potestatem, OrtMac 133: ysz byl szobye wolnye zoszthawyl panszthwo szwe) |
| 'domagać się czegoś, przypomnieć o swoich pretensjach, wystąpić ze skargą do sądu, aliquid poscere, de postulatis suis commonere, litem ad iudices deferre': upomionąć się komuś czegoś: |
| Wyelmoznoscz (maiestas) bosza napelnyla dom |
| Yakom ya na Pyotrow dom samotrzecz tak z dobrimy, jakom sam, nye byegal 1458 |
| 'związany ze skarbem, dotyczący skarbu, ad thesaurum pertinens': dom skarbny, skarbna komora, miasto skarbne 'miejsce przechowywania rzeczy drogocennych, skarbiec, locus, ubi res pretiosae asservantur, thesaurus': |
| Napelnyl syø dom Baal od wyrzchv asz do wyrzchv (a summo usque ad summum) |
| Jestlibi bil dom we wszi (in villa), ktorysz mvrv nye ma |
| Yescze go byly przedom (leg. przed dom) nye przyvyedly, alyzby k temv vslyszely, czo by k temv movyl Pylat |
| Yaco czso hinst vcradzon Janowi..., ten ne wedzon w Maczeyew dom 1406 |
| Yze z domv Annaschovego nathychmyast byl vyedzyon nye v krolevsky dom, alye v Cayphaschow |
| Wschedschy Pyotr v dom ssyedzyal slugamy (leg. z sługami) byskupyemy..., aby vydzyal skonanye (ut videret finem Mat 26, 58), czo by ossądzyl byskup na Iesucrista |
| Caszdi, gen opusczy dom, brata, oczcza... prze me gymyą, sstokrocz tele wezmye a wyekugi ziwoth posyądzye (vitam aeternam possidebit Mat 19, 29) XV med. |
| Alboz takoz (sc. mogło być), yze snadz dom Cayphaszov byl vyelyky, yze mogl krola schovacz |
| O, kako groszne to gest myeszczce! Tu to nyczs gynego nye, gedno dom bozi a wrota nyebyeska (porta caeli) |
| 'dom obrad, dom sądu, ratusz, praetorium, iudicium, aedes consilii urbani': |
| Heze Mykol[y]ay... *Janovago domv nye skrathl any ssheszczynaczcze kop w moy dom wnyosl 1459 |
| Jze Thomek... z Micolayem... nye wigeli z domu Micolaiowa... any szya zaszia wroczili w dom Micolaiow 1444 |
| Ysze Boguphal beszal... na Swanthomirow dom gwaltem, potem poslal za nim na drogø y vranon 1399 |
| Jacoswa widzala, gdze Bogun swim (leg. z swym) dobytkem czloweka Woytkowa w swoy dom w noczi korzistna rzecza wyozl 1399 |
| Polozil czmy dom skryczya swego (posuit tenebras latibulum suum, Fl: szirokoscz swoiø) |
| Gdyby myesczanyn... przysz<e>dl w woythow dom... y nalaszlby tamo dwa albo wyaczey radzyecz, czo by... myesczkye... albo gych, albo pospolithe (OrtMac 35: poszpolne) dobre gyednaly |
| Gdy czlowyek czyrpyal rok y dzen, y daleko wyaczey (die et anno et tam longe, donec moreretur), az wodą z rynny czyeklą przesz gego dom |
| To ny ma bycz przypysano vyączey yego (sc. św. Jana) znayomosczy, ale vyelebnosczy y cznoczye yego, yze vschedl v dom byskupy |
| Tedy ona then dom murowany ma oszandnacz, przetho ysze then masz... szobye o tho murowanye nye vtwardzyl (ratione munitionis nihil iuris obtinuit, OrtMac 24: nye vthwerdzyl) |
| Thedy ona ma then murowany dom wszyacz, przetho ysz then masz... szobye o tho murowanye nye vthwerdzyl (nihil iuris obtinuit, OrtOssol 28, 2: nye vtwardzyl) |
| Gdisz bili weszly w gego dom, vczynyl gest godi, vwarzyl pr<z>asznyce (coxit azyma) y gedly sø |
| Ale gyny skutci Achab y wszitko, czsosz czinyl a dom s wslunowich koscy (domus eburnea), gysz bil vdzalal, ... to wszitko popysano w ksyøgach vczinkow dny krolyow israhelskich |
| Czszo Moroslaw vczinil, to vczinil Maczeyowim poczant[e]kem y besla (pro besal) na yego dom y vsdawal mu zla slowa 1401 |
