| nasz |
| Ysz Micolay yest nasz brat y nasz sczitnik, y nas cleynothnik 1405 |
| Chleb nasz nadprzyrodzony (panem nostrum supersubstantialem Mat 6, 11) day nam dzyszya, tho yest Yesukrista, ktory yest nadprzyrodzenszy (qui est supersubstantialis) dvszą nade wschytko przyrodzenye y nade wschystko stvorzenye, a yest chleb nasz na oltarzv |
| Jako y tho nasz brath, y nasz cleynothnik, y naszego zauolana 1386 |
| Bo on... gescz oczecz nasz i brat nasz XIV ex. |
| Jandrzey iest nasz brath, nasz kleynothnik y z nassey krwe wyssedl 1390 |
| Jako Jandrzey iest nasz brath, nasz kleynothnik y z nassey krwe wyssedl 1390 |
| Tesczy nasz tutha dale naucza, abichom nasz szyuoth czystho y tesze f svøtoscy ch[w]oualy. Alleczby nektory clouek medzy namy tako rzecl: ysze gacz (leg. jać), dze, ne mogø bycz swøth |
| Ten tho papesz Innocencius, nasz [o]oczecz swøty, ... nasz dzysza naucza |
| Nasz [o]oczecz swøthy... tenczy tho nasz dzysza naucza, abichom szø dzyszegszego dna vøcze veszelyly nisly ginszich dny |
| Yeden poczeszny czlowyek v nasz myeszkanym (OrtBrRp 32, 1: nasz myesczanyn) vmarl |
| Wszako gnyewaiøcz syø na nye, chczesz nasz zatraczicz, abi nye ostal korzen any gymyø nasze. Panye boze israhelski, prawdziui gesz ti, bo zostawyon gest korzen nasz (derelicta est... radix) az do dzisyego dnya |
| Tesczy nasz... naucza, abichom nasz szyuoth czystho... ch[w]oualy |
| Oni zawołali potem wszyscy: Wszakoćjesmy powiedzieli, iżeć... odwraca nasz zakon i nasz lud (hunc invenimus subvertentem gentem nostram Luc 23, 2, Rozm 789: Tegosmy naleźli odwracając lud nasz, sim. ib. 791) |
| Day nam chleb nasch, to yest Iesucrista, ktory yest chleb nasz vyernych krzesczyanow, a tho nad chleb, czvsz kromya chleba przyrodzonego (hoc super panem, id est praeter panem substantialem) |
| *Sządth bozy nasz barzo straszy, nasze szamnyenye nasz mączy ca 1500 |
| Velyke by tho miloserdze... bilo, isze gdisbicz nasz Xpt mily... clouekovy... poslalcyby mu on na pomocz gednego angola svątego; alleczbi tho geszcze vøthsze miloserdze... bylo, abycz mv on fszythky svøthe angoly na pomocz poslal; alleczbi tho gescze naduødse (leg. nadwiętsze) miloserdze... bilo, ise gdisbicz on sam... k nemu nauedzil |
| Gdy nasza krolewska wyelmosznoscz w zyemyą kalyską alybo poznanyską wgeszdzy, sządza na te myescze lvbo kalysky lvbo poznanysky bącz ma przyechacz a wnycz na nasz dwor s sządzicz (iudex statim ad nostram curiam sive Calisiensis, sive Poznaniensis intrare tenebitur et iudicio praesidere) |
| Gospodne bosze nasz (domine dominus noster), kako dziwne iest ymø twoie |
| Jako Climonth yest nasz brath stryini, naszey krwe, yedney dzelnicze, *noszego cleynotha y zawolana 1408 |
| Szeczslaw yest nasz brath, naszego sczitha y zawolana 1398 |
| Dokonal syø dom nasz we trsyech a we dwudzestu dny myesyøcza brzeznya (usque ad tertiam et vicesimam diem mensis Adar) |
| Dag nam, nasz mily pane bosze, abicz ona nasiim duszam na szbauene byla |
| Jako Jandrzey iest nasz brath... y z nassey krwe wyssedl 1390 |
| Bog nasz... wszytko, czoskoly (Puł: czokoly) chczal (quaecumque voluit), vczynil yest |
| Daj nam dzisia, to czuż (rkp. czusz) tego czasu, za naszego żywota, daj nam chleb nasz (da nobis hodie, id est in praesenti tempore, panem nostrum) |
| Slusznye, Chryste, na nąsz szą gnyewasz, w gnyewye thwogyem nasz grzesnych ludzy nye sznąsz, w poganszką nasz rąka dawasch XV ex. |
| A napirsuecz gy on o gego velika czuda chualy, choscy gest ge on przeszen byl nasz mily Xc czynil |
| Tesczy... naucza (sc. Kryst), abichom nasz szyuoth czystho y tesze f svøtoscy *chwoualy |
| Slusznye, Chryste, ... w poganszką nasz rąka dawasch, dla grzechow naszych nycz nye dbasz, w sthaley wyerze nasz doszwyączasz XV ex. |
| Yako Yan sz Choczywya yest nasz brath, ... yednego zawolanya sz namy 1451 |
| Vstawyamy, abi nygeden... zemyenyn nasz z czvdzozemczem... kostek nye gygral na pozyczki alybo na *brog, yano tylko za pyenyądze gothowe... Paknyąlibi ktho... swego dlvzebnyka alybo gego rąkoymyą pyenyądze thako poszyskane przykro vpomynal (si quis... acriter monuerit suum debitorem)..., ylkokroczby... layaal o dlug przerzeczoni, thylkokrocz gemv za szromothą wyną, yasz rzeczona pyencznadzescza, zaplaczicz ma |
| Panye boze nasz, ... grzechow gich przed twim oblyczim nye zagladzay (peccatum eorum coram facie tua non deleatur) |
| Ale czso pan bog nasz wycyøscza odzerszal, dostanye syø k naszemu gymyenyv. Gedno snadz, acz gesz lepszi Balacha, sina Sefor, krolya moabskego (nisi forte melior es Balac, filio Sephor, rege Moab) |
| Otyøł gest Jacob wszitko czsosz gest myal nasz oczyecz a ot gego szø rosbogaczyl a oszlachczyl szø (de illius facultate ditatus, factus est inclitus) |
| Nye placzi, zdrow tam doydze sin nasz (salvus perveniet filius noster), a zdrow syø k nam wrocy |
| O, chocz (leg. coć) gest tho barszo velike miloserdze bosze bylo, yszecz nasz Xc mily gestcy on byl svich ran i tesze sve møky szapamøtal a gestcy szø on na svø milø matuchnø... bil *rospamotal |
| Bog przesz nasz<e> vyny szyebye nye luthvge 1453 |
| Gynakocz gest nasz Xpc mily møczon byl, a gynako svøthy Pothr |
| Isczy szø nothsza nasz sbauiczel gest bil narodzyl s krolefniy nebeske a s dzeuicze panniy Marie |
| Bog pomocznik nasz na weki. Wszaco zaprawdø (verumtamen, Puł: wszakosz) proszny sinowe ludzsczi |
| Bo slawa czczy gich ti ies y w lubosci twoiey powiszon bødze rog nasz (in beneplacito tuo exaltabitur cornu nostrum) |
| Kv zathworzenyv gygraczom kostek sloscziwey chytrosczy (ad praecludendam... malitiae subtilitatem)... vstawyamy, aby nygeden... zyemyenyn nasz z czvdzozemeczem... kostek nye gygral |
| Isczy f ten tho czasz bylicz szø kroleue sly. Allecz nasz Xc mily szafszecz gest gim on dobrego cloueka dal byl, genszecz gest ge o gich sloscz karal byl |
| Isczy szø... nasz sbauiczel gest bil narodzyl... s dzeuicze panniy Marie |
| A pres to, mile dzathky, yszebiscze vy tho dobrze vedzely, kakocz nasz Xc mily gestcy on nam barszo milosciuy, abichom go mi naszymy grzechy ne gneualy |
| A prestocz nasz Xc mili svøthemu Potru gest on tako rzecl byl, isbicz go on nasladoual byl |
| A pouedamcy ga tho vam..., isczy szø... nasz sbauiczel gest bil narodzyl |
