| więc |
| II. spójnik: A. w zdaniu współrzędnie złożonym, w połączeniu a takoć więc łączy zdanie współrzędne wynikowe 'dlatego, przeto, propterea, igitur': |
| wynikowy 'to, dlatego, przeto, i dlatego, dlatego więc, wtedy więc, ideo, itaque, quare, proinde': a więc: |
| B. nawiązuje zdanie do porzedniego kontekstu, wskazując stosunek w połączeniu a takoć więc: a. łączny 'i (wtedy), a (wtedy), et (tum), ac': |
| więc tu, tu więc: |
| Napirzwe wąż tę to mądrość ma, iże gdyż ji ch<c>ą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje... Wtoreć przyrodzenie jest to wężewe, iże gdyż się on chce odmłodzić, tedyć więc on je gorskie korzenie... Więc trzecieć przyrodzenie wąż to ma, iże gdyżci ji żegnają, więcci on jedno ucho ogonem zasłoni, a drugieć on ku ziemi skłoni |
| W toreć przyrodzenie jest to wężewe, iże gdyż się on chce odmłodzić, tedyć więc on je gorskie korzenie, a potem więc on wlezie w durę ciasną, a tako więc on tamo z siebie starą skorę zemie |
| gdyż..., tegdy, tedy, teda, tedy więc (potem), natychmiast, potem, dopiro: |
| gdyżci..., tedy(ć) więc, więcci: |
| (a) gdyżci (więc)..., (a) tedy(ć) więc: |
| w połączeniu a tako więc: |
| A kdyżci więc ten to jisty cesarz... ten to dziw jestci ji on był uźrzał, tedyć więc jestci się on był temu barzo dziwował... A tako więc ta to jista krolewna Sybilla jestci... tako była rzekła, iżci to dziecię... nad tobąć ono będzie mocniejsze |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, propterea': |
| tedy(ć) więc, tedyćby więc: |
| a tedy więc: |
| a tako więc: |
| wynikowy 'to, dlatego, i dlatego, dlatego więc, wtedy więc, toteż, a zatem, et, ideo, itaque, quare, idcirco': |
| gdyżci... a tedy więc: |
| A kdyż więc ty umrzesz, tedy się więc ty zasię w ziemię obrocisz |
| a więc: |
| A kdyżci więc ten to jisty cesarz to widzenie i ten to dziw jestci ji on był uźrzał, tedyć więc jestci się on był temu bar-zo dziwował |
| A tako więc jego miła matuchna gdyżci jest ji ona była porodziła, tedyć więc ona jest była k niemu bar-zo łaskawie mowiła |
| więc i: |
| Kdyż więc ty umrzesz, tedy się więc ty zasię w ziemię obrocisz |
| Jako cz[o]so Wawrzyniec zawiodł (ib. nr 944: był zawiodł) o ośm grzywien na Więcenca, aby mu jich nie dopłacił, ty mu Więceniec zapłacił 1426 |
| iż(e) ...., (a) prze(z) to, dla czego, tedy (więc), tegodla, więc: |
| wzmacnia rozkaz 'więc, a zatem, teraz więc, nunc, igitur': |
| kiedy..., więc: |
| A kdyżci więc ten to jisty cesarz to widzenie i ten to dziw jestci ji on był uźrzał, tedyć więc jestci się on był temu barzo dziwował |
| gdyż..., tedy(ć więc): |
| gdyż..., więc, tedyć: |
| gdyżby..., tedyćby więc: |
| Kdyż więc ty umrzesz, tedy się więc ty zasię w ziemię obrocisz |
| Kdyż więc oni są byli do morza przyszli, tedy więc morze jestci się ono było na obie stronie rozstąpiło tako, iżeć oni są je byli tako sucho przeszli |
| Gdyż się on (sc. wąż) chce odmłodzić, tedyć więc on je gorskie korzenie... a tako więc on... z siebie starą skorę ze<j>mie |
| Kdyżci więc trzeciego dnia jest było, tedy więc barzo wielikie gromy są ony były tamo uderzyły |
| A kdyżci więc trzeciego dnia jest było, tedy więc barzo wielikie gromy są ony były tamo uderzyły |
| Gdyż się on (sc. wąż) chce odmłodzić, tedyć więc... on wlezie w durę ciasną, a tako więc on tamo z siebie starą skorę zemie ('zdejmie') |
| Kdyż więc ty umrzesz, tedy się więc ty zasię w ziemię obrocisz |
| w połączeniu a takież wynikowy 'więc, a więc, przeto, ergo, itaque, igitur': |
| Tedy więc święty Jan jest ci on do te to ziemie Azyje przyszedł był, a tako więc on tamo jest wiele kościołow umurował był |
| Tedy więc chciałci jest on (sc. cesarz) to był przewiedzieć, wieleć jest on... ludzi pod sobą miał był, a tako więc jestci on... to był przykazał, abyć wszeliki człowiek ... do Betlehem przyszedł był |
| A też by więc poznał (sc. Jesusie) naszę moc..., cały rok bychmy cię chcieli męczyć |
| II. spójnik lub partykuła: 1. w zdaniach współrzędnie złożonych łączy zdania współrzędne lub wzmacnia inne wskaźniki połączenia, wskazując stosunek: a. łączny 'i, i wtedy, i tak, et, et tunc, reapse': a więc: |
| a tako więc: |
| a tu więc: |
| więc i: |
| a przeto więc: |
| a tako więc: |
