| acz |
| Movyą acz... Myenyly acz... Przysagą acz... Pyssaly acz... Wysznaly szye ktho acz |
| Bosze moy, acz iesm vczinil to, acz iest lichota w moiu røku, acz iesm se wraczal odplaczaiøczim mne zla, doostoyno iest, bich spadl od mogich neprzy<a>czol (Puł: nyeprzyaczyol) prosznich (si feci istud, si est iniquitas in manibus meis, si reddidi retribuentibus mihi mala, decidam merito ab inimicis meis inanis) |
| jedno, jano acz |
| Yako kthorymy szlowy ma bycz gayon sząd..., a yako wyele k themu maya bycz przyszyasznykow namyenyayacz gych (OrtBrRp 86, 3: na nyem, acz gych) mnyey nye moze bycz albo acz gych nye wyaczey trzeba nyszly kv drugyey |
| 6. w połączeniu z zaimkami, przysłówkami i spójnikami (alfabetycznie): a. acz jedno 'jeśli tylko, byleby, dummodo': |
| Kako wyele maya bycz przyszasznykow na nyem: acz gych mnyey nye moze bicz albo acz gych nye wyaczey trzebą kv wszelkyey rzeczy? |
| Acz gego (sc. Saula) pan sam nye zabyge abo dzen gego przidze, abi umarl, abo aczbi w boiu sczedl (in proelium descendes perierit), tak my bødz pan myloscyw, isze nye wzwyodø røki mey na mazanego boszego |
| Przywyedzonym swyathkom acz k[y]lyantwą... obrzeczona bandze, gyne moze myenycz (alios nominare... debet), acz ge moze ymyecz |
| Acz kthore wszi alybo dzedzyny szą k sobye sbyegayą dzelyenym nyekthorey rzeki (si quae villae aut hereditates invicem conveniunt aliquo fluvio... mediante)... thako, ysz kaszda dzedzyna zwoy brzeeg yma oney rzeki, acz opvsczywszi pirzwe lozisko obroczy swe... plynyenyee..., thedi pirzwe lozisko, ... za prawe granice ma bicz ymyano |
| <N>ye ma bycz za dzyw, acz podlug rosyrzenya czasow obyczage albo vloszenye lvdskye syą odmyenyloby (consuetudines et statuta humana varientur, Sul 6: acz... obiczage a dzege lyvczke szą odmyenyayø) |
| Kamo od oblycza twego vczekø? Acz wstøpø na nebo, ty tamo ges; acz wstøpø do pekla, tu ty ges (si ascendero in coelum, tu illic es; si descendero in infernum, ades) |
| 'popatrzeć, spojrzeć, zwrócić wzrok, też w znaczeniu niedokonanym patrzeć, spoglądać, spectare, oculos conicere, intueri, respicere, etiam sensu imperfecto': za czymś: |
| A czsosz, acz bødze przes *pyoczy pyøczdzesyøt...? Y rzekl gest: Nye zagubyø, acz bødø naleszeny ti pyøcz a cztyrdzeszczy (non delebo, si invenero ibi quadraginta quinque) |
| Acz starszą szyostra s mąszem... dzyerszala... tho gymyenye rok y dzyen j tesz acz szyostra mlodszą mylczala albo szyą nye vpomynala (non est allocuta), to gey nye moze zawadzycz kv gey prawu |
| warunkowego 'to, w takim razie, ergo, itaque, quae cum ita sint': acz... tedyby: |
| Acz wstane przeciwo mne boy (si exsurgat adversum me proelium, Puł: acz wstaną przeczyw mnye boye), w ten (sc. w boga) ia bødø pwacz |
| Acz wstøpø (Puł: acz sstøpyę) do pekla (si descendero in infernum), tu ty ges |
| acz nic ale |
| acz niegdzie |
| acz zaprawdę |
| le acz |
| acz nic ale |
| acz nic ale |
| Acz ktori czlowyek bilbi do sąndv pozwan, a on bi prze brata swego w zemy nyebiczye przed sąndzyąn odmawa<ł> otpowyed[z]acz (et ipse propter absentiam fratris sui respondere coram iudice recusaverit) |
| acz zaiste: |
| z dodanym ograniczeniem poprzednika w połączeniach ale tak aby, ale (wszako) tak acz, ale tak że wprowadza zastrzeżenie 'z tym jednak że, z zastrzeżeniem że, pod warunkiem że, ea condicione, ut': |
| warunkowe w połączeniach tak acz wyraża zastrzeżenie 'jeśli tylko, pod warunkiem że, si, ea condicione, ut': |
| acz(by)... te(g)dy: |
| acz, aczby..., (a) wszakoż: |
| Acz my... chemi (leg. chcemy) otrzymacz sbauene..., ny przes kogo gynszego ne mamy otrzymacz tego, gedno pres dar ducha svøtego |
| Swaczimi, acz sø kthore rani dani Maczeyewi a Yanowi, to se stalo za gich poczøthkem 1397 |
| Gego brath, acz od gednego oczczą, ma wzancz gego gymyenye po gego smyerczy |
| Acz (si) vstawø przeciwo mne grodi, ne bødze se bacz serce moie |
| Wyeza dokonana a myesszek wyproznyony czyny czleka, acz (sed) nyerichlo, ale barzo mąndrego XV p. post. |
| Nye ma ganyebnee any dzywne mnymano bicz, acz podlug myenyenya czassow obiczage a dzege lyvczke szą odmyenyayø (non debet reprehensibile nec mirum iudicari, si secundum temporum varietatem consuetudines et statuta humana varientur) |
| Iednøø przisøgl iesm w swøtem moiem: acz Dawidem selszø (leg. sełżę, semel iuravi in sancto meo, si David mentiar, Puł: iednøcz przyszyøglesm w szwyętym moym: nye selzę Dawydem)? |
| Acz zapomnaly czebe, Yeruzalem, zapomnenv dana bødz prawycza moya (si oblitus fuero tui Jerusalem, oblivioni detur dextera mea) |
| A wydz, acz gestly droga lychoty we mne (et vide, si via iniquitatis in me est) |
| Wyeza dokonana a myesszek wyproznyony czyny czleka acz nyerichlo ale barzo mąndrego (faciunt valde sed tarde hominem prudentem) XV p. post. |
| Acz nesmerne gesm rozumal, ale pow<y>szal gesm (sed exaltavi) dusza moyø |
| Acz vstawø przeciwo mne grodi, ne bødze se bacz serce moie (non timebit cor meum) |
| Gyny szą beszprawny, szlowye beszmyerny, acz... myrv nye mayą |
| Acz gesz lepszi Balacha, sina Sefor, krolya Moabskego, bo (błędnie za czeskie anebo 'albo') rzecz moszesz iszesz syø wadzil s Israhelem y walczil przecyw gemu (nisi forte melior es Balac... aut docere potes, quod iurgatus sit contra Israel)? |
| Acz mi bødze chcecz se yescz, ne powem tobe (si esuriero, non dicam tibi) |
| Acz syąn sprawyedlywi s tego tho gwaltu (de eadem violentia)... nye vczinyą |
| Lyata nasza yako payøk pomyszlyony będø..., ale acz w mocznych oszmdzyeszøt lyat a daley (Fl: potem) gych trud y bolyeszcz (amplius eorum labor et dolor) |
| Acz thego [...] rzathko abo nyegdy [...] a tho tess chwathlywye y thess wyelmy maly czass dano bandze zakusszycz si tale [...] raro interdum [...] et hoc quidem raptim atque vnius vix momenti spacio experiri donatur XV med. |
| Dobrzy mnyschzy... acz mą kosza (leg. kosę) posznayv, alye sza yey nye lakayv..., prostynyv (leg. prostynią) w nyebo czagnye, a szathny (leg. żadny) mv nye przeczagnye |
| Blogoslawyeny czyschi, bo ony possyądą zyemyą, le acz cirpyą przesladouanye, gesch ge potka sskątcole o czichotą a o potulnoscz XV med. |
| Cziemyonam temporibus (si dedero somnum oculis meis... et requiem temporibus meis Psal 131, 5, Fl i Puł: acz dam... pokoy skronom mogym) 1471 |
| Dla... starosczy rzeczy oczysczenye nye moglo bycz, abo acz bylo, ale szylną cząskosczą |
| A czsosz, acz bødze przes *pyoczy pyøczdzesyøt sprawyedlywich...? ... A gdi naleszoni bødø cztyrdzeszczy, czso vczynysz? Otpowyedzal: Nye zatraczø o cztyrdzeszczy (si autem quadraginta ibi inventi fuerint, quid facies? Ait: Non percutiam propter quadraginta) |
| Acz... w lesye drwa kv swemv poszythkv rąbal, ten, czyg lyas gest, za pyrwe (primo, Sul 59: pyrwey) ma wzącz syekyrą, za wtore (secundo, Sul 59: wthore) syekyrą, plascz y suknya, za trzecze (tertio, Sul 59: trzecze) woly abo konye ma wzącz |
| Przekonani w szandze nye moze odycz, alyszs doszycz vczyny... za tho, w czem zkazan, gynako zwyanzani przeczywney stronye ma bicz podan, gen acz vczyecze z yąnthswa..., bandze praw y wyswolyon..., wyyąnwszy slodzeystwo alybo dlug slodzeyski (debitum furti, Dział 8: ale o dlug nyczs wyiąwszy o zlodzeystwo), gych zawszdi skazany zaplaczycz ssąn povinni |
| Iaco Swanth<os>law ranil Naczeslauø i dal gey pøcz ran, ana ('a ona') za timi ranami acz *sczo vczinila, to vczinila za gego poczøtkem 1402 |