| Tedy przedal ten wynowaczyecz (debitor) szwoy dom y odkazal thy pyenadze, czo byl dluszen |
| Tedy zostal po them tho vmarlym dzeczaczv geden dom [...], gescze bylo wynowatho (obligabantur, OrtMac 86: yescze wynowatho) pyacz grzywyen |
| Any thego vdzelawshy w moy dom sassya ssya wroczil, any wszethl ven, any s nym myeschkal, vzywayancz mego yenego chleba 1471 |
| Barbara odpowyedzala... rzekacz, ysz Barbara... w kvpyenyv tego domv wspomyną<na> od rodzonego (pro Doroczynego) mazą (quod ipsa... nominata fuerat)..., ysz... po yego szmyerczy ma... myecz ten dom |
| Syerce mego vmislu posyl, abi dom twoy w poswyøcenyv (in sanctificatione) twem ostal |
| Jako przydø Stiborius w moy dom, w me ogrodzene, porøbyl my quatuor quercus y dwye szosze wszøl y przeklath gwalthem 1410 |
| Jaco Marczin, moy sin, ne kasal na soltisof dom 1397 |
| Jakom ya Mykolayewy nye poth[k]lukl zamkow any scrzynye zlupał..., przisshethw na yego dom gwaltem 1457 |
| Yako spadl descz, przysly potopy (venerunt flumina Mat 7, 27)... tako natychmyasth spadl (sc. dom) |
| Tu vdzalal (sc. Jakob) dom a spyøl stani (fixis tentoriis) |
| Gdyby myesczanyn... przysz<e>dl w woythow dom... a then czlowyek... wyrzekl[y]by nyekthore ny<e>rzadne, szromothne szlowa layacz |
| Gdisz napominasz blisznego swego, ... nye wnidziesz w gego dom..., ale stanyesz przed nim (stabis fortis) |
| Iaco czsso Sczedrzyk zalowal na Jasska Rambinskego, aby mv... syano pobral y w gego dom wwyosl, tego on nye vczinil 1425 |
| Przyprawyl gesm dom y stanye wyelblødom (locum camelis) |
| Esz Nikel na Hanczyn dom ne begal gvaltem ani geg sz domu vibigal 1438 |
| Y czinyly czy, gisz dzalaly, rozvmnye a zapelnyaly scyenne rosyedlyni swima røkama y nawyedly dom bozi we sstaw pyrwi (in statum pristinum) |
| Yz Jan... bezal na dom Wanczencza... y slamal mu zamky, y sczaną wilomil 1418 |
| 'wedrzeć się do zamkniętego domu, effractis foribus in domum irrumpere': |
| Skazujem, ys ieslizebi... ziemianyn... smialbi... dom cziykolwie nayachacz, ... thes ieslibi rzeczy gospodarskie... pobral albo wilvpil (si... ausus fuerit... capere aut recipere et depraedari), thakowi gwalthownik uthracza czescz 1498 |
| Poswyøcyly syø (sc. uczeni) y weszly podle przikazanya krolyowa a przikazanya bozego, abi wicziscyly dom bozi (ut expiarent domum dei) |
| Dom pogrzebni oczcza mego opusczon gest a broni gego wipalyoni ognyem (portae eius combustae sunt igni) |
| Pobyge pan bog dom israhelski, iako syø rusza trescz (arundo) w wodze |
| Przeto isze poswyøczon gest (sc. dom Dawidow), isze archa bosza bila wiszla do nyego (quia ingressa est in eam) |
| Wrobl nalazl sobe dom (Puł: gnyazdo) a gardliczya gnazdo, gdze poloszi *kurzota swoia (passer invenit sibi domum et turtur nidum sibi, ubi ponat pullos suos) |
| Jakom ya nye odbyl gwalthem zamkow v chizow thwych wyachaw w dom gego anym gego vmyeysil w yego pravye podlug obiczaya zyemye 1469 |
| Jakom... nye wnyosl syą w then dom shamoczwarth..., gdzye yą yey mąsch szosthawyl... anym them wnyesyenym vmnyeysyl yey wasnosczy (leg. w ważności) yako dwye kopye grossj 1491 |
| Jakom gya nye przysethl na dom, na gyey, ... anym gey zadal dw (leg. dwu) ranu, gyeney syney w pyerszy a drugyey krwavey w raka prawa, w *pelecz szredny 1497 |