| przeciwstawny 'ale, natomiast, ale dopiero, ale raczej, et tamen, sed, autem': a więc: |
| nie telko..., ale więc: |
| więc odsichmiast: |
| więc tedy: |
| tako więc: |
| a więc: |
| a więc tedy: |
| a tedy więc: |
| bo więc tedy: |
| tedy więc: |
| tedyć więc: |
| a tako więc: |
| tedy więc: |
| [to] tedy więc: |
| gdyż(ci)... tedy więc: |
| li... tedy więc: |
| tedy więc: |
| a tedy więc: |
| zaczyna nowe zdanie, pełniąc funkcję ogólnie nawiązującą 'więc, przeto, wobec tego, itaque, cum ita res se habeat': |
| Kdyżci więc jest pośrzod nocy było, ... tedy więc ona jest była swego synka miłego porodziła |
| Więc sam pod kościołem siedział... Więc to zawżdy wstawał reno |
| Kdyżci więc trzeciego dnia jest było, tedy więc barzo wielikie gromy są ony były tamo uderzyły (ecce coeperunt audiri tonitrua ac micare fulgura Ex 19, 16, BZ: poczęli słyszeć krzmienie), a obłok barzo światły jestci on był tę to jistą gorę przykrył |
| a tako więc: |
| 'więc, ergo': |
| 'dlatego, więc, ergo': |
| Więc on (sc. wąż) tamo z siebie starą skorę zemie ('zdejmie'). A takież my zdrućmy z siebie starą skorę, toć jest stare grzechy |
| Gebal jestci to ona była poznała, iżeć dziewica jest była porodziła..., a tako więc ona wielikim głosem jest była Bogu chwałę dała. Aleć Salomee jestci ona temu to była nie wierzyła i chciała się jest ona... dotknąć tego to miasta była, tedy... ręce są je byle usch[ch]le. Aleć święty anjoł jestci się je był ukazał a rzekąc je tako..., iżby się ona je dzieciątka była dotknęła |
| A tako więc natychmiast jestci on był Bogu duszę dał a święci anjeli sąć ją oni byli do krolewstwa niebieskiego donieśli |
| Więc jesci on to był przykazał, abyć wszeliki człowiek do tego to miasta do Betlehem przyszedł był a z sobą tę to dań przyniosł był, jażci jest ona rzymskiemu cesarzewi dać była miana |
| Będzieli płynienie rzeki ot włostnego biegu... odwrocono..., tedy więc bieg rzeki za granice zawżdy ma imian być (si fluxus fluminis a proprio meatu... retrahatur, tunc etenim decursus fluminis pro terminis semper est habendus) |
| Święty Bartłomiej... jest on krola te to ziemie Indyje jest był okrz<c>ił..., tedy więc biskupowie te to... ziemie są się oni byli sjachali a świętego Bartłomieja są oni byli jęli |
| Ggdyżci się Kryst jest był... narodził, tedy więc krolewstwo niebieskie takoć jest ono było... wiesielim napełniono, iżeć się jest ono ludziem na ziemi tako było widziało, jakoby się ono na nie obalić było chciało |
| Tedy więc masz się ty nieczystoty cielne warować |
| Por. też. Tego dla zmieszaj twoję gorzkość, twe cirpienie s krwią miłego Jesucrista, rozpamiętaj to trudne stanie jego u słupa, więc ci będzie słodko cierpieć, cokoli przeń ucirpisz Rozm 824. |
| 'rzemieślnik wykonujący różne roboty w drzewie, a więc cieśla, stolarz, kołodziej, faber tignarius, carpentarius': |
| Byłasta dwa bracieńca barzo bogata, a tać są była... wszyćko bogatstwo sprzedała a ubostwu... sąć je oni byli rozdali... A tedy więc w jeden to czas sąć oni byli swe sługi w drogiem odzieniu chodząc uźrzeli a w swem siercu sąć oni tego byli barzo żałowali, iżeć oni swe zboże sąć je byli rozprzedali |
| A kdyżci więc Jozef... poszedł był do... miasta żydowskiego, jemużci... jest było... imię Betlehem dziano, tegodla iżci on jest był z czeladzi Dawidowe |
| Tedy więc naprzeciw jemu niżadny człowiek nie jestci on wyszedł był |
| 'dąb rosnący w dąbrowie (a więc pośledniej wartości), quercus in querceto crescens (minoris pretii)': |
| Iżci ten to obyczaj jest..., iże gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie z kapłany... naprzeciw je wynidą a coć nawięcszą cześć oni mogą, toć je oni czynią |
| Bądźcie, dzie, tako mądrzy, jakoć są wężewie mądrzy. Iżci napirzwe wąż tę to mądrość ma, iże gdyż ji chcą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje... a o ciałoć on nics nie dba. A takieżci święci ap<osto>li sąć oni to byli czynili |
| 'dlatego (więc), itaque, quam ob rem': |
| Jakom ja nie kupił konia u Więc<k>a, ale mi ji dał za dar 1426 |
| Iżci... wąż tę to mądrość ma, iże gdyż ji chcą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje |
| 'więc, i, zaś (w funkcji nawiązania), itaque, igitur': |