| Acz zlosczi zachowawacz bandzesz (si iniquitates observaveris Psal 129, 3, Fl i Puł: bødzeszly... chowacz), panye, panie, kto sznoszi? |
| 'zacząć jakieś działanie, wziąć się do czegoś, inchoare, arripere': |
| Bo dobremv malo placzy, acz vmrze, nycz nye straczy, ... poydze w nyebyeszkye radosczy |
| Przywyedzonym swyathkom acz k[y]lyantwą... obrzeczona bandze, gyne moze myenycz... Paknyali gynich ymyeecz nye moze, ma... rąnkogemstvo o dosyczwczynyenye wstawycz zaclynaczowy (excommunicanti) |
| Skazvgemy thake rzeczy przyszągą Ianowy wlozycz, le acz przeth thym byl dobrego slowa (si alias fuerit bonae famae, Dział 22: aczby Ian nye byl pyrwey porvszon we czczy), na oczysczenye myenyączemv, esz wlostny swoy myod byl nosyl |
| Ale czso pan bog nasz wycyøscza odzerszal, dostanye syø k naszemu gymyenyv. Gedno snadz, acz gesz lepszi Balacha, sina Sefor, krolya moabskego (nisi forte melior es Balac, filio Sephor, rege Moab) |
| w błędnym przekładzie dwuznacznego łacińskiego clerus 'los, udział' jako 'stan kapłański': |
| Postoy malvczko podle obyati swey zapaloney, acz odydø, zali snad podka myø bog (si forte occurrat mihi dominus), a czsokoli przikaze, powyem tobye |
| Acz sø kthore rani dani Maczeyewi a Yanowi, to se stalo za gich poczøthkem, isze przod meczew dobiwali 1397 |
| Acz se ne obrocycze, mecz swoy zanosl iest (gladium suum vibrabit, sc. deus, Puł: zanyosl, MamKal 127: strzasnąl, R XXIV 379: strząsnul) |
| Acz zaostrzę yako blyskawyczę myecz moy (si acuero... gladium meum Deut 32, 41)..., oddam pomstę wrogom moym |
| Yako matka moya nye bila vinowata trzech grzywen posziczonich pyenandzi Drogochnye, ale acz bila vynovata, zaplaczila 1428 |
| Acz zapomneli iesmi ymø (si obliti sumus nomen, Puł: aczesmy zapomnyely ymyenya) boga naszego |
| Przetho gdiby... rowny rownemv... layalby..., acz.... nye othzowye alybo nye zaprzy, czszo mowyl (si... non negat, quod dixit, Dział 39: aczby... nye odwolal any zaprzal, czso by mowyl), ... zaplaczi szesczdzesąth grzywyen |
| Acz... skazanye dokonawayącze (definitiva sententia) o thą tho dzedzyną *wyrzeknyoną bąndze, kasdemv... chczącemv tho gyste skazanye layacz... bącz mocz zapowyedzana |
| Chcesz, acz wzidze cyen wz gorø dzesyøcz rzøtkow, albo acz syø nawrocy tylesz slopyenyow zasyø (an ut revertatur totidem gradibus)? |
| Radząly (pro dadząly) komv ku gaynemv sąndv, acz czokoly on tamo wyszna, to nye moze poycz zaszyę, wszpak |
| Porąbysch ye (sc. drzewo figowe), acz zyemye darmo nye zastąpa (succide ergo illam, ut quid etiam terram occupat Luc 13, 7) |
| Acz geden z drvgym mayącz granicze rozgechane przegechawszy granicze w lesye drwa kv swemv poszythkv rąbal |
| Dzisa acz glos iego vsliszicze, nechaycze zaczwerdzacz (Puł: nye zaczwyrdzaycze, MW 108b: nye zatwie<r>dzayczie) sercza wasza (nolite obdurare corda vestra) |
| Acz schią schna nye rozmisli (mamotrekt mikułowski: at sie snad ne rozmysli) ne forte absorbeatur (ne forte absorbeatur rex et omnis populus II Reg 17, 16) 1471 |
| Aczby kto wztecz do sądzey syą pvsczył, kako osądzyl, tedy sadza, acz pamyata, ma *nytychmyast powyedzecz abo do yvtra prze rospamyatanye odloszycz (statim dicere vel differre teneatur in crastinum) |
| Acz przezpravnye szye zazzemy na thego czlovyeka,... kto nass s tego grzecha vymovy? |
| Acz sobie wymowy (sc. powód) ktorą przyczyną przy zastawie malego abo wielikyego gymyenya, tedy ma-ly zastawą w myesczech (pro mnyeyszych) w pienyądzoch, tedy gemv sądzą przysądzy pyenyadzi dopelnycz (si pro minori pecunia res obligatas alienaverit, debitor per iudicem decernatur creditae pecuniae summam adimplere) |
| Radząly (pro dadząly) komv ku gaynemv sąndv, acz czokoly on tamo wyszna, to nye moze poycz za szyę wszpak, ale zaprzyly szye czego, tego moze bycz praw na krzyszv |
| Acz opvsczywszi (sc. rzeka) pirzwe lozisko (omisso primaevo alveo, Dział 7: opvszczywszy pyrwszy byeg) obroczy swe szczee... przes gynsze myesczcza..., thedi pirzwe lozisko (primus alveus, Dział 7: ony brzegy), kąndi bil zbyeeg wodi, za prawe granice maa bicz ymyano |
| Aczby nyektory sądza... opvsczywszy boyaszny boga, dzerszącz strona yedna zdal abo skazal y przysądzyl (si sententiaverit, Sul 55: skazowalby przecywko kthorey stronye) o dzedzyna nyesprawiedlywie |
| Ysz acz ktho raczy za przyaczela swego pewne pyenyadze, a gdyby nye zaplaezyl a czas abo rok przydze, dlatego nye ma gemv stacz na schkodze any na sskasye, any na gospodze na zawadze stacz |
| Yac (war. kal.: acz) a. ocz super quo (super quo percutiam vos Is 1, 5)? |
| Skazalismy..., ysz gdi ktho... mnyma... szyą ymyecz nyekthore prawo kv... dzedzynye, acz przes trzy lyatha y przes trzy myeszącze... sdzirszi y sczirzpi (si... sustineat et patiatur) dzirzewczą dzirzecz dzedzyną spokoynye..., othichmyast ode wszego prawa y przedanya they tho dzedzini osządzami gy bicz odpadlego |
| Przeto, acz kto syą myeni vbogym na duschi, patrzacz, bi bil czich XV med. |
| Acz Dawidem selszø (si David mentiar, Puł: [nye] selzę Dawydem), syemø iego na weky bødze |
| (Judasz) acz myal bolescz sercza... y doszyczvczynyenye vczynka, vschakoz nadzyeya ny myal zbavyenya |
| Vstawylismi, nayduyem i viswyetlyami (statuimus, decrevimus et declaravimus), ize... poziczacz tyle schodi (leg. szkody) ot... dlusznyka viczyąngnąncz ma, acz chcze, kako vyele bilo istnich pyenyandzi |
| Wsszem dobrim zacony (pro zacom 'żakom') sszlussza szwego myssztrza czczicz, acz szø chcze w yego wczenw nawczicz, bo z wczena mødrego dobywayø czczy ca 1420 |
| Acz iesm sewraczal odplaczaiøczim mne zla (retribuentibus mihi mala) |
| Gen (sc. przekonany w sądzie) acz vczyecze z *yąnthswa..., bandze... wyswolyon oth moczi gego, wyyąnwszy slodzeystwo alybo dlug slodzeyski (praeter furtum) |
| Acz kto ze wsy pana gynszego vczynylby zlodzeystwo (si... furtum fecerit) we wsy pana gynszego... w rzecze, na lącze, we zboszv..., a przekonan sadownye schkoda ma zaplaczycz... a panv, czyg czlek, viną zlodzeyską ma zaplaczycz |
| Acz dam sen oczyma mogyma, a powekam mogym drzemane (si dedero somnum oculis meis et palpebris meis dormitationem) |
| Acz ktora (sc. dawność) byla... przesla, nyszly napyrwey (primo) kv sąndv o thą rzecz byli wyszwany |
| Wsszem dobrim zacony (pro zacom) sszlussza szwego myssztrza czczicz, acz szø chcze w yego wczenw nawczicz ca 1420 |
| 'wyznaczyć do czegoś, ustanowić, określić, assignare, constituere, designare': |
| Przikasz synom israelskim, acz dadzø slvgam cosczolovim z gymyenya swego myasta kv myescanyv a przedmyesce (suburbana) gych wokol, acz sami w myesczech przebywayø a przedmyescze (suburbana) bødze dobitkom a y bidlom |
| Przeto, acz kto syą myeni vbogym na duschi, patrzacz, bi bil czich XV med. |
| Dzeczi o dzedzynną rzecz nye mayącz lyaath pozwan[y]e, odzirzancz sobye do lyaath odpowyedzenya zawyeszenye, thych tho lyaath nye mogą w dawnoscz powodovi obrzeknącz, iano acz kthore przed zazwanym oczczowye gych alybo samy przedzirzely |
| zaimek rzeczowny przeczący ograniczający wartość, znaczenie czegoś 'rzecz bez znaczenia, bez wartości, nieważna, mało warta, nihil, res quae nihili est': |
| Nye ma ganyebnee any dzywne mnymano bicz, acz podlug myenyenya czassow (secundum temporum varietatem, Dział 6: podlug rosyrzenya czasow) obiczage a dzege lyvczke szą odmyenyayø |
| Acz mi bødze chcecz se yescz (si esuriero), ne powem tobye |
