| pan |
| Yeden yest bog: Tako gospodzyn oczyecz (dominus pater, Fl i MW 110 a: pan oczecz), gospodzyn syn (dominus filius, Fl i MW 110 a: pan syn), gospodzyn duch szwyęty (dominus spiritus sanctus, Fl i MW 110 a: pan duch swanty) |
| Jaco kedy pan Crczon Nicla slal do Dominica, aby mv prawa s yego ludzmy pomogl o cztyrzy copcze skazone..., tedy pan Dominik rzekl: ... Chczely pan Crczon wzancz na skazanye panskye, [albo] mv prawa nye otmawyam 1425 |
| Jakom tim kmeczom, za gesch pan Moscicz ranczil, ne dawal dalschego roku nisz ten, na ktori mi pan Mosticz ranczil 1418 |
| Tedi rzekl yest pan sandcza ('sędzia'), esze Giszicze sø *duchowno a o tho mam zachotczicz, czo mi o to *zaycze? Tedi yest gy postavil *kszicza ('księdza') canownica sandczinskego. Tedy yest *wøstipi ('wystąpił', sc. kanownik) y szasedl ye. Tedi yest go pan starosta spital: W ktore ye slowo zachaczisz ('zachodzisz')? Chczesli thu prawo czirpecz? 1402 |
| A gdisz pan bog dobrowolenstwo da slugam swim (cum vero dominus deus noster dederit hanc libertatem servis suis), bødz s tobø takez pan myedzi namy |
| Jako mi pan Dobrogostius y pan Materna ranczily za *Stroschino..., yz my Stroschin mal Male Oporowo obyechacz, a on ne chczal sze mnø yechacz y gim sze tho obyechane rozeszlo y ne *dokonalø 1416 |
| (bog), pan, pan bog zastępow: |
| Acz gego (sc. Saula) pan sam nye zabyge abo dzen gego przidze, abi umarl, abo aczbi w boiu sczedl (in proelium descendes perierit), tak my bødz pan myloscyw, isze nye wzwyodø røki mey na mazanego boszego |
| Kedy pan wszy na kthoremkole myesczczv swoyą wyesznyanką vsylsthwem sgwalczy (quando... villanam oppresserit violenter, Dział 62: gdy pan nyektori gwalt czynyl w dzedzynye, to gest o panye abo o panny) |
| Yze pan Moscicz pobral owcze y bidla, czszo go przygnal pan Micolay 1418 |
| Pannonia sit mater et origo omnium Slavonicarum nationum. Pan enim iuxta graecam et Slavorum interpretationem dicitur totum habens et iuxta hoc dicitur pan in Slavonico maior dominus: licet alio nomine, iuxta diversitatem linguarum Slavonicarum, dicatur gospodzin (ca 1250) |
| Esz <j>est pan Paszek... ne sluboval Potraseui panczidzesanth grziven... o skupene Craykova, czsosz kupil pan Paszek 1399 |
| Yako tho Yan byl Nyemczewycz sz Drachowa, kthorego pan Mykolay wyodl we szwadeczsthwo, kthori w kszagach stoy, o kthorego pan Mylay wsztluk vczinil 1432 |
| Isz ten listh, czsso gy pan Abram... narzekl Henrico..., then yest sprawny y pan Abram mv gy wydal 1432 |
| Esz ta droga, czso pan Cruschuiczski *zalowan na Tworziana..., ta droga gesth wydana y geszdzil yø pan Cruschuiczski... dobrowolne wyschey trzech lat 1420 |
| Dicitur pan in Slavonico maior dominus... Xandz autem maior est quam pan, veluti princeps et superior rex (XIV) XV |
| pan bobrowy |
| pan bobrowy |
| pan stroże, strożny |
| stołeczny pan |
| pan dziedziczny, dziedziny |
| wolny pan |
| Pan Jesus: |
| dziedzinny pan |
| Pan Bog żydowski |
| wolny pan |
| wielmożny pan |
| wieśny pan |
| stołeczny pan |
| pan stroże |
| (pan) strożny |
| 4. tytuł grzecznościowy, dawany, titulus, qui urbanitatis gratia dabatur: a. wysoko postawionym osobom (panującemu, dostojnikom, możnowładcom), viris nobilibus (regi, optimatibus): |
| Ulyczka ta zamknyona bądze grzechowi, a nye bandze othworzona, abocziem pan bog wszedl przesz oną |
| Acz nye mowy nam pan, abichom snacz nye smarly (non loquatur nobis dominus, ne forte moriamur) |
| Kasznø kasznyl me pan, a smerczy ne *dayl myø (et morti non tradidit me) |
| Nyszadni z was nye wichocz z domu swego asz do zayutrka, bocz pan poydze byyøcz Egipskye (transibit enim dominus percutiens Aegyptios) |
| Gestly mnysz, iszbi w moci wogenskey zalezalo wycyøstwo boia: przepuscy pan, abi bil przemozon od nyeprzyiacyol, bocz to <boga> gest wspomoci y na byeg obrocycz (dei quippe est et adiuvare et in fugam convertere) |
| Kyedy pan Barthoss byezal za pogonem, ... tedy nye slal do domu pana Gylowa, aby byezal za nyeprzyaczelmy 1424 |
| Tagyly szyø zlodzey, pan domowi przywyedzon bødzye k bogom, to gest k byskupom a przyszyøsze (si latet fur, dominus domus applicabitur ad deos, var. ad iudices, et iurabit) |
| Pan dal grom a graad a blyzkanye byeszøcze na szemyø (discurrentia fulgura super terram) |
| Rany gy pan trzewnø bolescyø (percussit eum dominus alvi languore) |
| Swatczimi, yssze czso pan Jan chorøsze *czodzal (leg. ciądzał) na sswem boru Micolaga..., tho uczinil s dobrim prawem 1398 |
| Dawnocz pan bog zle ludzy karze... Kthore naydze wanthley (leg. w wątłej) wyerze, thycz przed czaszem szwyatha (leg. z świata) byerze XV ex. |
| Jaco yest moy pan neuinouat Sulcoui 1386 |
| Blogoslawony pan s Zyon, gen bydly w Gervzalem (qui habitat in Jerusalem) |
| Bądzely ten sbyek... groszy (leg. grozy) czynyl poszedzączim rolą kakekole, pan, poth ktorym bidly, ... prawo... ma vczynycz (dominus, sub quo degerit, ... ius... poscentibus ministrare) |
| Pan Ian xandz mazowesski... takye czlonky i wstawyenya na roczech vyelikich, na swyantho swyanthego Iacuba apostola w Czirsku bilich (celebratos), vichwalil |
| Azaly pan chce zaszszonim offyeram albo obyatam (numquid vult dominus holocausta et victimas)? |
| Chøtny albo lvbesny (Puł: lyubyezny) pan we wszem (suavis dominus universis) |
| Tedi *szi zaloba stala ot pana sandczego, ... eszbichø nan prziechali gwaltem... Tedi yest pan starosta *vøslisaw thi rzeczy, dal yest do crola XV in. |
| Isczy vasz pan... s dalekichcy stron on prydzecz on k vam |
| Jse pan Materna nye strzelal puska... a tim strzelenym ne wystrzelil ge dw (leg. dwu) dzur[z]v s koszucha 1421 |
| Bo wysoky pan, a smerna ogløda, a wysoka od daleka znage (alta a longe cognoscit) |
| Pan Jan, chorøsze, *czodzal na sswem boru Micolaga 1398 |
| Barczy na pusczach albo w gymyenyv gynszego pana kmyecze trzymayącz albo prawem dzedzynnym mayącz a poth ginszim bydlącz, dany sz myodv mayą dacz (mellificia... tenentes... de tributis al. dany seu melle respondere teneantur), gysz gdyby w zaplaczenyv they tho dany byly szmvdny (si in solutione tardi exstiterint) albo placzycz by othmawyaly, tedy rzeczony pan moze ge o czynsz swoy sądzicz y cządzacz |
| Y mowil iest pan kv Moyzeszovi rzekøøcz: ... Dasz darem slvgy kosczelne (dabisque dono Levitas) Aaronowi a synom iego, gimze od<d>ani sø od synow israelskich |
| Powyedamczy vam, ysczy pan Cristus poszlan byl Szydom kasznodzeyczą czelestne ad quos corporaliter venit (Rom 15, 8) XV med. |
| Pan Miroslaw nye wzal po czothcze Janowye posagu niczss 1400 |
| Cząstokrocz, gen nye ma scruschenya do spowyedzi..., dawa mu scruschenye mili pan bog XV med. |
| Jacosz pan starosta zalowal oth krolya, yszebych ya wnosl pyenyądze falschowne w gego myasto Poznan..., kthoresz pyenyądze są gemu *wraczony, a on gynne dobre pyenyądze za nye dawal 1435 |
| Yesz thy szam moy myly mystrz y pan, kthora szye thobye na myloscz dawam |
| Dawnocz pan bog zle ludzy karze: nyeczysthe, pyszne y kostarze XV ex. |
| Gest mnogy vbogy pan, czszo bødze kszøszøtom znan..., ten ma s prawem wyszey szescz, ma nan kaszdy wloszycz czescz |
| Wszpomyonąl pan bog wszechmogaczy na rodzay czlowyeczy |
| Yusz bilo przyszlo yutrzenne czyuczye (iamque advenerat vigilia matutina), a gedno weszrzaw pan na stani egipskye..., y zabil woyskø gich |
| Paknyąly then vczynycz tho opusczy, a pan slvgy onego przese szwyathky doszwyathczy przecziwko gemv, ysz on nyewolne chowal, tedy panu, czy (leg. czyj) byl, ma gy zaplaczycz sz vyną pyącznadzescza (eundem illiberum domino, cuius fuerit, solvere tenebitur) |
| Pan bog viwyodl ge z Egypta, cziyasz syla przirownawa syø genorosczowi (deus eduxit illum de Aegypto, cuius fortitudo similis est rhinocerotis) |
| Dzysz pan bog twoy przisyøgl tobye, aby czinil gego przikazanya ta to y sødy (ut facias mandata haec atque iudicia) |
| Jako pan bidgosczski kedi gest poymal szwa szona Krzemka, tedi gest wszyanl sz nya tako wele, jako dwesscze kop wyana 1419 |
| Naywodl cyen pan po tich rzøtkoch, gymysz ivsz bil sstøpyl na orloiv Achasowu zasyø za dzesyøcz slopyenyow (retrorsum decem gradibus) |
| Jaco yest moy pan ne uinouat Sulcoui trzinaczcze grziwen za Czepuri 1386 |
| Iaco kedy *nyeprzyeczele byezeli w zemya a [a] sskodzyly zemyą a kyedy pan Barthoss byezal za pogonem..., tedy nye slal do domv pana Gila, aby byezal za nyeprzyaczelmy 1424 |
| Proszø, abiscze tv zostali tey to noczi, zabich mogl wzwyedzecz (Biblia taborska: zdabych mohl zwiedieti), czso mi lepak odpowye pan (obsecro ut hic maneatis... et, war. ut, scire queam, quid mihi rursum respondeat dominus) |
| Zbawienye... boyączem sye obyeczawa (sc. pan bog), thakyem chwala w zyemy szwe zachowawa |
| Oretur deum... pro omnibus nobilibus..., yszby gym pan bog raczyl dacz kv radzenyv lasska dvcha svyatego XV ex. |
| A tak syø wzbudzil gnyew bozi przecyw Iudowu pokolenyv y przecyw Ierusalemv y poddal ge pan w nyepokoy a w zagubø (in interitum) |
| Potem gest pan bog byczowal pharaona przewyelykymy ranamy (plagis maximis) |
| 'wytyczona urzędowo granica posiadłości, znak graniczny, zwykle w formie usypanego kopca lub wału ziemnego, finis praedii a magistratibus constitutus, saepissime agger, tumulus': |
| Yakosz pan Milay kaszal my zayacz konye przed stodolą v kobyl 1437 |
| Poddal gy (sc. Achaza) pan bog gego w røkø krolya syrskego, gen pobyw gy (leg. ji 'go') wyelyki plyon zaiøl (cepit) z gego rziszey y prziwyodl do Damaska |
| Tedi rzekl yest pan sandcza, esze Giszicze sø *duchowno, a o tho mam zachotczicz, czo mi o to *zaycze. Tedi yest *gy postavil *kszicza canownica sandczinskego. Tedy yest *wøstipi y szasedl ye 1402 |
| Jako pany Margorzatha vziwala swego dobicza, nisz trszy lata viszly, ale gey pan starosta wrzeszena ne doszpomogl, asz walki zaszly 1413 |
| Yz czso pan Jaszek... zalowal..., aby porambyly sedmdzeszanth y sto kop drzewa, tho szą rambily na swem na prawem 1418 |
| W tø dobø przemowyl pan ku Elyaszowy (factus est igitur sermo domini ad Eliam) |
| Gestly pan w nas czyly nyczs (estne..., an non)? |
| Bo slvgy ny<e>wolne pan, chcze gdze (pro gdze chcze), poszadzycz moze, dzedzyną nową przes nye zakladayącz a pothnoszącz (hereditatem per ipsos novam erigendo) |
| Vczynyly Aaron y synowye gego wszytko, czsosz gest mowyl pan przes røkø Moyszesowø (per manum Moysi) |
| Chvalyl pan lychothnego vlodarza (vilicum iniquitatis Luc 16, 8), yze madrze vczynyl |
| Pan Miczek vyednal sye ss kmyeczem, ss Woytkyem o rany y o dwoye wyanzanye dobrowolnye 1399 |
| Ale czso pan bog nasz wycyøscza odzerszal, dostanye syø k naszemu gymyenyv. Gedno snadz, acz gesz lepszi Balacha, sina Sefor, krolya moabskego (nisi forte melior es Balac, filio Sephor, rege Moab) |
| Rostargnøl gest pan krolewstwo israhelske ot cyebye dzisz y dal ge blysznyemu twemu lepszemu nyszesz ti (proximo tuo meliori te) |
| Yako tho szwątczą, ysz pan Mosczycz ne ostal winowat panu Micolagewy... sta grzywen y szesczydzesząnt y poltory grzywny groszew szyrokych na liczbe any mu szą gych zamowili za yutra zaplaczycz po obliczenv 1418 |