| Gdyżci ona porodzić ma, tedyć więc... sobie ona komorę namuje, gdzież być ona w nie leżała |
| Gdyżci się jest jim był syn narodził, tedy więc oni sąć ji byli do szkoły dali |
| 'wobec tego, więc, igitur, ergo': |
| Jako Mikołaj... nie ręczył Olbrachtowi, aby mu pieczęć do lista miał rękojemnego (war. rękojemskiego) przywiesić, cso ręczył za Więceńca 1421 |
| (w funkcji nawiązania) 'zaś, tedy, więc, igitur, autem': |
| w funkcji nawiązania 'zaś, więc, tedy, igitur, autem': |
| Wybierzcie wy mężow lepszych a mocniejszych dwanaście i dajcież im dzierżeć chorągwie, tedy więc uźremy, schyląlić sie samy od siebie |
| jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'więc, itaque, igitur': |
| Baczyż, Jesusie, wiel[l]e w jego ręce było palcow, pomacaj na licu, więc możesz rozgadnąć |
| Tedy więc ten to jisty krol jest się był nań rozniewał tegodla, iżeć bog jego... jest on s wysokości na ziemię spadł był |
| Tedy więc święty Jan jest ci on k niemu (sc. synowi ślachcica) tako rzekł był: Już, dzie, ty czas masz, aby się ty ku swemu domu zasię nawrocił |
| Więc trzecieć przyrodzenie wąż to ma, iże gdyżci ji żegnają, więcci on jedno ucho ogonem zasłoni..., tegodla abyć on nie słysz[l]ał żegnania |
| Iżci rycerze ten to obyczaj mają, gdyżci je paszą, tedyć więc oni swe stare odzienie swym sługam dają |
| Tedy więc morze jestci się ono było na obie stronie rozstąpiło tako, iżeć oni są je byli tako sucho przeszli, ażci oni swych nog... nie sąć oni byli rozmoczyli |
| To będziesz mieć jako zawieszenie (hoc habebis quasi appensum) miedzy oczyma twema i <w> twoich ręku, a to więc słuły filatryja |
| Vyecz y (leg. więc ji) nathychmyast ymczye a vyązczye mądrze, bycz vam nye vczyekl, yakocz vczynyl, kyedysczye y kamyenovacz chczyely, yze schedl z vaschych oczv, yzesczye nye baczyly |
| Jego miła matuchna, gdyżci jest ji ona była porodziła, tedyć więc ona jest była k niemu barzo łaskawie mowiła |
| A kdyżci więc Josef... jestci on był z panną Maryją poszedł był do tego to miasta |
| A tedy więc ono jiste źwierzę jednorożec jednoć on onę jistą dziewicę uźrzy czystą, ażci on natychmiast do nie przybieży i na łonie się on u nie położy |
| Tedy więc morze jestci się ono było na obie stronie rozstąpiło |
| A tako więc nasz Kryst miły jestci go on na jego modlitwie wysłuchał był |
| A tako więc on (sc. wąż) tamo z siebie starą skorę ze<j>mie |
| Gdy się mu syn narodził, ten się w lepsze przygodził, więc mu zdziano Aleksy |
| Tako więc je (sc. dary) ty nadziesz przez świętą spowiedź a teże przez dostojną pokutę |
| Gdyż są nad sobą tako wieliką światłość byli oni uźrzeli, tedy więc oni tego sąć się byli bar-zo bojeli. |
| Vyecz y (leg. więc ji, sc. Jesukrysta) nathychmyast ymczye a vyązczye mądrze, bycz vam nye vczyekl, yakocz vczynyl, kyedysczye y (leg. ji 'go') kamyenovacz chczyely, yze schedl (leg. zszedł) z vaschych oczv, yzesczye nye baczyly |
| Tedyćby więc ona była nań (sc. na osła) wsiadła abyć ona swym nogam była mało otpoczynęła |
| A tako więc wszytcy ziemianie sąć się oni byli do jednego miasta sjachali (Luc 2, 3) |
| Kalżdać... niewieścia twarz..., gdyżci ona porodzić ma, tedyć więc ona przed tym to sobie ona komorę namuje, gdzież być ona w nie leżała |
| Ktoryć człowiek ty to dary jest stracił, szukajże jich miłościwie..., a tako więc je ty nadziesz przez świętą spowiedź |
| Tedy więc biskupowie te to jiste ziemie są się oni byli sjachali |
| A tedy więc Święty Jan kazałci jest on był mary wskryć |
| Ano kościoł zamkniono, więc tu leżał podle proga |
| Tedy więc w jeden to czas sąć oni byli swe sługi w drogiem odzieniu chodząc uźrzeli |
| Wąż tę to mądrość ma, iże gdyż ji chcą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje |
| Gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie z kapłany... naprzeciw je wynidą |
| Jesus rzecze: Uczyń<m>y... małe... stawy... nalejmy... w nie wody, więc i wynidą ryby z wody, więc je natychmiast złapamy (qui per nos statim capientur) |
| Salomee... chciała się jest ona swyma rękama dotknąć tego to miasta była, tedy więc natychmiast je ręce są je byle uschle |
| Brał od nich jełmużny jich, więc wiesioł był, iż ji tym Bog nawiedził |