| Owa, tocz duch boszi zli lomy tobø (exagitat te). Przikasz, krolyv nasz, acz... slugy... szukaiø czlowyeka..., gen vmye w gøslki gøszcz, abi gdisz cyø polapy duch boszi zli, gødl przed tobø røkø. Lekcey to lomyenye znyesyesz |
| A tako vøcz nasz Xc mily gestcy go on na gego modlithfe vysluchal byl |
| Nasz Xc mily gestcy on svøtego Gana tako barszo miloual byl, ys[e]cy gestcy gy on bil na skonczenv gego szyuotha nauedzyl |
| Nasz Xpc mily gest ci on tho byl vczinil, ysze gegos ci nebo y szema sderszecz bila ne mogla, ten ci szø gest byl f lone v swe... matuchny... polosyl |
| Thobyas mowyl: Mylcz a nye møcy syø, zdrowcy gest sin nasz, dosycz gest wyerni ten *moz (satis fidelis est vir ille), gegoszsmi s nym poslaly |
| Tho gydacze gymyenye albo thy pyenyadze byly naszego ojcza..., przetho my patrzemy (Ort Ossol 28, 1: patrzymy s prawa) k themv domu albo kv pyenyadzom, za kthore nasz oczyecz mvrowal then dom |
| A pres tocz gakocz ten tho krol... kaszalczy gesth on barszo uele prorokof posczynacz bil, a pres tocz nasz Xt mily poslal gest bil do nego... Helyasza, genszecz gest gy o gego sle skuthky karal byl |
| A pres tocz nasz Xc mily svøthemu Potru gest on tako rzecl byl, isbicz go on nasladoual byl, gakoczby on tako rzecl, ysze thy ges my nekegdy byl tho odmaual, isbichcy ga na kryszu møky ne cirpal, allecz ga tho thobe... pouedam, ysze thy takesz na kryszu musisz vmrzecz |
| Pres tocz gest on tako muszyl... møkø cirpecz, gakocz gest gø nasz Xpc mily cirpal byl |
| Volaly szą (sc. demony): Poskoczmy s tego myasta, bocz nasz pądzy od lyvdzy (nos pellit ab hominibus), yen nasz stvorzyl slovem |
| Przes tocz na vasz nasz Xc mily ten tho strach gestcy on gy bil spuscil |
| Pytalysczye nasz o prawo... zaluyącz na waszego woytha, kako gest... nyesprawyedlywy, drapyeszny, ... proszącz nasz, czo bysczye sz nym myely vczynycz |
| Nasz zbavyczyel wzyawschy chleb... yąl rozdzyelyacz y (leg. ji) tlusczam szyedzączym..., a yako yvsch byly szyczy, tako rzekl svoym zwolyenykom: Sbyerzczye, czocz ostalo drobym, by nye pogynaly (colligite, quae superaverunt fragmenta, ne pereant Jo 6, 12). Tako ssą zebraly y napelnyly dvanasczye koschow odrobym |
| Fftorecz gy nasz Xc mily prze gego uelike vcynky chualy |
| Bog nasz iawne przydze (deus manifeste veniet) |
| Allecz nasz Xc mily szafszecz gest gim (sc. krolom) on dobrego cloueka dal byl, genszecz gest ge o gich sloscz karal byl |
| Gynakocz gest nasz Xpc mily møczon byl, a gynako svøthy Pothr |
| Tho yest nasz brat, naszego clenotha 1389 |
| Jaco tho yest nasz brat 1389 |
| Gospodne, bosze nasz (dominus noster)! |
| Nasz Xc mily gestcy on svøtego Gana tako barszo miloual byl, yscy gestcy gy on bil na skonczenv gego szyuota nauedzyl |
| Yako rzek Mykolay Komorszky, aby brath nasz Barthossz Tharnowsszky byl sze *szlel maczerze, tho my szwyathczymi, yssz yest s dobreyg maczerz<e> 1432 |
| Vsmerzila se iest w prosze dusza nasza, smarsczil se iest (Puł: smarszczil sze, JA XIV 491: szmarczyl szya, RRp XXIV 362: slaczyl szye) na zemi brzuch nasz (conglutinatus est in terra venter noster) |
| Alle czemucz svøty Gan ne gestcy on byl møky cirpal? A na tocz tutha nam dwogako odpoueda: A napirswe pres to, iszecz nasz Xc mily gestcy on tho byl [p]prze fszythky verne krescygany vcynil... A ftore pres to, iscy svøty Gan bilcy gest on dwo<j>cz *mokø cirpal |
| Day, aby yąnzyk nasz wyznawał chwaly twoie, oczi y gynsze szmisly k thobye <się?> myaly |
| Gest przeto wara prawa, bychom werzely y znaly (ut... confiteamur, MW 112a: abismi... wiznawali), ysz pan nasz Gezus Krystus bozy syn, bog y czlowek gest |
| Vstawyamy, abi nygeden... zemyenyn nasz z czvdzozemczem... kostek nye gygral na pozyczki alybo na brog... Paknyąlibi ktho przeczywko themv vstawyenyv nyedbalye vczynil (contra hoc statutum venerit temerarie), thim prawem nyewaszno bącz pozyskanye |
| Owa tocz duch boszi zli lomy tobø. Przikasz, krolyv nasz, acz ti to slugy twe... szukaiø czlowyeka nyektorego..., abi, gdisz cyø polapy duch boszi zli, gødl przed tobø røkø, lekcey to lomyenye znyesyesz (levius feras) |
| Nasz Xc mily svøthemu Potru gest on tako rzecl byl, isbicz go on nasladoual byl, gakoczby on tako rzecl, ysze thy ges my nekegdy byl tho odmaual, isbichcy ga na kryszu møky ne cirpal |
| A<cz> gemv tho nasz oczczecz przyyaczyelszkye przepusczal (si faverent), ale my nye chczemy... daley przepusczacz (favere non vellent) |
| Przes tego krola, gysz szyą bil tak szvboszil, roszvmye szyą Adam, nasz pyrwszi pater XV ex. |
| Ta modlytwa ma w schobye ossm cząsczy. Pyrva czescz przyvodzy kv mylovanyv bozemv (captatio benevolentiae), gdzyesz movy: Oczsche nasz |
| Daley pytalyszcze nasz a pyszalyscze geden ortel do nasz |
| Intus sive foris est plenaria vita, szvpelny zywoth nasz, timoris XV p. post. |
| Climonth yest nasz brath stryini, naszey krwe, yedney dzelnicze, *noszego cleynotha y zawolana 1408 |
| Isczy nasz mily Ihu Xc narodzilci szø gesth on byl f ten tho czasz, gdisczy stare latho schodzy a noue przichodzy, prestho isbicz szø on na szkonczenv svatha vkaszal przycz k nam |
| Bo pan bog nasz, on... czinil dziwi... y znamyona nyeskromna (signa ingentia) |
| Isczy nasz mily Ihu Xc narodzilci szø gesth on byl f ten tho czasz, gdisczy stare latho schodzy, a noue przichodzy |
| Przeto nasch myly stvorzyczyel, yen myal nasz z nyevolstva vyyącz pyekyelnego, chczal to vszytko popelnycz na sobye |
| Acz yemu tho nasz oczyecz przepu<sz>czal przyaczyelszky (pater seu alter antecessor..., si faverent, OrtOssol 74, 4: przyyaczyelszkye), ale my daley tego nye chczemy przepusczycz |
| Nasz oczyecz star gest a nyszødni (nullus) møz nye ostal w zemy |
| Przydzy thy k nam, nasz mily pane bosze! |
| Tegodla, yszecz nasz Xc mily gestcy on byl... na thø to gystø gorø thamo prysetl byl k n<i>m |
| Nasz Xpc mily gestcy szø on f ten tho czasz byl narodzil, gdisczy dna przybiua, a noczy vbiua |
| Pouedamcy ga tho vam..., isczy szø *nothsza nasz sbauiczel gest bil narodzyl s krolefniy nebeske |
| Alye swyathy Maczyey pysche: Chleb nasz nadprzyrodzony day nam dzyszya... Svyathy Lucasch movy albo przykladą (posuit): Wszedny |
| Jako Mikołaj nasz brat i nasz szczyt, i naszego klejnota 1386 |
| Gdzye[ye] vydzenye ('widzenia') szadali Dorothea et Helena, tho yesth naschya oczyssna,... kthora oczyecz nasz[a] *zatrzyma pole praw, a mye (pro nye) Katherzyna, po thkorey[e] szyszkuye Dorothea y Helena post ipsarum matrem 1499 |