| Wspominayø, zesz robotowal (quod servieris) w Egipcze, a viwyodl czø pan bog twoi odtød |
| Pan Janusz wszøl dwadzeszcza grzywen rocznego czinsszu 1413 |
| Thobyas rzecze: Gydzta dobrze (1471 MPKJ V 55: iczcie dobrze z bogyem, war. lub.: gydztasch s bogyem), a pan bødz was wodz, a angyol gego bødz s wama (bene ambuletis et sit deus in itinere vestro et angelus eius comitetur vobiscum) |
| Zalycyem przes woley pana mego przyial na to myasto (numquid sine domini voluntate ascendi ad locum istum), abich ge skazil? Pan my rzekl: Wzidzi do tey zemye a zetrzesz iø |
| 'pożyczka zwrotna (w pieniądzach, inwentarzu, zbożu) udzielana przez pana kmieciowi na zagospodarowanie się, pecunia (pecus, frumentum) a domino cmethoni rei familiaris constituendae causa commodata': |
| Alye aczbi wyedzyal, ysze wol rogaty byl (quod bos cornupeta esset)..., a nye strzegl gego pan gego, wroczy wol za wol |
| Tocz mowy pan: O polnoczy wnydø do Egipta, a szemrze... wszitko pyrworodzone rodu dobitczego (omnia primogenita iumentorum) |
| Potem pan bog stworzil... wszitka zwyerzøta zemska y wszitko ptastwo nyebyeskye... Nazwal gest Adam gymyona gich, wszelykyemu stworzenyu zwyerzøcemu, dobitcemu i ptaszemu (apellavitque Adam nominibus suis cuncta animantia et universa volatilia coeli, et omnes bestias terrae) |
| Poszegnani pan bog israhelski ot wyekv az y (usque) na wyeki |
| Bandzeli (sc. pan wsi) w klanthwye przes szescz myeszanczi sthal, thedi y (extunc, Dział 4: tedy) przebiwacze they wszi... mayą clanczi bicz |
| Jsze pan Pyotrh... myal othpovyedacz na roczech poszpolythich Andrzeyowy 1474 |
| Yako bili wyelke roky po poswye, czso pan Barthosz mego oczsa bil poswal 1424 |
| Jszem byl prawa nyemocza nyemoczen od boga szlozona tedy, kedym mal rok othmowyacz (war. ib. nr 1325: odmawyacz) stany, ktoris pan Virzbantha stal 1430 |
| Ulyczka ta zamknyona bądze (porta haec clausa erit) grzechowi, a nye bandze othworzona, abocziem pan bog wszedl przesz oną y bandze zamknyona (erit clausa Ezech 44, 2) od poczantku swego stworzenya |
| Slyvtowal syø pan nad nymy a wroczil syø k nym prze zamowø (propter pactum suum), iøsz myal s Abramem |
| Wszythkym Szwyąnthym listopad pan 1471 |
| Stworzyl pan bog czlowyeka s gilu szemye (de limo terrae) |
| Yako pan Sczybor nye casal Roscowskemu vcrascz conya any kony cradzonich... v domu w swem any w ysdbye chowal any zamycal 1419 |
| Rostargnøl gest pan krolewstwo israhelske ot cyebye dzisz y dal ge blysznyemu twemu lepszemu nyszesz ti. A tak zwycyøszicyel... nye odpuscy any... swego zamisla ostanye (paenitudine non flectetur) |
| *Nyøsl czebye pan bog twoy..., az doyødsce nye przisli na to to myescze (donec veniretis ad locum istum) |
| Pvscili gy sø do czemnicze, doyøtbi nye posznali, czso bi kazal pan vcinicz (donec nossent, quid iuberet dominus) |
| 'pan feudalny, dominus feodalis': |
| Tedi *rzegk pan Hinczka 1395 |
| Item domina de Czepury prestabit iuramentum...: Jaco yest moy pan ne uinouat Sulcoui trzinaczcze grziwen za Czepuri 1386 |
| Nye przestal pan od gnyewu roznyewanya swego..., gesz syø roznyewalo gnyewanye gego przecyw Iudowy prze rozdrasznyenye (propter irritationes), gym gy bil popødzil Manases |
| Kthorys (sc. pan bog) zlym a zapamgetalym gest vpamgetanye a dobrym ff sfyg hffale przebywanye XV ex. |
| Tedi *rzegk pan Hinczka: Dacze mne ti wini wipiszafszy, iszbich na to odmowø dal. Tedi mu ti vini przepiszane hy zapeczentani gednaczkemi *peczentami 1395 |
| Yako pan Mikolay Wrzessyensky grobley ne podnyoszl... any palmy, any lochi, any kolmi 1432 |
| Przetosz roznyewal syø bog na Ozø a vderzil gy... y vmarl gest tu przed panem. Y zamøcyl syø Dauid, przeto isze pan rozdzelyl bil Ozø (eo quod divisisset... Ozam) |
| Bødze krzyk wyelyky we wszey szemy egipskyey... a u wszech synow izrahelskych nye zkowiknye pyesz..., abiszczye wyedzely, yakym dzywem rozdzely pan Egipskye od Israhelskich (quanto miraculo dividat... Aegyptios et Israel) |
| Tocz mowy pan: Tymy to (sc. rogami) rozdrzesz zemyø syrskø (ventilabis Syriam), asz iø y zgladzisz |
| Eze pan Stachnyk røczyl za pro XVI marcis... y z[a] zapischu mal dacz a tego yemu ne popelnyl 1405 |
| A thakosz pan zaplacziwszy ono szlozenye pyenyąszne (soluta illa taxa pecuniali), szolthysowsthwo sobye odzyrzy |
| Nye lyvda any krolewstwa, dokødbi myø bil nye poslal pan moy (non est gens aut regnum, quo non miserit dominus meus) szukaiøcz cyebye |
| Esze czso iest pan Marcisz pobral Maczeyowo gymene, to yest pobral sza czinsz, za ogrodzene i sza sep, a potem to na *rokoyemstwo dawal, a on røczicz ne chczal 1408 |
| Ysze pan Olbracht poslal do Szblothka..., aby wirszą yego na rankoyemstwo wsząl, a on wsząncz nye chczal 1429 |
| Jsze ty conye, czosz ge pan Dolanga wszal Pyotrowy..., ty gyesd wszal za rakoyemstwo, czosz mu by<ł> raczyl za drugego kmecza 1428 |
| Pan bog... gest wiwyodl nasz... z zemye egipskyey, z domv robotnego (de domo servitutis) |
| Ty w myesczech ostanø, ktores oddalem wam, dokødze odpoczinøczi nye da pan braczi waszey (donec requiem tribuat dominus fratribus vestris) |
| Chøtny albo lvbesny (suavis) pan we wszem |
| Zamøcyl syø Dauid, przeto isze pan rozdzelyl bil Ozø a nazwal to myesczce rozdzelenye Ozi (divisio Ozae) |
| Esz pan Bernhardus posla do paney Vilcowskey ne slal, aby s nya rok roszeymowal 1420 |
| Vy stogicze wszistczi... y wszistek lvd..., aby wszedl w slvb pana boga y w prawye zaprziszøzonim (ut transeas... in iure iurando), ges to dzysz pan bog twoy vderzi s tobø |
| 'terytorium, ziemia, podległe władzy króla, księcia, kasztelana, pana feudalnego, regiones imperio regis, ducis, castellani, viri nobili subiectae': |
| Kedi Potr prziwodl swego zlodzeya przet swego pana, tedi pan ossadzil prawo polske y nemeczske, a Potr ne chczal go dokonacz 1408 |
| Napelnyly szyø søø szedm dny po tem, gdisz bil zaraszyl (percussit) pan rzeky |
| Przetosz to mowy pan bog o asyrskem krolyv: Drogø, iøsz przidze, zasyø syø obrocy od myasta tego a nye wnydze (pro a do myasta tego nye wnydze, revertetur et civitatem hanc non ingredietur) |
| Yaco moy pan ne zastawal nywi Vitowi we dw kopw (leg. dwu kopu) 1397 |
| Pan strzeze czebe, gospodzyn sasczyczene (protectio) twoge nad røkø prawø twoyø |
| O tem zaslyvbyonem slowye, gesz mowyono myedzi mnø a myedzi tobø, bødz pan myedzi mnø a myedzi tobø |
| To sø slowa zaslvbyenya (verba foederis), ktores to przikazal pan Moyzeszowi |
| Cszo nam pan Janus... zayąl dobitek, to zayąl na prawey pastwe, ale ne na szathknonich lankach 1421 |
| A pan nye odpvsci gemv, ale tedy... nawyøczey pirzchliwoscz gego rozlege syø w pomstø (pro y pomsta) przecziw czlowyekv temv (furor eius fumet et zelus contra hominem illum) |
| Zathwardzyl gest pan szercze (induravit... cor) ffaraonowo |
| Movilem wam wonczasz, ze nye mogø sam snyescz was, bo pan bog wasz rosmnozil iest was (multiplicavit vos) |
| Zawyedze czø pan... w lwd (ducet te... in gentem), gegos to nye sznasz |
| Zawolal pan bog na Adama (vocavit... Adam) a rzkøcz k nyemu |
| Gdisz ge da pan bog twoy pod røkø twø, sbygesz wszistko w nyem... myeczem (percuties omne... in ore gladii) |
| (o kmieciu, de cmethone) 'ten, kto opuścił samowolnie gospodarstwo rolne swojego pana, qui fundum domini sui illicite deseruit': |
| Gydzta dobrze (bene ambuletis) a pan bødz was wodz |
| (o kmieciach, de cmethonibus) 'opuścić samowolnie gospodarstwo rolne we wsi swojego pana, illicite e domini fundo abire, fundum suum in praedio domini deserere': |
| Szwatczø, esze yest pan Vlodek wsol [r]za grziwnø skodi szithem y domowø rzeczø 1400 |
| Pan domowi (dominus domus) przywyedzon bødzye k bogom |
| Jsze pan Micolay, neboscz,... wsząl wosz, szekyry s naczynym Jacubowy... a wyscze w tem sboszu ostali 1419 |
| Then pan... ma kazacz, aby to woythowstwo przedal we trzech... myeszaczach albo do czaszv, poky [on] gemv bandze... przyszwolono |
| Ysz pan Przibi<slaw p>rzeto poldzewancynascze <grzywn>y wszøl na Staszku... [...] ne trzimal podlug swego lista 1412 |
| Powyada Beda..., ysz ten krolik nabil wyari pewnee s tich szlow X-owych, a stąd mami baczycz, ysz szadni homo non potest habere doszkonalee wyari, alysz mv gee pan bog doposzyczi XV ex. |
| Csokoli na ti dzeci zaloual pan lowczy, tego gest macz szbila prawim szødem 1394 |
| Jaco mnye pan Abram Keblowsky zaplaczyl za Jandrzycha Nyaleczskego polszostynascze grzywen grossy 1425 |
| Then pokoy pan bog vkazuye szwoiem szwiąthem y wszythkyem pokuthuyączem, zbawienye myluyaczem y boyączem sye obyeczawa, ... myloszerdzye... taczi otrzimayą, pokoyu dusznego dostapuyą |
| Tedi rzegk pan Hinczka: Dacze mne, ti wini wipiszafszy, iszbich na to odmowø dal 1395 |
| Yaco nasz mili pan bog szthworzil na szwe szwøthe oblicze |
| Rzekl gest pan ku Moyszeszowy: Owa, ya wam puszczyøø chleb z nyebyosz, nyechacz wyydze lud acz nabyerze (colligat), czso by dosycz bilo po wszitky dny... Alye szostego dnya abi uczynyly, czso bi wnyeszly, abi twoge (pro dwoge) bilo to, czso søø nabyeraly (duplum quam colligere solebant) po wszitky dny |
| Proszyl Ihusa, bi szam oblycznye do nyego stąpyl, yakbi nye dowyerzal, bi pan Ihs mogl vszdrowycz szina gego nye stąpvyącz oblycznye do nyego (ac si non credidisset eum in absentia posse sanare) XV ex. |
| Abiszczye wyedzely, yakym dzywem rozdzely pan Egipskye od Israhelskich (ut sciatis, quanto miraculo dividat dominus Aegyptios et Israel) |
| Zarzvcyl pan wszelke plemyø israhelske a zdrøczil (afflixit) ge y dal w røkø ge draczom |
| Gdy pan przydze, dobrze orze, gdy odydze, yako gorze! |
| Iaco yest moy pan ne uinouat Sulcoui trzinaczcze grziwen 1386 |
| Pobyge pan bog dom israhelski, ... bo czinyly sobye lugy (lucos), abi gnyewaly pana |
| I rzekl gest pan ku Moyszeszowy: Owa ya wam puszczyøø chleb z nyebyosz. Nyechacz wyydze lud, acz nabyerze, czsoby dosycz bilo po wszitky dny (et colligat, quae sufficiunt per singulos dies) |
| To gest ten chleb, *kto dal wam pan k gedzenyu... Sbiray yø kaszdi, czso dosycz ma k *genyv (quantum sufficit ad vescendum) |
| Pan Micolay... wsząl wosz, szekyry s naczynym Jacubowy jaco pol oszmy grzywny 1419 |
| Rani czø pan wrzodem psotnim na kolanoch y lytkach (in genibus et in suris) |
| Yako czsom wszanl, thom wszanl... tam, kdzye pan Yandrzey... prawa rambyenya nye mal 1432 |
| P<oł>ozi cyø pan iako Sedechiasza a i<a>ko Achaba, gesz to gest sskwarzil krol babilonski w ognyv (quos frixit... in igne, MamLub 212: squarzil[em] frixit, war. kal.: squarzilem frixi) |
| Rzekl pan ku Moy<że>szewy: Geszcze gednø ranø *dodknø ffaraona a Egipta (adhuc una plaga tangam pharaonem et Aegyptum) |
| (Pan) wypusczyl znamona y czuda wposrzod czebe, Egypcze, w faraona y we wszytky slugy gego (in pharaonem et in omnes servos eius) |
| Jaco kedi Potr prziwodl swego zlodzeya przet swego pana, tedi pan ossadzil prawo polske y nemeczske, a Potr ne chczal go dokonacz 1408 |
| Gen nye ma scruschenya do spowyedzi,... a w nadzegi bozey lasky syą spowyeda, dawa mu scruschenye mili pan bog XV med. |
| Y movil iest pan kv Moyzeszowi...: Dokød wyellikoscz nagorsza szemrze przecziwko mnye? Sglobø (querelas, Biblia taborska: žalobu) synow israelskich vsliszalesm |