| Tedy więc jestci on (sc. święty Jan) Krysta był prosił, abyć tamo deszcz, wiatr i teże złe powietrze nie postało |
| Tu są krasne cztyrzy świece stały, co są więc w sobie święty ogień miały |
| Tedy więc chciałci jest on to był przewiedzieć, wieleć jest on ziem, miast, grodow... i teże ludzi pod sobą miał był |
| Tedy więc po małe chwili on młodzieniec jestci on smartwywstał był |
| Gdyż się z naszym nieprzyjacielem, toć jest se złym duchem, ch<c>emy walczyć, tedy więc mamy z siebie odzienie zdrzucić, toć jest grzechy |
| Tako więc jego (sc. młodzieńca umarłego) mać z swymi przyjacioły sąć oni byli świętego Jana prosili, iżbyć ji on był smartwykrzesił |
| A tako więc Święty Jan jestci mu on to był przykazał, abyć on onyma dwiema bracieńcoma to był powiedział |
| Więc oni szlić są do jednego domu pospolnego byli, jenżeć dom jestci on był miedzy dwiema domoma uczynion |
| Tedyć więc ona jest była k niemu bar-zo łaskawie mowiła |
| Chcemyli czynić wolą naszego otca niebieskiego, tedy więc... mamy dzierżeć wiarę krześcijańską |
| Grzeszny człowiecze, chceszli ty s miłym Krystem krolewać, tedy więc masz się ty nieczystoty cielne wiarować |
| A tako więc święty Jan jestci mu on to był przykazał, abyć on onyma dwiema bracieńcoma to był powiedział, kakoć oni są sobie wielikie wiesiele w krolewstwie niebieskiem byli stracili |
| Gdyżci jest było środ nocy dnia niedzielnego, tedy więc Maryja jest była swego synka porodziła |
| Tu więc dopiro wynić ma być przepuszczon (recedere permittatur, Dział 62: wolno może precz jić) |
| Tedy więc on młodzieniec jestci go (sc. św. Jana) on był prosił, abyć on tamo w raju s n<i>m został był |
| Gdyżci ktory człowiek z swym nieprzyjacielem chce się walczyć, tedyć więc on z siebie długie odzienie zdruci tegodla, iżbyć mu ono nie wadziło |
| A tako więc świety anjoł jestci on z niebios do nich (sc. do pastyrzow) był zstąpił |
| Gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie z kapłany... naprzeciw je wynidą |
| 1. jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'dlatego, skutkiem tego, więc, zatem, quam ob rem, ideo, itaque, igitur': a. nawiązuje zdanie równorzędne wynikowe: |
| jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'dlatego, skutkiem tego, więc, zatem, quam ob rem, ideo, itaque, igitur': a. nawiązuje zdanie równorzędne wynikowe: |
| 1. jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'dlatego, skutkiem tego, więc, zatem, quam ob rem, ideo, itaque, igitur': a. nawiązuje zdanie równorzędne wynikowe: |
| Więc tu papież z kardynały... szli są k niemu z chorągwiami |
| Ktoryć człowiek ty to dary jest stracił, szukajże jich miłościwie..., a tako więc je ty nadziesz przez świętą spowiedź a teże przez dostojną pokutę |
| Tedy więc... jedna dobra żona... jestci ona była umarła, jeżci jest było to imię Drusyjana zwano (wyraz skreślony w rękopisie) dziano |
| 1. jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'dlatego, skutkiem tego, więc, zatem, quam ob rem, ideo, itaque, igitur': a. nawiązuje zdanie równorzędne, wynikowe: |
| jako wskaźnik nawiązania wynikowego, nawiązując zdanie do poprzedniego kontekstu, wskazuje na związek wynikowy 'więc, tedy, zatem, itaque, igitur, ergo': |
| jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'dlatego, skutkiem tego, więc, zatem, quam ob rem, ideo, itaque, igitur': a. nawiązuje zdanie równorzędne wynikowe: |
| Ono jiste źwierzę jednorożec, ... natychmiast do nie (sc. dziewicy) przybieży i na łonie się on u nie położy, a tako więc przybieżawszy łowcy... i ułowiąć oni ji |
| A tako więc on od środnocy aże do białego dnia jestci jim on był kazał |
| Kdyżci więc ten to czas jestci się on był przybliżył, iżeć Maryja swego synka jest ona porodzić była miała (impleti sunt dies, ut pareret Luc 2, 6) |
| Gdyż mu jego głowa była jest (ścięta), tedy więc z jego ciała szło jest mleko i woda lactis vnda de suo corpore exiuit |
| Jest{ci} był jeden młodzieniec przyniesion umarły... Tedy więc po małe chwili on młodzieniec jest{ci} on smartwywstał był |
| Tedyć więc ona krolewa barzo mocna w dzień Bożego Narodzenia jestci ona była k niemu przyjachała |
| Kalżdać teże niewieścia twarz nie możeć być ona tako uboga, iże gdyżci ona porodzić ma, tedyć więc ona przedtym to sobie... komorę namuje |
