| dwa |
| Takyesch y on, ktory byl dwa ffunthy vzyal, zyskal druga dwa (lucratus est alia duo Mat 25, 17) |
| Iaco Woyass cupil v podsanthka cu soltisstw dwa srzeba i kwartø, i dwa ogrodi, i kaczmø 1391 |
| Yakom ja nye kupil szytha v pana Stroszyna za szesczdzeszanth grzywen, ale za tho, czso by gego dwa a moya dwa sloszila 1421 |
| Dwa zaky (duo scholares, OrtMac 59: dwa thowarzysza albo zaky vczona) zluzyly przi dworze a geden darowal drugego szbroyą |
| Woyass cupil v podsanthka cu soltisstw (leg. sołtystwu) dwa srzeba i kwartø i dwa ogrodi, i kaczmø 1391 |
| Offyarvycze obyatø wonnø przechøtnø panv: czelcza s stada dwa... a koszla, ienze obyatvye syø za ocissczenye nad *obyata wyecznø y obyatø *paløczø (liba, Biblia taborska: obiet plowucy) iego. Nyepokalane offyarvicze wszitko se zenim (leg. żżenim) swim (cum libationibus suis, Biblia taborska: s pitim swym) |
| dwa (dwoje)... trzeci: |
| W tem mi wsąl dwa achtela pywa 1441 |
| Ktor[z]iz aczkolwie bog iest y czlowiek, a wszakoz nye dwa, ale geden iest Cristus |
| Sądze malich rokow nye mayą oth rzeczy wyączszich, gesz alysz do trzydzesczy grzywyen (usque ad existimationem triginta marcarum) y nyzey lyczącz sądzycz bądą..., wyączey nysly dwa grossa wszącz |
| Bylastha dwa bracencza barso bogatha |
| (Pothkomorze wszącz ma)... dwa rydla a nye wyączey, by tesz dwye alybo trzy dzedzyny myedzy dwyema granyczyl (etiamsi duas aut tres hereditates inter duos limitaret) |
| Bylastha dwa bracencza barso bogatha |
| Gdisz bilo trzeczy dzen (die tertio), ... dwa syni Iacobowa... szly do myasta |
| Jacosmi przi tem byli, gdze Maczek dal Lenartowey dwa policzki 1399 |
| Iaco Ian dayal dwa roki Hance 1400 |
| Myeskal tamo myly Yesus dwa dny, a dalyeko vyeczey ven vvyerzylo, slyschacz yego movą vyelebną |
| Dwa thowarzysza... zawyazaly szye thako: kthory... pyrwey vmrze, thego rzeczy y gymyenye ma oszthacz themu, czo zosthanye zyw... Pothym... drugyemu szye nyemocz przydala..., thedy rzekl...: Znam mego daru zawyazanye s thobą |
| Bylastha dwa bracencza barso bogatha, a thacz szø byla... fsyczko bogadstwo sprzedala, a vbostw (leg. ubostwu)... szøcz ge ony bily rosdaly... A tedy vøcz f geden to czasz szøcz ony bily swe sludzy (leg. sługi) f drodzem (leg. w drogiem) odzenv chodzøcz vsrzely, a f swem serczu szøcz ony tego byly barszo szaloualy, yszecz ony swe sbosze szøcz ge bily rosprzedaly |
| Moy ludze ne pobrali Wszeborovich *dzesk do mego domu na dwa voszi 1407 |
| Quicumque ex cultoribus montium artem illam sive instrumenta praefata ex propriis construere et illis uti vellent, quod nihilominus illi de singulis montibus seu fodinis, ubicunque praefata arte et instrumentis... laboraret et eis uti vellent, 12 marcas communis monetae ex munere a quolibet monte septimanatim solvere semper sint adstricti et hoc ubi duplicibus uti vellent canalibus, qui vlg. dwa zaczy rur vocantur, qui vero uno tantum canali contenti fore velint, 6 marcas tantummodo solvere tenebuntur 1489 |
| Yakom zayøl... na crolewske dzedzine... po dwa rasy osmdzeszanth y osmyoro dobitka 1427 |
| Gensze yakokoly bog gest y czlowyek, ne dwa wszdy, ale geden gest Kristus. Geden zagiscze (Puł: ale yeden, MW 113a: ieden zaprawdą) ne obroczenym boszstwa w czalo (unus autem non conversione divinitatis in carne), ale przyyøczym czloweczstwa w boga |
| Contra hictericiam: gluche pocrzyvy varzyczy a 3-y zaytliky s wynem uel s pivem, aby dwa zaytliky wywrzala a tr<z>eczy ostal XV p. post. |
| Offyerowany bødø... dwa dzyesyøtky byeli scropyoney oleyem kv kadzenyv bozemv y kv wony przechøtney y *paløczø obyet vina cztwarta czøscz hyn (liba quoque vini quarta pars hin) |