| Nasz myesczanyn mowy, ysz wye gescze gednego w gynych stronach dalszych, czo szluchą k temv gymyenyv. K themv pytayą..., kako dlugo ma myecz frystv, aby tego pewnoscz vkazal: rokly czy dzenly albo wyaczey? |
| Ludzye dny wyessyole y ludzi wyelbyą a blogoslawyą, a on (sc. pan nasz) zalostne a placzącze XV med. |
| Nye løcz nasz grzesznych oth szyebye, ale nasz przyløczy k sobye ca 1440 |
| My patrzemy k themu domu albo ku pyenyadzom, za kthore nasz oczyecz murowal then dom |
| Papesz Innocencius, nasz [o] oczecz swøty, genszecz gest bil po swøthem Petrze trzeczy |
| Saprafdø velyke by tho miloserdze clouekouy od boga bilo, isze gdisbicz nasz Xpc mily ktoremv clouekovy na skonczenv gego sziuota poslalcyby mu on na pomocz gednego angola |
| Day nam chleb nasch, to yest Iesucrista, ktory yest chleb nasz vyernych krzesczyanow, a tho nad chleb, czvsz kromya chleba przyrodzonego, czvsz potrzebnego kv podpomozenyv czyala (et hoc super panem, id est praeter panem substantialem, id est necessarium, ad sustentationem) |
| Nowe Latho..., Krcyny Bosze prziszly nam (CyzKłob 443: tho naąm day) nasz bosze XV in. |
| Rzekl nasz myesczanyn, ysz wye yescze yednego w gynnych dalekych zyemyach, czo tesz k themu gymyenyv przyszlusza (OrtOssol 77, 4: czo szluchą k themv gymyenyv) |
| Nasz Xc mily gestcy on svøtego Gana... miloual byl, ysecy gestcy gy on bil na skonczenv gego szyuotha nauedzyl |
| Isczy szø *nothsza nasz sbauiczel gest bil narodzyl..., choscy on ten tho svath othkupicz ma |
| Proszymy czye, nye vypądzay nasz s tego krolewstva, a tes aby nasz nye slal do puscze pyekelney (ne nos mittas... in profundi baratri desolationem) |
| Przes tocz na vasz nasz Xc mily ten tho strach gestcy on gy... bil spuscil..., abiscze go vy vaszimy grzechy vøcze ne *gnoualy |
| Jaco Jan gest nasz prawi *brad, naszego cleynota y naszego sczita 1393 |
| Nasz Xt mily gest szø on byl naszim othczom vkaszal gneflyvy i tesze prycry, tego dla abicz go ony svymy grzechy ne gneualy |
| Nasz Xc mily gest szø on byl naszim othczom vkaszal gneflyvy |
| Papesz Innocentius, nasz [o]oczecz swøthy |
| Nowe latho dan (pro day), sczodri krcyny bosze prziszly nam nasz bosze XV in. |
| Iøzik nasz bødzem *welbicz (linguam nostram magnificabimus) |
| Pytalysczye nasz o prawo..., zaluyącz na waszego woytha... prze tho, bysczye go woythem myecz nye chczely, proszącz nasz, czo bysczye sz nym myely vczynycz |
| Tedy vøcz nasz Xc mily gestcy on presvøtego (leg. przez świętego) angola do... Moyszesza tako rzecl byl |
| Poszødali szø verny Xpiani priscza gego a rzekøcz tako, isze przydzy thy k nam, nasz mily pane bosze |
| Stworziczielu..., day, aby yąnzyk nasz wyznawal chwaly twoie |
| Takosch nasz zbavyczyel wzyawschy chleb, yako yest podzyekoval (gratias egisset Jo 6, 11) bogv oyczv, yąl rozdzyelyacz y |
| Bo tu iest bog, bog nasz na weky, on bødze oprawacz nas (ipse reget nos) na weky |
| Jan gest nasz brat, naszego cleynota, naszego sczitha y nasza kref 1393 |
| Pan Janusz yest nasz brath... naszego clenotha: mesancz, gwaszda na sczicze, zawolana Lelywy 1412 |
| Kto (quis) nasz gospodzin iest? |
| Hethman nasz 1457 |
| w wolnym przekładzie aramejskiego maranatha 'przyjdź, panie nasz' lub 'pan nasz przybywa': |
| Isczy nasz mily Ihu Xc narodzilci szø gesth on byl f ten tho czasz, gdisczy stare latho schodzy, a noue przichodzy |
| Oth wyecznego pothøpyenya nasz racz wyrvacz y tesch w thwych wybranych kazy we trzedze wliczicz (in electorum tuorum iubeas grege numerari, Msza V: przyrownacz, wlicz<yć>, XIII: przylączycz) 1426 |
| Po svchem *dno przeslysmi Iordan ten to, bo gest pan bog nasz oszvszyl wody gego (siccante domino deo vestro aquas eius) |
| Otyøl gest Iacob wszitko, czsosz gest myal nasz oczyecz, a ot gego szø rosbogaczyl a oszlachczyl szø (factus est inclitus) |
| Gascy szø ona polskimi slouy taco vyclada, ysze vonczasz, gdiszcy nasz Xc mily mal-cy szø gest on... narodicz bil, tedi vøcz vyslo gest prykaszane bylo od... czeszarza |
| Kto yako gospodzyn bog nasz, gen... smerne (humilia) wydzy na newe (pro nebe) y na szeme |
| Yvszcy naas nasz mily Ihezu Crist wola k nyebeskemu krolewstwu |
| Vonczasz gdiszcy nasz Xc mily malcy szø gest on na ten tho suath narodicz bil, tedi vøcz vyslo gest prykaszane bylo od... czeszarza |
| Tako muszyl møkø cirpecz, gakocz gest gø nasz Xpc mily cirpal byl |
| Nasz Xc mily gestcy on svøtego Gana tako barszo miloual byl, ysecy gestcy gy on bil na skonczenv gego szyuotha nauedzyl |
| Przes tocz na vasz nasz Xc mily ten tho strach gestcy on... bil spuscil, isbicz on vasz verze (leg. w wierze) vasze byl skusil |
| Rzeczyczye, yze pan nasz potrzebvye, vyączczy vass pusczy nathychmyast (et confestim dimittet eos Mat 21, 3) |
| Przecz<ś>cze nasz viwyodli z Egypta a przivyedliscze nasz na to myescze psotne, na nyemze... any syø figy rodzø, any vino (vineas) |
| Otcze nasz, ... odpuści nam nasze winy, jako my odpuszczamy nasz[sch]ym winowaćsom (Ojcz 2. 19: winowatcem, 3. 4. 12. 18: winowaćcom, 6. 16. 17: winowajcom, 7: winowacom, 8–11: winowatcom, 13: winowajcom, 15: winowaćcom) |
| Oczcze nasz, ... othpuscz nam nasze vinowaczthwa (Ojcz 1–4. 6–9. 11. 12. 14. 16. 17. 19: vini), yako ge my othpusczami naszym vinowaczczom |
| Nasz myesczanym mowy, ysz wye gescze gednego w gynych stronach dalszych, czo szluchą (OrtMac 104: przyszlusza) k temv gymyenyv |
| Zgladzy gospodzyn wszelkye wargy lzywe, ... ktorzy molwyly: Yęzyk nasz vwyelmozymy (linguam nostram magnificabimus, Fl: bødzem welbicz) |
| Panye boze nasz, ... nye odwraczay swego oblycza we wszey praci, *gesz nas poscygla (qui invenit nos) |
| Nødzili sø nasz Egipsci..., wskladayøcz na nasz przeczøska brzemyona (imponentes onera gravissima) |
| Wileycze (effundite, Puł: *rozslyeycze) przed nim sercza wasza, bo bog pomocznik nasz na weki |
| Iesliby ktho sz nasz y po nasz pothem bendączich themv szie chczial przeczywycz..., thaki ode czczy... ma bycz odssąndzon 1491 |
| Gdyby nasz sądza... o ktorą rzecz osądzyl, ... przyiąwszy potem rzecz chczal osadzoną wztrączycz, tego nykt nye mosze vczinicz, to wyiawszy, aczby kto <o> wztecz do sądzey syą pvsczyl |
| Rzeczyczye, yze pan nasz potrzebvye (dominus his opus nostrae habet Mat 21, 3, 1471 MPKJ V 119: potrzebą ma) |