| Dzyevycza blogoslavyona... veschla w dom Zachariaschow a vzrawschy szye swa (leg. z swą) czyotką vyelmy pokornye vklonywschy szye y pozdrovyla yą rzekącz |
| Przyschly do Annaszova domv, tu nye mogly v dom vnydz, yz bylo zamknyono |
| Wnydø w dom twoy (in domum tuam), poclonø se v kosczola swøtego twego (ad templum sanctum tuum) w boiazni twoiey (in timore tuo) |
| 'usunąć kogoś siłą z jego domu, majątku itp., pozbawić kogoś siłą własności, posiadania, aliquem vi possessione expellere, deicere': |
| Wnydø w dom twoy, poclonø se v kosczola (ad templum) swøtego twego w boiazni twoiey |
| Jse pan Materna nye strzelal puska na dom panye Jadwigy |
| Yse pan Materna nye strzelal puską na dom panye Jadwigy a tim strzelenym nye wystrzelil dw (leg. dwu) dzurv s kozucha 1421 |
| Vyschedvschy sludzy yego na drogy zebraly vschytky... y napelnyly dom svadzyebnykov (impletae sunt nuptiae discumbentium Mat 22, 10) |
| Jse pan Materna nye strzelal puska na dom panye Jadwigy a tim strzelenym ne wystrzelil ge dw (leg. dwu) dzur[z]v s koszucha 1421 |
| Ustawiami, vchwaliamy y od thego czasv tak skazujem (statuimus, laudavimus et ordinavimus), ys ieslizebi... ziemianyn... smialbi... dom cziykolwie nayachacz..., thakowi gwalthownik uthracza czescz 1498 |
| Poloszil iest czmi szirokoscz swoiø (posuit tenebras latibulum suum, Puł: dom skryczya swego) |
| Jakom ya nye przyyachal schamopyanth... w dom do Pyotra... anym go uphyczyl za gardlo yego 1478 |
| Prze tø prziczinø zgrzeszil dom Geroboamow a wiwroczon y zagladzon (eversa est et deleta) z wyrzcha zemye |
| Jsze Thoma... przibegl... ną pana Borkow dom... y slachczicza w domu ranyl 1432 |
| Genszecz dom gestcy on bil medzy dvema domoma vczynon |
| Gdisz bili weszly w gego dom, vczynyl gest (sc. Lot) godi (fecit convivium) |
| Sliszcye myø, nauczeny, a posvyøczcye syø y vczisczcye dom (mundate domum) pana boga oczczow waszich |
| Vyatrovye vyaly vderzayącz szye, czvsz o on dom (flaverunt venti et irruerunt in domum illam Mat 7, 25), a wsdy nye spadl, bo yest byl zalozon na skalye |
| Irruencia domiciliorum wderzenye na dom, gwalth XV in. |
| Jako... Girzik... kmyeczia Marczina na dobrowolney drodze nye sbil gwaltem... ani vdzielawschi thego gwaltu w moy dom ssya wroczil 1468 |
| Eze Micolag smouil s Yaschcem dom vsyedlicz i plothi vgrodzicz 1426 |
| Iacom ia ne chodzil na Staskowi dom ni na gednø scodø 1403 |
| Czszo Miroslaw vczinil, to vczinil Maczeyowim poczant[e]kem y besla (pro besal) na yego dom y vsdawal mu zla slowa 1401 |
| Ktos przedal dom swoy w mvrzech myestskich, bødze myecz odpvsczenye viplati (licentiam redimendi) |
| Tamo wroblye gnyezdzycz będø, Herodyaszow dom wodz (dux, Fl: woywoda) gych |
| Jako... rosbito moy dom, wczinono mi za pøczdzeszant grziwen skodi 1402 |
| Pusczili ludzy na Yanow dom: gedny na konyech, druge pyeszczem, druge w lodzyach 1427 |
| Jakom ya, przyszchethwschy w dom kxandza pyssarzow gwalthem, nye groszylem mv 1470 |
| Eze caszdi, gen opusczy dom, brata... albo rola prze me gymyą, sstokrocz tele wezmye (centuplum accipiet Mat 19, 29) XV med. |
| Tamo wroblye gnyezdzycz będø, herodyaszow (Fl: rarogowy) dom wodz gych (herodii domus dux est eorum), gory wyssokye yelyenyom, opoka vtoka yeszom |
| Yako Pyotr jachal w Katharzynyn dom... gwaltem y tamo polupal zamky, y scoda vczynyl 1418 |
| budować się 'budować sobie dom, sibi domum aedificare': |