| Tocz sø offyeri, gesz to macze offyerowacz: barani roczne nyepokalane (agnos anniculos immaculatos) dwa |
| Tha dwa, czusch Annasch a Cayphasz, na roky trzymaly byskupstwo |
| Iaco Laurencius ne scladal dwa roki, a na trzeci rok postawil swe[y] rancome y chczal ge wyprawicz, a Scepan otego (leg. ot tego) roku yal *pracz 1405 |
| Gdy dwa alybo trzey bracza roszdzal (divisionem, Dział 54: dzal) myedzy sobą vczynyą |
| <A>cz kto w czudzem gayv geden abo dwa dąby wyrąby kradmye, za kaszdy dąb osmy skoth, ... a gdyby male abo zapustne porąbyl, tedy cztyrzy skoczcze pokvpy |
| Isz Sandziwo<j> Micolageui zastauil... dwa sladi a pol zagrodi f dzeszønczi grifen 1391 |
| Mathias de Golarzewo luendo penam sex marcarum debet complere duo aratra ferrorum al. dwa plugy zelasz y zawyaschy Mathie Lowczewsky 1469 |
| Dwa zaky... po<ć>wye<r>dzy[e]ly to zawyasząnye (colligationem) myedzy szobą y <darowanie> yawnym pyszarzom (pro pyszarzem) |
| Iaco Katharzina t<r>zima na zastawa, *Afca poszobila gey prawey dzedzini dwa sladi, tego gey ne dala po wikupenv witrzimacz trzi lath, asz zazwala 1399 |
| Vstawiamy, abi nye mogli wyączey smyecz zbyeszecz abo odydz (recedere, Sul 44: vinycz), gedno geden abo dwa do gynszey dzedzyny |
| Jaco Jacusz s Wanczslawem mal wmowa, ysz necha mile bracz yada przecziw themu sboszu y wicupa szobe a twego racoyma a dwa na szwadzeczstwo 1408 |
| Ysze Thoma y Woczech ne wzaly Micolayewego ymeną... polszodmynascze grzyvny y dwa koną 1423 |
| Yaco mne Micolay sz Potrem obranczil szuknø za *copo y dwa lokcza szukna 1405 |
| Yny, yako byezely, tako szye nye vroczyly, alye szye tha dwa navroczyly |
| Jaco mnye dwa czloweky począla (leg. pocięła) Pawlowym szeszlanym 1444 |
| Gensze yakokoly bog gest y czlowek (licet deus sit et homo), ne dwa wszdy, ale geden gest Kristus |
| A we mpnyeyszych rzeczach (in minoribus vero causis, Dział 27: a o mnyeysze rzeczy)... geno dwa grosza wyczągnyenya mocz ymyey |
| Jako Staszek szayøl Falislawowey lanki dwa pranthi mimo vikupyonø wlokø 1408 |
| Jze Procop przepuszcil mi przewescz forą pywa proschowską y okazal mi gospodą, a w tem mi wsąl dwa achtela pywa, a uskodzil myą sexagenam 1441 |
| A myedzy offyerowano gest szyedmdzeszyøth tyszyøczow a dwa a cztyrzysta nadto zawaszy, s ktorich søø zlyty podstawczy (fusae sunt bases) w weszczyv stanu |
| Sczigaycze ge (sc. dwa męża) røcze a zlapacze ge (comprehendetis eos) |
| Jacosmi graniczily medzy Thomiczami... a capitulą dzedzinami y wszipalismi dwa copcza: ieden s gedne stroni szamicze, a drugy z druge 1419 |
| Uczynyl... dwa anyoly ze slota klepanego (ex auro ductili) |
| Bødzetali dwa møza myecz myedzi sobø swar a geden z nich przecziwya syø drvgyemv pirzchliwye (unus contra alterum rixari coeperit) |
| Udzyelal... dwa pyerszczyenya zlota (duos anulos aureos) pod korunø po wszech boczech, abi sze mogli przewlecz przes nye szyrdzy |
| Bødzetali dwa møza myecz myedzi sobø swar, a geden z nich przecziwya syø drvgyemv pirzchliwye (rixari coeperit) |
| Tu se doconawaiø dwa prologi (hic finitur duplex prologus) |
| Drugyego dnya lyepak stal Ian y zwolyenykow yego dwa (stabat Joannes et ex discipulis eius duo Jo 1, 35) |
| Ne dwa wszdy, ale geden gest Kristus (non duo tamen, sed unus est Cristus) |
| Tey ystny *czrody albo thych vyeprzow bylo dwa thyszyączow (erant gregis universi porcorum duo milia) |
| Offyerowany bødø... dwa dzesyøtky byeli scropyoney oleyem kv kadzenyv bozemv (in incensum domini) |