| Rzekl gest (sc. Jakub) ku Iosephowy...: Pan bødze z wamy a dowyedze-cz wasz do szemye otczow mich (reducetque vos ad terram patrum vestrorum) |
| Prziwyedze na czø pan narod z dalekey stroni..., podobny orlici latayøcey w naglosci (in similitudinem aquilae volantis cum impetu) |
| Odyøl ge (sc. morze) pan wyenym wyatra wyelmy naglego (flante vento vehementi) |
| Ysze pan Dobeslaw zamowil szye swemu czczewy grzywny platu w kaszdy rok (sc. płacić), kegdi by s nim ne bil albo zgodzycz <się?> ne mogl 1419 |
| Y zarzvcyl pan wszelke plemyø israhelske a zdrøczil ge y dal w røkø ge draczom (et tradidit eos in manu diripientium), asz ge y zarzvcyl od oblycza swego |
| Dominus proprietatis pan dzedzynny uel dzedzycz gymyenya zemnego |
| Then, przes czyge gymyenye szwynye pana they tho dąbrowy... lvbo tesz nayemnyka (conductoris) gey... pądzony bądą, sz oboygey strony drogy... zalącz swoy pyrzwey ma pobracz..., aby... pan alybo nagemnyk dąbrowy (conductor mericae)... swe swynye... mokl pądzycz |
| Rani czø pan byadø y zymniczø, y zymnø (pro zymø, Serm 249v: zimnem, Biblia taborska: y zymnicy y zymv), gorøczosczø y wyodrem (egestate, febri et frigore, ardore et aestu) |
| Tako nam pomosze bog..., yakosz pan Lucas uczinil mlin 1437–51 |
| Pan bog... wspomyonøl na Abrama, yze proszyl gest (liberavit, Stary Testament Cardy: zprostil gest) Lota z przepadnyenya myasta |
| Da pan zemi twey przewal prossni (imbrem... pulverem) |
| Ysze pan Jan... ne wsąnl pana... Slawenskego namothu s woza nagemnego roszboynø rzeczø 1427 |
| Jsze pan Thoma... gacz, prog y stawidla vidzerszal 1428 |
| A iestlibi az do progv nyebyeskyego (ad cardines caeli) bilbi rosproszon, odtøød czø viczøgnye pan bog twoy |
| Prze tø rzecz nye chcyal syø pan slyvtowacz (noluit... propitiari) |
| Ges to iest mowil pan kv Moyzeszovi y przikazal przen (per eum) wam |
| Jaco to swaczimy, jsze ten list wsd[w]awny pana staroscyn, ktoremusch pan Dobrogosth... narzekl, ten yesd wischedl sprawedliwe s *kanczeleriey staroscziney 1432 |
| Jako pan Micolay swø dobrø wolø dal nam lysth wenny Katharzinin y s yegoszmy gy wolø slomily 1415 |
| Y rzekl pan bog ku wøszowy:... Bødzesz przekløt a zlorzeczenyk (maledictus es) myedzy wszem stworzenym |
| Wzbudza-ly cyø pan przecywo mnye, ukoy syø w wolney obyecye zaszszoney, søly sinowye lyuczsci, zlorzeczeny przed bogem (maledicti sunt in conspectu domini), gysz myø wirzucyly dzisz |
| Pan poznansky nye posziczil sedmy a dwadzescza slotich vangerskich 1427 |
| Bo wybral gest pan Syon, wybral gest yø w przebit (in habitationem) sobe |
| Sfgetgy... pan bwk ffsehmogwcy..., kthorys zlym... gest vpamgetanye a dobrym ff sfyg ('swej') hffale przebywanye XV ex. |
| Pan, zaplacziwszy ono szlozenye pyenyąszne (soluta illa taxa pecuniali), szolthysowsthwo sobye odzyrzy |
| Gdi ten isti kmyecz na swem przeczywnyku (super suo adversario) zisczee sandownye, tedi pan... swego (leg. z swego) kmyeczya trzi grziwni vesmye |
| Tako Abram, w noczy wstaw, osyodla osla swego..., a gdisz bil drwyecz nasczepal sobye ku przebitku (cumque concidisset ligna in holocaustum), szedl na ono myasto, yako gemu pan bog przikazal |
| Bo iaczem pan bog gich a nye zapomnyø slvbv mego drzeweyszego (et recordabor foederis mei pristini) |
| Iakoszmi bily v pana Kyelcza w poselszthvye pirvye, nizli poszlal pan Kyelcz do Micolaya 1437 |
| Geden czlowyek w naszym myescze nawadzon panv lzywye (OrtMac 141: oszoczon ku panu krzywye), tako asz szye pan nayn roszgnyewal y kazal gy yancz |
| Zagynø-li pospolitø smyerczø lvczkø a nawyedz<i>-li ge rana (visitaverit eos plaga), yasz to y gine lvdzi... obikla iest nawyed<z>acz (visitari), nye poslal iest myø pan |
| Ale chczalyby (leg. chciał-li-by) wasz pan kogo *vwynycz o gyna rzecz..., temv <ma> dacz dzen przed szye (OrtMac 57: przed szyą)... a ma gemv oszadzycz szwych szyeman zemszkye prawo (huic... pro huiusmodi conditione coram se mandet et virum suum et statuere debet sibi ius sui viri) |
| Pan przedchodzyl (praecedebat) ge w slupye oblokowem przesz dzen |
| Potem wznyosl Loth oczy y uszrzal wszitkyey zemye wloszcz, gesto szø wszitka rozlazla y wszitek Yordan drzewo, gez bil pan bog przewroczyl Sodoma y Gomora yako ray boszy (Lot... vidit omnem circa regionem Jordanis, quae universa irrigabatur antequam subverteret dominus Sodomam et Gomorrham, sicut paradisus domini, Biblia ołomuniecka: drziewe neż byl hospodyn podwratil Sodomu) |
| Then pan... ma kazacz, aby to woythowstwo przedal we trzech albo we czthyrzech myeszaczach albo do czaszv, poky ongemv (pro onemv) bandze przedluszono albo przyszwolono |
| Jsze pan Micolay... ne schedl... do clastora, do mnichow, na pana Pyotra Slapa humyslnye hy gwaltowne, mayacz w raku... mecz 1429 |
| Jsze pan Jan Virzchaczewsky schukal tych slodzeyew, czosz by myeli vcrascz paney Margorzacze volu y skopow dzeszacz 1428 |
| Ową nye badzely pan albo wyelkyerz, zmarhalyszmy yą, tho mowy brath Maczek: Prawda |
| Pan Yemyelnyczky vkazal kon gnady... na tho myeszcze, *kthorogo mv krol yego myloscz zaplaczyl 1495 |
| Summa tocius ducentas sexagenas reformavit... super tota curia ibidem, toto pan<i>cidio et toto hamalario al. z myelnykyem, piscina inferiori 1483 |
| Przetosz wzbudzil pan przecyw Ioramowy duch Philystinskich (suscitavit ergo dominus contra Joram spiritum Philisthinorum) |
| Tedi rzekl yest pan sandcza, esze Giszice sø *duchowno XV in. |
| Sliszelismi, ze przeszvszyl pan wody Morza Rvdnego k waszemv przesczv (ad vestrum introitum), gdiszcze wysly z Egipta |
| Yakom w tem chodzyl y smaval, kedy raczyl pan Byechowsky za Phylypa... za trzecza czascz pyaczydzeszanth grzywyen... Vyanczenczovy 1428 |
| A pan nye odpusci gemv, ale tedy, gdiisz nawyøczey pirzchliwoscz (furor) gego rozlege syø w pomstø przecziw czlowyekv temv |
| Wszistko przekløcze (omnes... maledictiones) obroczi pan bog na twe nyeprziyaczele |
| Poydzy a vczwyrdzywa slub myedzi mnø a myedzi tobø... Bødzeszly ti, Iacobye, myecz mee dzewky, czyly gynø zonø poymyesz, mymo moyø dzewkø, [podlug] smowi nygednego szwyatka nye (nullus sermonis nostri testis est), gedno pan bog |
| Pan, gensze to sliszi, ten smowcza (mediator, MamKal 59: zmowcza) y swyadek gest |
| Jsze pan Micolay, neboscz, Lubomsky wsząl wosz... Jacubowy 1419 |
| Yakosmy przi tem bili, gdy pan Sigmund kladl penandze, s pelna pyøtdzeszyanth grziwen groszy szyrokych a pyantdzeszanth grziwen pospolitich 1425 |
| Yz pan Jacub ne dal przeoracz... sescz a pyøczdzeszanth a dzewøcznacze skladow 1418 |
| Ktokoly z was gesth mødry, podz a uczyn, czsokoly gest przykazal pan, to gest stan a sztrzechy gego..., caganyecz ku podpyeranyu szwyecz (candelabrum ad luminaria sustentanda) |
| Pomnyczye na ten to dzen, w ktoriszczye wyszly s Egipta a z domu roboti, kako (quoniam) gest w moczney røcze wywyodl was pan s tego to myasta |
| Day tobye pan mødroscz a smisl (prudentiam et sensum), abi mogl rzødzicz Israhela |
| Koregosz (sc. Mojżesza) znal pan z oblicza w oblicze (quem nosset... facie ad faciem) |
| Bo wysoky pan a smerna ogløda, a wysoka od daleka znage (cognoscit) |
| Gest przeto wara prawa, bychom werzely y znaly (ut... confiteamur, MW 112a: abismi... wiznawali), ysz pan nasz Gezus Krystus bozy syn, bog y czlowek gest |
| Bądzely ten sbyek a nyethbalcza (profugus et contumax) groszy (leg. grozy) czynyl poszedzączim rolą kakekole, pan, poth ktorym bidly..., prawo polske s nym poządayączim ma vczynycz |
| Pan oney wszy oszwyathczenym bądze mocz gego (sc. zbiega) dzedziną przes gynszego oszadzycz mymo onego nyethbaloscz (contumacia ipsius non obstante) |
| Za yutra... znamye<ni>to vcini (notum faciet) pan, kto k nimv przislvgvge |
| Tocz mowy pan... wszemv przenyesyenyv (omni transmigrationi), ktore przenyosl... do Babylona |
| Iako pirwey pan syraczsky pozwan o tø dzedzinø, niszli yø dzirszal pancznaczcze lath w zastawe 1393 |
| Iaco Wirzchoslawina matka bila w *strzimanu tey roley..., asz pan Jan poslal dwanaczcze plugow... i rolø przeoral 1404 |
| Jaco my pan Jandrzich... winowat pyanthnascze grossy 1428 |
| Pan bog... wspomyonøl na Abrama, yze proszyl gest Lota z przepadnyenya myasta (liberavit Lot de subversione urbium) |
| Potem gest pan bog byczowal pharaona... y dom gego przepadl zemyø (flagellavit... dominus pharaonem... et domum eius) prze Abramowø zonø |
| Item snamyonuy, ze latha bozego... pan Ian, xandz mazowesski, ... takye czlonky i wstawyenya... srzandzyl |
| Ysze pan starosta w tem posnanskem powacze nye bil ot swantego Thomi asz do nedzele Letare 1419 |
| Movilem vam wonczasz, ze nye mogø sam snyescz was (non possum solus sustinere vos), bo pan bog wasz rosmnozil iest was |
| Jaco tho swaczą, ysze pan Mico<łaj> Crzekowsky vynowath *Vochechovy pol grzywni przepitego 1421 |
| Jaco o tem vedza, yse pan Micolay, nekdy szadza poznansky, oczecz Macze<ie>w... wszal equitacia krolewska na dzeszacz grziven 1420 |
| Pakli nyepodobni søød a nyeysty (MPKJ V 29: nyegiste) przed sobø opatrzys (si difficile et ambiguum apud te iudicium esse) myedzi krwyø a krwyø..., wstaw gidzi do myasta, ktores iest viszvolil pan bog twoy |
| Geden czlowyek... nawadzon panv lzywye, tako asz... pan... kazal gy yancz. Ten czlowyek wolal szye na prawo,... ysz szye chcze gemv (sc. panu) przed prawem sprawycz. To wszyczko mv nye pomoglo, ale na thym zostawyon |
| Ktorim *vbiczagem mogø srozmyecz slowv (intelligere verbum), ktoregosz gest pan nye movil? |
| Prziwyedze na czø pan narod..., gegosz yøzikovi nye bødzesz mocz srozvmyecz (cuius linguam intelligere non possis) |
| Tocz mowy pan bog: Zrzødzi dom twoy (praecipe domui tuae), bo vmrzesz ti a nye bødzesz sziw |
| Nye przestal pan od gnyewu (non est aversus dominus ab ira) roznyewanya swego wyelykego |
| Poprosy Ysayas pana y nawyodl cyen pan po tich rzøtkoch, gymysz ivsz bil sstøpyl (descenderat) na orloiv Achasowu zasyø za dzesyøcz slopyenyow |
| Sliszelismy, ze przeszvszyl (quod siccaverit) pan wody Morza Rvdnego k waszemv przesczv |
| Przeto isze Dauid... nye sstøpowal ze wszego (non declinasset ab omnibus), czsosz gemu przikazowal pan bog gego |
| Aczlyby kto nato (leg. nad to) to smyal vczynycz, yako zvfalcze (pro zvfalecz czy zvfalcza, temerarius huius statuti violator, Sul 46: *przesvmpny przestąpcza), przeczywnoscz vcziny panv dzedzycznemu, tedy w czemkoly gy pan dzedzyczny o schkodą rąką swą poprzysyąsze, to gemv ma odloszycz z wyną pyathnadzescza |
| Pan Cczessyelsky... vkazal kon kopynyczy s przyethylą shyą, baly, rowny 1495 |
| Przecz pan moy, krol, nyenawydzi (persequitur) slugy swego? |
| Da pan zemi twey przewal prossni (det dominus imbrem terrae tuae pulverem), a spadnye na czø s nyeba popyol |
| Pan bog... dal gest gemu (sc. Abramowi)... wyelblødow a oslow przewyele |
| 'powinność ciążąca na ludności wiejskiej, obowiązek przewożenia rzeczy panującego oraz jego urzędników, homines et res transportandi officium, quo rustici regi eiusque magistratibus obligati erant': |