| <V>stawiamy tesz, acz geden z drvgym mayącz granicze rozgechane, przegechawszy (transgrediendo, Sul 59: przestąpuyecz) granicze w lesye, drwa kv swemv poszythkv rąbal, ten, czyg lyas gest, za pyrwe ma wzącz syekyrą |
| Acz kto ze wsy pana gynszego vczynylby zlodzeystwo we wsy pana ginszego..., a przekonan sadownye (iudicio convictus, Sul 68: prawem przekonany) schkoda ma zaplaczycz, czyge gest |
| Tedy wszdy y on, y dzyeczy yego zostaną przy szwem pelnem prawye, acz w gynym nyepoczesz<n>ym szyę nye przekonaly s prawa prawego (si aliter se cum criminalibus non obfuscaverunt nec obfuscant de forma iuris) |
| Thedy ten ma nay[a]cz gym ortel y szlacz... kv wyszemu stolczv, a ma to vczynycz sz woythowszkym wyedzenym, aby szye szwym (leg. z swym) ortelem osztal albo nyechal, acz badzye wynyen (quod sua sententia praeibit seu iure dimittat, si praecipitaverit) |
| Gdisz bil podnyosl Moyszesz røcze, przemagal (vincebat) Israhel, alye acz malo spuszczyl, przemagal gest (superabat) Amalech |
| Acz kakole kv ksąndzw snaymoscz (notitia) thego dzelenya nye bądze przywyedzona |
| Acz kto myal modre postawcze, pawloky, czyrwone sukno dwogecz kraszone (coccumque bis tinctum) y byale plotno..., offyerowaly søø panu |
| Kyedikole... kmyecz s... zyemyanynem zmowy, ze do nyego... przenyescz syąn myalbi (se transferre debuerit), taky zemyanin... prziymayanczego <imienie> ma poswyatczicz. Ktorisz kmyecz acz poteem... do prziyantego gymyenya nye przenyoslbi syąn (se non transtulerit), taky zyemyanin... prziyanczye... poswyatczi |
| Acz zlosczi zachowawacz bandzesz, panye, panye, kto sznoszi (quis sustinebit Psal 129, 3, Fl: sczyrzpy, Puł: sczyrpy)? |
| Acz myedzy kthorimy ludzmy stalbi syąn dzal... a ten isti dzal nye bilbi przes nye przed oblicznosczyąn xanzanth albo sandz zrzandzoni i vczywyrdzoni (si... haec divisio non esset... ordinata)..., tedi yeden drugego nye ma gabacz |
| Ma przyszancz, ysz byl tako daleko, ysz ne mogl pyrwey *przydcz za szwe gymyenye odpowyedacz albo acz tesz gego rzecz pylna nye wszczyagla |
| Nye chcze-ly wyączey gynney rzeczy mowycz, thedy wszdy on y gyego dzyeczy zosthąna przy szwem pelnem p<r>awye, acz szyą gynem nyepoczyesznem (OrtBr VI 346: w gynym nyepoczesz<n>ym) nye przekonaly sz prawa prawego |
| Acz przezpravnye szye zazzemy na thego czlovyeka, a nye bądzyely nyektora nyepravdzyva (pro pravdzyva ?) nad nym przyczyna, kto nass s tego grzecha vymovy? |
| Acz myedzy kthorimy ludzmy stalbi syąn dzal..., a ten... dzal nye bilbi... vczywyrdzoni do trzeczego roku..., tedi... geden drugego po mynyenyv trzech lyath w pokoyv possyescz i syedzyecz ma przepusczicz |
| Strona, kthora nye stala a trzykrocz zwana (evocata, Dział 13: zawolana) acz... wthoore trzykrocz zawolanaa nye dbacz bandze przistampycz, thedi skazana bącz |
| Gdi... barthnyk... sbyezi..., tegdi pan... przylanczyw sobye starosthą myodovego (associato sibi capitaneo mellicidium), acz gy ma..., tego tho sbyega... bandzye czyandzal |
| Nye ma ganyebnee any dzywne mnymano bicz, acz podlug myenyenya czassow obiczage a dzege lyvczke szą odmyenyayø (si secundum temporum varietatem consuetudines et facta humana varientur) |
| Wyeza dokonana a myesszek wyproznyony czyny czleka, acz nyerichlo (tarde), ale barzo mąndrego XV p. post. |
| Acz kto drzewo s pczolamy porąby, temv, czyge gest dzenye, za kaszde grzywną, a sadowy drugą grzywna. Ale gdy sosnyą kromye dzenya porąby (qui vero sine apibus succiderit arborem, Sul 59: przes psczol drzewo porąby dzane), tedy pol grzywny, a sadowy druge pol |
| Bogatstwa acz będø przybywacz (divitiae si affluant, Fl: p<rz>ichodzicz), nye chczyeycze szyercza przykladacz |
| Bogaczstwa acz bødø p<rz>ichodzicz (divitiae si affluant, Puł: przybywacz), ne przicladaycze sercza |
| Salws erit nemo, si non a patre supremo ad Cristum trahitur, gl. non vocatur acz nye przyczągnyon, sit etenim legitur, ergo non tractus, gl. non predestinatus nye przyczyąg[no]nyony 1466 |
| Aczlyby zastawa nye stala za thy pyenyądze, w ktorych by byla zastawyona, a powod... nye vczynyl szadney wymowy, ... tedy ma ymyecz dosycz na tey zastawie, ale acz sobie wymowy ktorą przyczyną (sed si condicionem creditor apposuerit, Sul 32: alye gdi pozyczcza wymową przilozy)..., tedy gemv sądzą przysądzy pyenyadzi dopelnycz |
| Lichoti acz iesm przyglødal (si aspexi, Puł: yesm wesrzal) w serczu moiem, ne wislucha gospodzin |
| 'posiadacz z tytułu własności, zastawu, dzierżawy, possessor, qui rem possessionis vel pignoris vel conductionis iure tenet': |
| Acz vczyecze z yąnthswa szebye dzirszanczego, bandze praw (si effugerit a captivitate detentoris, erit liber) |
| Przyszedllyby kthory maszczyszna tego zabythego przyrodzony acz po rokv y dnyv, gdy vkaze podlug prawa, ysz nye mogl pyrzwey przydz przed nyewolnoszczyą, themu ma woyth thy py<e>nyadze... dacz |
| Acz yemu tho nasz oczyecz przepu<sz>czal przyaczyelszky (pater seu alter antecessor..., si faverent, OrtOssol 74, 4: przyyaczyelszkye), ale my daley tego nye chczemy przepusczycz |
| Acz naszą laską na myloscz badą przyiączy (sc. zbiegowie), chczą syą rownacz we czczy slyąchcze nyeporuszoney |
| Rzecze osslicza...: Powyecz, acz kyedi czsoczem takyego wcinila tobye? Tedi on odpowyedzal: Nigdy (numquam)! |
| Bogaczstwa, acz bødø p<rz>ichodzicz, ne przicladaycze sercza (nolite cor apponere, Puł: nye chczyeycze szyercza przykladacz) |
| Acz dwa myesyøcza *chodzo po gorach placzøcz dzewstwa mego (ut... plangam virginitatem meam) |
| Tho wszythkym dobrem poszpolno, gydv przeth mv koszv rowno, bo dobremv malo placzy, acz vmrze, nycz nye straczy |
| Ma pan oswyatczicz dwyema lawnykoma wlostnyma, acz ye ma, albo opcyma |
| Acz kthori czlowyek dzyedzyną swą w pyenyandzach drvgemu... zastawyl, ot czassu dzysyeyschego (a tempore constitutionis hodiernae) tha zastawa... bandzye trwala |
| Yako acz szye dostali ktore rany Pyotrcze ot Pyotra, tho szye dostaly za yey poczøtkem, ysz nan rzuczila sswoy y chczyala gy vdawycz 1424 |
| Acz iesm sewraczal (Puł: gesm wraczal) odplaczaiøczim mne zla (si reddidi retribuentibus mihi mala), doostoyno iest, bich spadl od mogich nyeprzy<a>czol prosznich |
| Dnowe lyat naszich syedmdzesøt lyat, acz zaprawdø w mogøczich (si autem in potentatibus, Puł: w mocznych), osmdzesøt lyat |
| Syn gescze nye oddzelony..., acz galky gygrayącz... nyeczso straczy, take... kasde straczone... skazvgemy, aby na gego cząscz bylo polyczono, mymo tho skazvyącz, aby thaczy gygracze, aczby o pyenyądze alybo o konye, alybo o ktorekole rzeczi gynsze sziskane spolne rąkoymye vlozyli |
| Alye [acz] badzyeczely czyelne morzyly duchem swyathim szkuthky, <będziecie żyli> (si autem spiritu facta carnis mortificaveritis, vivetis Rom 8, 13) XV p. post. |
| Acz wiszedwszy ogyen nalyazlbi klossy..., wroczy szkodø, ktorø (pro ktori) ogyen szdzegl (pro szazegl, qui ignem succenderit, Biblia taborska: genž by oheň zažehl) |
| Vstawyamy, aby w tey dzedzynye, ktora by byla nagabana... dano yawny rok, ... acz kto ma mowycz czso k tey dzedzynye, abo yszby byla gego, abo ktore prawo w nyey ma, aby... tv na rokv vkazonem praw<a> swa vkazal |
| Acz spacz będzecze myedzy zakowstwem (inter medios cleros, Fl: medzi dwema zaconoma) |
| Aczbi na thegosz zaloba syąn dzyala (si contra eundem querela sit deposita) o thakąn rzecz,... na przisyąngą samowthor ma bicz skazan |