| Vstawiamy, aby nye mogli wyączey smyecz zbyeszecz abo odydz, gedno geden abo dwa do gynszey dzedzyny, kromye woley tego pana, pod ktorym są abo myeszkayą (praeter domini illius villae, in qua degunt, voluntatem, Sul 44: procz voley pana honey wszy, w gey bidlą) |
| 'dwoje, dwa, po dwa, duo, duplus, bini': |
| 1. 'dwa, dwoje, podwójny, po dwa, duo, duplex, duplus, bini': a. jako liczebnik jednoczłonowy: |
| Jaco tho swatczą, jacosmi graniczily medzy Thomiczami et Lyszouiczami... dzedzinami y wszipalismi dwa copcza 1419 |
| Quia... seccaverunt Petro duo aratra al. dwa plugy sicut due marce, quam seccacionem dictorum aratrorum al. ktore szrambanye plugow ministerialis... asspexit 1465 |
| Daly gemu chleba pogescz... a takesz nyemali vlomek fygow (fragmen massae caricarum) a dwa swyøski suszonego wyna |
| Bødzeli czlowyek myecz dwye zenye, gednø milø a drvgø nyemilø (odiosam) y vrodzi s nyey syny, y billibi syn nyemiley (odiosae) pirworodzenyecz, y chczalby *otczecz zboze myedzi syni rosdzelicz, nye bødze mocz vczinicz syna miley pirworodzonim a vissey myecz niszli syna nyemiley (odiosae), ale syna nyemiley (odiosae) przizna pirworodzonim y da gemv... dwa dzali |
| Gest vstawyono, aby nye wączey kmyeczy... s geney wszy pospolv moglo do drvgey wszy vinycz, nyszly geden abo dwa..., nyszly w tych przythczach...: kedy o dovynyenye alybo vyną dzedzyczową (pro excessu sive culpa heredis) tam gyste wyesznycze gych gymyenya bilibi slvpyeny |
| Daly gemu... dwa swyøski (duas ligaturas) suszonego wyna |
| Jan poslal dwanaczcze plugow, przi kaszdem pludze dwa czloweky 1404 |
| Dwa zaky zluzyly przi dworze (curiae servierunt) |
| Dwa z uczennykow Gezusowy<ch> gydechu do mesta..., thedi Gezus przyblyzyw sø gydzeze s nymy (appropinquans ibat cum illis Luc 24, 15) ca 1425 |
| Udzyelal... dwa pyerszczyenya..., abi sze mogli przewlecz przes nye szyrdzy a moglbi sze oltarz noszycz (ut... possit altare portari) |
| Sicut Derslaus ligauit y swanszowal dwa snopi de uno, quod Jacussio debuit solvere 1396 |
| Acz dwa myesyøcza *chodzo po gorach placzøcz dzewstwa mego (ut... plangam virginitatem meam) |
| Uczynyl... dwa anyoly na obu wyrzchu przykrywadla, *sczyøgnowssy skrzydla a przykrywszy modlewnyøø (propitiatorium) |
| Drugyego dnya lyepak stal Ian (sc. Krzciciel) y zwolyenykow (leg. z zwolenikow) yego dwa (ex discipulis eius duo Jo 1, 35) |
| Byzkvp przes motylya chrobaka..., dwoyaka wolya przes dwa rogy motylyowa (per duo cornua papilionis)... wyobrazzony sø y wylozzony XV med. |
| Jszem byl praua nemocza nemoczen od boga slozona (leg. złożoną) tedy, kedym mal przizagy sluchacz... o dwa woly y o cluscha 1434 |
| Offyerowany bødø s nim dwa dzesyøtky byeli... y paløczø obyet vina (liba quoque vini) |
| F swem serczu szøcz ony (sc. dwa bracieńca) tego byly barszo szalowaly, yszecz ony swe sbosze szøcz ge bily rosprzedaly |
| Jze Procop przepuszcil mi przewescz forą pywa proschowską y okazal mi gospodą, a w tem mi wsąl dwa achtela pywa, a uskodzil myą sexagenam 1441 |
| Jako prawye panu Spithcowi woyewodze nye obyanzal yesm sye dacz za wyny drew we dwa pyecza wappna szedz 1400 |
| Y na szszgøcze rzeczi (libamenta, Biblia taborska: plowucye wieci) offyerowany bødø s nim dwa dzesyøtky byeli scropyoney oleyem |
| Ulterius debet parare molendinum novum al. folusz... et eciam debet parare dwa szloby in isto idem molendino 1454 |
| Wrzazali latorosl s gronem swym, ktores nyosli na zirdzi iedwo dwa møza |
| Jacom ia Elszki ne pobral na dwa woszi 1407 |
| Tu se doconawaiø dwa prologi.... I poczina se Szaltarz (psalterium) |