| Więc się po nim pytano, po wsz<y>tkich domiech szukano, nie mogli go nigdziej najć, a wżdy nie chcieli przestać |
| Tedy więc święty Jan jestci mu on tako był odpowiedział, iże ty, dzie, nijedną stroną nie możesz tuta być se mną |
| Tedy więc naprzeciw jemu niżadny człowiek nie jestci on wyszedł był |
| Więc to święte plemię przyszło w jednę ziemię |
| Tako więc natychmiast mocą tych to bożych słow Święty Jan jestci się on był rodzon<y>m synem panny Maryje uczynił |
| wyraz nawiązujący 'a więc, oto, ergo, ecce': |
| Tedy więc morze jestci się ono było na obie stronie rozstąpiło |
| Ale tedy więc musi o pomocy podobnej jim obeźrzeć alibo omyślić (sed tunc oportebit de salubri remedio eisdem providere) |
| Piszeć się nam..., eże gdyżci synowie israhelszczy sąć oni s Ejiypta byli wyszli..., tedy więc morze jestci się ono było... rozstąpiło |
| A tedy więc potem on jego syn jestci on był w klasztor wstąpił |
| Faryzei... karty albo listy napisane na czele nosili a na lewem ramieniu drugie przywięzowali, a na tych liściech było napisano dziesięcioro boże przykazanie..., a to więc słuła filatryja, od tego żydowskiego słowa phylare, chowaj, tak sie wykłada, a od drugiego słowa chorat, ktoreż słowie czcić (dicebantur phylacteria a phylassein, quod est servare, et thorath, quod legem sonat), przeto filatryja słuli, jakoby rzekł: czci a chowaj albo pełni |
| A tako więc jego miła {matuchna}... ona jest była k niemu barzo łaskawie mowiła a rzekąc |
| Tedy więc ona jest była swego synka miłego porodziła, a porodziwszy ji jestci ji ona w sukienne powojniki była obinęła |
| Tedy więc sześć a namniej cztyrzy rycerze przez nas naznamionane przyłącząc (quatuor baronibus per nos iudici vel subiudici adiungendis), sędzia alibo podsędek pospołu z przerzeczonymi rycerzmi... osądzenia moc imieć mają |
| A tako więc jesci on to był przykazał, abyć wszeliki człowiek... z sobą tę to dań przyniosł był |
| Gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie... naprzeciw je wynidą |
| A tako więc oni ludzie po one światłości sąć oni byli w grob weźrzeli |
| Ale gdyżby się on jest był ze złych ludzi narodził, tedyćby mu więc oni nie byli wierzyli |
| Więc trzecieć przyrodzenie wąż to ma, iże gdyżci ji żegnają, więcci on jedno ucho ogonem zasłoni, a drugieć on ku ziemi skłoni, tegodla abyć on nie słysz[ł]ał żegnania |
| Więc trzecieć przyrodzenie wąż to ma, iże gdyżci ji żegnają, więcci on jedno ucho ogonem zasłoni, a drugieć on ku ziemi skłoni, tegodla abyć on ne słysz[l]ał żegnania |
| Tedy więc w ten to czas jedna dobra żona i teże nabożna jestci ona była umarła |
| A przezto my, grzeszni ludzie, na tem to świecie ch<c>emlić s miłym Krystem na wieki krolewać, tedy więc mamy teże my niektorą mękę na naszem ciele prze miłego Krysta na tem to świecie pocirpieć |
| A taka więc przysięga ma być..., wyjąwszy ty przytcze (in casibus), to jest dla pokoju, dla wiary, dla krzywdy albo dla potwarzy 1484 |
| A kdyżci więc ten to jisty lud israhelski jestci on tę to mowę od miłego Krysta usłyszał był |
| A to więc słuła filatryja od tego żydowskiego słowa phylare, ‘chowaj’ tak sie wykłada, a od drugiego słowa chorat, ktoreż słowie ‘czcić’ (dicebantur phylacteria a phylassein, quod est servare, et thorath, quod legem sonat) |
| A więc mu cesarz dziewkę dał, a papież ji z nią oddał |
| A tako więc ona (sc. Gebal) wielikim głosem jest była Bogu chwałę dała |
| Tedy ją (sc. wodę) na ręce dają, tu się więc starszy poznają, przy tem się k stołu sadzają. Za to się ma każdy wziąć, otłożywszy jedno swąć (sc. część ?) |
| Więc się po nim pytano, po wsz<y>tkich domiech szukano |
| A tako więc on krol siln<y>m gniewem jest na sobie swe odzienie rzazał był |
| Gdyżby się była Maryja utrudziła, tedyćby więc ona była nań (sc. na osła) wsiadła, abyć ona swym nogam była mało otpoczynęła |
| Tedy więc święty Jan jestci mu on tako był odpowiedział |
| Gdyż się swych grzechow spowiedamy, więc otsichmiast mamy się jich wiarować |
| Iże gdyżci ona porodzić ma, tedyć więc ona przed tym to sobie ona komorę namuje |
| Tedy więc morze jestci się ono było na obie stronie rozstąpiło tako, iżeć oni są je byli tako sucho przeszli, ażci oni swych nog... nie sąć oni byli rozmoczyli |