| Thesch ten, yemusz zaloscz vczinyona (cui molestia illata est), acz chcze, moze thego manzoboyczan darmo pusczicz |
| Chczemy, aby acz ktho w sządze nyemyeczskego prawa... polozyl zalobą (Dział 32: bądze nany szalowal), szamperzs tam giste o drvgą rzecz thakąsz... w rosprzą zalowacz nye bąndze mocz (reconvenire non poterit, war. non poterit querulare) |
| Acz przes trzy lyatha y przes trzy myeszącze... sczirzpi (sc. właściciel) dzirzewczą dzirzecz dzedzyną spokoynye a czysze thako, ysz gemv iakokolye oblicznemv (quod sibi licet praesenti),... nye rvszy gemv... o tho skargi..., othichmyast ode wszego prawa... they tho dzedzini osządzami gy bicz odpadlego |
| Acz myedzy kthorimy ludzmy stalbi syąn dzal, tako ze koschdi z braczyey myalbi swan czanscz (ita quod unusquisque... haberet suam portionem), a ten isti dzal nye bilbi... vczywyrdzoni..., tedi yeden drugego nye ma gabacz |
| Rankoyemstwo dostateczne obiczayem obyklim polozicz ma tako, ze acz w thu tho dwu nyedzyelyu nye obranczil (ita tamen, quod si... non redierit), tegdi wschitko swoye gymyenye... straczy |
| Przywyedzonym swyathkom acz k[y]lyantwą oblozona alybo obrzeczona bandze (si obicitur... excommunicatio), gyne moze myenycz |
| Acz wiszedwszy ogyen, nalyazlbi klossy (spinas), ... wroczy szkodø (sc. ten), ktorø (pro ktory) ogyen szdzegl |
| Acz... rzeka opvsczywszy pyrzwe szcyee swoye obroczi przes gyne myesczcze plinyenyee swoye (fluxum, var.: cursum) |
| Ossylstwem dzewyczą... gwalthownye obnyeczczyw (opprimens virginem... violenter), acz wolala, na laascze gey alybo gey przyyaczool bąncz |
| A przeto acz dwie dzedzinye znow obapol gedney rzeky posadzą syą (invicem conveniunt aliquo flumine vel rivulo mediante), tedyby kaszda strona swoy brzeg ma rządzycz y strzymacz |
| Acz gaalki alybo kostki gygrayąncz czyy syn czo straczy (si globisando aut taxillos ludendo... aliquid perdiderit), na yego cząnscz polyczono bandze, gdi... na dzaal przydze |
| Gdi (Puł: acz) ies widzal zlodzeia (si videbas furem), beszal ies s nim |
| Acz syąn przigodzy, gdi nyektori czlowyek, poswaph drugyego do sandv, bandzye nayn zalowal (item contingit, quod quandocumque aliquis homo evocat alium ad iudicium et de ipso querulatur), kako zytho yego... vipasl, tha zaloba ma bicz sandzona kv vynye po polsku rzeczoney pyanczdzesyanth |
| A gdyzczy ony mogly szye zvacz syny bozemy, dalyeko vyączey syn boga vschechmogączego przyrodzony nye wloczyl (leg. uwłoczył) czczy boskey, acz szye bogyem myenyl |
| Tedi ten, komv syą tho sstanye, kromye obraszenya (Sul 34: obrenyenya) swey rzeczy (absque suae causae vulneratione) mosze gynsze swiatky wyescz, acz ge ma |
| Gdyzczy ony mogly szye zvacz syny bozemy, dalyeko vyączey syn boga vschechmogączego przyrodzony nye wloczyl (leg. uwłoczył) czczy boskey, acz szye bogyem myenyl |
| Acz ma zona besz mey wolyey y wyedzenya klucze komv podala, azalyby thym kto mogl moyą obroną tego gymyenya szkazycz? |
| Gdiby... slachczycz slachczyczowy... layalby, myenyącz gy kvrwym synem, acz thym nathemyescze nye othzowye... any doszwyathczy gego bycz thakym, yako gy obrzekl (prout ipsum asseruit, Dział 39: yako gy myenyl), za sromoczenye tego... zaplaczi szesczdzesąth grzywyen |
| Bødzem *døbrze s wamy mocz syø szlubowacz, acz bødzeczye chczyecz obrzezowacz koszdego pacholyka myedzy wamy (circumcidatur in vobis omne masculini sexus) |
| Obyknyono gest, abi layąncz alybo naganyąncz szkazanie (ut redarguens sententiam iudicis), za lvpyeze kvnye, tho gest na kozvch kvny trzy grzywni themv przepaatl, acz skazanye swoye doswyathczy bicz sprawyedlywe |
| Przerzeczonimy vynamy..., acz syąn sprawyedlywi s tego tho gwaltu koliszdi s nich (sc. kmieci, quilibet eorum) ossobnye nye vczinyą, mayąn bicz karany |
| Tesz acz wyele gych abo [cz]trzey, abo cztirzey, s mązoboystwa cziyego bilibi obwinyeny (de homicidio alicuius accusentur, Dział 30: byliby pomowieny) |
| Acz ktho w sządze nyemyeczskego prawa przecywko <sąprzowi> swą... polozyl zalobą, szamperzs tam giste o drvgą rzecz thakąsz alybo rowną w rosprzą zalowacz nye bąndze mocz (ut... reconvenire non poterit) |
| Acz czso vczinil Mycolay Climkowy, tho vczynil za yego poczøtkem, ysz mu czøszø odbyyal y rany mu dal 1420 |
| Acz ten powod poszywayączy, przez sąndze przikazany, nye bądzye chczecz przyszącz, iako nye wyedzal (sc. sąprza) bicz przywyleyowanego (se nescivisse reum fuisse privilegiatum) a przywyley ymyecz |
| Bracza rodzona... syostram kaszdey po czterdzesczy grzywien mayą dacz, a to acz bądze wielkye gymyenye. Ale gdy bądze rowne gymyenye, tedy podlug rosaczowanya (fiat aestimatio, Sul 57: obszaczowanye) cząsczy, ktora na nye slusza, pyenyadzmy ma bycz dano |
| <N>ye ma bycz za dzyw, acz podlug rosyrzenya czasow (secundum temporum varietatem, Sul 6: podlug myenyenya czassow) obyczage albo vloszenye lvdskye syą odmyenyloby |
| Poskoczmy, yvz mamy Iesusa v rąku..., podzmy tam, by nass tem vyączey bylo mączycz, y acz szye tez ktory vmączy, bychmy szye odmyenyaly y odpoczyvaly yeden drugyemv pomagayącz |
| Owa my sza *przyweydly tego czlowyeka prawego..., acz gy podam w gych wolą, ... przeczyw obyczayu rzymskemu... vczynyę XV p. post. |
| Pany pusta (domina sterilis) trzeczyąn cząnscz possagu, acz chcze, ot prziyaczol oddalycz moze |
| Kyedikoli kmyecz syedzy w ktorey wsy..., a tha wyes acz yest albo bila nye orana a puscznaa (inculta et nemorosa), thedi kaszdi kmyecz... dwa morgy na zymąn a trzeczy morg vyesnye vikopacz bandzye vynowat... i wzoracz |
| Isze pani Zowka ne stracyla ctirdzesancy grywen, nisli acz gee strączyla to gee stracyla swim *począdkem... a to tegodla, isz yest podawala woytową oczcysną, *chącz gy oddalicz 1421 |
| Mors dicit: ... Tho wszythkym dobrem poszpolno, gydv przeth mv koszv rowno, bo dobremv malo placzy, acz vmrze, nycz nye straczy |
| Bracza... syostram kaszdey po czterdzesczy grzywien mayą dacz, a to acz bądze wielkye gymyenye, ale gdy bądze rowne gymyenye (paucae, Sul 57: mala gymyenya), tedy podlug rosaczowanya cząsczy... pyenyadzmy ma bycz dano |
| Acz spacz bødzecze medzi dwema zaconoma, perze goløbe (Puł: golęmbye) posrzebrzone (pennae columbae deargentatae) |
| Pytala, acz ona nye gest blysza ku dokonanyv, nyszlyby yą kto mogl odszandzycz albo odczysznącz |
| Racz my otpuszczycz, acz prosyø czyebye (ne quaeso... indigneris, domine, si loquar) |
| Przyszla... vmarlego zona... y pythala, acz ona nye gest blysza kv dokazanyv |
| Acz tesz... vmowa nye vczyaszi albo nye barso vraszi, szlowye nye vdraczy |
| Pospolny poszel moze dobrze rzecznykyem bycz, gdy szye ostrzesze, acz nye zamyeszka tego w rzeczy, czego szye podyal |
| Acz komv... rzeczy... bądz zlodzeystwem, abo zbogem... vezma (per furtum vel spo-lium), ten gdy przed rokiem... sadownye nye vcziny, ... ma bycz dawnoscza odrzvczon |
| Kaszdemv z mąnzow nye doszycz gest... harnascha bicz vbranv czvdnosczą, acz obiczaymi y navkami nye bandze ocraschon (non fuerit decoratus) |
| Acz mi bødze chcecz se yescz, ne powem tobe, bo moy iest okrøg swata (orbis terrae, Puł: okrøg zyemye) y pelnoscz iego |
| Bo zadni pocorni nye gest przes nądze, acz niczs, ale smyech ss nyego walayą any go dbayą XV med. |
| Acz kto myal modre postawcze, ... byale plotno a szyrszl koszøø (si quis habebat... pilos caprarum)..., offyerowaly søø panu |