| 'nędzny dom, casa, domus rustica': |
| 'lichy dom, buda, taberna, casa': |
| ~ Według Rostafińskiego 'dom nierządu'. Można też podejrzewać błąd kopisty zamiast żeleźnik. [Uwaga Rostafińskiego całkowicie błędna.Wyraz hasłowy należy czytać jako żeleźnik.] |
| 'chłop bezrolny, użytkujący jedynie dom z niewielką działką, colonus, qui nonnisi domum hortumque in usu habebat': |
| 'okazały dom mieszkalny, też komnata w takim domu, domus ampla, etiam conclave in tali domo': |
| 'dom publiczny, lupanar': |
| 'dom zajezdny, pomieszczenie u kogoś na krótki pobyt wynajęte, diversorium, hospitium, caupona, domus in qua consistant hospites': |
| Johannes... nie wyłowił złodziejski et inaczną rzeczą z stawu u Biskupic ani ryb z jego w swoj dom wniosł 1453 |
| dom boży: |
| dom panow: |
| dom święty: |
| Naam... *towariszstwo dacz raczy s... swystkimi ('wszystkimi') swøtimi twimi, w gychsze nas *towariszstwo, nye *donymacz zaslugi (Msza I: nasz *leczyczel othplati, IV: vazyczyel othplaty, VI: *domymacz zasluzenya, VIII: domnymayąnczy sluzenya), ale odpusczenya, proszimi, roszdaw[a]cza, przipusczy (nobis... societatem donare digneris cum... omnibus sanctis tuis, intra quorum nos consortium, non aestimator meriti, sed veniae, quaesumus, largitor, admitte) 1424 |
| Ale przisla goczina (leg. godzina), ze kazdi, ktoz zabye was, domnim<a>wa (R XXV 161: bądze są *domynymal) sobe posslugø wczyn<i>cz bogu (sed venit hora, ut omnis, qui interficit vos, arbitretur obsequium se praestare deo Jo 16, 2) ca 1425 |
| Joseph s Mariø... slycz szø do gednego *domo pospolnego bily |
| 'lubiący dom, gospodarny, rem domesticam diligenter ac bene gerens': |
| Tu Judasz szebraw slugy byszkupe... *nadczewayøcz sze, aby geszcze byl w *domø 1451 |
| Pakli wyłomi złodziej dom... a nalezion by był (si... fuerit inventus), a wziąw ranę umarłby, ten, ktory by bił, nie będzie winien krwie |
| 'nędzny dom, chałupa, chata zagrodnicza, gurgustium': |
| <Nąm... thowarzystwo dacz raczy... sze wszythkymi swyathimi thwimi>, myedzy kthorych nasz thowarzystwo nye naszleczyczel othplati (Msza III: *donymacz zaslugi, IV: vazyczyel othplaty, VI: *domymacz zasluzenya, VIII: domnymayąnczy sluzenya), ale laszky proszimi <roszdawcza przypusczy> (intra quorum nos consortium non aestimator meriti, sed veniae quaesumus largitor admitte) 1413–4 |
| D eciam duas habet voces...: d simplex seu spissum et dz molle. Exemplum primi: dał..., dom, duma, dąb |
| dubium: 'życie, postępowanie według jakichś zasad, sposób życia a. może zgromadzenie zakonne, dom zakonny, modus vivendi, fortasse monialium congregatio': |
| 'dom murowany, domus opere lapideo vel laterico structa': |
| 'dom, w którym topiono wosk, domus ubi favorum cera liquefiebat': |
| 'karczma, gospoda, dom zajezdny, caupona, taberna': |
| Taczy nye badą szą mocz mowycz dobrymy, gdysz szą nyerowny dobrym mąszom dompnymany (cum impares probis viris reputentur) |
| 'dom, mieszkanie, domus, domicilium': |
| Laboriosus Nicolaus Dompszar fassus est... et increpavit nulli dans culpam malis verbis pessimis pro furticinio, quia sibi eidem Nicolao subtraxerunt ferrum al. plugowe szelasza, isti, qui sibi subtraxit eadem ferra al. plusznye szelasza 1472 |
| 'pomieszczenie bądź mieszkalne (izba, dom), bądź służące jako skład na rzeczy domowe (spiżarnia, komora), habitatio, cubiculum, domus, cella (penaria vel in qua aliae res deponuntur)': |