| Vsrzø rany zemye tey..., gimys to *ge gest sznødzil pan bog... na prziklaad przewroczenya (subversionis) Sodomi y Gomori |
| Rosznewaw sszø pan yego, podal gy kathom (tradidit eum tortoribus Mat 18, 34) ca 1420 |
| Gdisz pan bog przewroczyl (cum... subverteret) myasta tey to wloszczy |
| Abi czinyly zle skutki nade wszitki gyne narody, gesz przewrocyl (subverterat) pan przed sini israhelskimy |
| Bocz ya gesm pan bog twoy, moczni mszczyczyel, nawyedzayøczy otczow nyeprawoszczy na syni (visitans iniquitatem patrum in filios) |
| Gdi... barthnyk... sbyezi..., tegdi pan... przylanczyw sobye starosthą myodovego (associato sibi capitaneo mellicidium), acz gy ma..., tego tho sbyega... bandzye czyandzal |
| Tho, czso prorok powyedal, pothem angyol szwyastowal (R XIX 51: wszwyaszthoval), yzecz szye ma narodzycz pan XV med. |
| Wipraw pan Dawyda z røkv nyeprzyiacyelsku (de manu inimicorum) |
| Wisedw Moyzesz... na gorø Nebo... y *kazø gemv pan (ostenditque ei dominus) wszitkø zemyø galaadskø |
| Przeto pan wszitkø tø krasø na nyey roszirzil, abi nyeprzirownanø krasø (incomparabili decore) wszech oczima bila vkazana |
| Pan Hinczka otpouedzal ot szebe hy od dzeczi, isze to gest stara rzecz, nerad bich o to otpouedzal 1395 |
| Bo pan bog nasz, on... czinil dziwi... y znamyona nyeskromna (signa ingentia) |
| Bo cząstokrocz, gen nye ma scruschenya do spowyedzi,... dawa mu scruschenye mili pan bog moczą swątosczi tey y biwa scruschoni ss nyescruschonego wyelekrocz XV med. |
| Yz pan Stopacz przod zandal prawa na Maczka..., nys go Maczek poszwal 1418 |
| Prziwyedze na czø pan... narod nyesromyeszlivi (gentem procacissimam), genze nye *odpvsczø staremv ani syø slvtvge nad... sirotø |
| Da pan tv (pro tobie) syercze strasywe y nyestaczczone oczi (deficientes oculos) |
| Bo pan wydzal vdrøczenye israhelskego lyvda gorzke barzo a ysze sø pogubyeny az do zawartich w cyemnyci y nanyeslyachetnyeyszich (ad... extermos) |
| Pakli nyepodobni søød a nyecysty przed sobø opatrzys, myedzi krwyø a krwyø, myedzi przø a przø, myedzi trødowatim a *nyetrodowatim (inter... lepram et lepram)..., gidzi do myasta, ktores iest viszvolil pan bog twoy |
| Sprauil pan Dauida we wszitkem, k czemuszkole syø przyczinyl (ad quae perrexerat) |
| Taky pan, ot ktorego vischetl (sc. kmieć), gdisz podlug obiczaya zyemye... przisyansznykoma poswyatczilbi o nyevczinyenye prawa (de non exhibito iure),... ten... slyachczicz..., do ktorego rzeczoni kmyecz vczyekl..., ku placzenyu prawa... podlug visnanya przissyansznykow pyrzwschemu panu... kmyecza ma przypandzicz |
| Jsze pan Micolay Thomiczsky ne schedl... do clastora, do mnichow 1429 |
| A nadto nade wszitko rany gy pan trzewnø bolescyø nyevzdrowyonø (alvi languore insanabili) |
| Pakli z nyewyedzenya (per ignorantiam) vcinicze a przemyenicze czsokoli z tego, ges to iest mowil pan kv Moyzeszovi |
| Yako mam ssto oszmdzeszanth y cztyrzi grziven szcody o nyewyprawanye pyenyądzy, w ktore *oczsa mego wrøczil pan Maczey 1427 |
| Przisporzi pan ran twich... y obroczi na czø wszitki nødze egipske..., y bødø syø czebye dzerzecz (convertet in te omnes afflictiones Aegypti... et adhaerebunt tibi) |
| Pan bidgoscsky bil czal dzen w[o] Nakle w pyątek po swyątem Gydziem, a nigdzye tego dnya nye wygyeszdzal 1427 |
| Bo yesz thy wschythkych pokvthuyaczych zbawyenye, a gynego nykogo nye wyem, yedno yesz thy szam moy myly mystrz y pan |
| Pan... kmyecza... ma wroczycz, a to tako, aczby kmyecz kv panv, od ktorego zbieszy, nye myal nyktorey wini pyrwey wypysaney (et hoc, ubi nulla culpa praecedente domini, Sul 61: nyyeną wyną panyską przechodzączą) |
| Posluchnyeszly slow mich, swyrzchowanø rzecz vcziny (perfectam rem faciet) pan z tobø |
| Pan bog wasz, on gest bog na nyebye viszoko, a na zemi nisko (in terra deorsum) |
| Y rzekl... pan ku Moyszeszowy a ku Aaronowy: Tocz gest zakon Przyszczyaa (haec est religio Phase) |
| Pan jich nie gaban bądź, niżby wszystcy, to jest pan i kmiecie, byli krzywi (dominum inquitare non praesumat, nisi omnes sint culpabiles) |
| Gestcy giim tho bilo... othpouedzano, isczy vasz pan... s dalekichcy stron on prydzecz on k vam |
| Iacosmi bili przi tem, kedi pan kaliski poslal Cottka (pro Potrka) do Micolaya..., abi prziszedl cu prawu 1400 |
| Iako pirwey pan Syraczsky pozwan o tø dzedzinø, niszli yø dzirszal pancznaczcze lath w zastawe 1393 |
| Jvsz Marya szva plodnosczya okraszyla vyelka cznosczya wszythky gynne pan<n>y 1453 |
| Iaco prziydø pan Ondrzey y dal Paulowi dwe szyny rane 1402 |
| A iakosz syø drzewyey pan nad wami radowal dobrze wam czinyø a wasz plodzø (bene vobis faciens vosque multiplicans), takesz syø weselicz bødze zatraczø wasz |
| Pan Hinczka otpouedzal ot szebe hy od dzeczi, isze to gest stara rzecz, ne rad bich o to otpouedzal y dzeczi, niszlibich sczal schal sbicz (leg. chciał żal zbyć) podlug szemszkego praua 1395 |
| Nyesluszno gest, abi ot iacikogo nyesyona bila skrzinya bosza, gedzine ot slug koscyelnich, gesz to zwolyl pan ku noszenyv gey (ad portandum eam) |
| Pan Rozynkowsky vkazal kon maly, s wrona plyesznywy 1495 |
| Jaco pan Pyotr posslal dzewandz paniczow... na dzedzinø paney Margorzathi y szayøli geg, y pobraly moczø y gwaltem scotha y owecz 1413 |
| Jsze pan Jan Jugo nycz nye ma w Staschewe any listy wsdawn[y]e pana staroscyni dzelne na pol Staschewa Jugowi visly, ktore bi mocz mąly 1429 |
| Ta to bødze zemyø (pro zemya)..., ktorøsz iest przikazal pan dacz dzewyøczi pokolenyv a pol pokolenyv (novem tribubus et dimidiae tribui) |
| Potem gdisz w dzewyøczydzesyøt w dzewyøczy leczyech (nonaginta et novem annorum) bødze, zyawyl syø gemu pan bog |
| Gemusz to pan bog rzekl: Nye zdacz syø to wyelmy przeczywno o synu a o dzewce twey (non tibi videatur asperum super puero et super ancilla tua) |
| Jakom byl na tey rzeczy, czo myø pan Sandziwoy y kxandz canczlers s obu stronw wybraly obyrmanem 1412 |
| Ma pan oswyatczicz dwyema lawnykoma wlostnyma, acz ye ma, albo opcyma |
| Pan Materna nye strzelal puską na dom panye Jadwigy a tym strzelenym nye wystrzelil dvu dzuru s kozucha 1422 |
| Gotovismi gycz esz na to myasto (parati sumus ascendere ad locum), o nyemze iest pan movil |
| A thak mya vyelle szkoduye (sc. dłużnik), gdzye myą vyedze... kv vyelkyemv nakladv y wyelkyey szkodzye, gdzyem ya, moy laszkavy panye, mvszalem nayn szwodzycz szvyathky przeth V. M, pan[y]em moyem XV ex. |
| Pan starosta zalowal oth krolya, yszebych ya wnosl pyenyądze falschowne w gego myasto..., aby thymystnymy (leg. tymi istnymi) pyenyaczmy falschownimy... dlugy placzyl 1435 |
| Gdi nyekthori kmyecz ot swego pana... vczyecze,... pan,... ot ktorego vczyekl,... tego tho kmyeczya o ziskanye prawa swego zyemskyego... bandzye schukal (super iure suo terrestri inquirendi... habebit potestatem) |
| Y vczini pan, ze bødzesz obfitowacz we wszem dobrem (abundare te faciet dominus omnibus bonis), y w plodv ziwota twego, y w plodv dobitka twego, y w plodv zemye twey |
| Then pokoy pan bog vkazuye szwoiem szwiąthem y wszythkyem pokuthuyączem, zbawienye myluyaczem y boyączem sye obyeczawa |
| Jaco yest moy pan ne uinouat Sulcoui trzinaczcze grziwen 1386 |
| Wstanczye, winydzczye s tego myasta, bocz pan bog chce zatraczycz to myasto. Y mnymali, bi klamayø mowyl (visus est eis quasi ludens loqui) |
| Pozegnani pan bog..., gen dal wolyø tø w syerce krolyowo, chczøcz obiasznycz (clarificare) dom swoy, gen gest w Ierusalem |
| Ludzye dny wyessyole y ludzi wyelbyą a blogoslawyą, a on (sc. pan nasz) zalostne a placzącze XV med. |
| Kedy pan Barthosz zalowal przet Adamem na pozeszczø 1415 |
| Bocz ya gesm pan bog twoy, moczni mszczyczyel (zelotes) |
| Gdisz obleczeni w odzenye pospyeszaliscze kv boyv (cumque instructi armis pergeretis) na gorø y povyedzal mi pan |
| Nasz mili pan bog szthworzil na szwe szwøthe oblicze |
| Yako my pan Jendrzey wynowath grzywnø y sz lichwø pod obliczenym 1427 |
| Przistøpyøøcz kaplani synowye Levi, ktoresz to gest zwolil pan bog twoy, aby slvzili y blogoslavili ymyenyv gego, ze wszitka rzecz gich slovi syø kona a wszelkø rzecz cistø albo nyecistø sødzicz mayø (quos elegerit..., ut ministrent ei... et ad verbum eorum omne negotium... iudicetur) |
| Tocz mowy pan: Ivsz cyø przilozø (colligam te) ku oczczom twim a wnyesyon bødzesz w grob twoy s pokogem |
| Pakli nowø rzecz vcini pan, zebi *otworzocz zemya vsta swa polknølabi ge (ut... deglutiat eos) |
| Pan przedchodzyl ge w slupye oblokowem (in columna nubis) przesz dzen, a przesz nocz w slupye ognyowem |
| Isz Lysszek kazal pyssac lyst, quitacią, ... a pan poznanssky ne dal potayemne przypisza[pisza]cz tego slow<a> Colowo wolwarka 1420 |
| Ponyzil bil zaiste pan Iudø... przeto, isze obnazil gy bil (nudasset) ot swe pomoci |
| Rzekl Moyszesz: To gest ten chleb, kto<r>y dal wam pan k gedzenyu... Sbiray yø (sc. mannę) kaszdi, ... gomor myarą na kaszde poglowye (gomor per singula capita)... Y zbyeraly ssø... y myerzyly søø w myarø gomor (ad mensuram gomor), any (sc. kto) gest wyøczey sebral, wyøczey myar (pro myal?, nec qui plus collegerat habuit amplius), any kto mnyey przyprawyl, mnyey nalyasl |
| A wlozi røcze na iego glowø a wszitko obnovi (replicavit), czosz przikazal pan |
| Pan nyebyeszky nyechay bandzye strozem y obranyczą naszem |
| Pan<ie>, myloserdze twoge na weky, dzala røkv twoyv ne gardzy (opera manuum tuarum ne despicias) |
| Gdibi czyø pan wwyodl do szemye kananeyskyey (cumque introduxerit te dominus in terram Chananaei)... a dalbi gyø tobye, rozløczysz wsziczko, czso szywot odwyra, panu |
| Kdicz yesm syø yusz starzala (postquam consenui) a pan moy yuz kmyeczyem, na roskosz syø dam? |
| A pan nye odpvsci gemv, ale tedy gdiisz nawyøczey pirzchliwoscz gego rozlege syø w pomstø przecziw czlowyekv temv (et dominus non ignoscat ei, sed tunc quam maxime furor eius fumet et zelus contra hominem illum) |
| Vsrzø rany zemye tey y nyemoci, gimys to ge gest sznødzil pan bog, szarø y gorøczosczø slvnecznø szgøøcz (sulphure et salis ardore comburens) |
| Dacz pan nyeprziyaczele twe, ges to powstayø przeciw tobye, zecz padnø (dabit... inimicos tuos... corruentes) wydzenyv (leg. w widzeniu) twem |
| Czo pan Wylk bral Jacuba, to gy bral, eze mu stodoli [y] ne postawil y dwu chizu ne pobil 1410 |
| Yako pan Jandrzey ne porøbil dwadzescza dabow szolødnych a szesczydzeszyanth cop pospolitego drzewa gwaltem 1423 |
| Macze tam pyacz obraskow..., ktore, mowy pan Lypsky, stoya ly<e>pyey wyerdunka XV p. post. |
| Iudex ordinarius pan dzedziczny, woyt, lantwoyt przyrodzony XV ex. |
| Rzekl pan bog ku wøszowy:... Vstawyø nyeprzyyazn myedzi tobø a myedzi zonø (inter te et mulierem)... a onacz... setrze glowø twoyø |
| Pan bidgosczski kedi gest poymal szwa szona..., tedi gest wszyanl sz nya tako wele, jako dwesscze kop wyana 1419 |
| Nye klanyay szyø bogu czudzemu! Pan, msczyczyel gymyø gego, bog gest obroncza (deus est aemulator) |
| Obrzeze (circumcidet) pan bog twoy sercze twe y sercze syemyenya twego, aby milowal pana boga twego we wszem serczv twem |
| Vczini, czosz gemv byl przykazal pan a obrzazal syny israhelskye na pagorcze obrzazowanya (in colle praeputiorum) |