| Greczky vyklad paczyerza ma: epy<u>syon, alye Zyd: zogola... S tegos (ob hoc) snadz vzrzącz svyąthy Lucasch, yze svyąthy Maczyey rzekl: zogolla..., y rzekl: chleb nasz wschedny |
| A teszczy nasz Xpc mily gestcy szø on f ten tho czasz byl narodzil, gdisczy dna przybiua |
| Tedy vøcz nasz Xc mily stogøcz posrzothku onego ogna gestcy on k n<i>m byl mouil |
| Przestocz na vasz nasz Xc mily ten tho strach gestcy on gy bil spuscil |
| Isczy nasz mily Ihu Xc narodzilci szø gesth on byl f ten tho czasz, gdisczy stare latho schodzy a noue przichodzy |
| Kv zathworzenyv gygraczom kostek sloscziwey chytrosczy, gysz obykly pyane... na brok alybo na poszyczki (super praestantiam seu credentiam, Dział 36: na zaklad) gygrayącz s pyenądzy... oblvpycz..., vstawyamy, abi nygeden... zemyenyn nasz... kostek nye gygral na pozyczki (ad praestantiam, Dział 37: na zaklad)..., yano tylko za pyenyądze gothowe |
| Czso pan bog nasz wycyøscza (victor) odzerszal, dostanye syø k naszemu gymyenyv |
| Nasz mili Xc s dalekichcy stron on prydzecz on k vam |
| Nye wyedzø, yszesz ti sam bog nasz, gen trzesz boge (qui conteris bella) przecywne ot poczøtka |
| Tedy vøcz nasz Xc mily, stogøcz po srzothku onego ogna, gestcy on k n<i>m byl mouil |
| Pothkomorze nasz tego, gen lepsze snamyona... vkaze..., powynyen bądze... przypvsczycz ky szwyathczenyv (ad probandum) |
| Jaco Climonth yest nasz brath stryini, naszey krwe, yedney dzelnicze, *noszego cleynotha y zawolana 1408 |
| Tako vøcz nasz Xc mily gestcy go on na gego modlithfe vysluchal byl |
| Gospodne, boze nasz, ty wysluchawalesz (tu exaudiebas) ye, boze |
| Nasz Xpc mily gestcy szø on f ten tho czasz byl narodzil, gdisczy dna przybiua a noczy vbiua |
| Jako Mikołaj nasz brat i nasz szczyt i naszego klejnota 1386 |
| Gdiby ktho przeth namy... sz ktorego slego vczynkv byl obvynyon a kv vkazanyv swogey nyewynnosczy... nye bylbi przypvsczon..., ma... oszvyathczycz, ysz my abo starosta nasz kv viwyedzenyv a oczysczenyv (ad expurgandum) gegosmy nye przypvsczyly |
| Pothkomorze nasz tego, gen lepsze snamyona... albo kopcze vkaze, skazvyącz poth vczązenym swego sąmpnyenya (sub onere conscientiae), ... ma przypvsczycz kv szwyathczenyv |
| Myly vczyeschnyk nasz Iesucrist rzekl k nym |
| Fftorecz gy (sc. św. Jana) nasz Xc mily prze gego uelike vcynky chualy |
| Gest przeto wiara prawa, abismi wierzily y wiznawali (ut credamus et confiteamur Ath 28, Fl i Puł: bychom... znaly), yze paan nasz Iesus Cristus bozi sin, bog y czlowiek iest |
| Alle czemucz svøty Gan ne gestcy on byl møky cirpal? ... Napirswe pres to, iszecz nasz Xc mily gestcy on tho byl prze fszythky verne krescygany vcynil |
| Ale bog, krol nasz, przed wyeky vdzyalal yest (Fl: czinil iest) zbawyenye (operatus est salutem) weszrzod zyemye |
| Ktoricz gest poczøtek gego svøtego miloserdza bil, choscy gest gy nasz Xc mili svøthemu Ganu vkaszal byl |
| Nasz Xc mily gest szø on byl naszim othczom vkaszal gneflyvy |
| Oczecz nasz vmarl iest na pvsci a nye bil ie w zwadze Chore, iasz to iest wzbudzona przeciw panv (quae concitata est contra dominum) |
| Isczy szø... nasz sbauiczel gest bil narodzyl..., choscy on ten tho svath othkupicz ma |
| Abichom nasz szyuoth czystho y tesze f svøtoscy *chwoualy |
| Papesz Innocencius, nasz oczecz swøthy |
| Welyky gest gospodzyn a bog nasz przed (Puł: nade) wszemy boghy (prae omnibus diis) |
| Przes tego krola... roszvmye szyą Adam, nasz pyrwszi pater XV ex. |
| A gdyby ten czlek, czo dobyl tego gymyenya, byl goscz albo taky myesczanyn nasz, y<s>chby nye byl pewny, tako ysz gdyby on czlek zaszyą do domu przyszedl, iszby nye wyedzyal, gdzye onego naydz, czo yego gymyenya dobyl |
| Tenszec nasz Xc mily gest szø on byl... vkaszal |
| Chleb nasz powszedni daj nam dziś a (et) odpuści nam nasze winy |
| Any bracza..., any synowye bratha... mayą smyecz wsdrvszycz... then tho dzal, aczkakole gych dzelenye any przes nasz, any przes naszego starostą bylo poczwyrdzono (quamvis... fuerit confirmata) |
| Maria dzewicze, prosmy sinka thwego..., haza (CD: aby) nasz hwchowa othe wszego szlego |
| Jako sie wrzucili w tę dzielnicę na naszę dzierżwę, a mysmy tako bliscy jako i nasz stryj 1386 |
| Otcze nasz, jenże jeś na niebi<e>sich (qui es in coelis) |
| Racz nam vziczicz sbawena, bidlena dobrego, a po smerczy domesczy nasz stadla nebeskego ca 1420 |
| Nowe lato daj, świeczki, Chrzciny Boże, przyśli nam nasz Boże ca 1400 |
| Jan Gorzeskot jest nasz brat..., i naszego klenotu, ktory nosi, i my, kogę, a w nie wieża ze trzemi cieniami 1424 |
| Yako u nasz nye yesth thako obyczay, aby wyano przed prawem dawano |
| Ach, krolu wieliki nasz, coż ci dzieją mesyjasz, przydaj rozumu k mej rzeczy |
| Czo o tho poranka (leg. poręka) ma czyrpyecz albo pokupicz, a kako wyele thych pyenadzy, czso gych v nasz osszmnasczye gydą za sszyroky grosz czesszky? |
| Nowe Lato daj..., Chrzciny Boże przyśli nam, nasz Boże ca 1400 |
| O swyathy Voczyesze..., prosz sza nasz (Bogur D: za namy) gospodna |
| Iszecz gest on (sc. Kryst) sza nasz g<rz>eszne møkø cirpal byl |
| Patrzi, a czsokoly swego naydzesz v nasz, to zabyerz (aufer) |
| Bog nasz tego szachouag |
| Jestli moj poseł będzie zadzierżan, tedy krol, brat nasz, niechaj pośle tym rychlej k nam gońca swego 1500 |
| Bartosz jest nasz brat po jego oćcu, klenotu trzy wieże z wirzchu a poł lwa na szczycie 1416 |
| Szdrowa, wybaw nasz s padolu, yszze nye zagynyem poszpolu XV p. post. |
| Pytalysczye nasz...: Gyestly k themv mvrowanemv domv nyewyasthą blyszką, czyly thy tho dzyeczy, czyly prawo |
| 'nazwa modlitwy Ojcze nasz, nomen formulae precum a Christo praescriptae': |
| Nasze dusze polecić Oćcu Bogu w rękę ca 1420 |
| Chleb nasz powszedni day nam dziś |
| Gdyby ten czlowyek byl goscz, czo to gymyenye (OrtMac 121: tego gymyenya) dobyl..., navczczye nasz |
| Ktorzisz odpowyedzeli: Nye przydzem. Zali malo iest tobye (numquid parum est tibi), ze gesz nas wiwyodl z zemye, yasz to mlekem a myodem plinye, abi zabil nasz na pvsci?... Zali chczesz oczy nasze vilvpicz (an et oculos nostros vis eruere)? Nye przydzem |
| Wtenczas nasz miły zbawiciel, ilkoż z strachu trudnej męki, telko z onego okropnego siepania, telko od onego przykrego jęcstwa, ciężko pragnąc, picia pożądając |