| Dzatkom rola s domam podayg..., przyaczol szobe *nebivag sz nebe, dvsa przytulag sva w rag (SkargaPłoc: w. 68: przygyaczol nabyvay, czocz przylanczv thwa dvsza w ray) |
| 'dom, posiadłość czy to, co jest potrzebne do życia, domus, bona immobilia, id quod ad vitam est necessarium' (?): |
| 'dom modlitwy w religii mojżeszowej, bóżnica, synagoga, templum Iudaeorum': |
| Ten con wedzon do Marczinowa *domo i stal v nego w coniczi 1386 |
| 'ogół zakonników (zakonnic) w danym klasztorze, dom zakonny, religiosorum conventus': |
| 'spustoszony, zrujnowany dom, ruina, domus vastata, ruina': |
| 'dom, budynek, aedificium': |
| Moy kony w gyego othworzony dom wbyegl a thamo gy gyego czeladz gonyla. Gonyacz wbyezal na ploth |
| 'świątynia (nie tylko chrześcijańska), dom boży, templum, aedes sacra': |
| 'przestrzeń, na której znajdował się dom mieszkalny pana i budynki gospodarskie, przestrzeń między budynkami, area, ubi domus domini et aedificia rustica posita erant, spatium inter aedificia positum': |
| A pakli wyłomi złodziej dom, ... a nalezion by był, a wziąw ranę umarłby, ten ktory by bił, nie będzie winien krwie (percussor non erit reus sanguinis) |
| 'miejsce przeznaczone na modlitwę, dom modlitwy, locus precibus faciendis destinatus': |
| Szukayøcz Yesu Crista..., nadczewayøcz sze, aby geszcze byl w *domø, gdzesz tho weczerząl 1451 |
| nazywające zastępczo własny dom, mieszkanie, sąsiedztwo: do siebie, k sobie 'do swojego domu, in domum suam': |
| 'gospodarstwo kmiece z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarskimi, też rola należąca do gospodarstwa, dom, praedium cmethonis cum domo et aedeficiis rusticis, etiam ager ad praedium pertinens, domus': |
| 'dom, domus': |
| 'pałac, dom, aula, palatium, domus': |
| wprowadzić się 'osiedlić się, zająć dom, considere aliquo loco, domum habitandam occupare': |
| 'budować dom, siedzibę, domum, sedem aedificare': |
| pospolity dom, szopa pospolita |
| pospolny chlew, dom, gościniec |
| (dopełnieniem rzecz nieruchoma) 'ograbić, złupić (dom), spoliare, expilare': |
| 'chata, może uboższy dom, chałupa, casa, tugurium' (?): |
| 'opuścić, porzucić (dom), deserere, derelinquere': |
| Gdi nyekteri slachczicz... drugego slachczicza... dzyewką... rankąn gwaltowną wzyąlbi (si... filiam... manu violenta receperit) w domv gich |
| A pakli *wyłomi złodziej dom... a nalezion by był, a wziąw ranę (accepto vulnere) umarłby |
| Ta to wieś... ma być rozdzielona, a wżdy (nihilominus) dom przez matkę ma być dzirżan |
| 'dom nierządu, lupanar': |
| (u Żydów, apud Iudaeos) 'dom modlitwy, bóżnica, domus precibus faciendis destinata, synagoga': |
| 'postawić, np. dom, miasto, zbudować, wybudować, exstruere, e. g. domum, urbem, aedificare': |
| dom Boga: |
| Arbitretur, id est estimatur dogyma sze (RRp XXIV 375: bądze są domnymal, R XXV 161: bądze są *domynymal, EwKReg 43: domnim<a>wa sobe, Rozm 570: bądzye *nnymyecz, RRp XXIV 367: bądze mnymacz, R XXIV 84: bødze mnimacz (poprawione inną ręką z mnimal), GlDom 61: mnymacz sye bandze, GlKazB I 25: mnyma sya; sed venit hora, ut omnis qui interficit vos arbitretur obsequium se praestare Deo Jo 16, 2) XV med. |
| 'dom z zabudowaniami gospodarskimi, domus cum aedificiis ad eam pertinentibus': |