| Then czlovyek..., kthory my szyą oblygoval..., ysz my myal ząplaczycz... cztery szlothe..., gdzye ya, moy laszkavy panye, przyszlalem na szloszony cząsz..., thv my szya nye vszpravyethlyvyl... A thak ya vyerza, ysz V<asza> M<iłość> raczy my vczynycz spravyethlywoszcz yako moy pan, moy laszkavy XV ex. |
| Eze na Marczina coleya przisla a pan mu kazal na voyną, a on nye schetl 1445 |
| Znamye to vcini pan, kto k nimv przislvgvge (notum faciet dominus, qui ad se pertineant) |
| Przisporz pan lyvda swego stokrocz wyøcey (augeat dominus populum suum centuplum), nysz go gest |
| Mowyl gest pan ku Moyszeszowy liczem w licze, yako obwikl (sicut solet) czlowyek ku przyyaczyelu swemu |
| Ale wyedzally pan tego wolu, ysz obyczaynye bodl (quod bos cornupeta esset Ex 21, 36), a nye sząwarl go, tedy da wolu za wolu XV p. post. |
| Z śmierci wstał ninie Chrystus pan, on pocieszyciel sam XV p. pr. |
| Pan strzezy weszcza twego... ot (Puł: od) nyne asz na weky (ex hoc nunc et usque in saeculum) |
| Tedi pan Hinczka otpouedzal ot szebe hy od dzeczi 1395 |
| Pan... setne wyrzchy albo zyly (Puł: wyrzchy) grzesznich (dominus iustus concidit cervices peccatorum) |
| Welyky pan..., a welkosczy yego ne koncza (non est finis) |
| Tedi lyvd ku Savlowy rzecze: Nye vmrze przeto Jonatas... Sziw gest pan (vivit dominus), vpadnyely wlos z gego glowi na zemyø |
| Vczini czø pan bog twoy obfitego... w zisnosczi zemye twe (in ubertate terrae tuae) |
| Rzeczy, ktorich odbieszą (sc. kmiecie) w swych domoch (res quaslibet in domo dimiserit fugiendo, Sul 61: rzeczy, ktorekole w domv ostawy wczyekayącz), pan dzedzyczny ty wszytky otrzyma |
| Pan Bernhard ranczil nam sza Anna, szonø szwoiø a nasscha syostra, sze nam in Lathcowo myala wszdacz szwą maczerzistø czønscz, a ne myal nasz nigednø dawnoscyø odbiiacz 1421 |
| Taky pan nyesprawyedlywye bi takąn kopan ot nyego... wzyąnl, chczancz odbicz placzyezu prawa (volens evadere solutionem iuris) |
| O tho gesth gich oczecz zalowal na Sliuskiego, a Sliuski gest odbil gich o ty dzedzyne, a y na to Nicolaus ma sandowy listh... Pan S<łuńsk>y odbil gest o to oczcza waschego y na tho ma wascha sandowa twardoscz 1418 |
| Dal gy (sc. męża bożego) pan lwowy y rostargal gy (confregit eum) y zabyl |
| Rani czø pan wrzodem psotnim (ulcere pessimo) na kolanoch |
| Tocz yest boze przykazanye..., kthore pan bog kazal vmyecz y wmegacz pelnycz poth wyecznym *zatraczeynm |
| Potem pan bog stworzil szemyø (pro z szemye)... wszitko ptastwo nyebyeskye (formatis... volatilibus caeli) |
| Ia, pan bog was, wiløczilem was z ginich lvdzy, odløczczesz (separate) przeto i wi dobitczøta ciste od nyecistego |
| Iaco pan Jacub Pruszczsky wynowath my [my] za szwego oczcza trzy grzywny przesz werdunka za szukno lokczem odmerzon[y]e 1432 |
| Ise pan Materna nye strzelal puska na dom panye Jadwigy a tim strzelenym ne wystrzelil ge dw *dzurzv s koszucha 1421 |
| Przetosz to mowy pan bog o asyrskem krolyv: Nye wnydze do myasta tego any puscy (mittet) strzali do nyego |
| Yaco pan Mosczicz... wrocil wsitko gymene Wąchowy..., yedno dwe clodze sledzy pyrkow, to mu poznal 1418 |
| Tedi rzegk<ł> pan Hinczka: Dacze mne ti wini wipiszafszy, iszbich na to odmowø dal 1395 |
| Jszem byl prawa nyemocza nyemoczen od boga szlozona tedy, kedym mal rok othmowyacz stany, ktoris pan Virzbantha stal 1430 |
| Iaco pan Sandziwoy mal poslacz lawniky pitacz prawa do Kalischa 1411 |
| A tedi odnyesze (auferet) pan bog od waszego oblicza rodi wyelikye |
| Moyszesz mowyl a pan otpowyedal (respondebat) gemu |
| Tedi pan Hinczka otpouedzal ot szebe hy od dzeczi, isze to gest stara rzecz, nerad bich o to otpouedzal 1395 |
| Ysz pan Mosczycz ne ostal winowat panu Micolagewy Szwanowskemu sta grzywen y szesczydzesząnt y poltory grzywny groszew szyrokych 1418 |
| Thy othpuszthy racz wam dacz mily pan bog waszim duszam na szbawene a grzechom na pothøpene ca 1420 |
| Ta to sø prawa (leges), gesze to przikazal pan Moyzeszowi |
| Vy stogicze wszistczi dzysz przed panem bogem waszim..., aby wszedl w slvb pana boga y w prawye zaprziszøzonim (in iure iurando), ges to dzysz pan bog twoy vderzi s tobø |
| Wiwyodl pan bog... rzeka *wichadzayøczø z myasta roskoszy..., ktorasz szø ottød we cztyrzi promyenye dzely (qui inde dividitur in quattuor capita) |
| Iaco pan Wirzbantha... ial na pana Ianową... dzedziną... y pobral gego zito, a czego ne pobral, to popasl y podeptal 1413 |
| A gdisz bil drwyecz nasczepal (sc. Abram) sobye ku przebitku (in holocaustum), szedl na ono myasto, yako gemu pan bog przikazal |
| Vstawyamy, ysz... kmyecz nocznego czasv sbyegem gdi othydze, thedy rzeczy, ktorekole w domv ostawy wczyekayącz, pan wszy sobye myey mocz odzirzecz... a tho gdy vczekl nyyeną wyną panyską przechodzączą (et hoc ubi nulla culpa domini praecedente) |
| Kyedy pan dzedzyczny... kogo przed szwemy ludzmy... osządzy ku szmyerczy..., albo ysz szwe gymyenye straczy przy thym ystem prawye, szlowye, ysz mu gye odsządzą |
| Tesz parobek, gysz rzeczon po polskv golomanka (famulus, qui dicitur golomęka, Dział 42: holomek), a po nyemyeczskv vszknachth, yen sząszadowy pana swego vcziny ktorą skodą..., pan gego zany ma doszycz vczynycz |
| Yako my pan poznansky nye posziczil dwunascze rvblow 1427 |
| Otstøpyl gest pan bog (abiitque dominus), gdisz gest przestal mowycz ku Abrahamowy |
| Y przala Sara rzekøcz: Nye szmyalasm syø... Y rzekl gest pan bog: Nye tak, alesz syø smyala (non est, inquit, ita, sed risisti) |
| Gdy pan Landsky slal swego soltissa do Filippa, abi bil milosczyw yego kmeczem a ne wwodzyl sø sz nimi w prawo 1411 |
| Iaco pan Ian kaszal *Stanislaoui na szu (leg. się) wszancz osm grziwen w Szidi 1413 |
| Yako pan Pyotr... nigdy nye bil opyekadlnykem... swe swyesczi any gyey wyodl (leg. wwiodł) we dwadzeszczya grziwen y w sescz dlugu 1428 |
| Angyølowy (pro angyolowy) przikazal pan (praecepitque dominus angelo) |
| Iako mne pan kaszal na przewoth, ano nye bil moy 1422 |
| Rudek pan 1447 |
| Pan dal grom a graad, a blyzkanye byeszøcze na szemyø... A grad y *ogeyn (et grando, et ignis), smyeszywszy sze pospolu, noszyly sze søø |
| Gdisz slvbisz slvb panv bogv twemv, nye myeskay spelnicz, bo to ogløda (quia requiret illud) pan bog twoy |
| Vstanovi czø pan bog twoy na glowø, a nye na ogon (in caudam) |
| 'zagrodnik, chłop, który otrzymał od pana feudalnego nieduży kawałek roli, często ogrodzony, zwany ogrodem, hortulanus, qui vocabatur, colonus, qui a domino feodali agrum parvum, frequenter circumsaeptum, colendum accipiebat': |
| Uczynyl gest pan podlya slowa Moyszeszowa (iuxta verbum Moysi) |
| Jze pan Thomek Busscowsky yal se trzeymi pomoczniky tako *dobromi, jako sam, et trzeymi podleyschemi w dom pana Nicolaya 1442 |
| Ale ze wøsz bil *goroczszy w swem ('wszem') stworzenyu..., gez to bil vczynyl pan bog (sed et serpens erat callidior cunctis animantibus terrae, quae fecerat dominus deus) |
| Chczallyby tesz ktory pan bandz duchowny albo szwyeczky szvoym poddanczom przyszvoly<cz>, aby mogly waszego prawa pozywacz |
| Støpy pan przede wszym pospolstwem na gorø Synay a ustawysz ludu granycze przez okrøøk (per circuitum) |
| To mowy pan bog lyvdv temv to, gensze to gest mylowal rvszanye nogamy (movere pedes) swimy |
| Rani czø pan byadø (egestate) |
| Kedy pan kląth gest..., a kmyecze thegodla posbawyeny szą kosczelnego pogrzebv (ecclesiastica sepultura) |
| Yako pan Mikolay... grobley ne podnyoszl, yedno yako stogy oth trzydzesczy lath 1432 |
| Ktokoly z was gesth mødry, podz a uczyn, czsokoly gest przykazal pan:... oltarz kadzydlnych rzeczy (altare thymiamatis) |
| Rani czø pan omamyenim (amentia) y slepotø |
| Bo slygy ny<e>wolne pan, chcze gdze (pro gdze chcze), poszadzycz moze, dzedzyną nową przes nye zakladayącz a pothnoszącz (hereditatem... novam erigendo) |
| Wezwal pan... Beseleela... a napelnyl go ducha boszego mødroszczy... w riczyu kamyenya (ad... sculpendis lapidibus) |
| To rzekl svyaty Yan na omove onego slowa, ktoresch byl rzekl (sc. pan, occasione illius verbi, quod dixit dominus) |
| Przydzye pan onego slugy... y odeymye r<z>ądy yego (dividet eum Mat 24, 51) |
| Vczynyl pan bog Adamowy a gego szenye suknye koszane (tunicas pelliceas) |
| Potem pan bog stworzil... wszitka zwyerzøta zemska... y przywyodl ge przed Adama, abi ge opatrzil a ymyona gym dal (ut videret quid vocaret ea) |
| Pakli nyepodobni søød a nyeysty przed sobø opatrzys (perspexeris) myedzi krwyø a krwyø..., wstaw gidzi do myasta, ktores iest viszvolil pan bog twoy |
| Jsze pan Mycolay... othpusczil panu Janowy... plascz potszity popeliczami 1434 |
| Dawnocz pan bog zle ludzy karze..., kthore naydze wanthley (leg. w wątłej) wyerze, thycz przed czaszem szwyatha (leg. z świata) byerze XV ex. |
| Począlby bycz (sc. zły sługa) slugy pana svego y yescz a pycz ss opoyczamy (cum ebriosis Mat 24, 49), przydzye pan onego slugy... y odeymye r<z>ądy yego |
| Pan za slvgą nye wchodz do sądv |
| Pan strzese wchodnow (dominus custodit advenas, Puł: *wchodow) |
| Jaco my pan Janusch... nye opowyedal, kedy Pyantha czlowyeka panw (leg. panu) Przybislawowy wraczal 1427 |
| Przetosz, gdisz pan bog twoy da tobye odpoczinøcz a podwroczilby wszitki narodi (cum... subiecerit cunctas... nationes) w okole w zemi slvbyenya, zagladzisz ymyø gego (sc. Amalecha) pod nyebem |
| Bosz thy pan moy y chwala moya, podwyszayancz myszl szercza mego (exaltans caput meum Psal 3, 4) w roszmyszlenyu bostwa thwego |
| Yako pan Lascz vidzersal zemską dawnoscz trzy lata y pany drugye trzy lata... szyedzancz na wdowyem stolczu 1438 |
| Y vcinili sø synowye israelsci podle czosz przicazal gim pan (iuxta omnia, quae mandaverat dominus) |
| Tocz mowy pan: <W> czasv wdzøcznem (in tempore placito) vsliszalem cyø |
| Nyevszytecznego szolthiza... pan ymayącz albo knąbrznego (rebellem) moze gemv przykazacz szolthistwo swoye przedacz |
| Pan strzezy weszcza (introitum) twego y wyszcza twego |
| Spatrzi zemyø, ktorø to pan bog twoy da tobye, wnidzi (ascende) a odzerzi yø |
| Ulyczka ta zamknyona bądze grzechowi a nye bandze othworzona, abocziem pan bog wszedl przesz oną (ingressus est per eam Ezech 44, 2) |
| Rani czø pan... crostami y swirzbyem (percutiat te dominus... scabie quoque et prurigine) |
| Jaco kedy nyeprzyeczele byezeli w zemya a [a] sskodzyly zemyą, a kyedy pan Barthoss byezal za pogonem, a crol gy ostawyl myasto sszebye, tedy nye slal do domv pana Gila, aby byezal za nyeprzyaczelmy 1424 |
| Y poddal gy pan bog gego w røkø krolya syrskego, gen pobyw gy, wyelyki plyon zaiøl z gego rziszey (de eius imperio) y prziwyodl do Damaska |
| Yz pan Andrzey... dzedziną Lączsko vydzersal trzydzeszczy lat spocoyne a nigd go w tem prawem ne nagabal any nigdy s gego rąky na ginną rąką wesla 1420 |
| Kedy pan Pyotrek zayøl trsodą sz Krzizanowa 1416 |
| Wyeszyol gest bil Getro prze wszitko (laetatus est... super omnibus bonis), czso uczynyl pan Israhelowy |
| Yako pan Lascz vidzersal zemską dawnoscz trzy lata y pany drugye trzy lata, nye podnoszącz pogrodków 1438 |