| Dussa, acz przestøpvyøcz dvchowne obiczage z omi[li]la (per errorem) w tem, gesz to panv sze (pro szø 'są') poswyøczona, sgrzessylabi, offyerowacz bødzye za grzech swoy skopv nyepokalyanego |
| Chcesz, acz wzidze cyen wzgorø dzesyøcz rzøtkow (decem lineis) albo acz syø nawrocy tylesz slopyenyow zasyø? Y rzekl Ezechias: Snadno gest cyenyowy postøpycz dzesyøcz rzøtkow (decem lineis) |
| Podrosznym ludzem yako gosczom, czo szą tako daleko, acz k themv polozonemv sządu nye mogą przycz..., tym maya gorączy sąnd *osąndzycz |
| Vstawyamy, aby oczecz zywącz mogl dzeczem swogim y zenye, aczby chczala (si ipsa affectaverit), vstawycz pewne opyekadlnyky |
| Bo aczbich chodzil posrzod czena smercy (etsi ambulavero in medio umbrae mortis), ne bødø se bacz zla |
| Przeto, acz nalazl gesm myloszcz przed tobøø w opatrzenyu twem (in conspectu tuo), ukasz my licze twe |
| Acz kto myal... czyrwone sukno dwogecz kraszone (coccumque bis tinctum), ... offyerowaly søø panu |
| Ten szye moze zaszyą k zwemu gymyenyv czyagnacz, ale <ma przysiąc>, ysz byl tako daleko, ysz nye mogl pyrwey przydz o szwe gymyenye opowyadacz albo acz go tesz kthora pylna rzecz [nye] wczyagnąla (si ipsum legale impedimentum nocuisset, OrtOssol 88, 2: wszczyagla) |
| Acz vstawø przeciwo mne grodi, ne bødze se bacz serce moie (si consistant adversum me castra, non timebit cor meum) |
| Nyewyasta mayącz dzeczy, acz gynszego mąsza weszmye, ... skazvgemy, aby tylko na thysz dzeczy wszysthko gymyenye oczczyszne sz[e] pelna sz drvgą częsczą gych dothykayączą ktoregole dobra maczerzysthego... spadlo, a ona s osthalą drugą swego thego gymyenya cząsczą mąsza sobye wyeszmy podlug svey voley (omnia bona paternalia integraliter cum alia medietate quorumlibet bonorum maternalium... devolvantur et cum alia residua suorum bonorum medietate maritum accipiat) |
| Wzwyedz røkøø swøø... ku kobilkam, acz wnydøø na szemyø egipskøø (ut ascendat super eam), acz sznyedzøø wszitkøø szelynø szemskøø |
| Acz spacz bødzecze medzi dwema zaconoma, perze goløbe posrzebrzone a posladcowe chrzepta iego w bladosci zlota (si dormiatis inter medios cleros, pennae columbae deargentatae et posteriora dorsi eius in pallore auri) |
| Dziszia, acz glos iego vsliszicze, nye zatwie<r>dzayczie siercz waszich iako w zamøczenyu (in irritatione Psal 94, 8, Fl: w rozgarzanu, Puł: w rozgarzenye) podlug dnya pokuszenya na pusczi |
| Acz tha gysta rzeka, opvsczywszy pyrzwe szcyee swoye (suo meatu), obroczi przes gyne myesczcze plinyenyee swoye, thedi pyrzwe lozisko za granicze ma bycz ymano |
| Acz roszirzili iesmi (Puł: wznyeszlysmy) røcze nasze ku bogu czudzemu (ad deum alienum) |
| Acz sluga, ktory rzeczon gest holomek abo *hannsknach<t> (famulus, qui dicitur golomęka, Sul 50: gysz rzeczon po polskv golomanka, a po nyemyeczskv vszknachth), s<ąsi>adowy pana swego vczyny... schcodą..., pan gego zan ma dosycz vczynycz |
| Acz sluga, ktory rzeczon gest holomek (famulus, Sul 50: golomanka) abo *hannsknach<t> s<ąsi>adowy pana swego vczyny... schcodą..., pan gego zan ma dosycz vczynycz |
| Wschithczi, kalyszdi ossobye (omnes et singuli), acz syąn sprawyedlywi s tego tho gwaltu... nye vczinyą, mayąn bicz karany |
| Wschithczi kalyszdi ossobye, acz syąn sprawyedlywi s tego tho gwaltu koliszdi s nich ossobnye (per se singulariter quilibet eorum) nye vczinyą, mayąn bicz karany |
| Przed nym (sc. dyjabłem) nye mamy pokoya, acz nye badze miloscz thwoya XV p. post. |
| Dzisa acz glos iego vsliszicze, nechaycze zaczwerdzacz sercza wasza (nolite obdurare corda vestra, Puł, MW 108b: szyercz wasszych) |
| Bødzem *døbrze s wamy mocz syø szlubowacz (in hoc valebimus foederari), acz bødzeczye chczyecz obrzezowacz koszdego pacholyka |
| I rzecze czlowek: Acz zaiste iest owocz (fructus) prawemu, zaiste iest bog sødzøcz ye na zemi |
| Dobrø vyarø nathyszacz (leg. nad tysiąc) slothich czystego slotha... volalby y volj, acz tyle wlosczego, tantum de propriis, straczylby y straczycz..., nisly taka slova... czirpecz 1474 |
| Gen acz vczyecze z yąnthswa szebye dzirszanczego (a captivitate detentoris), bandze praw |
| Wysznaly szye ktho, acz szye myastv dal na myloscz, themv mozecze vnyszchycz (OrtMac 40: vmnyeyszycz) albo mnoszycz wyny (quam, sc. veniam, augmentare et minorare potestis), jako vaszchą wola |
| Acz mi bødze chcecz se yescz (si esuriero), ne powem tobe |
| Aczlyby komv dano wyną..., a ten to swiatky syą myalby odwiescz, gdyby w gednem swiathkv vpadl (is, si in unius testis testimonio defecerit, Sul 58: acz w genego swyathkv swyadeczsthwye nye dostathczy), tym czczy nye straczy, ale schcodą ma odloszycz |
| Acz szye vprzespyeczasz nye myszlicz nyeprzyaczyela twego, tho, czszo szye vprzespyeczasz, na skodą szye szam wydawasz (si te securas non cogitare inimicum tuum, quem tu cogitas, periculo te exponis) XV p. post. |
| Acz tak wszitci narodowye krolya Antiocha sø posluszny, abi odstøpyl kaszdi od sluszbi zakona oczczow swich..., ya a sinowye moy... posluszny bødzem zakona oczczow naszich |
| Bødø mowycz ku bogu memu, acz gesm pyerszcz a popyol (pulvis et cinis) |
| Powyecz, acz kyedi czso *czem takyego (quid simile) wcinila tobye |
| Acz ktho... gelenya, losza albo wyeprza (aprum) przes pszy drvgego... yąthego... weszmye |
| Acz tesz na wykvpyenye onego, czo przedawa, vmowa nye vczyaszi albo nye barso vraszi, szlowye nye vdraczy podlug prawa |
| Blogoslawyeny czyschi, bo ony possyądą zyemyą, le acz czirpyą przesladowanye, gesch ge potka sskątcole, o czichotą a o potulnoscz XV med. |
| Acz dwie dzedzinye znow obapol gedney rzeky posadzą syą (invicem conveniunt aliquo flumine... mediante), tedy [by] kaszda strona swoy brzeg ma rządzycz y strzymacz |
| Acz vstawø przeciwo mne grodi (si consistant adversum me castra), ne bødze se bacz serce moie |
| Aczkoly nye woly czyrpy... czlowyek, a wschakoz nyechacz czyrpy dla... osządzena bozego o grzech, genze nasz na tho potoczyl w nadzey chwaly wyeczney, acz skromno będzem czyrpyecz (Rom 8, 20) XV med. |
| Acz dam... pokoy skronom mogym (temporibus meis) |
| Poth wszchodem gy naydzecz<ie>, acz go gyedno szvkacz chczecze. Wyacz thv papyesz sz kardynaly, ceszarz szwimy (leg. z swymi) kaplany szly sza k nyemv sz chorąkwamy a szwony wszdy szwonyli szamy. Thv wyacz byla lvdzy szyla |
| Gdysch kaszdemv z mąnzow nye doszycz gest wsczecz sząn mocznoscząn (cum cuilibet non sufficiat virium fortitudine pollere)..., acz obiczaymi y navkami nye bandze ocraschon |
| Ysze Pyotr pirzwe Wyancha ranil, a tam acz szye czso Pyotrowy dostalo, tho szye dostalo za yego poczøtkem 1419 |
| Chczemy, aby acz ktho w sządze nyemyeczskego prawa... polozyl zalobą, szamperzs tam giste (ibidem)... zalowacz nye bąndze mocz |
| Acz czy dzysza zymno twoye dzeczstwo, w myloszczy sze grzeye twoya duscha szwyathą si frigescit corporalis infancia, caritate tamen tua mens sancta [...] XV med. |
| Gdyzczy ony mogly szye zvacz syny bozemy, dalyeko vyączey syn boga vschechmogączego przyrodzony nye wloczyl (leg. uwłoczył) czczy boskey, acz szye bogyem myenyl |
| Acz kto... vczynylby zlodzeystwo we wsy pana gynszego, wiączerze (pro w iezerze), w stawie, w rzecze (in lacu, piscina vel in aqua fluenti)..., schkoda ma zaplaczycz |
| aczkoleby... tedy: |
| Acz kto ze wsy pana gynszego vczynylby zlodzeystwo... panv, czyg czlek, viną zlodzeyską ma zaplaczycz (marcam grossorum solvere teneatur) |