| A tedy więc potem on jego syn jest{ci on} był w klasztor wstąpił |
| A przezto gdyżci ktory człowiek z swym nieprzyjacielem chce się walczyć, tedyć więc on z siebie długie odzienie zdruci tegodla, iżbyć mu ono nie wadziło |
| Iżci rycerze ten to obyczaj mają, gdyżci je paszą, tedyć więc oni swe stare odzienie swym sługam dają |
| A tako więc natychmiast mocą tych to bożych słow święty Jan jestci się on był rodzon<y>m synem panny Maryje uczynił |
| A przezto gdyżci ktory człowiek z swym nieprzyjacielem chce się walczyć, tedyć więc on z siebie długie odzienie zdruci |
| Gdyż się swych grzechow spowiedamy, więc otsichmiast mamy się jich wiarować |
| Tedy więc musi o pomocy podobnej jim obeźrzeć alibo omyślić (oportebit de salubri remedio eisdem providere) podług niezgod alibo walek położenia |
| Tedyć więc po wszytkiemu krolewstwu pośli bieżą a to orędzie, gl. oni, powiedająć |
| A tako więc Mojiżesz jestci on ku onym ludziem tako był mowił |
| Tedy więc nasz Kryst miły jestci on przez świętego anjoła do... Mojżesza tako rzekł był |
| wyraża różne rodzaje nawiązania do poprzedniego tekstu: 'i, i zaś, więc, także, et, etiam, deinde, autem': |
| Więc k niemu rzekł ociec słowa ta |
| A tako więc jesci on to był przykazał, abyć wszeliki człowiek... do Betlehem przyszedł był a z sobą tę to dań przyniosł był, jażci jest ona rzymskiemu cesarzewi dać była miana |
| Wąż..., gdyż ji ch<c>ą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje..., a o ciałoć on nics nie dba |
| Gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie z kapłany... naprzeciw je wynidą a coć nawięcszą cześć oni mogą, toć je oni czynią |
| Tako więc oni ludzie... sąć {oni} byli w grob weźrzeli |
| Gdyżci się ktoremu krolewi... syn narodzi, tedyć więc po wszytkiemu krolewstwu pośli bieżą |
| Gdyżci się Kryst jest był na ten to świat narodził, tedy więc krolewstwo niebieskie takoć jest ono było barzo wielikim niebieskim wiesielim napełniono |
| Więc wiesioł był, iż ji tym Bog nawiedził |
| Kto sie Gospodnu ofieruje w jego wszech uczynkoch i opuszczani cirzpieć, tako więc najdzie Gospodna na każdy czas |
| Więc się na morze wezbrał |
| Tu się więc starszy poznają, przy tem się k stołu sadzają |
| Gdyżci się ktoremu krolewi... syn narodzi, tedyć więc po wszytkiemu krolewstwu pośli bieżą a to orędzie oni powiedająć, iżci się jest był krolewic narodził |
| Tedy więc napirzwe mamy dzierżeć wiarę krześcijańską |
| Więc sam pod kościołem siedział, a o jego księ<s>twie nikt nie wiedział |
| A więc mu cesarz dziewkę dał... Ktorej krolewnie Famijana dziano, co ją Aleksemu dano |
| Tedy więc ona dwa bracieńca sąć oni nawtorki ku świętemu Janu byli przystali |
| A za tym kęsem chleba natychmiast wstąpił weń... szatan. Nie telko by dopiro weń wstąpił, ale więc ji jako swego osiadł (sed ut quasi proprium possideret) |
| Tako więc on kazałci jest ji on na jeden ostrow posłać był tegodla, iżbyć ji byli tamo lwowie śniedli |
| Jażci się ona polskimi słowy tako wykłada, iże wonczas, gdyżci nasz Kryst miły miał-ci się jest on... narodzić był, tedy więc wyszło jest przykazanie było od... cesarza |
| Więc musi (oportebit) o pomocy... omyślić podług... walek położenia (iuxta... guerrarum qualitatem) |
| A tedy więc... jestci on (sc. św. Jan) był ty to księgi Apokalipsim napisał |
| Tedy więc my wszytcy od silnego strachu umrzeć musiemy |
| Tako więc on (sc. św. Jan) tamo jest wiele kościołow umurował był |
| Tedy więc... święty Jan stojąc pod krzyżem jest{ci} on był barzo wieliką mękę cirpiał |
| Tako więc ona wielikim głosem jest była Bogu chwałę dała |
| Więc wsz<y>tcy prosili Boga za to, aby jim Bog pomogł na to, by mu mogli list otjąć |
| ~ Początkowe po jakby przekreślone, może więc należy czytać napełnić. |
| Tu więc była ludzi siła, silno wielka ciszczba była |
| Wonczas gdyżci nasz Kryst miły miałci się jest on na ten to świat narodzić był, tedy więc wyszło jest przykazanie było od... cesarza |
| zaczyna nowe zdanie, pełniąc ogólnie funkcję nawiązującą 'wtedy, więc, illo tempore, tunc': |
| wynikowy w połączeniu a tak 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, propterea': |