| Gensze yakokoly bog gest y czlowek, ne dwa wszdy, ale geden gest Kristus. Geden zagiscze ne obroczenym boszstwa w czalo (unus autem non conversione divinitatis in carne), ale przyyøczym czloweczstwa w boga |
| Przyszli sø dwa anyoli... A Lot syedzal w myeszczskyey bronye, genze gdisz bil vsrzal, pochiczyl szø a padl na swe oblicze na zemyø (surrexit et ivit obviam eis, adoravitque pronus in terram) |
| Ona dwa braczencza szøcz ony naftorky ku [s]svøthemu Ganu bily prystaly |
| Do... octo homines, videlicet villanos nominatim,... secundum nomine Stanislaum Alexeyovicz et legittimis ipsius cum proventibus, videlicet dwa besmyany mellis, dvye daklye siliginis,... quartum Mylonowicz cum... proventibus, videlicet thry besmyany mellis,... quintum Lvpko cum... labore proventibusque tres grossos,... thrzy besmyany (1483) |
| Yaco czszom geszdzil s Ganem Bogufalowim do Chelma... o dwa policzky, tamo my ne pomoszono prawa any tamo rzecl rącza ('rządca') any dwornik, ysz nyne szą ne dzelą roky szemske, ale mu proscze prawa ne pomoszono, niczim ne odmawagącz 1418 |
| Kyedikoli kmyecz syedzy w ktorey wsy..., a tha wyes acz yest albo bila nye orana a puscznaa (inculta et nemorosa), thedi kaszdi kmyecz... dwa morgy na zymąn a trzeczy morg vyesnye vikopacz bandzye vynowat... i wzoracz |
| Iako Maczey poddal mi szø pode dwa woli, a kegdibi ne postawil tu dwu wolu, tegdi mi szø poddal pode dwe grziwne 1398 |
| Kto bi byl slugøø swego albo dzewkøø swøø røkø, ... paknyølibi geden dzen albo dwa bilybi szywy, nye bødzye poddan pokuczye (non subiacebit poenae) |
| Byzkvp przes motylya chrobaka..., dwoyaka wolya przes dwa rogy motylyowa (per duo cornua papilionis)... wyobrazzony sø y wylozzony XV med. |
| Ale gdy weszmye dwa woly abo konye, tedy gednego ma sobie zastawycz, a druge ma dacz na rakoymye (super fideiussoriam cautionem dimittat, Sul 59: na rąkoyemsthwo pvsczycz ma) |
| Yaco czszom geszdzil s Ganem... do Chelma... o dwa policzky, tamo my (pro mv, sc. Janowi) ne pomoszono prawa any tamo rzecl... dwornik, ysz nyne szą ne dzelą (pro dzegą) roky szemske, ale mu proscze prawa ne pomoszono, niczim ne odmawagącz 1418 |
| Tako ta ista dwa apostoły... naleźli wszytko (hi duo discipuli... cuncta reppererunt) |
| Procop przepuszcil mi przewescz forą pywa proschowską y okazal mi gospodą, a w tem mi wsąl dwa achtela pywa 1441 |
| Da-ly dwa tysszanczą grzywyen, tedy moze wynycz s tego yanczstwa, a nye da-ly, tedy nycz gynego, gedno mussy mv szyyą kostovacz (OrtMac 141: yedno mu szya kostuye) |
| Vel dicitur swaczba quasi swa dwa... Eciam dicitur swaczba quasi swadz wa, id est connexio et coniunccio, que est difficilis ad disiungendum, nisi cum rupturis 1414 |
| *Przgidø <do> Betfagie, cu gorze olywetske (ad montem Oliveti Mat 21, 1), thedy posla dwa (sc. uczenniki) ca 1425 |
| Bo w Gudvmey (pro Gydvmey) dwa tyszyacza ryczerzow starych (duo milia veteranorum), ktorzy szą za Heroda boyovaly, vczynyly sobye krolya |
| Ty dwa kona, *czosme wsal Jaroszeuiczu oth buku tym wsal w prawem 1422 |
| Będzieta dwa na roli |
| Yacom ya Sandkowy granicze ne porambil anim ye przedal na dwa voszy 1405 |
| Iaco Woyass cupil v podsanthka cu soltisstw dwa srzeba 1391 |
| Gdi pyssarzs groczsky albo zyemsky (notarius castri) czczye lyst sandowi, dwa od takyego lysta vesmye, a gdi... pyssche, osm groschi... ma wzyancz |
| Offyarvgecze obyatø... panv... scopi dwa... s paløczimi rzeczami gich (in libamentis eorum) |
| Climont wzal Andriczcze cztirzi grziwni y dwa grossza grosszy sszyrokich 1400 |
| Dwa podstawky pod *ednø czkøø podloszona bødøø s obuu stronv *wogloow, gdze krøøgy na boczech y w køøczyech sze schadzaly (ubi incastraturae laterum in angulis terminantur) |