| Aby szye szwym (leg. z swym) ortelem zostal..., acz[o] bandze wynyen, albo szlowye przepadnyely |
| Skazvgemy... przyszągą Ianowy wlozycz, le acz przeththym byl dobrego slowa (si alias fuerit bonae famae), na oczysczenye myenączemv, esz wlostny swoy myod byl nosyl |
| Przylanczyw sobye starosthą myodovego, acz gy ma, pakli nye ma, tegdi voznego naschego, ktorego (pro ktoremu) s prava slusche (nostro praecone, cuius intererit) |
| Acz spacz bødzecze medzi dwema zaconoma, perze goløbe posrzebrzone a posladcowe (Puł: poszlyadek) chrzepta (posteriora dorsi) iego w bladosci zlota |
| *Yaczey prze ymyenye tego svyata czynymy nyzly prze zakon albo prze zbavyenye, acz tu krevkosczyą naschą nycz nye chczemy dbacz, alye nasze dusche bądą vzyvacz |
| Quam (sc. recognitionem) cognovit Stephanus viceiudex dicens: Ego cognosco, quod sentenciavi vlg. cum assesoribus po groszu od scoczancza... Jacosmi slichali od panow vicladayancz y rzeclismi: Vipraw swe rancoyme a opraway, acz s kim czo masz 1407 |
| Radząly (pro dadząly) komv (sc. winę) ku gaynemv sąndv, acz czokoly on tamo wyszna, to nye moze poycz zaszye wszpak |
| Acz schią schna nye rozmisli ne forte absorbeatur (absque dilatione transgredere, sc. Iordanem, ne forte absorbeatur rex II Reg 17, 16) 1471 |
| Mymo tho wszdi strona, kthora nye stala a trzykrocz zwana, acz przy poslednyey godzynye polvdnya, gdi sąndza yakobi chczaal wstacz (quasi surgere volente, Dział 13: od stolcza wstacz), wthoore trzykrocz zawolanaa nye dbacz bandze przistampycz, thedi skazana bącz |
| Chcesz, acz wzidze cyen wz gorø dzesyøcz rzøtkow (ut ascendat umbra decem lineis) albo acz syø nawrocy tylesz slopyenyow zasyø |
| Acz iesm sewraczal odplaczaiøczim mne zla, doostoyno iest, bich spadl od mogich neprzy<ja>czol prosznich (decidam merito ab inimicis meis inanis) |
| Blogoslawyeny czyschi, bo ony possyądą zyemyą, le acz czirpyą przesladouanye, gesch ge potka sskątcole o czichotą a o potulnoscz XV med. |
| Przylny yøzyk moy kutanv (pro krtanv) memv, acz ne zpomenø (si non meminero) czebe |
| Iasz nyewyasta mayącz dzeczy, acz gynszego mąsza weszmye alybo wszącz bądze chczala (si alium virum receperit vel recipere voluerit), skazvgemy |
| Acz sye dostaly rany Pyotrowy ot Yanusza, thy szye dostali za gego poczøtkem 1418 |
| Acz szą nye wroczy (sc. kmieć) tako powabyony (vocatus), tedy pan oney wszy oszwyathczenym bądze mocz gego dzedziną przes gynszego oszadzycz |
| Gdysz gey dzewka o thy pyenyadze gemv szye sprawyla (exquo sibi filia eius prius iusta facta est occasione pecuniae), acz thą pany gescze ma o tho czyrpyecz? |
| Braczaa dzelna bandancz, acz nyekthori rzecz straczi zkazanym sandzynym, drughi thego szlomycz nye bandze mocz any rzecz wsznowycz |
| Acz dam sen oczyma mogyma a powekam (palpebris) mogym drzemane |
| Acz kto... obyetowalbi obyetø, tasz (eadem) tego dnya sznyedzyona bødzye |
| <U>stawiamy tesz, acz geden z drvgym mayącz granicze rozgechane, przegechawszy granicze w lesye drwa kv swemv poszythkv rąbal, ten, czyg lyas gest, za pyrwe ma wzącz syekyrą, za wtore (primo..., secundo, Sul 59: pyrwey.. wthore) syekyrą, plascz y suknya, za trzecze woly... ma wzącz kromye wszey viny |
| Wydz, acz gestly droga lychoty we mnye a wwedz (Puł: wwyedzy) mø w drodze wekvgey (deduc me in via aeterna)! |
| Acz ktho raczy za przyaczela swego pewne pyenyadze, a gdyby nye zaplaczyl a czas... przydze, dlatego nye ma gemv stacz na schkodze (non debet... aliqua damna facere, Sul 71: nye ma... ktore skody czynycz) any na sskasye, any na gospodze na zawadze stacz (non debet ad hospitium in obstagium subintrare, Sul 71: nye ma do gospody w zalogą wyechacz) |
| Gdi... barthnyk... sbyezi..., tegdi pan... przylanczyw sobye starosthą myodovego (associato sibi capitaneo mellicidum), acz gy ma, ... tego tho sbyega... bandzye czyandzal |
| Acz bądze starszy (sc. źrebiec) nysz dw (leg. dwu) lyath a badze przez kogo zabyth, tedy ten, czyg gest szrzebyecz, ... to ma zaplaczycz |
| Acz støpø (si ascendero, Puł: wstøpyę) w losze postlana mego |
| Acz ktho o grzech mąszoboysthwa chcze... kogo obvynycz..., pyrwey nysly trzy latha wymyną (antequam tres anni elabantur, Dział 47: nysz wynydą) othe dnya grzechv dopvsczonego, tho w sząd przywyescz ma |
| Acz przezpravnye szye zazzemy na thego czlovyeka a nye bądzyely nyektora nyepravdzyva nad nym przyczyna, kto nass z tego grzecha vymovy? |
| Acz tha korona byla tarnova, vschakoz byla vyobrazona przez koroną zlothą Aaromavą (pro Aaronovą) |
| Wyeza ('kara więzienia') dokonana (turris completa), a myesszek wyproznyony, czyny czleka, acz nyerichlo, ale barzo mąndrego XV p. post. |
| Acz szye myenyly (sc. ezeici) czystotą wzdzyerzenyv (leg. w wzdzierżeniu) chovacz [...] vschakosch tako, yschby szye rodzay czlovyeczy nye vmnyeyschal (si homines abstinendum arbitrarentur..., humanum genus deficeret) |
| Moze thego czlowyeka nathychmyast przythwerdzycz..., acz powod nany nye doszwyadczy (sim. OrtBrRp 85, 4). A gdyby powod nany nye doszwyathczyl, mogaly mu udzyalacz trzy, dwe nyedzyely roku |
| Acz kto ma mowycz czso k tey dzedzynye..., aby stanąl tego dnya thv abo tv na rokv *vkazonem, praw<a> swa vkazal |
| Acz dobrego szthricharzowe bødzecze si boni emulatores fueritis (I Pet 3, 13) ca 1420 |
| <N>ye ma bycz za dzyw, acz podlug rosyrzenya czasow obyczage albo vloszenye (Sul 6: obiczage a dzege) lvdskye syą odmyenyloby (consuetudines et humana facta varientur) |
| Podzmy tam, by nass tem vyączey bylo mączycz y (leg. ji. sc. Jesusa), acz szye tez ktory vmączy, bychmy szye odmyenyaly |
| Tu mowy, yze Xps naglye odpuszczenye daye grzechow, acz czyste będzye wypowyedzenye grzechow |
| Na naszey lascze... osylnyk ma bycz, a tho acz o gey (sc. dziewki) wolanyv... wyesznycze bądą swyaczycz (si... fuerint protestati, Dział 55: doswiathcza) |
| Wyeza dokonana a myesszek wyproznyony (arca vacuata) czyny czleka acz nyerichlo, ale barzo mąndrego XV p. post. |
| Ktori acz chcze, szaczvnk zakladv swym samnyenym ma poprzysyądz (quod suo comprobabit sacramento) |
| Widaycye dwa møsza, sini Belyal (filios Belial), acz krzywe swyadeczstwo powyeta |
| Acz wiszedwszy ogyen nalyazlbi klossy a uchopilbi brogy *szydne (si... comprehenderit acervos frugum)..., wroczy szkodø, ktorø (pro ktori) ogyen szdzegl |
| Sszlussza szwego myssztrza czczicz, acz szø chcze w yego wczenw nawczicz ca 1420 |
| Acz szye dostali ktore rany Pyotrcze ot Pyotra, tho szye dostaly za yey poczøtkem, ysz nan rzucila sswoy (leg. zwoj) y chczyala gy vdawycz 1424 |
| Acz kto ma mowycz czso k tey dzedzynye..., aby stanąl tego dnya thv abo tv na rokv *vkazonem (die protunc assignata) |
| Acz szye myenyly (sc. niektorzy) czystotą wzdzyerzenyv (leg. w wzdzierżeniu) chovacz (nam si homines abstinendum arbitrarentur... a coniugio), vschakosch tako, yschby szye rodzay czlovyeczy nye vmnyeyschal |
| Jakoszechmy pyrwey pyszaly, acz przyszasznyczy mayą gyne przyszasznyky wybyeracz, tho gest nam dobrze pamyathno |
| Ten isti kmyecz podlug wyelikosczy gymyenya prziyantego, tho slowye acz wlokąn prziyąl (videlicet si mansum acceptavit), kopąn... panu zaplaczi |
| Gdikole kthorim swyatkom powyodączym oblozono bylo obrzeczenye kląthwy, wyodączi thi tho swyatky przes szwey rzeczi obrenyenya (absque suae causae vulneratione, Dział 23: kromye obraszenya swey rzeczy) gynsze swyathky, acz moze ge myecz, myanowanya y powyedzenya pelną a volną mocz ma ymyecz |