| Swanthoslaw Zelazni pozwal o dambrowu, rzekanczu Yasly, y o lanky witnye, a thy yest pan Micolay pirwey pozbil y slusan ku Baalcze s stara dawna 1424 |
| Potem stworzyl pan bog czlowyeka s gilu szemye y wtchnøl (inspiravit) w oblyczye gego wtchnyenym szywota |
| Potem stworzyl pan bog czlowyeka s gilu szemye y wtchnøl w oblyczye gego wtchnyenym szywota (spiraculum vitae) |
| Ale wszako w poselstwye ksyøszøt babylonskich, gysz poslany bily k nyemu, bi go opitaly o dziwye (ut interrogarent de portento)..., opuscyl gy pan |
| Jaco pan Pyotr posslal dzewandz paniczow... na dzedziznø paney Margorzathi y szayøli geg, y pobraly moczø y gwaltem scotha y owecz yaco szesczdzeszanth grzywyen 1413 |
| Yz pan Dobrogost... yachal na Stanislawową Zydowcziną dzedzyną... y zayąl yego stado... gwaltem moczą, wząw cztirzy scopy y snadl ge 1420 |
| Tako my pan Poznansky nye posziczil sedmy a dwadzescza slotich vangerskich 1427 |
| Pan bidgosczski kedi gest poymal szwa szona Krzemka, tedi gest wszyanl sz nya tako wele, jako dwesscze kop wyana 1419 |
| Prziwyedze na czø pan narod z dalekey stroni..., podobny orlici latayøcey w naglosci (in similitudinem aquilae volantis cum impetu) |
| Nawyodl cyen pan po tich rzøtkoch, gymysz ivsz bil sstøpyl na orloiv (in horologio) Achasowu zasyø za dzesyøcz slopyenyow |
| Pan wzwyodl wyatr wyeyøczy (ventrum urentem, Biblia taborska: wrucy) ten wszitek dzyen y nocz |
| Odyøl ge pan wyenym wyatra (flante vento) wyelmy naglego y wrzøczego |
| Pan pra<w>dzywy setne wyrzchy albo zyly grzesznich (concidit cervices peccatorum) |
| Tedi pan bog spuszczyl gest deszcz krwawi a ogen plomyenni (dominus pluit... sulphur et ignem)... na Sodomø |
| Czso pan Voczech... ranczil za ksandza dzekana za posak panu Vanczenczewi, to mu wsitko zaplaczono 1413 |
| Pan Janusz yest nasz brath... naszego clenotha: mesancz, gwaszda na sczicze, zawolana Lelywy 1412 |
| Szluga w potrzebysznye panszkyey bythy... ma czynycz szam o szyą y o szwe rany, pan owszelky o szkodą y o ganybą szwą |
| Y movil iest pan kv Moyzeszovi a kv Aaronovi rzekøcz... Ktoras to (qui) nagle padlasta na oblicze |
| Acz sluga, ktory rzeczon gest holomek abo *hannsknach<t> (famulus, qui dicitur golomęka, Sul 50: gysz rzeczon po polskv golomanka, a po nyemyeczskv vszknachth), s<ąsi>adowy pana swego vczyny... schcodą..., pan gego zan ma dosycz vczynycz |
| To ivsz... wyeczcze, ze pan bog was nye zagladzi gich przed waszim obliczym, ale bødø wam na iamø a na oszydlenye (sint vobis in foveam ac laqueum) |
| Jako pan... Choyniczsky ny<e> prziyal na dzedzina samoczywyarth... tako dobrich jaco sam a z oszmią podleyschimi 1432 |
| Oswyatczil pan w Israhelu a w Iudze przes røkø wszech prorokow y wydzøcich (prophetarum et videntium) rzekøc |
| Jaco pan *sandzø ne mal daley gachacz mimo tø zayasdø, yøsz mi pokazal 1410 |
| Acz sluga, ktory rzeczon gest holomek (famulus, Sul 50: golomanka) abo *hannsknach<t> s<ąsi>adowy pana swego vczyny... schcodą..., pan gego zan ma dosycz vczynycz |
| Any osylcza (oppressor) taky, lvbo wyeszny pan, gych wsczągnącz smyey |
| Kedy pan wszy gwalthem osyly (si... opprimat, Dział 34: pokala yawno) dzewką abo zoną swego kmyecza |
| Nye dal (sc. pan) *wan syercza rozvmnego y oczv vidzøczich (oculos videntes) y vssv, ges to by mogli sliszecz |
| Iaco csokoli na ti dzeci zaloual pan lowczy, tego gest macz szbila prawim szødem 1394 |
| Pan za slvgą nye wchodz do sądv |
| Ysze czso iest poszyekl løkø pan Yandrzey..., tho iest poszyek na swem prawem, gdzyesz iest dzersal pocoyne mymo trzy lata 1417 |
| Pan moze ge o czynsz swoy sądzicz (pro censu suo iudicare eosdem) y cządzacz |
| Tedi wezwaw Achis Dauida rzecze k nyemu: Szyw gest pan, iszesz ti prawi a dobri przede mnø, a wigechanye twe a wgechanye (Biblia taborska: wygitie twe y wgitie) se mnø gest na twyrdze (exitus tuus et introitus tuus mecum est in castris) |
| Jako my pan sandza ranczyl za swø jøtrew y za swego bratha, ysze myø mely wyczlicz oth kaszdego czloweka za trzy latha o tø kupyø, sczosm v nich kupyl 1412 |
| Iacom stal w kupi s Yacussem o soltistwo, a on mi rolą zaoral, a w tem mą <ni>geden pan ne chczal prziyancz 1416 |
| Gestli bødzecze chczecz... s nimi syø smyeszacz w szwaczbach y w prziiaszni syø schadzaacz (amicitias copulare), to ivsz ninye wyeczcze, ze pan bog was nye zagladzi gich przed waszim obliczym |
| Poddal ge pan w nyepokoy a w zagubø..., iako samy wydzicye oczima waszima |
| Ysze pan Stanislaw... szastawyl schubą, thobolą, deką... pane Margorzecze..., any thych rzeczy schowala, oth nego pobrawschy thedy, kyedy zabith 1432 |
| Yaco pan Dobrogost... wlek tone na yeszerze Popowske Tone mocza a gwaltem przes pana Wirzbancziney woley 1417 |
| Coschą y syrp osztrzy pan Jan 1471 |
| Paknyølibi geden dzen albo dwa bilybi szywy (sc. sługa albo dziewka), nye bødzye poddan (sc. pan) pokuczye (non subiacebit poenae) |
| Po svchem *dno przeslysmi Iordan ten to, bo gest pan bog nasz oszvszyl wody gego (siccante domino deo vestro aquas eius) |
| Rani czø pan omamyenim y slepotø (caecitate), y gnewem misli twey |
| Pan oney wszy oszwyathczenym (cum protestatione) bądze mocz gego dzedziną przes gynszego oszadzycz |
| Pan oswecza (illuminat) slepe |
| Gdisz pan bog twoy... podwroczilby wszitki narodi w okole w zemi slvbyenya (in terra, quam tibi pollicitus est) |
| Czo vczynye, yze pan moy odeymvye my vlodarztvo (vilicationem Luc 16, 3)? |
| Yako pan Wyslaw... wmyata szye w Marczynowø oczczysnø, w yego trzymanye 1418 |
| Pan mu kazal na voyną, a on nye schetl 1445 |
| Czo vczynye, yze pan moy odeymvye my vlodarztvo (quid faciam, quia dominus meus aufert a me villicationem Luc 16, 3)? |
| Szluga w potrzebysznye panszkyey bythy... ma czynycz szam... o szwe rany, pan owszelky o szkodą y o ganybą szwą, a obyema ma bycz doszyczvczynyenye sz pokvpem |
| Uczyny pan dzywnye myedzy sboszym izrahelskym a zboszym egipskym, abi nyczs owszem (omnino) nye zagynølo s tego, czso przyslucha k synom izrahelskym |
| Nye nawroczi lvdv do Egipta, gyesczow liczbø søøcz owszem povisszon, gdisz iest pan przikazal wam (equitatus numero sublevatus, praesertim cum dominus praeceperit vobis), aby nikakey wyøczey tøøsz drogø syø nye nawraczali |
| Isze pan Borek vkasal mi... na szwem chleboieczczu raną rzekącz, aby mu ya Thomą swymy (leg. z swymi) pomocznik<i> dal gwalthownye, <i> na drzwyach scheczenye y n<a> oknyech 1429 |
| Thy to dzyeczy chczą, aby ta pan[n]y wzythky dlugy polowyczą placzyla, yakosz ma thego gyemyenya polowyczą |
| Wyelyki pan... a grozni nad wszitki bogy (horribilis super omnes deos) |
| Bocz ya gesm pan bog twoy, moczni mszczyczyel nawyedzayøczy otczow nyeprawoszczy na syni (visitans iniquitatem patrum in filios) |
| Yaco pan Wyssak nicz wysse nye dzersi w Koczvgach, yedno to, czsso lyst pomawya, czsso mv Michalow dzath wsdal 1424 |
| Jacosz pan starosta zalowal oth krolya, yszebych ya wnosl pyenyądze falschowne w gego myasto Poznan 1435 |
| Czosz gest on prorok z ymena bozego prorokowal a to syø nye stalo, tego iest pan nye movil, ale s boyaszni swego vmisla (per tumorem, war. timorem, animi sui) skladal gest sobye prorok |
| Ysze pan Pyotr ma tako wyele scodu (pro scodi), sto grzywen, o nyezaplaczene tich penandzy 1418 |
| Bo cząstokrocz... dawa mu scruschenye mili pan bog... y biwa scruschoni ss nyescruschonego wyelekrocz XV med. |
| 'początkowo urzędnik nadworny, dowódca wojska w zastępstwie panującego, z czasem wysoki urzędnik ziemski, sprawujący na określonym obszarze m.in. władzę administracyjną i sądowniczą, primum magistratus ducis, exercitui praefectus, deinde palatinus, qui vocabatur, magistratus maior, summa potestate gubernandi ac iudicandi in aliqua regione praeditus': |
| Kyedy pan dzedzyczny albo krol... kogo przed szwemy ludzmy y sz gych dobrem vmyszlenym (OrtOssol 72, 1: omyszlenym) y radą (cum ipsorum deliberato consilio) osządzy ku szmyerczy |
| Zabyl pan wszitko pyrworodzone w szemy egipskyey, od pyrworodzonego ffar<a>onowa, ktory na stolczu gego szedzal (in solio eius sedebat) asz do pirworodzonego gego yøtey, ktorasz szedzala w czyemnyczy (erat in carcere) |
| Gdisz czyø wwyedze pan w szemyø..., ktorøøsz zaprzyszyøgl otczom twogym (quam iuravit patribus tuis)..., bødzesz slawycz... szwyøtoszczy tego myeszyøcza |
| Kasznø kasznyl me pan a smerczy ne da[y]l myø (morti non tradidit me) |
| Wydzely martwe Egipskye na brzedze morskyem a røkø wyelykøø (manum magnam), ktorø ukazal przeczyw gym pan |
| Yako bili wyelke roky po poswye, czso pan Barthosz mego oczsa bil poswal 1424 |
| Iako pirwey pan Syraczsky pozwan o tø dzedzinø, niszli yø dzirszal pancznaczcze lath w zastawe 1393 |
| Blogoslawony pan bog moy, gensze vczy røcze moge kv byczv albo na woynø (ad proelium, Puł: ku bytwye) |
| Chrystus pan... ludziom smiertelnym radość zjednał XV ex. |
| To mowy pan bog lyvdv temv to, gensze to gest mylowal rvszanye nogamy swimy a nye vpokoyl syø (non quievit) |
| Pan bog weszrzal gest na myø... y vpomyonøl gest czyebye (arguit te) wyeczyor |
| Item pan Yankowsky vkazal trzy konye *shywy: dwa kopynycza, yeden ynochodą slapye 1495 |
| Gdi... czlowyek zlodzyeystwo... popelnylbi (si... perpetraret)..., tegdi w yego cząnscz dzyedzini pan xąnząn wwyąnzacz <się> ma |
| Y przala Sara rzekøcz: Nye szmyalasm syø... Y rzekl gest pan bog: Nye tak (non est... ita), alesz syø smyala |
| Powonyaw pan bog wonyey chøtney (odorem suavitatis) |
| Bo zatwardzil pan bog dvch gego y vczwirdzil sercze gego, tak aby dan byl (ut traderetur) w røcze twoy |
| Bo syø nawroczi pan, aby syø weselil nad tobø..., tak acz poslvchasz (si tamen audieris) glosv pana boga swego |
| Y rzecze pan ku Moyszeszowy a ku Aaronowy a rzkącz: Weszmyczye pelni røcze popyola (cineris) s komyna |
| Yaco pan Dobrogost... wlek [tone] na yeszerze popowske tone mocza a gwaltem 1417 |
| Zaly... vsliszi pan bog twoy wszitka slowa Rapsacenowa, gegosz poslal krol asyrski..., abi vrøgal boga ziwego (ut exprobraret deum viventem) |
| Gdy ktho bydly w nagyemnym woytowszthwe. Gdyby krol albo gynny pan, albo... dzyedzynny woyth myal to woytowszthwo (advocatiam) y nayal gyednemu myesczanynowy, a gdyby ten, czo to nayal, w szwe myastho gynnego postawyl, mozely ten, czo nayal, albo ten, czo go na szwym myesczyv poszadzyl, w myesczye szynkowacz |
| Yako pan Jura winowat my szedm grzywen y sescz groszy, sin takez 1411 |
| Rzekl pan: Takesz Iudø zagladzø od twarzi mey (etiam Iudam auferam a facie mea), iakom zarzucyl Israhela |
| Vstanovi czø pan bog twoy na glowø, a nye na ogon y bødzesz wzdi z virzchv, a nye posrod (eris semper supra et non subter) |
| Jacosz pan starosta zalowal oth krolya, yszebych ya wnosl pyenyądze falschowne w gego myasto Poznan, chczancz scaszycz gegyą monetha krolewską 1435 |
| Iozeph... dal sludze svoyemv dvye drzevye, aby ye vczyosal rovno podlug myary... Povye yemv (sc. Jesusowi) sluga, ysch vkroczyl drzeva, ktoresz mv byl yego pan vrovnacz <dał>, ta (pro to) yest czyos vkroczyl |
| Rani czø pan byadø... y powyetrzim skazenya (aere corrupto) y rdzyø |