| nawiązuje zdanie nadrzędne do podrzędnego 'to, więc, itaque': |
| Gdyż się on (sc. wąż) chce odmłodzić, tedyć więc on... starą skorę ze<j>mie. A takież my zdrućmy z siebie starą skorę, toć jest stare grzechy |
| Ktoryć człowiek ty to dary jest stracił, szukajże jich miłościwie..., a tako więc je ty nadziesz |
| Jako Jan nie pobrał Więceńcewi użytkow tako wiele domowych rzeczy 1424 |
| Aleć Salomee... chciała się jest ona swyma rękama dotknąć tego to miasta była, tedy więc natychmiast je ręce są je byle uschle |
| a tako (więc) |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| a tako (więc), i tako, tako też: |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| a tako (więc), tako lepak: |
| A tako więc on kazał ci jest ji on na jeden ostrow posłać był |
| I. przysłówek: a. co do ilości 'więcej, plus': |
| Wspomionę na swoj ślub... a potem więc nie będą potopy (non erunt ultra aquae diluvii), jeż by to zatraciły wszelkie stworzenie |
| Jedno młode dziecię było, to jim więc wzjawiło |
| tedy więc: |
| Maryja pyta: „Jako zmartwychwstaniesz, gdzież więc potem będziesz (ubi tunc mansurus eris)?” |
| odtąd więc: |
| Aleć osła przezto{ć} są ji oni z sobą byli pojęli, ... gdyżby się była Maryja utrudziła, tedyćby więc ona była nań wsiadła |
| Tu są krasne cztyrzy świece stały, co są więc w sobie święty ogień miały |
| Wtoreć przyrodzenie jest to wężewe, iże... on je gorskie korzenie... Więc trzecieć przyrodzenie wąż to ma, iże gdyżci ji żegnają, więcci on jedno ucho ogonem zasłoni |
| a tu więc: |
| a więc: |
| Jakosmy graniczyli miedzy Tomicami... a kapitułą... A na doł Młynow ma jić (sc. granica) stara samica aż na koniec gory. Więc od gory księża ziemia a jego błoto 1419 |
| A tedy więc Josef ch<c>ąc on te to kaźni posłuszen być i poszedłci jest on był do tego to miasta Betlehem |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaąue, igitur, autem, propterea': |
| Cesarz Domicyjanus... kazałci jest ji (sc. św. Jana) on na jeden ostrow posłać był... A tedy więc on, tamo to będąc, jestci on był ty to księgi Apokalipsim napisał |
| zaczyna nowe zdanie, pełniąc funkcję ogólnie nawiązującą 'więc, itaque': |
| 2. w związkach międzyzdaniowych: a. nawiązuje zdania współrzędne 'i, więc, et, itaque': |
| przyczynowego 'to, więc, ergo, itaque': gdyż... tedy: |
| zaczyna nowe zdanie, pełniąc funkcję ogólnie nawiązującą (do sytuacji, do wcześniejszego tekstu, do tego, co piszącemu i czytającemu jest wiadome, łatwo domyślne) 'więc, przeto, wobec tego, quoniam, itaque, quae cum ita sint': |
| a więc tedy: |
| zaczyna nowe zdanie pełniąc, funkcję ogólnie nawiązującą 'więc, przeto, wobec tego, itaque, cum ita res se habeat': |
| Gdyżci się ktoremu krolewi... syn narodzi, tedyć więc po wszytkiemu krolewstwu pośli bieżą |
| Aleć osła przeztoć są ji oni z sobą byli pojęli, ... gdyżby się była Maryja utrudziła, tedyćby więc ona była nań wsiadła |
| Ale gdyżby się on (sc. Święty Jan) jest był ze złych ludzi narodził, tedyćby mu więc oni nie byli wierzyli |
| Jako Jan... nie jął Więceńcewego człowieka gwałtem i nie bił go ani policzkował, ani swlekał, ani mu nogi utrącił 1420 |
| Gdyżby się była Maryja utrudziła, tedyćby więc ona była nań (sc. na osła) wsiadła |
| 2. pełni funkcję wskaźnika nawiązania wynikowego 'dlatego, skutkiem tego, więc, zatem, quam ob rem, ideo, itaque, igitur': a. nawiązuje zdanie równorzędne wynikowe: |
| nawiązuje zdanie do poprzedniego kontekstu, wskazując na związek wynikowy 'dlatego, więc, zatem, propterea, igitur, itaque': |
| Tedy więc potem on jego syn jestci on był w klasztor wstąpił a świętemu Janu jestci on był barzo służył |
| Gdyżby się była Maryja utrudziła, tedyćby więc ona była nań (sc. na osła) wsiadła |
| Tedy więc święty Jan kazał{ci} jest on był mary wskryć |
| Więc to zawżdy wstawał reno |
| więcsza sosnka |
| Więc się na morze wezbrał, a ociec w żałośc<i> ostał..., żona po nim jeko spita |
| A tako więc święty Jan jest{ci} ji on natychmiast do raju wziął był |
| Tedy ją (sc. wodę) na ręce dają, tu się więc starszy poznają, przy tem się k stołu sadzają... Za to się ma każdy wziąć, otłożywszy jedno swąć |
| A tako więc je (sc. dary) ty nadziesz przez świętą spowiedź |