| Ktho gest taky czlowyek, ysz on s prawem ortel strofuge..., ten moze ku przyszasznykom szyedzecz w lawyczy y ortel wyrzecz na szwe prawo, acz on prawy<mi ortelmi sobie pirwej dokonał> *nyeszgodlywye (si ipse hoc iustis sententiis prius optinet sibi indemnabiliter), choczą on ku prawu nye prziszagl |
| Bo acz bądą ya nynye czyrpyecz czlovyek smyertelny, alye zmartvychvstaną Bog osvyczony na vyek vyekom nyevm<i>rayaczy (ego quia patiar homo nunc mortalis, surgamque glorificatus Deus immortalis) |
| Gdi vbodzi duchem mayą nyebo, a czischi zyemyą, aczsesch ma ostacz pischnim a gnyewywim wyernye sam pkyel? XV med. |
| Acz nye mowy nam pan, abichom snacz nye smarly (non loquatur nobis dominus, ne forte moriamur) |
| Przeto gdisz raczysz myloszcz a prawdø panu memu vczynycz, day my to wyedzecz..., powyecz my to, acz poydø gynødi na prawo albo na lewo (hoc dicite mihi, ut vadam ad dexteram sive ad sinistram) |
| Postoy malvczko podle obyati swey zapaloney, acz odydø (sta paulisper iuxta holocaustum tuum, donec vadam) |
| Tesz sya davam vynyen deo omnipotenti ze dvanascye *czlongow vyary svyateg krzescyanskyey, acz bych tesz grzesny czlovyek... vyerzącz w czary... blvsznyl naprzecyvo bogu |
| Acz prziwyodø przed czø krowø czirwonø czalego wyekv (aetatis integrae) |
| Czarny sø waszych bogow ob<ra>szy, alle chcecyely, bychom sye gym modlily, odpuscycyesz naam, acz ge do wody donyesyemy |
| Acz jeśm co winowat, temu rok minął 1399 |
| Acz (pro ach), co ich umrze niewinną śmiercią, co ich będzie pomowiono niewinnie |
| Ony nyewyasty odpowyedzaly: Czarny sø waszych bogow ob<ra>szy..., odpuscycyesz naam, acz ge do wody donyesyemy y zmygemy |
| Day my wynnyczø swø, acz vczinyø sobye zagrodø szelnø (hortum holerum) |
| Popiscze sobye spyewanya ta to a vczcze syny israhelske, acz pamyøtliwye (memoriter) dzerzø a vsty spyewayø |
| Orøduyczye za myø przed Ephronem..., acz my da yaskynyø rozdwogycz (ut det mihi speluncam duplicem, Stary Testament Cardy: geskyni rozdwogitu) |
| Mystrzv, rzeczy bratu memv, acz rozdzyely se mną dzyedzycztwo (ut dividat mecum hereditatem Luc 12, 13) |
| Powyecz my to, acz poydø gynødi na prawo albo na lewo (ut vadam ad dexteram sive ad sinistram) |
| Czvdzi syø k wam nye przimyeszi..., acz syø nye poczina rosgnyewanye na syny *israelskey (indignatio super filios Israel) |
| Przikasz Eliazarovi..., acz.... ogyen y tam, y sam rosmyecze (ut... ignem... dispergat) |
| Powyecz gim, acz vcinø sobye podolki na cztirzech wøglech plasczowich (per angulos palliorum) |
| Owa, tocz duch boszi zli lomy tobø (exagitat te). Przikasz, krolyv nasz, acz... slugy... szukaiø czlowyeka..., gen vmye w gøslki gøszcz, abi gdisz cyø polapy duch boszi zli, gødl przed tobø røkø. Lekcey to lomyenye znyesyesz |
| Rzekl gest pan ku Moyszeszowy: Owa, ya wam puszczyøø chleb z nyebyosz, nyechacz wyydze lud acz nabyerze (colligat), czso by dosycz bilo po wszitky dny... Alye szostego dnya abi uczynyly, czso bi wnyeszly, abi twoge (pro dwoge) bilo to, czso søø nabyeraly (duplum quam colligere solebant) po wszitky dny |
| Owa ya wam puszczyøø chleb z nyebyosz, nyechacz wyydze lud, acz nabyerze (colligat), czsoby dosycz bilo po wszitky dny |
| Przikasz Elizarovi..., acz sbyerze kadzidlnicze (ut tollat turibula), gesz to lezø na ognyskv |
| Gydzi ku Elchiaszowy,... acz zgromadzi pyenyødze,... ktore sebraly (collegerunt) wrotny koscyelny od lyvda |
| I rzekl gest pan ku Moyszeszowy: Owa ya wam puszczyøø chleb z nyebyosz. Nyechacz wyydze lud, acz nabyerze, czsoby dosycz bilo po wszitky dny (et colligat, quae sufficiunt per singulos dies) |
| Wznyeszy røkøø swø w nyebo, acz *bodøø czmi... tako gøste, abi gich *moczacz mogly (ut palpari queant) |
| Puszcz lyud moy, acz my offyeruge na puszczy, asz dotøøt slyszecz yesz nye chczyal (et usque ad praesens audire noluisti) |
| Vnątrzne szamnyenye bądzye nass gryscz, ac sz mylosczyv zvnątrzną nycz nye dbamy, bo po grzechv yaczey (leg. po grzechu więcej) prze ymyenye tego svyata czynymy, nyzly... prze zbavyenye |
| Wzwyedz røkøø swøø na szemyø egipskøø ku kobilkam..., acz sznyedzøø wszitkøø szelynø szemskøø (omnem herbam) |
| Day my wynnyczø swø, acz vczinyø sobye zagrodø szelnø (hortum olerum) |
| Y rzekla my: A ty sø napy, acz i twe wyelblødi napoyø (tribuam potum). A napogylesm wyelblødi (adaquavit camelos) |
| Dawnoscz gdy mynye, dopyro kvpcza o granycze klopotacz szą nye ląkayą. aczkakole przi przedawanyv (venditioni) oblycznye byly |
| Modl syø za myø, acz syø nawrocy (ut restituatur) røka moia mnye |
| Lyvby-ly syø tobye, przedzwa naprzod (praecedamus), a gospodiny twa s czelyadzø... z nyenagla acz gydø po nas |
| Tedy gemu ony nyewyasty odpowyedzaly: Czarny sø waszych bogow ob<ra>zy, *alle chcecyely, bychom sye gym modlily, odpuscycyesz naam, acz ge do wody donyesyemy y zmygemy |
| Non auditor obliuiosus factus nye przepamyethayączy szluchacz band[z]acz (Jac 1, 25) XV med. |
| Owa tocz duch boszi zli lomy tobø. Przikasz, krolyv nasz, acz ti to slugy twe... szukaiø czlowyeka nyektorego..., abi, gdisz cyø polapy duch boszi zli, gødl przed tobø røkø, lekcey to lomyenye znyesyesz (levius feras) |
| Kto ne we, przecz by to bylo, ya mu powem, acz mu milo |
| jako spójnik w połączeniu z iż(e), że, acz wprowadzający zdanie przyczynowe 'dlatego że, ponieważ, propterea quod, quia, cum': |
| Vibyerz dwanaczcze møzow... a przikasz gim, acz podnyoszø dwanaczcze kamyenyow przetwardich (ut tollant... durissimos lapides) s posrotku dna Jordanowego |
| Y rzecze Saul ku suemv odzenczowy: Wiyøw myecz, doby myø, acz snadz nye przidø cy nyeobrzazanci (incircumcisi) y bødø myø møczicz |
| Acz was wzwyedzø Madyansci, nyeprzyaczele søøcz, zbycze ge, bo sø y oni nyeprziyaczelske vcinili (hostiliter egerunt) przed wami |
| Nam t[y]akye grzesznym szlugam twoym... czøszcz... d[y]acz raczy... przesz Crista..., przesz kthoregosz tho wszyczko, panye, szawsdi dobr[i]e stwarzasz, poszwączasz, ozywasz, przeszegnawasz (Msza III. VI. VII. XIV: szegnaasz, I. VIII: bogoszlawysz, IV: blogoslawysch) benedicis, y dayesch n[y]am ca 1431 |
| Posly gednø z dzewek swich, acz wzvye, vmarlly Thobyas, abich gy przede dnyem pochowal (ut sepeliam eum, antequam illucescat dies) |
| Przikasz synom israelskim, acz prziwyodø przed czø krowø..., na nyeze to nye bilobi *nyzadnye pokalanye any noszila yarzma (nec portaverit iugum) |
| Dziewica Maryja acz pieluszek dobrych... nie imiała, a togodla ji we złe chustki ogar<nęła> |
| Mow k synom israelskim a powyecz gim, acz vcinø sobye podolki na cztirzech wøglech plasczowich prziczinyayøcz k nim motowøzi (1471 MPKJ V 25: mottowanzy) modre (ponentes in eis vittas hyacinthinas) |
| Othemkny mv koszczol boszy, acz na thim mrosze nye leszy |
| Ale acz s tobø sø czvyøczi w strozi stanowey y we wszech obiczayoch gego, czvdzi syø k wam nye przimyeszi (alienigena non miscebitur vobis) |
| Acz... szukaiø czlowyeka nyektorego, gen vmye w gøslki gøszcz (quaerent hominem scientem psallere cithara) |
| Przikasz..., acz ti to slugy twe... szukaiø czlowyeka nyektorego, gen vmye w gøslki gøszcz, abi... gødl przed tobø røkø (hominem scientem psallere cithara, ut... psallat manu sua) |
| Weszmy prøøt swoy a porzucz gy na szemyø przed ffaraonem..., acz szyø obroczy wøszem (ac vertetur in colubrum) |