| Nasz rozum..., dojela słuńcem niebieskim nie jest oświecon, nics dusznego nie widzi XV med. |
| Oko, jim tu sąc człowiek Boga może widzieć, jest nasz rozum, jen dojela słuńcem niebieskim nie jest oświecon, nics dusznego nie widzi, jeno jako kotka w nocy, to jest na świecskie rzeczy XV med. |
| Pan nasz: |
| Pan Nasz (Jezukryst): |
| By then lytkup dobrze szadzon, od nasz dyabel proz (leg. precz) zapadzon XV p. post. |
| Dokøød poslesz nasz, tam poydzemy (quocumque miseris, ibimus) |
| Jako jest Wawrzyniec nasz brat, jenego snamienia i jenego imienia 1408 |
| Vysnawamy..., ysze przysel *gesi przyed nasz slavethny panossą Mychal Vytanowsky 1498 |
| Pan bog... gest wiwyodl nasz... z zemye egipskyey, z domv robotnego (de domo servitutis) |
| Ny szrebrem ny szlothem nasz diablu othkwpil, szwa *moycza zastapil |
| <Zbaw naas>... ode wsz<y>thkych slosczy... y szastąpuyącz sza nasz (Msza III. VI. VII. XII. XIV: s przimowø) bogoslawyoney... rodzyczy (intercedente beata... dei genitrice)..., <day myloscziwy pokoy> w kaszdych *dynow naszych 1413–4 |
| Krew szwyatha s thwego bokv.., czosz raczyl rozlyacz szwyebodnye za nasz grzeschne, oczysczy nasche szamnyenye |
| W them nauką Chrystus nam dal, by zadny z nasz nye roszpaczal, ale aby w bodze duffal XV ex. |
| Naam... *towariszstwo dacz raczy s... swystkimi ('wszystkimi') swøtimi twimi, w gychsze nas *towariszstwo, nye *donymacz zaslugi (Msza I: nasz *leczyczel othplati, IV: vazyczyel othplaty, VI: *domymacz zasluzenya, VIII: domnymayąnczy sluzenya), ale odpusczenya, proszimi, roszdaw[a]cza, przipusczy (nobis... societatem donare digneris cum... omnibus sanctis tuis, intra quorum nos consortium, non aestimator meriti, sed veniae, quaesumus, largitor, admitte) 1424 |
| Pythalyszczye nasz o prawo thakymy szlowy: Gdy szye raycza... przylubowalby [szye] kv dworowy... albo nye dzerzal pyszanego myaszthv prawa, przywylyeye lamal (OrtVrtel 120: aby... przywyley szlomyono), albo phalszowal, czo yesth pokvtha yego? |
| Memento eciam, domine, famulorum famularumque tuarum et eorum, qui nos precesserunt rospomyen (Msza III: wspamyąntay, I. IV. VII. XII: pamyathay, VIII: wspomyeny) thesz, pane, slug y szluszebnycz thwych, y onych, kthorzy nasz przesly 1446–7 |
| Vestra est tali factione facitis damnum tibi granicierum szbassowalybyszcze nasz y gymyena by nam nye sthalo y szyy 1500 |
| Kako wyele thych pyenadzy, czso gych v nasz osszmynasczye gydą (OrtMac 93: gydzye) za sszyroky grosz cessz[y]ky |
| Wybaw nasz s padolu yszze nye zagynyem poszpolu XV p. post. |
| Yaco nasz mili pan bog szthworzil na szwe szwøthe oblicze |
| My Hanus..., knyeszye oszwyacymskye... vysnawamy..., ysze przysel gest *pryed nasz slavethny panossą Mychal Vytanowsky hy szwym (leg. z swym) synem Stanislawem, *szdrawyem bvducz na czelye y na roszvmye hy vysznal przyed namy..., ze *predal *szvyw polowyczv v Vithanowycz... slavetnyemv panosszy Sbygnyevovy sz Grodczya 1498 |
| Angyol gey odpowy<e>dze:... Zdrowasz, pelna myloscy, zbawy nasz naschey zaloscy! XV med. |
| Chvalyą czyebye, yzesz myloval nasz vyączey nyzly ynschy lyvd, ktory na thym svyączye ('świecie') vybralesz gy sobye ze wschego lyvda, aby sz nyego vznyosl yedną svyeczą, yszby osvyczyl wschystek svyat, tocz yest onego plyemyąnya ('potomka'), y<e>zsch nye ('mnie') dal, yegosesz (sc. dziecięcia Marii) my pokazal svyątoscz y dostoynyenystvo zyvota |
| Vstawyamy, aby odtychmyast szadny ziemyanyn naszs z nyszadnym czvdzoszemcem na zaklad nye gygral... Paknyaly kto nad to vczini (quod si quispiam contra hoc statutum venerit temerarie) a na kostkach da na zaklad... pyenyadzy..., tedy any wynowaczecz any rąkoymya za to ma czso czyrpyecz |
| Ne yest podobenstwo naszego seszcza ut hi.... transire... non possint (inter nos et vos chaos magnum firmatum est, ut hi, qui volunt hinc transire ad vos, non possint Luc 16, 26, Rozm 396: ktorzy by chczyely k vam od nasz przydz) ca 1450 |
| Dla grzechow naszych nycz nye dbasz, w sthaley wyerze nasz doszwyączasz XV ex. |
| Daley iakosz teszczye nam pyrwey pysszaly, ysz nyszadnego przyszasznyka moga szandzycz, gdy nye zawy<ni>, tegoesmy ssą barzo v nasz vląkly |
| Daley pytalysczye nasz, gdy dobry czlowyek... przywyedze rzecz przed prawo prosto albo szwyathky (simpliciter aut testibus), czo gyesth yego mytho? |
| Gdysz yest bylo blysko svyątego dnya zydovskyego, ktore zvano scenophegya, yakoby rzekl: gody namyothow, bo tedy Zydovye sczynyvschy namyothy y yathy y czynyly gody, yako v nasz w Szvyątky |
| <Nąm... thowarzystwo dacz raczy... sze wszythkymi swyathimi thwimi>, myedzy kthorych nasz thowarzystwo nye naszleczyczel othplati (Msza III: *donymacz zaslugi, IV: vazyczyel othplaty, VI: *domymacz zasluzenya, VIII: domnymayąnczy sluzenya), ale laszky proszimi <roszdawcza przypusczy> (intra quorum nos consortium non aestimator meriti, sed veniae quaesumus largitor admitte) 1413–4 |
| Poruszył nasz lud..., począwszy od Galilei aże po wszytkiej Judei i do tego miasta (a Galilaea usque huc Luc 23, 5) swą fałszywą nauką |
| Tho thy szą navky dvchowne, kthore gdy bądą oth nasz ve dnye y v noczy nye przestavayacz vypelnyone y w dzyen szadny nasznamyonovane (quae cum fuerint... in die iudicii reconsignata), ona zaplata nam oth pana bogą bądzye zaplączona XV ex. |
| Przivyedliscze nasz na to myescze psotne, na nyemze nye moze syacz (qui seri non potest) any syø figy rodzø any vino... Nato (leg. nadto) y vodi nye ma kv piczv (insuper et aquam non habet ad bibendum) |
| Ny szrebrem, ny szlothem nasz diablu othkwpil, szwa mo[y]cza zastampil |
| Por. też W them nauką Chrystus nam dal, by zadny z nasz nye roszpaczal, ale aby w bodze duffal, za szwe grzechi pokuthowal XV ex. R XIX 89. |
| Iutrze prz<y>dze do nasz mily Xpt |
| Kv przekazenyv drogy pothwarzam (ad praecludendam autem viam calumnis) przes nasz obeszrzano gest, ysz gdyby kthokole chczal o dzedzyną nynye zastawyoną poszvacz..., dzirzawcza kv doswyathczenyv przes swyathky, ale nye powod, ma bycz dopvsczon |
| Nasz rozum..., dojela słuńcem niebieskim nie jest oświecon, niczs dusznego nie widzi XV med. |
| O miły nasz Panie, kaką przezpieczność nam ukazujesz! |
| Kiedyż błogosławiony nasz Zbawiciel miły Jesus stał tako zwleczony |
| Alye sz granycz krolewstwa nye povynny slvzzycz nam, ... alyszby przes nasz byli proszeny k themv y sądany (nisi... fuerint petiti et rogati) |