| Isz Micolay dal dwa srzebcza Sczepanoui a on mal gego rzecz oprauacz tako dlugo, iako by Micolay *sczal 1393 |
| Jacosz na moya dzedzyna vegnal dwa wyeprza przes moyey woley 1425 |
| Dwa podstawky pod *ednø czkøø podloszona bødøø s *obuu stronv *wogloow (ex utraque parte angulorum) |
| Uczynyl... dwa anyoly na obu wyrzchu przykrywadla, *sczyøgnowssy (extendentes) skrzydla a przykrywszy modlewnyøø |
| Maczek dal Lenartowey dwa policzki y krwawil yø 1399 |
| 'odważnik, pondus certae cuiusdam mensurae, quo ceterarum rerum pondera examinantur': |
| Clenody dwa xąsycza a krzys, proclamacio Ostoya 1426 |
| Dwa syni gego, z nych, z ktorich (quorum) gednemu dzano Gerson |
| Tedy vøcz ona dwa braczencza szøcz ony naftorky ku ssvøthemu Ganu bily prystaly |
| Prziiawszi na vroczisko cu *przisodze, vsuli dwa copcza ne przisøgawszi 1398 |
| Gdi dwa czlowyeky myedzi sobąn ruschilastabi zalobą o rolee albo polya, albo pozitky, tegdi ten, yenbi myenil, zebi yego bili role albo polya, ma doswyatczicz sansyadi, gysz sąn rzeczeny ossada albo s starczi (tunc debet approbare cum communitate vel cum senioribus, JusPol 420: debet approbare cum vicinis al. ossada vel cum senioribus al. starczy) |
| Offyerowany bødø... dwa dzesyøtky byeli... y paløczø obyet vina cztwarta czøscz hyn (quarta pars hin), takey *marki |
| Yakom zayøl... na crolewske dzedzine... po dwa rasy osmdzeszanth y osmyoro dobitka 1427 |
| O prawye, w kthorem ktho odpowyedzyecz yma sprawnye. Poclada thesz dwa czlonky polskego prawa |
| Dwa z uczennykow Gezusowy<ch> gydechu do mesta... gymenem <Emaus> (ibant in castellum... nomine Emmaus Luc 24, 13) ca 1425 |
| Paknyølibi geden dzen albo dwa bilybi szywy (sc. sługa albo dziewka), nye bødzye poddan (sc. pan) pokuczye (non subiacebit poenae) |
| Tho woythowstwo dwa opcza czlowyeky mayą gee oszączowacz, zacz by stalo |
| Yakom zayøl y sz czeladzø na crolewske dzedzine za copczi po dwa rasy osmdzeszanth y osmyoro dobitka 1427 |
| Wszøøl... dwa syni gego, z nych, z ktorich (quorum) gednemu dzano Gerson |
| Udzyelal... dwa pyerszczyenya..., abi sze mogli przewlecz (ut mittantur) przes nye szyrdzy |
| Item pan Yankowsky vkazal trzy konye *shywy: dwa kopynycza, yeden ynochodą slapye 1495 |
| Tegdi omi (pro oni) prziiawszi na vroczisko cu *przisodze, vsuli dwa copcza ne przisøgawszi 1398 |
| Iaco Laurencius ne scladal dwa roki, a na trzeci rok postawil swe[y] rancome y chczal ge wyprawicz 1405 |
| Opuszczy czlowyek oczcza swego y macz swø a bødze k szenye swey sklonyon (adhaerebit uxori suae), a bødzeta dwa w gednem czyele |
| Ale sobotnego dnya bødzecze offyerowacz dwa barani... w obyati y we szgøcze rzeczi, gesz syø to porzødney (pro porzødnye, rite) leyø na kasdø sobotø kv obyecze zapalney |
| Iaco mø Sczedrzik wranczil we dwa cona... sza gego so<s>trø 1402 |
| Iaco Katharzina t<r>zima na zastawa, *Afca poszobila gey prawey dzedzini dwa sladi, tego gey ne dala po wikupenv witrzimacz trzi lath, asz zazwala 1399 |
| Uczynyl... dwa anyoly na obu wyrzchu przykrywadla, *sczyøgnowssy skrzydla (duos cherubim... extendentes alas) |
| Gdyby myesczanyn... przysz<e>dl w woythow dom... y nalaszlby tamo dwa albo wyaczey radzyecz, czo by... myesczkye... albo gych, albo pospolithe (OrtMac 35: poszpolne) dobre gyednaly |
| Jako mne Micolay ranczyl ranką pospolithą dwa cona za pancz cop 1425 |
| Myeskal tamo myly Yesus dwa dny a dalyeko vyeczey ven vvyerzylo (multo plures crediderunt Jo 4, 41) slyschacz yego movą vyelebną |