| w zdaniu nadrzędnym jako odpowiednik zdania pobocznego przyczynowego 'to, więc, ergo, itaque': |
| {Tako więc jesci on to był przykazał}, abyć wszeliki człowiek... do Betlehem przyszedł {był} (Luc 2, 3) |
| jako wskaźnik nawiązania wynikowego 'w takim razie, wobec tego, więc, ergo, igitur': |
| Tedy więc nasz Kryst miły stojąc pośrzodku onego ognia jestci on k n<i>m był mowił |
| A więc mu cesarz dziewkę dał, a papież ji z nią oddał, a wtenczas papieża miano, Innocencyjusz mu dziano |
| U wody się poczyna cześć, drzewiej niż gdy siędą jeść, tedy ją na ręce dają, tu się więc starszy poznają, przy tem się k stołu sadzają |
| w funkcji wynikowej 'więc, tedy, itaque, igitur': |
| Byłci jest jeden ślachcic barzo bogaty, a tenci to <z> swą panią żadnego dzieciątka nie miał jest był, a tedy więc jestci on świętego Jana był prosił iżbyć Kryst przez jego prośbę jima płodu był pożyczył |
| Tedy więc my wszytcy od silnego strachu umrzeć musiemy XV med. |
| Iże gdyżci święty Jan jestci on był sto lat przez jednego lata star, tedy więc kazałci jest on był sobie grob podle ołtarza wykopać |
| dubium (pro też?): w funkcji nawiązującej 'więc, igitur': |
| Tedy więc Maryja jest była swego synka porodziła i jesci ji ona w jasły na trochę siana była położyła |
| {Iże} gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie z kapłany, z chorągwiami... naprzeciw je wynidą |
| Tedy więc morze jest ci się ono było na obie stronie rozstąpiło (divisaque est aqua Ex 14, 21) |
| Tedy więc święty Jan jestci mu on tako był odpowiedział, iże ty, dzie, nijedną stronę nie możesz tuta być se mną |
| Ci pirwej zwani Kutowie..., a potem więc zwani Samarytanowie, jakoby pomiedznicy albo strożowie miedzy Żydy a miedzy pogaństwem |
| Tedy więc nasz Kryst miły, stojąc po śrzodku onego ognia, jestci on k n<i>m był mowił |
| zaczyna zdanie, nawiązując do sytuacji lub faktu przedstawionego w poprzednim zdaniu i zwracając uwagę na następującą po nim wypowiedź (niekiedy z odcieniem wynikowym) 'tam właśnie, wtedy właśnie, w tej chwili, więc, eo ipso loco, illo ipso tempore, quo tempore, itaque': |
| A tedy więc... do świętego Jana jestci był jeden młodzieniec przyniesion umarły |
| Kalżdać teże niewieścia twarz nie możeć być ona tako uboga, iże gdyżci ona porodzić ma, tedyć więc ona... komorę namuje |
| Tako więc on od środnocy aże do białego dnia jestci jim on był kazał |
| Tako więc nasz Kryst miły jest{ci} go on na jego modlitwie wysłuchał był |
| Gdyż ji (sc. węża) chcą zabić, tedyć więc on swą głowę kryje i szon<u>je, a o ciałoć on nic nie dba |
| Jako mi się Więc(s)ław pokłonił przed świętym Marcinem i o tośḿ ji uciądzał 1391 |
| Tedy więc naprzeciw jemu niżadny człowiek nie jestci on wyszedł był, abyć mu on ktorą cześć był uczynił |
| A tako więc natychmiast mocą tych to bożych słow święty Jan jestci się on był rodzon<y>m synem panny Maryje uczynił |
| Więc się po nim pytano, po wsz<y>tkich domiech szukano |
| Tedy więc... sąć oni byli swe sługi w drogiem odzieniu chodząc uźrzeli |
| Więc uźrzycie, iżci sie jim (sc. bałwanom) będziemy modlić |
| Tedy więc uźrawszy to ten to jisty cesarz Domicyjanus, iżci on (sc. św. Jan) nie chciał jest kazania o Bodze przestać był |
| Potem było rychło święt[eg]o żydowskie, nie wypowieda (sc. autor), ktore, ale możem rozumieć o tem święcie, ktore czynili Żydowie na Świątki, zwano Encenije (sed potest intelligi festum Novorum, id est Pentecostes), bo na Wieliką Noc święty Jan ścięt, a to sie stało więc na Świątki (sequitur vero de Scaenopegia, post de Encaeniis) |
| Iże gdyżci ktorą świątość do miasta przynoszą, tedyć więc ludzie... s relikwijami naprzeciw je wynidą |
| Więc je ty nadziesz przez świętą spowiedź |
| Gdyżci się ktoremu krolewi... syn narodzi, tedyć więc, po wszytkiemu krolewstwu pośli bieżą |
| Ch<c>emyli czynić wolą naszego otca niebieskiego, tedy więc napirzwe mamy dzierżeć wiarę krześcijańską |
| zaczyna nowe zdanie, pełniąc funkcję ogólnie nawiązującą 'wtedy to, więc, tum, itaque': |
| Gdyż ci jest było środ nocy dnia niedzielnego, tedy więc Maryja jest była swego synka porodziła |
| Tedy pieczy to wszytko w gorącym piecu albo smaż, albo postaw w panwicy, więc potym masz maścią ciepłą XV ex. |