| Esz ty pyenandze wnesyoni w tą dzedziną, szkand pan Micolay poszwan 1418 |
| Wpuszczyl przeto pan bog vczyøszone semye (pro vczyøszenye senne) w Adama (immisit... soporem in Adam) |
| Jaco my pan Janusch... nye opowyedal, kedy Pyantha czlowyeka panw Przybislawowy wraczal any my go dal 1427 |
| Pan bog weszrzal gest na myø a na mø nødzø, a na uszylenye moyu røku (laborem manuum mearum) |
| <U>stawiamy, aczby od nas... kmyecze... zbieszą z dziedzini..., pan, pod ktorego syą on zbiegli sklony (dominus, qui kmethonem... acceptaverit fugientem), kmyecza se wszythkymy rzeczamy... ma wroczycz |
| Kedy pan wszy... swoyą wyesznyanką vsylsthwem sgwalczy..., nye tylko porodzyczele osylon[y]ey nyewyasthy, alye thesz y wszysthczy wyesznycze... ktoregole czasv vyszcza volną mocz mayą myecz any osylcza taky... gych wsczągnącz smyey alybo w czem sklopotacz (nec opressor huiusmodi... ipsos detinere audeat, seu in aliquo molestare) |
| Taky pan dowyedzye a vsprawyedly<wi> syąn (doceat et se iustificet) dwyema przisyansznykoma..., eze tho sprawyedlywye podlug przerzeczonego vstawyenya takąn summa pyenyandzi... wzyaąl |
| Esz pan Miroslaw nye wzal po czothcze Janowye posagu niczss 1400 |
| Yako pan Lutek wsyal dzesancz scott penandzy 1418 |
| A bądzely ten sbyek a nyethbalcza groszy (leg. grozy) czynyl poszedzączim rolą kakekole (si... minas incusserit possessoribus agrorum qualescumque), pan... prawo polske s nym... ma vczynycz |
| Kedy pan wszy... swoyą wyesznyanką (suam villanam) vsylsthwem sgwalczy, ... wszysthczy wyesznycze... vyszcza volną mocz mayą myecz |
| Jaco temu trzi lata minala, kedi pan Hinczca Jacubem kon Bilancze poslal 1404 |
| Wrocz se dvsza moya w pokoy twoy (convertere... in requiem tuam), bo pan dobrze vczynil tobe |
| Zatwyrdzy pan szercze ffaraonowy y nye posluchal gest gich (non audivit eos) |
| Gdisz bil Moyszesz sczyøgnøl røkø na morze, odyøl ge pan wyenym wyatra wyelmy naglego y wrzøczego (flante vento vehementi et urente) |
| Aczby pan chczal skvpycz dzessyączyną (de tempore decimae forisandae) |
| Quando dominus misit soporem in Adam kedi pan bog vszpyl Yadama (Gen 2, 21) XV med. |
| Yako czsom wszanl, thom wszanl na szwem na prawem, tam kdzye pan Yandrzey... prawa rambyenya nye mal 1432 |
| Jsze pan Micolay... ne schedl... do clastora do mnichow na pana Pyotra... humislnye... hy ne szepchnal go s mesczcza tam, gdze on szedzal jednayacz 1429 |
| W sødze (leg. w ssędzie) nye bødze vbiwacz møki... asz do tego dnya, w ktori pan seszle deszcz (in qua dominus daturus est pluviam) na zemyø |
| Gdysz vnidzesz kv boyv przecziw nyeprzyaczelom swym, a podda ge pan bog twoy pod *twv røkø a zgimas ge (captivos duxeris) |
| Bąndz tho barszo swøth[y]e szløczyenye, sacrosanctum comixtio (Msza VI: slaczyenye) y poswøczenye czyalya y krwye pan[y]a n[y]aszego Yeszv Crista,... szbawenye duszye y czyala ca 1431 |
| Rzeczyczye, yze pan nasz potrzebvye, vyączczy vass pusczy nathychmyast (et confestim dimittet eos Mat 21, 3) |
| Iaco pan Sandziwoy mal poslacz lawniky... y ne slal 1411 |
| Przeto isze nye posluchaly slow mich, mowy pan, ktoram to slal k nym przes slugy (quae misi ad eos per servos) me proroki |
| Iaco czso pan Voczech... ranczil... za posak panu Vanczenczewi, to mu wsitko zaplaczono a wanczey mu tego wisey ne winowath 1413 |
| Eze pan podsandek [...] swø (leg. z swą) *sinowicze bil w pokoyu wøczey dwenaczcze lecze 1399 |
| Yaco pan Dobrogost... wsząl wacey nizsz dwescze grzywen 1419 |
| Yz pan Dobeslaw *wandzey ne dal penandzi, yedno cztirdzesczy krziwen 1400 |
| Jako prziyeli do Welgego Koszmina, tako szø pusczili gedna[n]cze v rancze. Tedi Senuiczowe pokaszali swe wini wipiszane nemeczszky... Tedi *rzegk pan Hinczka: Dacze mne ti wini wipiszafszy, iszbich na to odmowø dal 1395 |
| Nawroczi czø pan bog twoy z wyøzenya twego (reducet... captivitatem tuam) a slvtvge syø nad tobø |
| Nye chczal iest Seon... dacz nam przecz, bo zatwardzil pan bog dvch gego y vczwirdzil sercze gego (quia... obfirmaverat cor illius) |
| Czso pan starosta Scepanowi vinø dal, yszbi yego mir wsdruszil, ... tego ne uczinil 1404 |
| Ysze pan Micolay... wsząl mlyn Yacubowy... przesz wyny, przesz prawa 1419 |
| Eze czo pan Wylk bral Jacuba, to gy bral, eze mu stodoli [y] ne postawil 1410 |
| Czso gest pan starosta zalowal na Krczona oth krolya o thy wschistky rzeczy, kthorimy gy wynyl oth krolya 1435 |
| Gdi... ten isti pan... thego tho kmyeczya nyektorąn summa pyenyandzi albo ktorąnkoli pomocząn wzmogl, slowye zalozyl |
| Gestly czso pan... komv wynyen (si tenetur miles, Sul 70: wynowathy-ly slachczicz), ma zaplaczycz z wlosnego |
| Jaco pan Tharchala jøl tego winovaczcza..., czso mu zabil dwa panicza 1413 |
| Jaco pan Barthos... tych ludzy, czo yego stryka zabily, ne pozadal v kloda wzadzenya any gich v kloda wzadzal 1427 |
| Eze pan Micolay, kegdi prziszedl Vøch prze swe ymene, tekdi gi on yøl y w szano wsadzil 1403 |
| Przeto isze nye posluchaly slow mich, mowy pan, ktora-m to slal k nym przes slugy me proroki, w noci powstawaiøcz a posilaiøcz (mittens) |
| Iacosmi bili przi tem, kedi pan kaliski poslal Cottka (pro Potrka?) do Micolaya..., abi prziszedl cu prawu y wyprawil sø, a on ne chczal y poscodzil ot prawa 1400 |
| Vslyszely sąszyedzy y przyrodzeny yey (sc. Elżbiety), isze wyelbyl pan myloszyerdzye svoge (magnificavit... misericordiam suam Luc 1, 58) s nya |
| Nazwal (sc. Abraham) to myasto bog wydzenya, przeto yze [ge] to myasto slowye (dicitur): na tey gorze pan bog wydzy |
| A uczekayøcz Egipsczy podkali ge wodi a uwinøl (involvit) ge pan w poszrzodek weln |
| Ale chczalyby (leg. chciał-li-by) wasz pan kogo vwynycz (OrtMac 57: obzalowacz) o gyna rzecz (aliquem inculpare in aliis causis) |
| Wynowath-ly slachczicz (si tenetur miles, Dział 64: gestly czso pan... komv wynyen), ... then sam zaplacz szwego (leg. z swego) gymyenya |
| Pan cracowsky, yego myloscz, swogymy (leg. z swoimi) przyaczoly, boze gye racz vsdrowycz, sze thego pomsczyly... Boze, gy racz posdrowycz ode wszego slego |
| Jszem byl praua nemocza nyemoczen od boga szlozona tedy, kedy pan podszadek mal medzy gym wsnacz wsztecz sz obu stronu 1434 |
| Pan Ihus Xpus... raczil na początku swogego kaszanya yą (sc. błogość) wsznamycz, *kye bi bila, a potem roskazowacz, kaco bi k nye myano prz<i>cz XV med. |
| Yze then gagy, o g[z]yz pan *Ondrzye pozywal, ne *sluchsa do Czarnoczyna, ale ku Mąnkarzouiczom 1423 |
| Ale chczalyby (leg. chciał-li-by) wasz pan kogo *vwynycz o gyna rzecz... tako, czosz by <nie> szluszala (OrtMac 57: czo by szluszalo) przed gego burgrabyą (quod ad burgravii officium non spectat) |
| Tocz mowy pan: ... Ia prziwyodø na cyø zle... a zbyiø s Achab asz do psa y mdlego, y poszlednyego (ultimum) s Israhela |
| Vsnawam to, jsze pan Borek wkazal mną na slachcziczu, na swem chleboieczczu, rana rzekacz, aby mu ya Thoma swymy (leg. z swymi) pomoczniky dal gwaltownye 1432 |
| Pan, cziy kmyecz yest sbyt, ma wskazacz panu, ktoregosch wsy przebiwacz sbyl, po ktorem tho wskazanyu (post quam intimationem) panowye... pol kopi... vesmą |
| Vstanovi czø pan bog twoy na glowø, a nye na ogon y bødzesz wzdi z virzchv, a nye posrod (non subter) |
| To mowy pan, wikvpycyel twoy (redemptor tuus), swyøti israhelski |
| Tho ma bicz dano darem ducha swyątego, gemu dzyeyą dar mądrosczi, gen gest w tem, komu pan bog tako, yako gest, smakuge XV med. |
| Dal gemu pan bog gego swyatloscz w Ierusalem, abi wskrzesyl (ut suscitaret) sina gego po nyem |
| Wzkrziczcze (vociferamini), bo gest pan poddal nam myasto |
| Wiwyodl pan bog... *rzeka, wichadzayøczø z myasta roskoszy ku wilewanyu rayskyemu (ad irrigandum paradisum) |
| Vsrzø... nyemoci, gimys to ge gest sznødzil pan bog, szarø y gorøczosczø slvnecznø szgøøcz, tak aby wyøczey nye bila poszewana (sc. ziemia) ani czso zelonego syø wsp<ł>odzilo (ut... nec virens quippiam germinet) |
| Bødz pan bog twoy poszegnani, gen cyø chcyal wsplodzicz (ordinare) krolem na stolczv swem |
| Wspominaycze (mementote), czso gest vcinil pan bog wasz Maryey na drodze |
| Przepuscy pan, abi bil przemozon od nyeprzyiacyol, bocz to <boże> gest wspomoci (dei quippe est... adiuvare) |
| Bøcz swyøøt, jako ia iestem swyøøt, pan, ienze poswyøczam (sanctifico) was |
| 'napełnienie łaską Bożą, pobłogosławienie, uświęcenie, tu o konsekracji chleba i wina, actus gratia divina afficiendi, actus benedicendi, consecrandi, hoc loco dicitur de pane et vino consecrando': |
| Patrzczye, ysze wam dal pan sobotø (sabbatum) |
| Zabyl (sc. Joas) sina gego (sc. Jojady), gen gdisz vmyral, rzecze: Wydz pan a wzpitay (videat dominus et requirat) |
| Ia pan, ienze poswyøczvyø (sanctifico) was |
| Dzedzycz sz... szolthiszem mayą... wybracz dwye personye..., gesz godząthnoscz takego szolthiszowsthwa (scultetiae), tho gest zacz stoy, na yeną svmmą oszaczowawszy, themv tho... dzedzyczowi powyedzą zaplaczycz. A thakosz pan, zaplacziwszy ono szlozenye pyenyąszne, szolthysowsthwo (scultetiam) sobye odzyrzy |
| Tocz mowy pan, wikvpycyel israhelski, swyøti gego kv potøpney duszi (ad contemptibilem animam) |
| Spatrzi zemyø (vide terram), ktorø to pan bog twoy da tobye |
| Czso pan Potrasch na mye zalowal, bich yego kmeczv VIII scotos schindem wzanl, tych yesm ya ne wssanl 1402 |
| Jako przy tem bili, gdy pan Pasek wszyøl pyøcz grzyven gr<oszy> penødzy Micolayewych s Szyrznik wyssey, nysly prawo myal 1417 |
| Ys pan Przedslaw... schetl pyechotha szamoczwyart... na Zun... y pobral szano w kopach, y tam sza nye dal na prawo wszancz 1438 |
| Rzeczyczye, yze pan nasz potrzebvye (dominus his opus nostrae habet Mat 21, 3, 1471 MPKJ V 119: potrzebą ma) |
| Yz pan Andrzey Borcow oczecz dzedziną Lączsko vydzersal trzydzeszczy lat spocoyne, a nigd go w tem prawem ne nagabal 1420 |
| Pan... szprawyedlywoscz s nymy ma vczynycz, yako o spolitem mlynarzv (de communi molendinatore) tesz w kszągach zemskych wyszszey gest obyszrzano |
| Yse pan Micolay, nekdy szadza poznansky, ... wszal equitacia krolewska na dzeszacz grziven a na to szaplaczil trzi grzivni 1420 |
| Ysze pan Olbracht poslal do Szblothka..., aby wirszą yego na rankoyemstwo wsząl 1429 |
| Ten pan, od ktorego vischetl taky kmyecz, ma scholtissa se dwyema przisyansznykoma za onim kmyeczyem do onego pana... posslaacz, ktori scholthys s przisyansznyky thimy ku czczy gich wząncz mayąn (super honorem ipsorum recipere debent), ize ten kmyecz panu swemu... prawa nye vczinyl |
| Czso iest pan Thomislaw (przekreślone: wzlomil) casze wslomicz plotu pana Milayewego, tho iest bil obiczay, comu bi trzeba bilo drogø iachacz, ysz y (leg. ji 'go') mogl wzlomycz a zazyø zagrodzycz 1418 |
| Gdi... ten isti pan... thego tho kmyeczya nyektorąn summa pyenyandzi albo ktorąnkoli pomocząn wzmogl (cum... aliquo iuvamine supportaverit) |
| Acz szą nye wroczy (sc. kmieć) tako powabyony (vocatus), tedy pan oney wszy oszwyathczenym bądze mocz gego dzedziną przes gynszego oszadzycz |
| Y sprauil (salvavitque) pan Dauida we wszitkem, k czemuszkole syø przyczinyl |