| Tedy polozyla dwa lysthy, a jako ge przeczczyono, tedy rzekl Doroczyn rzecznyk |
| <A>cz kto w czudzem gayv... dwa dąby wyrąby..., za kaszdy dąb osmy skoth, aczly trzy wyrąby, tedy temv, czyg gest gay, trzy grzywny... przepadnye |
| Vdzyela wszitky czky stanowe, s ktorich dwadzyeszczya k stronye poludzenney bili przeczyw poludnyu se cztyrmydzeszyøt postawky (pro podstawky?) szrzebrnimy (cum... basibus argenteis), dwa podstawky pod <j>ednø czkøø podloszona bødøø |
| Daly gemu chleba pogescz... a takesz... dwa swyøski suszonego wyna (uvae passae) |
| Jaco pan Tharchala jøl tego winovaczcza..., czso mu zabil dwa panicza 1413 |
| Kaszdi kmyecz... dwa morgy na zymąn a trzeczy morg vyesnye (in vere) vikopacz bandzye vynowat |
| Dwa zaky zluzyly przi dworze (curiae servierunt) a geden darowal drugego... sz dobrey woley |
| Pvska yesth, kv kthorey sluzą dwa klucza 1491 |
| Wskazano krolovi (nuntiatum est regi) Iericho y powyedzano: Dwa møza wesslasta sam w noczi |
| Ysze pany Grzimka, zona Paskowa..., wnyosla szwey othczysny quinquaginta marcas latorum grossorum na czanszcz thego gysthego Paska..., kthorichsze pyenyadzy czanscza wykupila dwa kmyecza y dwye carczmye 1432 |
| Wnuczek... et huius facie in signum atulit duos manipululos tritici al. dwa sznopky pszenicze 1466 |
| Iaco Woyass cupil v podsanthka cu soltisstw dwa srzeba 1391 |
| Jaco v mnye Geduiga wzøla dwa pyrscyenya a nye wrocyla mi gich 1427 |
| Dwa syni Iacobowa... wszøwszy myecze (arreptis... gladiis)... sbylasta wszitky møsze Emor a Sichem y wszølasta swø syostrø (tollentes... sororem suam) |
| Dwa z uczennykow... gydechu do mesta..., thedy moluili spolu (ad invicem Luc 24, 14) o tem o ffsem, ges to sø stalo ca 1425 |
| Ysze bylastha dwa bracencza barso bogatha a thacz szø byla swoga mastha... sprzedala |
| Czso pan Jaranth zaloval, yszbi povessil nan Schevsky Jan glowną, dwa mecza i *czrzissz, y motla, tego iest Jan nie uczinil 1412–71 |
| Thacz (sc. dwa bracieńca) szø byla swoga mastha, grody y dzedzyny, fsyczko bogadstwo sprzedala |
| Iaco Micolaya nigdi ne wąszovano (leg. wwięzowano) we dwa kmecza w Szagorzine 1413 |
| Bo w *Gudvmey dwa tyszyacza ryczerzow starych (veteranorum), ktorzy szą za Heroda boyovaly, vczynyly sobye krolya |
| Sandzaa... we mnyeyszich (sc. rzeczach) thylko tho dwa grossza wycząngną[ys]cz (exigendi) mocz ma myecz |
| Vstawylismi, abi... sząndza... we *mpnyeyszych rzeczach... geno dwa grosza wyczągnyenya (exigendi) mocz ymyey (Dział 27: ma wzącz) |
| Dwa thowarzysza albo zaky vczona (duo scolares) przy dworze darowal yeden drugyego sz dobrey wolyey |
| O tem, yako ssą krzyve szvyadecztva vydavaly, a navyeczey dwa szvyadky |
| Yako Dzerszek nye dal Staszkowy løky na wydzerszenye do pyøczy lath a nye wszyøl mu gye we dwa latha do wydzerszenya 1421 |
| Jaco Maczey porøczil za list sza swego syna a temu ne wyszla dwa meszøcza 1412 |
| Pro eo, quia eadem tua familia... receperunt Petro duo vomera al. dwa lyemyescha cum ferris aratrorum al. s tr<z>oszly 1466 |
| Przywyeszly dwa a trzsydzescy tysyøczow wozow (triginta duo milia curruum) y krolya |
| Tha dwa, czusch Annasch a Cayphasz, na roky trzymaly byskupstwo |
| Widaycye dwa møsza, sini Belyal (filios Belial), acz krzywe swyadeczstwo powyeta |
| Kyedy mayą dwa myedzy szobą mvrowana sczyaną..., a geden chczalby <podle tej> sczyan<y> szachtą kopacz, szlowye szrącz czynycz (si unus ipsorum cloacam iuxta murum fodere et fundare vellet), maly poczacz od szwey polowycze mvru? |
| Casu onego dwa z uczennykow, duo ex discipulis, Gezusowy<ch> gydechu do mesta (Luc 24, 13) ca 1425 |