| Tedy ocz by nasz ządaly (quodcumque... in nos quaereretur), tho chczelybychom gym... podlug prawa odpyszacz |
| Brat nasz krol kogo będzie żądał u wielkiego posła, tego ja k niemu poślę 1500 |
| Rozum nasz jest niedostateczny XV med. |
| Jako jest Wawrzyniec nasz brat, jenego znamienia i jenego imienia 1408 |
| Krew yego... przyde na nasz y na szyny naszye, czusz yako nad nyedowyarky XV p. post. |
| Kto z nasz moze syø przeplavicz za morze (quis ex nobis poterit transfretare mare)? |
| Myly panowye, proszymy wasz, abyscze naszego thowarzyszą y nasz zostawyly podle prawą (quatenus... nos circa iustitiam dimittatis, OrtMac 44: abyszczye oszthawyly podle prawa) |
| Thysz nasz stolczv (leg. z stolcu) naschego nyebyeskyego <wypędził>, a zruczyvschy nas *zamknalez (inferni tenebris deiectos reclusisti) v pyekelnych czyemnosczyach |
| Kiedyż błogosławiony nasz zbawiciel był podan tym nielutościwym katom |
| Gdy nasz Jesus już umierał, testament tam krasny działał XV ex. |
| Natemiast... służebnik nasz... przysięgającego... nauczyć ma, aby swoję przysięgę przewiodł w uczynek (ut suum iuramentum deducat in effectum) |
| Nasz svim svøtim czalem karmy nos carne sua cibat |
| Por. też Do kaplanow y ku czerekwy molwy nasz prorok napymynayøcz (pro) napomynayøcz) mylowacz boga Puł 133 arg., sim. Naw 120, 178; Milowacz cze bødø (diligam te) gospodne, moczy moia Fl 17,1, sim. Puł. |
| Navczczye nasz, gestly then powod doszycz vkazal... takym *thysz tramow y szkleppem (leg. z sklepem) gego w mvrze [j] oszyądzenym (leg. osadzenim) daleko przesz rok y dzyen (die et anno et multo diutius) przesze wszey odmowy |
| Pjtalisczye nasz o prawo: Ktora rzecz ma bycz szwana goraczą (quid factum manifestum... sit, ib. 13, 4: ma bycz goracza swana, OrtMac 49: *gorączo weszwana)? |
| I przydzimy k niemu i uczynimy nasz przybytek (mansionem Jo 14, 23) u niego |
| Pythalyszczye yeszcze nasz: Przyszyąsznyczy-ly, sządzya-ly, lekarz-ly rannemu bycz ma na wysznanye, sza-ly rany czyaszkye albo szmyertelne, albo nyeszmyertelne? |
| Myly przyyaczyele (amici), pytalysczye nasz o prawo takymy szlowy |
| Tedy ocz by nasz ządaly, tho chczelybychom gym radzy[cz] przyaczelszkye (de amicitia OrtMac 44: przyyaczyelszky) y podlug prawa odpyszacz |
| Owo baranek boży, jen weźmie grzechy tego świata, czusz przyszedł, aby wziął grzechy świeckie, bo <prze> przyjęcie naszych grzechow (quia pro peccatis tollendis) ofierowan jest baranek nasz Krystus |
| Otcze nasz..., przydzi (Ojcz 5–7: przydź) twe krolestwo! |
| Oczecz swøthy... tenczy tho nasz dzysza naucza, abichom szø dzyszegszego dna vøcze veszelyly |
| Dzisia nasz miły zbawiciel od pogańskich krolow jest pochwalon i modlon (hodie salvator a Chaldaeis adoratus est) |
| Potem drugyego dnya bylo svyąto vyelykye, ktore zvano po zydovskv Enczenye (facta sunt autem Encaenia in Jerosolymis Jo 10, 22), yako v nasz posvyączanye kosczyola, takyesch bylo posvyączanye kosczyola ierosoly<m>skyego |
| Pythalyszczye nasz o prawo..., gdy szye raycza... nye dzyerzal pyszanego myaszthv prawa, przywylyeye lamal albo phalszowal, czo yesth pokutha yego? |
| Yesus... czyalo y krew szwą na krzyzu za nasz obfyczye wylal |
| Nasz zbawiciel jęt jako łotr..., zawięzująć jego święte oczy jako obieszenia dostojny, a on jest sędzia nawyszszy |
| O Maryja, nasza namilsza Gospodze, powiedamy tobie żałość wieliką, iże nasz miły mistrz jęt |
| Nasz mili pan bog szthworzil na szwe szwøthe oblicze |
| Przy<y>dze do nasz mily Xpt |
| Wogewoda v nasz (apud nos, Dział 61: przed namy) alybo v naszych namyasthkow... sprawyedlywosczy gemv szvkay |
| Zbaw naas, proszymy, panye, od wszech zlosczy... y s przimowø y s proszbø (Msza I. VIII: szastąpuyącz sza nasz)... dzewicze Mariey (et intercedente... virgine... Maria) 1424 |
| Wyodlesz nasz do zemye, ktoras plinye potoki, mlekyem a myodem (fluit rivis lactis et mellis) |
| Gdy ktho od nasz chcze przyszasznykow ku szwyadzeczstwu... o wyąsszanye albo o przypowyedanye (ab introductione hereditatis, resignatione, arestatione, OrtMac 102: o zapowyedz) albo oczkoly bancz, kako wyele za tho mamy wsząncz? |
| Jako Bartosz jest nasz brat po jego oćcu 1416 |
| Rayszka vlyczko, Maria,... od szlych duchow nasz obranyay! ca 1500 |
| Gdyby ktho mowyl o rayczach przed dzyedzycznym panem. Pythalysczye nasz o prawo thymy szlowy: Gdyby kthory czlowyek rzekl przed dzyedzycznym paanem o rayczach mowyącz, aby nye byly prawdzywy..., czo then za tho przepadl? |
| Thegosz nasz domesczisz, Iesu Xpe mili, bichom s toba bili, gdze (Bogur C: gdzesz, F: gdyecz) szie nam radwya *swe nebeszke sily |
| Podług tego zakona ma umrzeć, bo poruszył nasz lud, pobudził... swą fałszywą nauką (commovet populum docens Luc 23, 5) |
| Yako to swaczø, yako Symon yest naz prawy brad y naszchego sczitv, czo szany (leg. zań) przischangamy 1399 |
| Aby mązewye szlawąthny... oszobną czczą v nasz... bili poczeszeny (pro poczczeny?, ut... apud nos... consolentur, Dział 34: <a>by... myely nyektore zachowanye czczy), vstawyamy |
| Pan Bernhard ranczil nam sza Anna, szonø szwoiø a nasscha syostra, sze nam in Lathcowo myala wszdacz szwą maczerzistø czønscz, a ne myal nasz nigednø dawnoscyø odbiiacz 1421 |
| Doyød ktorzis to nasz pozonø, od myasta syø daley nye oczczøgnø (protrahantur) |
| Przecz... przivyedliscze nasz na to myescze psotne (in locum... pessimum), na nyemze nye moze syacz any syø figy rodzø |
| O, witaj, nasz zbawicielu, witaj, nasze odkupienie,... ty masz wszytek świat odkupić |
| Dzevyczo oszobna..., vczyn roszvyąszane nasz, czyste y skromne ca 1500 |
| Mistrz nasz <tobie> mowi: Gdzie jest jego odpoczynienie (diversorium Luc 22, 11), gdzie jest pokoj jego, gdzie by wielikonocnego pożywał baranka? |
| Przydzely przed wasz o ktora rzecz ortelą naycz, czego wy nye mozecze odprawycz (OrtMac 128: oprawycz) albo naycz, ocz do nasz poszlecze, naydzem wam ortel podlug waszego pyssanyą |
| Dwe rodzone szyostry... przyszly przet nasz a mlodsza prawyla (OrtMac 51: szye prawowala) na starszyey oczczyszny |
| Mami, yako widawa s<więty> Grzegorz, omowcze wschądi cogiczy, nye, abi o nasz nye mowyli, ale bi snacz ludzi ot prawdi swą omową nye otraszily XV med. |
| Iesliby ktho sz nasz... themv szie chczial przeczywycz..., thaki ode czczy... ma bycz odssąndzon 1491 |