| Wznyeszy røkøø swø w nyebo, acz *bodøø czmi po wszitkyey szemy egipskyey tako gøste, abi gich moczacz ('macać') mogly (et sint tenebrae super terram Aegypti tam densae, ut palpari queant) |
| Yakokole o latha gim bylo obeszrzano..., aby w then tho czasz nye powinny bily othpowyed[z]acz, a wszakosz ginszimy rosmagithimy *oczązenymy cząstokrocz vczysnyenye czirzpyą (tamen aliis diversis gravaminibus multotiens opprimuntur) |
| Acz gich mocz padnye..., gysz slyvbuiv, ysze chczø rozruszicz twø swyøcz (promittunt se violare sancta tua) |
| 'raczej, potius': |
| Aczkakole kv ksąndzw snaymoscz thego dzelenya nye bądze przywyedzona (licet ad principem notitia ipsius non deducta, Dział 45: tego dzalv przed oblycznoscz krola abo xąndza nye przywyodą) |
| Roszyrzi (dilatet), boze, Iafeta, acz przebiwa w przebitku Semowem |
| Myszthrz przemowyl: ... Racz *rzuszycz oth szebye kosza, acz swoya glova pothnyosza |
| Aczbych cy czo ranczyl, tegosz ty mnye puscyl prosno 1432 |
| Demittere vczyn[y]acz vel pothczynacz XV ex. |
| Othemkny mv koszczol boszy, acz na thim mrosze nye leszy |
| Acz offyervyø tobye oley oliwny (oleum de olivis) przecisti y swyatli kv vstawnemv swyeczenyv |
| Acz s tobø sø czvyøczi w strozi stanowey y we wszech obiczayoch gego (sint... tecum et excubent in custodiis tabernaculi et in omnibus ceremoniis eius) |
| Przystøp sam, synu, acz czyebye pomaczam a opatrzø (ut tangam te... et probem), gestlysz ty syn moy Ezau, czyly nye |
| Acz ge (sc. pieniądze) ony rozdzelyø myedzi ti, gisz dzalaiø w koscyele boszem ku oprawye strzech domv boszego (ad instauranda sartatecta templi) |
| Acz przydø w ustavyonich czasyech (in temporibus statutis), a s nymy starszi s kazdego myasta |
| Przypuszczczye myø ku pogrzebu (date mihi ius sepulcri vobiscum), acz swego vmarlego pogrzebø |
| Acz jesmy ktorego opuścili i naszemi grzechy ji roznie<wali> quod ergo negligenter obmisimus hoc hodie supplere possumus |
| 'duże naczynie do czerpania i noszenia wody, vas magnum aquae hauriendae et portandae destinatum': |
| Przikasz Eliazarovi..., acz sbyerze kadzidlnicze... a ogyen y tam y sam (huc illucque) rosmyecze |
| Ya cziczi ('chcę') thu otpoveczecz podle møch (pro mych) listow papeskych, aczesz mi ('mię') thi moczon (pro moczen) *sandczicz o me prawo pape<s>ke 1402 |
| Acz... potrzebuge... szona od szøøszadi swey (a vicina sua) ssøødow szrzebrnych a zlotich |
| A gdisz sbyerasz twø vinniczø, nye sbyray gronnich yagoth, ges to ostawayø (non colliges remanentes racemos), acz syø dostanø kv vzitkv przichodzøczemv, syrocze y wdowye |
| Nyechacz... møsz... syedzi na swem myescye...., acz nye geszdzi s namy do boia (et non descendat nobiscum in proelium) |
| Przikasz synom israelskim, acz prziwyodø przed czø krowø czirwonø czalego wyekv (vaccam rufam aetatis integrae) |
| 'umieścić, wyznaczyć komuś miejsce, aliquem collocare, locum aliquem alicui designare': |
| Przystøp sam, synu, acz czyebye pomaczam (ut tangam te) a opatrzø, gestlysz ty syn moy Ezau czyly nye... A pomaczaw (palpato) gego (sc. Jakuba) Ysaak y rzekl |
| Wrocz syø se mnø, acz syø pomodlyø (ut adorem) bogu! |
| Viwyedzi vrøgacza przecz s stanow, acz wszistczi polozø, ktorzi sø gy sliszeli vrøgayøcz, røcze swoge na gego glowø, a vkamyonvge gy wszistek lvd |
| Acz ya po tem vrozumyem (et per hoc intelligam), yze bog vczynyl myloszerdze swemu sludze |
| Nam t[y]akye grzesznym szlugam twoym sz wyelykyego schmylowanya twego wyerzøczym (sperantibus, Msza III. VI. VII. XIV: nadzeyą mayączim) czøszcz nyekthorø y poszpolythnocz d[y]acz raczy ca 1431 |
| Wyedzcye tam (ducite illuc) genego kaplana..., acz gydze a bidly s nymy |
| Acz zgromadzi pyenyødze..., ktore sebraly wrotny koscyelny (ianitores templi) od lyvda |
| Wzczyøgny røkøø na morze, acz szyø wroczy woda na Egipskye na wozy (ut revertantur aquae ad Aegyptios super currus) |
| Myly Kristus ym (sc. zwolennikom) barzo skromnye rzekl: Podzmy przeczyv ym (sc. Żydom), acz nass nye schukayą, a takosch ssą poschly barzo skromnye |
| Nam t[y]akye grzesznym szlugam twoym sz wyelykyego schmylowanya twego wyerzøczym czøszcz nyekthorø y poszpolythnocz (Msza IV: thovarzyschthwa, VI. III. VIII: thowarzystwo, VII: thowarzyszkosc) et societatem, d[y]acz raczy sz twymy szwøthimy apposztholmy ca 1431 |
| Przikasz Eliazarovi..., acz sbyerze kadzidlnicze, gesz to lezø na ognyskv, a ogyen y tam y sam rosmyecze (huc illucque dispergat) |
| Chczeemi, abi sandzaa y podsandek they zeemye, myedzi kthorey granyczamy myeszkacz bandzeem, na dworze naszeem rzeczi myely sandzicz a wznaw[y]acz (iudicare et cognoscere teneantur) |
| Nye sbyray gronnich yagoth, ges to ostawayø, acz syø dostanø kv vzitkv przichodzøczemv (sed cedent in usus advenae) |
| Aczby czo Micolay Paulovi vczinil, to vczinil za yego poczanthkem, isz mv pirzveyg Pauel *wfszucną raną dal 1415 |
| Puszcz lyud moy, acz my offyeruge na puszczy. Asz dotøøt slyszecz yesz nye chczyal (audire noluitsti) |
| Alye kaplany a lud acz nye chodzø przez granycze any wstøpuyø ku panu (nec ascendant ad dominum) |
| Przikasz kaplanom, gis to nyoszø skrzynyø *zslvbyenya, acz wzydø za Iordan (ut ascendant de Iordane) |
| Puszcz lud moy, acz my offyeruge, a paklybi geszczye wzgardzyal (quod si adhuc renuis) a dzerszal gy, tocz ma rokøø (pro røka) bødzye nad twymy polmy |
| Acz komu konie... abo jinsze rzeczy ktorekole bądź złodziejstwem abo zbojem, abo gwałtem wezmą (in iumentis... violenter vel furtive ablatis) |
| Gdze sø czy møzowye...? Wiwyedz ge sam, acz ge poznami (ut cognoscamus eos) |
| Y poslal posli ku krolyowy edomskemu, rzekøcz: Przepuscz myø, acz przedø przes twø zemyø. Gen nye chcyal pozwolycz ku gego proszbam (qui noluit acquiescere precibus eius) |
| Bo dziewica Maryja acz pieluszek dobrych [...] nie imiała, a togodla ji we złe chustki ogar<nęła> |
| Acz sobie wymowy (Sul 32: gdi... wymową przilozy) ktorą przyczyną (si condicionem creditor apposuerit) przy zastawie malego abo wielikyego gymyenya |
| 'wyznaczyć kogoś do jakiegoś zadania, aliquem ad munus quoddam gerendum designare': |
| Vczcze (docete, sc. canticum) syny israhelske, acz pamyøtliwye dzerzø a vsty spyewayą |
| Przikasz synom israelskim, acz offyervyø tobye oley oliwny przecisty y swyatli (oleum... purissimum ac lucidum) kv vstawnemv swyeczenyv |
| Acz offyervyø tobye oley... kv vstawnemv swyeczenyv (ad concinnandas lucernas) |
| Racz rzuszycz (pro rzuczycz) oth szebye kosza, acz swoya glova pothnyosza |
| Ze trsyech rzeczi dauam wolenstwo (optionem) tobye, geno, ktoresz chcesz, sobye zwol, acz vczinyø tobye |
| Vczin panye, abi picha gego wlostnim myeczem gego... bila scyøta, acz bødze iøt sydlem swich oczv (capiatur laqueo oculorum suorum), na myø wzglyødnøw, a vderzisz gy laskø warg mich |
| paknię acz: |
| Rzeklem krolyv: ...Proszø, abi my otpuscyl... do myasta pogrzebu oczcza mego, acz ge vdzalam. Y rze<k>l krol...: Za ktori dlugy czas droga twa bødze, a kedi syø k nam wrocysz (usque ad quod tempus erit iter tuum et quando reverteris)? |
| Acz czy dzyssza zymno twoye dzeczstwo, w myloszczy sze grzeye twoya duscha szwyatha fili dilectissime noli flere, si frigescit corporalis infancia, caritate tamen tua mens sancta [...] XV med. |
| Przeto gescze go (sc. Dawida) poszly ku mnye, acz gy szmyercyø zagubyø (adduc eum ad me, quia filius mortis est). Ionatas rzekl: Przecz bi szmyercyø zagubyl gy (quare morietur)? Czsocz vczinyl? |