| Dwa tyszyacza ryczerzow... vczynyly sobye krolya |
| Ktokoly czye vdrączy (MamLub 261: przynąd<z>y, MamKal: vnądzy), aby s nym schedl tyszyącz stayan (quicumque te angariaverit mille passus Mat 5, 41), ydz ss nyem druga dwa tyszyącza |
| Tegdi Iozve... poslal... dwa møza spyeglerza (exploratores) tagemnye a rzekøcz gim.: Gydzcze a opatrzcze zemyø y myasto Iericho |
| Dwa møza wesslasta sam..., aby spyegowali zemyø (ut explorarent terram) |
| Gdyby szą przygodzilo ktoremv o granycze klopoczączemv... vkazacz dwa albo trzy kopcze albo take snamyenythe sznaky, yako na polv vyaszdy (aut alia notabilia signa, ut in campis ujazdy), ale w leszech czosny albo snamyona na krzysz... virąbyona |
| Bødz myedzi wami a myedzi skrzynyø dwa tysyøcza wzdal (Biblia taborska: wzdaali) lokyet (sit... spatium cubitorum duum millium) |
| Casu onego dwa z uczennykow Gezusowy<ch> gydechu do mesta, ges to bylo wzdalew (pro wzdaleno, MamLub 276: na dąlyą) stan (pro stay) <60> od Geruzalema quod erat in spacio stadiorum quadraginta (pro sexaginta) ab Iherosolimis (Luc 24, 13) ca 1425 |
| A *podalismø mu *osmoy wolow, dwe crowe, ... dwa cona za dwe cobe, *trziczesczi swin przes czworga, co *bøli swerzepe XV in. |
| Aurifabro pro argento ad duo ficua..., ad que ficua faciebant dwa *zatla et dwye przaczki 1500 |
| Jako prawye panu Spithcowi, woyewodze, nye obyanzal yesm sye dacz za wyny drew we dwa pyecza wappna szedz (leg. żec 'palić') 1400 |
| Jako Staszek szayøl Falislawowey lanki dwa pranthi mimo vikupyonø wlokø 1408 |
| Mikolay... dwa kone ne wøszl (pro wszøl) 1404 |
| My, raycze rymanow<s>czy, pyszemy vaszey mylosczy, ysze thu szą dwa kmecze..., ktorzy szą povalany w Rymanowye od szolthyszka XV ex. |
| On gechal gwaltem v colo do mey rudnicze, v moy hogrod gwaltem... y wsząl my dwa conya y szekyra... Aczby my on thego przal, bi mi tam gwalthv nie vczynil, thosm ya gotow *vgaszacz..., ysz my gest tho vczynil v mey *kvsneczy y w mem hogrodze 1428 |
| 8. spaja przeciwstawnie: a. dwa zdania twierdzące 'zaś, tymczasem, ale, autem, vero, sed': |
| I. spójnik: 1. spaja przeciwstawnie dwa człony lub zdania: a. przeczące z twierdzącym 'sed': |
| dwa zdania twierdzące 'ale, zaś, sed, autem': |
| dwa zdania przeczące 'ale, sed': |
| 'racze oko, oculus cancri' (racze oczy są to dwa soczewkowate ciałka wapienne znajdujące się w żołądku raka, duo corpuscula calcaria instar oculi in ventriculo cancri): |
| spaja przeciwstawnie dwa szeregi lub zdania 'tylko, jedynie, tantummodo, solummodo': |
| 'zwyczajne posiedzenia sądu, odbywające się co dwa tygodnie, później co miesiąc, wreszcie cztery razy do roku, iudicii sessiones ordinariae, quae tertia quaque hebdomada, postea semel in mense, denique quater in anno habebantur, termini particulares': |
| Nie będzie, kto by was (sc. zwolenikow) bronił... Tako zatem rzekli zwolenicy (at illi dixerunt Luc 22, 38): Gospodnie, imamy tu dwa miecza |
| [W artykule hasłowym zatyczka (?) w Sstp. są dwa cytaty. Redaktorzy Słownika staropolskiego opatrzyli je uwagą: ~ Obydwa razy wyraz ząthyczką został skreślony przez pisarza, zapewne jako błędny.] |
| 'plecionka z wikliny wstawiana na jedną z dwóch połów wozu i stanowiąca wysłanie jego ścian i dna; dwa półkoszki wyścielają cały wóz, stanowiąc o jego ładowności, crates plaustri': |
| 'dwa i pół, duo cum semisse': |
| 'granica, linia, pas rozdzielający dwa obszary, limes, finis, limitatio': |