| Jako Andrzej, ociec nasz, nie wziął... jimienia ruszającego, żyta i bydła rogatego i gomołego 1473 |
| Prossza thesz o yedna Sdrova Maria za dussze pvste..., kthoresz nye maya zandnego wspomozenya, thelko szya na nasz oglandaya a volaya: Szmyluyczye szya! |
| Pakli bødzesz nasz chczecz ogloszycz (prodere) a tø to rzecz na yafwno vinyescz, czisczi bødzem od tey przysyøgy |
| Pythalyszczye nasz, mayaly goszczyom, podrosznym albo myesczanom sz goszczyny, albo gynnym ludzom, czo nye szą wynny ku poloszenyu prawa, goraczy szad oszadzycz albo bądz w *szapowyedzony czasz, albo w nyezapovyedzany |
| Abichom nasz szyuoth czystho y tesze f svøtoscy *chwoualy |
| Racz nasz wspomyonączy, w szwey pamączy myeczy XV p. post. |
| Mayąly okolyczną myasta... layano albo nye layano ortel s przyszwolenym gych dzedzynnego pana, bandcz on duchowny albo szwyeczky, az ('jeśli') on gym odpusczy, az ('że') maya v nasz ortel bracz? |
| Napoy nasz vodą gorzkosczy, bychom oplakaly szlosczy ca 1500 |
| Jako Więceńc... nas nie wabił ku obliczaniu do[p]bytka, kiedy nam nasz dobytek wypuszczał 1424 |
| Pythalyszczye nasz, mayaly goszczyom podrosznym albo myesczanom sz goszczyny (pro sz goszczmy, OrtBrRp 27, 2: mayaly gosczom podrosznym albo myesczanom, albo gynym gosczyem)... goraczy szad oszadzycz? |
| Prze ktore pomsta sądowa... przez nas obykła na takie być podniesiona (a nobis consuevit in talibus exerceri, Dział 36: dla ktorych win po sąd nasz radzi przychodzą) |
| Jestli moj poseł będzie zadzierżan, tedy krol brat nasz niechaj pośle tym rychlej k nam gońca swego 1500 |
| Szastąpuyącz sza nasz bogoslawyoney y wyelebney <bozey> rodzyczy sz bogoslawyonimi (Msza VI: blogoslawyonimi) <apostoly... day mylosczyvy pokoy w czaszy nasze> (intercedente beata et gloriosa... dei genitrice... cum beatis apostolis... da propitius pacem in diebus nostris) 1413–4 |
| Daj pokoj, miły Panie..., boć nie jest jinszy, ktory by walczył za nami, jedno ty, Boże nasz |
| Requiritur in nobis debita disposicio, aby bylo v nasz rządlywe szdrządze<nie>, per debitam, przesz rządlyve, susceptionem baptismi ca 1500 |
| Wysłuchaj nas, Boże, zbawicielu nasz, nadziejo wszytkich granic ziemie i w morzu daleko (spes omnium finium terrae et in mari longe Psal 64, 6) |
| Navyedzyl nasz... kv rządzenyv nog naszych (ad dirigendos pedes nostros Luc 1, 79) na drogą pokoyv |
| Raczysz nasz rzadzycz na vyeky! XV p. pr. |
| Naam... thovarzyschthwa darovacz raczy sz... wschithkimy swanthymy twymy, myedzy kthoremy nasz thowarzyschthwo nye vazyczyel (Msza I. VII: *naszleczyczel, III. VI. XIV: do<m>nymacz, VIII: domnymayąnczy, XII: mnymayącz) othplaty (non aestimator meriti), ale myloszyerdza, proszymy, dawcza, przypuscz 1426 |
| Nasza rzecznyczko, Maria, wyszluchay nasz luthosczywa! ca 1500 |
| Przydzyely przed nasz o kthorakolwyek rzecz ortel naydz, czego wy nye mozeczye oprawycz (OrtBrRp 93, 3: odprawycz),... naydzyem wam ortel podlug waszego pyszanya |
| Miroszek Jastkułka jest nasz bra[d]t prawy, krwie przyrodzony 1426 |
| Wysluchay nasz w naszey proszbye y thego, kthory tho szkladal..., day mu szczye w laszcze thwey y zdrowye |
| A my czø yvsz thw vydzymy y przetho k thobye crzyczymy: Nye løcz nasz grzesznych oth szyebye ca 1440 |
| Ustawiamy..., że gdy kto albo ktora bądź (cum quis)... przysięże, ... tegdy... służebnik nasz... przysięgającą nauczyć ma |
| Czy wyznaly, ysz wydzely, ysz tramy pywnyczne powodą leszą w mvrze y na tem gego *szklepp wmvrowan... Na to proszymy wasz, navczczye nasz, gestly then powod doszycz vkazal s tymy przyszasznymy ludzymy y takym thysz (pro thych) tramow y *szkleppem (leg. z sklepem) gego w mvrze [j] oszyądzenym (an allocutor... possessionem sufficienter ostendisset) daleko przesz rok y dzyen przesze wszey odmowy... albo maly ktore gyne vkazanye czynycz dzyedzyczne |
| Jako miły nasz zbawiciel był wielmi śmierny... miedzy swemi wszystkimi zwoleniki a tako był barzo ostry swym nieprzyjacielom |
| Vsliszø-li Kananeysczi..., sbyerzø syø pospolv, otoczø y ogarnø nasz (circumdabunt nos), y sgladzø ymyø nasze z zemye |
| Poproszmy..., abycz on (sc. Chrystus) racil nasz szego dna i sego roku ve sdrovy, veszely dopuscicz |
| Ipsi intra nos gemimus, adopcionem filiorum expectantes a gy my w nasz szamy wnatrznye wzdychamy, wyzwolenya synow bozych oczekawayącz (Rom 8, 23) XV med. |
| Pytalyscze nasz o prawo tesz, iako wyele przyszasznykow ma bycz namnyey ku gayonemv sandowy |
| Yako v nasz posvyączanye kosczyola, takyesch bylo posvyączanye kosczyola *ierosolyskyego |
| Pakli bødzesz nasz chczecz ogloszycz a tø to rzecz na yafwno vinyescz (et sermonem istum proferre in medium), czisczi bødzem od tey przysyøgy |
| Pakli bødzesz nasz chczecz ogloszycz, a tø to rzecz na yafwno vinyescz (sermonem istum proferre in medium), czisczi bødzem od... przysyøgy |
| Otcze nasz, ... nie wodzi nas na pokuszenie (Ojcz 4. 6. 7. 15. 19: <w>wodzi w pokuszenie, 18: <w>wodź, w pokuszenie) |
| Namilejszy nasz opiekalnik silno w trudnej niemocy leży a idzie jemu ku śmierci |
| Ach, krolu wieliki nasz, coż ci dzieją mesyjasz |
| Przeto viwyodl (sc. bog) nas z zemye egypskey, aby nas dal w røcze Amorreyskyego, yszbi sgladzil nas. Gdze wnidzem? Poslowye sø sercza nasza *srzesili rzekøcz: Przewyelika wyelikocz iest a nasz wsrostv wyøczszy (pro wsrostem wyøczsza, maxima multitudo est et nobis statura procerior) |
| Thegosz nasz domesczisz, Iesu Xpe mili, bichom s toba bili, gdze szie nam radwya swe (leg. szwe 'wsze') nebeszke sily |
| Dvsza nassza bødz za wasz na smyercz, ale tak acz nasz nye vidasz (si tamen non prodideris nos) |
| Aby mązewye... szprawyedlywye przysągayączi nyekthorą oszobną czczą v nasz myedzy ginszymy naszymy wyernymy bili poczeszeny (inter ceteros nostros fideles consolentur) |
| Jako Nicolaus... jest prawy brat nasz... klenotu Ciołkow, cso noszą wołu na szczycie 1421 |
| Iżci nasz Kryst miły ku ziemi jestci on był swe święte oblicze był skłonił, a to na znamię tego, iżeć jest on za nas grzeszne mękę cirpiał był |
| My mamy zakon a podług tego zakona ma umrzeć, bo poruszył nasz lud (commovet populum Luc 23, 5) |
| Jako ociec nasz Elenę wydał za mąż, posażył i za posag jej mężewi uczynił dosyć 1458 |
| A też by więc poznał (sc. Jesusie) naszę moc..., cały rok bychmy cię chcieli męczyć |
| Aczkoly nye woly czyrpy... czlowyek, a wschakoz nyechacz czyrpy dla... osządzena bozego o grzech, genze nasz na tho potoczyl w nadzey chwaly wyeczney, acz skromno będzem czyrpyecz (Rom 8, 20) XV med. |
| O nasz miły stworzycielu, nie patrzy... na nasze grzechy, ale weźry na oblicze pomazańca twego, ktoreżci dzisia prze nas nieczystymi ślinami żydowskiemi pokalano i uskaradzono |
| Nasz miłościwy Panie,... dajże mi wybawienie, abych kożdemu powiedał twe łaskawe karanie a s mego karania inszym upamiętanie, ażebyś ich k temu uchował przez moc swą naświę<t>szą takowyj lekości i zgańbienia XV ex. |
| Nakarmy nasz, vtrudzone, na them szwyeczye vdrączone ca 1500 |
| Gdysz bichom w[y]esli w zemyø a nye bil-li-by za znamyø ten to powrozek czyrwony, a ty gego nye uwyøzesz na okyenczv (ligaveris eum in fenestra), gimzesz to nasz vipvsczyla |
| Daj na śmiertnej pościel<i> pomnieć twoję mękę, nasze dusze polecić Oćcu Bogu w rękę, tego świata jimienie, śrebro, złoto, drogie kamienie, by się nam nie słodziło tego czasu, amen ca 1420 |
| Nasz rozum..., dojela słuńcem niebieskim nie jest oświecon, nics dusznego nie widzi XV med. |
| Nye bødzewa vinna tø to przisyøgø (innoxii erimus a iuramento hoc), ges tosz nasz zaprzisyøgla |
| Znam, ze bog podda wam zemyø, bo strach wasz vrzvczil syø gest na nasz (irruit in nos terror vester) a omdleli sø wszitczi bidliczele |
| Nawyedzyl nasz wschodzaczy s *wyszcha visitavit nos oriens ex alto (Luc 1, 78) XV med. |
| Nyechay nasz wspomoze swiantich apostolow, Simuna y Tadeussza, ... *slachenosczi wiborna, yz... poznalibiszmy, iako wazne są v gich cziotuchny y v sina iey miloscziwe gich wspomoganye |
| Pytalysczye nasz o prawo... zaluyącz szye na waszego woytha, kako gest raczcze, przyszasznyky y gynszy lud szromoczyl nyesprawyedlywye j gest nyesprawyedlywy, drapyeszny, wsporny, sze wszythkym pospolstwem nyeszgodny |
| Aczkoly nye po woly czyrpy... czlowyek, a wschakoz nyechacz czyrpy dla *sprawyedligwego osządzena bozego o grzech, genze nasz na tho potoczyl w nadzey chwaly wyeczney (Rom 8, 20) XV med. |
| Pamyathay thesz, pane, ... <onych, kthorzy nasz> przeszly są sznamyenyem vyary y szpanym ve sznye (Msza III. VI. VIII. XIV: odpoczywaya we szne, IV: szpyø ve snye, IX: othpoczinaya ve spanyv, XII: szpø w[y]e szpanv) pokoya (qui... dormiunt in somno pacis) 1413–4 |
| Baczczye, by na nasz nye przyschla pomsta okropna, yas zarazyla lyvd eypsky y pharaona przemogla, a yego voyska v morzv potonąla (pharaonem stravit ac in mari Rubro suum exercitum necavit) |
| Snacz nye bilo gest grobow w Egipczye, przeto wszøøl gesz nasz (tulisti nos), abichom zmarly na puszczy |
| Panye boze..., thy sznasz mysly *nasza y sprosznoszczy grzechow naszych |
| Thegosz nasz domesczisz, Iesu Xpe mili, bichom s toba bili |
| Poszdrow poszdrowenu (pro poszdrowenim; z nasz kaszdi, thim poszdrowi iø angiol XV in.) |
| O czyalo boga zywego... przyymy od nasz pozdrowyenye! |
| Chryste, ... dla grzechow naszych nycz nye dbasz, w sthaley wyerze nasz doszwyączasz XV ex. |
| Oblupcza pyekla..., thysz nasz stolczv (leg. z stolcu) naschego nyebyeskyego <zrucił> (nos a nostris sedibus de caelo repulisti) |
| Sządth bozy nasz barzo straszy ca 1500 |
| Pakli bødzesz nasz chczecz ogloszycz a tø to rzecz na yafwno vinyescz (sermonem istum proferre in medium) |
| Tho thy szą navky dvchowne, kthore gdy bądą oth nasz... vypelnyone (quae cum fuerint a nobis... adimpleta)..., ona zaplata nam oth pana bogą bądzye zaplączona XV ex. |
| Zasmuciwszy dawasz wierne pocieszenie, bo kogo treszczesz, tego sobie mieć chcesz, nasz miłościwy Panie XV ex. |
| Jestli brat nasz pośle k nam Dawida, tedy zasię Dawid weźmie z sobą od naszej strony w poselstwie Dowleteka 1500 |
| Zdrowasz, pelna myloscy, zbawy nasz naschey zaloscy, podząkvy mv z dobrothy, vkrocy lyvdzskye klopothy! XV med. |
| Oko, jim tu sąc, człowiek Boga może widzieć, jest nasz rozum XV med. |
| Jako są wrzucili w tę dzielnicę naszę dzierżawę, a mysmy tako bliscy jako i nasz stryj 1386 |
| A prestocz szø on (sc. Kryst) dzysza nam vrodzyl mlody tegodla, isbicz on nasz nasich *grzecof posbauil, iscy on ne telkocz gest szø on nam byl vrodzyl mlody, alle tesze skromny, czychy y *vbodzy |
| Jako Więceńc Kuranowski nas nie wabił ku obliczaniu do[p]bytka, kiedy nam nasz dobytek wypuszczał 1424 |
| Aby mązewye szlawąthny... oszobną czczą v nasz (apud nos) myedzy ginszymy naszymy wyernymy bili poczeszeny (pro poczczeny?) |
| Daley pytalyscze nasz o ortel, czo gy wyrzeczenyv (leg. w wyrzeczeniu) wyrzekl wasz przyszasznyk |
| Azaly vasz (pro nasz) zakon szyedzy (leg. sądzi) ktorego czlovyeka pyrvey, nysly od nyego czo vslyschy a vbaczy, czo vczynyl (nisi... cognoverit, quid faciat Jo 7, 51)? |
| Nawyedzyl nasz wschodzaczy z *wyszcha (EwZam 291: s vysoka) visitavit nos oriens ex alto (Luc 1, 78) XV p. post. |
| Jan jest Janow syn... a nasz brat szczytny 1447 |
| Nowe Lato daj, Świeczki, Chrzciny Boże przyszły nam, nasz Boże ca 1400 |
| 5. w 1. os. liczby mnogiej: 'nasz, noster' : c. o właściwościach, stanach (jak wyżej): |
| Xc... gest on sza nasz g<rz>eszne møkø cirpal byl |
| Fczora pefne vesczy szøcz ony nam bily pouedzany rzekøcz tako, isczy iutrze prz<y>dze do nasz mily Xpc |
| Rzeczecie gospodarzowi domu – gdzież sie mieni, iże był Marek Ewanjelista –: Mistrz nasz <tobie> mowi: |
| Jako Jan Gorzeskot jest nasz brat..., ktory nosi... podkowę a w podkowie krzyż 1424 |
| Pythalysczye nasz y pyszalyszmy wam, ysz czlowek moze dacz szwe gymyenye..., gdzye albo *kvmu chcze |
| A tako ziemianie częstokroć konie, na ktorych by nam rycerstwo mieli sprawiać, stracają..., dla ktorych win po sąd nasz radzi przychodzą |
| Gdy nasz Jesus już umierał, testament tam krasny działał, swą duszę Oćcu polecał, ... kościoł polecił Piotrowi XV ex. |
| 'nasz, noster': |
| Jako Więceńc Kuranowski nas nie wabił ku obliczaniu do[p]bytka, kiedy nam nasz dobytek wypuszczał 1424 |
| Nam... thowarzistwo raczilby darowacz s twogimi swatimy appostoly..., medzi gim<i> esze nasz <w> towoarzistwa (pro towarzistwo)..., proszimi, przimesczi (nobis... societatem donare digneris cum tuis sanctis apostolis... intra quorum nos consortium..., quaesumus,... admitte, Msza III. VI. VIII. XII. XIV: przipusczy, IV. VII: przypuscz) 1433 |