| 'granica, najczęściej pas niezaoranej ziemi rozdzielający dwa obszary, czasem pokryty zaroślami, wyposażony w znaki graniczne, niekiedy mający postać bruzdy, skiby, wału, nawet muru, limes, finis, terminus, agri inarati pars certae cuiusdam latitudinis, campos, bona sim. dirimens, saepius semitae instar, etiam dumetis obsita, terminis instructa, item sulcus, lira, vallum, murus': a. 'granica roli, posiadłości, majątku, agrorum, bonorum sim. limes, terminus': |
| 'na dwa sposoby, duplici ratione, duplici modo': |
| 'dwa razy, dwukrotnie, bis': |
| 'podwójnie, dwa razy tyle, duplum, alterum tantum': |
| 'dwa razy, dwukrotnie, bis': |
| 'dwa razy tyle, bis tantum, duplum': |
| 'dwa razy, dwukrotnie, bis': |
| 'dwa razy, bis': |
| 'nacięcie na drzewie bądź sztucznie usypany kopiec na oznaczenie granicy rozdzielającej dwa obszary należące do dwóch różnych właścicieli, też sama granica, signum arbori incisum vel tumulus manu factus, quo bonorum termini designabantur, inde etiam ipse limes': |
| 'nacięcie na drzewie bądź sztucznie usypany kopiec na oznaczenie granicy rozdzielającej dwa obszary należące do dwóch różnych właścicieli, też sama granica, signum arbori incisum vel tumulus manu factus, quo bonorum termini designabantur, inde etiam ipse limes': |
| ~ Ostatnie dwa słowa zostały w rękopisie przekreślone. |
| dwa, trzy... dni: |
| Na poślad przyszła dwa krzywa a fałszywa świadki pieniędzmi zwiedzieni |
| Dwanaście ciem anjołow są siedm<dziesiąt dziewięć> tysięcy dziewięćkroć sto dziewięćdziesiąt i dwa anjoły |
| 'tzw. racze oczy, czyli dwa soczewkowate wapienne ciałka w żołądku raka, calculi quidam in cancri stomacho': |
| Dwa kostarze... z sobą jigrali, w boże jimię jeden jigrał..., drugi w jimię diabła jest grał XV ex. |
| 'mur graniczny, oddzielający dwie posiadłości, dwa obszary, murus, qui duo praedia dividit, murus finiens': |
| 'granica, umowna linia oddzielająca dwie posiadłości, dwa obszary, terminus': |
| 'strzała do kuszy o grocie rozwidlonym na dwa haczyki, sagitta acumine bifurcato': |
| Tako zatem rzekli zwolenicy: „Gospodnie, imamy tu dwa miecza”. A on im rzekł: „Dosyć”. A tu więc poszedł (et egressus ibat Luc 22, 39)... na Gorę Oliwną |
| Yacosm sandzil Staszka... s panø Streczko dwaczescza krziwen bidla y tego geg prawem posbil 1405 |
| Recepisti sibi dictos duos atthonios feni al. *dwa styrthi violenter 1471 |
| pl. tantum 'dwa drążki w przedniej części wozu, stanowiące osadę dyszla, duae perticae in priore parte currus collocatae, quibus temo sustinetur': |
| Gospodnie, imamy tu dwa miecza. A on im rzekł: Dosyć (domine, ecce duo gladii hic. At ille dixit eis: Satis est Luc 22, 38)! |
| Każdy człowiek ma w sobie siedmdziesiąt cztyrzysta i dwa członki |
| 'w tej samej ilości, wielkości, itp. jak coś innego, tot, tantum': telo dwoje 'dwa razy tyle, dwakroć tyle, duplum': |
| 'dwa tysiące i pół trzeciego tysiąca, duo milia cum dimidio': |
| Krol Dawid... ustawił cztyrzy a dwa[naście]<dzieścia> popow i jednego wyszem miedzy imi |
| 'mający związek z komorem, tj. komarem, taki jak u komora, ad culicem pertinens, similis ac culex': pyje komorowo 'żartobliwa nazwa figury pomocnej przy wyznaczaniu wysokości obiektów w terenie, której schemat stanowią dwa trójkąty podobne, appellatio iocosa figurae ad altitudinem rerum dimensurandarum usurpatae, cuius schema duobus triangulis similibus constat': |
| ~ Ten zapis (dwóch różnych rąk) wydrukowano w Sstp jako dwa hasła: Kruszyna i 1. Onica. |
| 'penis, tu przenośnie o kształcie figury pomocnej przy wyznaczaniu wysokości obiektów w terenie, której schemat stanowią dwa trójkąty podobne, penis, hic translate de figurae forma ad altitudinem rerum dimensurandarum usurpata, cuius schema duobus triangulis similibus constat': |