| Ten, gen wsdawa (sc. barć)..., ma polozicz rąnkoyemstwo o tho, ze nygdi... ma... gabacz czlowyeka..., ktorego... pan ku sprawyenyu swogich barczy (pro regimine... mellificiorum)... vstawy |
| Przisporz pan lyvda swego stokrocz wyøcey, nysz go gest. Wszakosz (nonne), panye moy krolyv, wszitci sø sludzi twoi? |
| *Angyølowy przikazal pan, y wsczinyl myecz swoy w noszni (convertit gladium suum in vaginam) |
| Ysze pan starosta w tem posnanskem powacze nye bil ot swantego Thomi asz do nedzele Letare 1419 |
| Czso pan Jaranth zaloval, yszbi povessil nan Schevsky Jan glowną, dwa mecza i *czrzissz, y motla, tego iest Jan nie uczinil 1412–71 |
| Poddal ge pan w nyepokoy a w zagubø y w powyescz (in sibilum) |
| Ego plantaui, Apollo rigauit, sed deus incrementum dedit pan bog wsrost dal (I Cor 3, 6) XV in. |
| Wiwyodl pan bog s prochu... drzewo wswedzenya dobrego i slego (lignum scientiae... boni et mali) |
| Bocz ten dzen swyøti bogu, a nye bødzcye smøtny, bocz pan wzwyelby (clarificabit) was |
| Tak my bødz pan myloscyw, isze nye wzwyodø røki mey na mazanego boszego (ne extendam manum in christum domini) |
| Ysze pan Stanislaw... szastawyl schubą, thobolą, ... deką srzebrem oprawonø 1432 |
| Wsliszal pan glos modlytwy moyey, ... a we dnoch moych wzywacz bødø (invocabo) |
| Veyrzal (sc. pan) oddalyacz szromothą (opprobrium Luc 1, 25) moyą myedzy lyvdzmy |
| Powonyaw (odoratusque est, 1471 MPKJ V 8: powonyal) pan bog wonyey chøtney y rzekl gest k nyemu |
| Czsso my pan Woczech zayąl trzysta owecz y czworo owecz, ty byli wssytko me 1424 |
| Kedy pan wszy... wyesznyanką vsylsthwem sgwalczy..., wyesznycze... vyszcza volną mocz mayą myecz any osylcza... gych wsczągnącz smyey (nec oppressor... ipsos detinere audeat) |
| Yako pan Micolay... vybyl gwaltem dwoye cony, thy kthore wszczøgnal na prawo 1437 |
| Kedi pan kaliski poslal Cottka (pro Potrka?) do Micolya..., abi prziszedl cu prawu y wyprawil sø, a on ne chczal y poscodzil ('poskoczył') ot prawa a wtem on zabit 1400 |
| Dacz pan nyeprziyaczele twe, ges to powstayø (consurgunt) przeciw tobye, zecz padnø |
| Raczczye vyedzyecz, yze then dobry czlovyek, pan Mykolay Sthary, nycz nye krzyw, kthorego Byenya powczyąga XV ex. |
| Jaco pan Jactor ne powsczangnøl zitha na polu Potrowi... ani go dal na yn[a]ø dzedziną wescz 1408 |
| Udzelal gest Moyszesz oltarz y nazwal gymyø gego: pan powiszszenye me (exaltatio mea) |
| Czso yest cupil pan Jandrzey trzeczyø czøscz Conarskego pyenyandzmy, conyem, panczerzem, tho yest cupil prawim targem, a nye dla nygednego powyszenya 1417 |
| Eze Swanthoslaw Zelazni pozwal o Dambrowu... y o lanky witnye, a thy yest pan Micolay pirwey pozbil 1424 |
| Jako thy penandze, czszo gich pan Jarotha dobil na swey wuyney, thy wyszly sz yego ymena 1418 |
| Yako pan Pyotr... nigdy nye bil opyekaldnykem panyey Margarzathi... any gyey wyodl (leg. wwiodł) we dwadzeszczya grziwen y w sescz dlugu 1428 |
| Jakosmi przi tem byly, gdy pan Landsky slal swego soltissa do Filippa, abi bil milosczyw yego kmeczem a ne wwodzyl sø sz nimi w prawo 1411 |
| Uczyn, czsokoly gest przykazal pan, to gest... kolky stanowe (paxillos tabernaculi) |
| Gdi... barthnyk... sbyezi..., tegdi pan... przylanczyw sobye starosthą myodovego (associato sibi capitaneo mellicidum), acz gy ma, ... tego tho sbyega... bandzye czyandzal |
| Jaco czsso na myą pany zalowala, abych sszeczy myal, czsso by kv nye przysluchaly, to my trzy sszeczy pany starosczyna Vradska pozyczyly a pan Cunrad dw (leg. dwu) 1423 |
| Tedi pan, ot ktorego vischetl kmyecz, gy pozwacz a na nyem pozi<s>kaacz bandzye mocz sandownye (conqueretur de ipso iudicialiter) |
| Alye pan przedchodzyl ge (sc. syny izrahelskie)..., abi wodzcza bil drogy (dux... itineris) w noczy y we dnye |
| Jakom byl na tey rzeczy, czo myø pan Sandziwoy y kxandz canczlers s obu stronw wybraly obyrmanem o mlyn 1412 |
| Tedi pan Hinczka otpouedzal ot szebe hy od dzeczi, isze to gest stara rzecz, nerad bich o to otpouedzal 1395 |
| Uczynyl bil pan bog ray rozkoszy..., a *rzeka wichadzayøczø z myasta roskoszy (fluvius egrediebatur de loco voluptatis) ku wilewanyu rayskyemu |
| Ta to sø prawa, gesze to przikazal pan Moyzeszowi myedzi... otczem a dzewkø, ges to w dzewczem stawu (in puellari... aetate) gescze iest |
| Zyw gest pan a zywa gest dusza twa, isze gednim telko støpyenym... ia ode smyercy rozdzelyon-em (uno tantum... gradu ego morsque dividimur) |
| Nye dowyerzal, bi pan Ihs mogl vszdrowycz szina gego nye stąpvyącz oblycznye do nyego eum in absencia posse sanare XV ex. |
| Bødz pan bog twoy poszegnani (sit dominus... benedictus) |
| Chczaly (leg. chciał-li) tesz by ktory pan... szvwym poddanczom przyszwoly<ć> waszego prawa poszyczacz (pro poszywacz), thym mozecze waszego prawą myesczkyego nadzelycz |
| Y wiwyodl pan bog s prochu wszelkye drzewo krasne a chczøcz wydzecz owoce gego *chotne ku poszywanyu (ad vescendum suave) |
| Ze... pan Ian, xandz mazowesski..., takye czlonky i wstawyenya na roczech vyelikich... vichwalil i vkonczil, i srzandzil |
| Yako pan Janusch... nye *wiloczil dobitka panyey Katharzyni ze trzody 1428 |
| O temczy ta to gest ewangelia swyąta, yąsz przeto na dzyen wschech swyątich polozona, eze kaszdi ss nych tako bidlil, yako tuta wilozil pan Ihus Xpus y nauczil XV med. |
| Yaco pan... Prussimsky wlek tone na yeszerze Popowske Tone mocza a gwaltem 1417 |
| Kedy pan Poznansky zastawyal Strycowo... panu Januszewy..., tedy ne wymawal, aby ktory kmecz myal wolą, ale ge sastawil ze wsytkim prawem 1421 |
| Czso pan bog nasz wycyøscza (victor) odzerszal, dostanye syø k naszemu gymyenyv |
| Uczyn, czsokoly gest przykazal pan..., skrzynyø..., stool (mensam)... s offyernymy chlebi |
| W tich narodzech nye odpoczinyesz..., bocz da pan tv syercze strasywe (cor pavidum) |
| Jako my pan sandza ranczyl za swø jøtrew y za swego bratha, ysze myø mely wyczlicz oth kaszdego czloweka za trzy latha o tø kupyø 1412 |
| Przes przekazi straczenya (non obstante amissone) thego tho gymyenya pan... kmyeczya... bandzye schukal |
| Prziwyedze pan na czø glod..., doyød czebye nye setrze y straczi richlo prze twe wimislenye nagorsze (propter adinventiones tuas pessimas) |
| Pobyge pan bog dom israhelski, iako syø rusza trescz (arundo) w wodze |
| Yze pan Pelka wydzersal dawnoscz o Medzigorzicze do Ianowa poswu 1421 |
| Ysze pan Jaroslaw... yal na dzedzyna pana Splawskego... przesz dzesząncz granicz gwaltem j yąl mu Jacuba soltysa y wydzerszal na nem pąncznascze grzywen 1420 |
| Gest mnogy vbogy pan, czszo bødze kszøszøtom znan y za dobrego wezwan |
| Tedi wezwaw Achis Dauida rzecze k nyemu: Szyw gest pan, iszesz ti prawi a dobri przede mnø, a wigechanye twe a wgechanye (Biblia taborska: wygitie twe y wgitie) se mnø gest na twyrdze (exitus tuus et introitus tuus mecum est in castris) |
| Yz ten dzen pan choranzy sz domu ne wyeszdzil 1416 |
| Jakosmy przi tem bili, ysze pan bidgoscsky bil czal dzen *wo Nakle w pyątek po swyątem Gydziem a nigdzye tego dnya nye wygyeszdzal (var. Kal nr 701: wygyeszdzil) 1427 |
| Pan strzezy weszcza twego y wyszcza (exitum) twego ot nyne asz na weky |
| Przeto ivsz dal pan duch lsziwi (ecce dedit dominus spiritum mendacii) w vsta wszech twich prorokow, gysz tu sø |
| Jaco pan Sdunowsky lysta nye ma... any gego wkaszowal przeth paniczem 1427 |
| Rany gy (sc. Jorama) pan trzewnø bolescyø (alvi languore) |
| Yze pan Swanthoslaw Kaliski zastawil szecz krziwen platu w Mechorzewe we trzidzesczi krziwnach 1400 |
| Yakom ia dal Micolayewy drewno w tem, gdzem vcupil v pana Woytka, gdze mi pan Woytek przedal y *oczczosal 1424 |
| W tich narodzech nye odpoczinyesz..., bocz da pan tv (ibi) syercze strasywe |
| Kthore (sc. piątki) ssam pan Christus raczil suszicz, thudzies thes y apostolom... przikazal poszczicz ca 1500 |
| Jaco Hynczka ne gonil Niczka pot zacladem dwustu krziwen, jaco pan starost<a> vloszil 1406 |
| Pan S<łoński> [y] odbil gest o to oczcza waschego y na tho ma wascha sandowa twardoscz 1418 |
| Jaco pan Pyotr posslal dzewandz paniczow... na dzedziznø paney Margorzathi y szayøli geg... scotha y owecz... y gnali na Medzirzecz na czwirdzø crolewskø 1413 |
| Yako my pan Brzesczsky ne dal my schowacz panczerza anym go dal schowacz synowy swemw w swa thwerdza 1423 |
| Jaco pan Santhoczsky vmawal z Oczeslawem, isz *sczo by poprziszongl Oczeslaw, to by mu ten kmecz *mayl zaplaczicz 1402 |
| Napelnyl go (sc. pan Beseleela) ducha boszego, mødroszczy, rosuma y umyenya, y wszego nauczyenya (scientia et omni doctrina) |
| Anna szwyatha pan bog barzo vmylowal |
| Kyelekrocz zalovacz bandzye (sc. pan) przeczyw yemu, thilecrocz (quotiescumque... conqueretur, toties) w wynye pyanczdzesyand ostanye |
| Yako yest pan Hinczka wyplacil sza Barthosa y sza Yanusa ten list 1407 |
| Yako czso pan Milay wrøczil Budzilowskego do pana Woyczecha, s tego gy wyprawyal czynyøcz zaplatø 1426 |
| Eze pan Wronsky vczinil Suchemv Wilkoui sszwadeczswo y on *gø przigøl 1401 |
| Wirzvcz Ionatø z gego domu a wipraw pan Dawyda z røkv nyeprzyiacyelsku (requirat dominus de manu inimicorum David) |
| Iacosmi bili przi tem, kedi pan Kaliski poslal Cottka (pro Potrka) do Micolaya..., abi prziszedl cu prawu y wyprawil sø, a on ne chczal 1400 |
| Pan bog wasz dal wam zemyø tø to k dzedzicztwv, wyprawcze syø przed swø braczø (expediti praecedite fratres), gidzicze przed synmi israelskimi |
| Rani czø pan wrzodem egipskim na stronye twego czala, ktorøsz layna vipusczasz (per quam stercora egeruntur, MamLub 52: wypusczayą szą, war. kal.: wypusczany *schią) |
| Wipuszczyl (sc. pan bog, emisit) gego (sc. Adama) s raya roskoszy, abi dzalal zemyø |
| Wirwøc (eruens) wizwoly nas pan bog |
| Jaco pan Barthos... tych ludzy, czo yego stryka zabily, ne pozadal v kloda wzadzenya 1427 |
| Pan strzeszy (Puł: strzesz) weszcza twego (dominus custodiat introitum tuum) |
| Jse pan Materna nye strzelal puska na dom panye Jadwigy |
| Pan Marassyek vkazal szye s[y]amowthor na dw (leg. dwu) konv str<z>elczych w[y]e sbroy 1495 |
| Yse pan Materna nye strzelal puską na dom panye Jadwigy a tim strzelenym nye wystrzelil dw (leg. dwu) dzurv s kozucha 1421 |
| Aczbi kto odworzyl studnyø (cisternam)... a nye przykrylbi gey, a wpadlbi w nyø wol..., pan studnyey (cisternae) wroczy zaplatø dobitczyøø |
| Yaco ty szescz kmeczew, czsso ma pan Gil na nye przysandny list w Goline, szedza na szesczy sledzech, ktore slady są s syrowa korzenya ot czterdzesczy lath wysadzony 1423 |
| Yako dzewyøcz grzywen, o ktore na myø pan Przedpelk szalowal, summowany na Potharszyczø y zaplaczony 1427 |
| Tedi yest pan starosta *vøslisaw thi rzeczy y dal yest do crola w trzeczi *czen po croleve *wøgechanu 1402 |
| Vczini czø pan bog twoy visszego nad wszistki lvdzi (excelsiorem cunctis gentibus) |
| Bo wysoky pan a smerna ogląda, a wysoka (alta) od daleka znage |
| Pan bog wasz, on gest bog na nyebye viszoko (in caelo sursum), a na zemi nisko |
| Blogoslawony pan bog moy, ... myloserdze moge y vbyeszenye (refugium, Puł: vtoka) moge, przygemcza moy y zbawyczel moy |
| Przetho ya (sc. św. Annę) pan bog w plodzye yey podwyszyl a nad gynsze vblogoslawyl |
| A tego istego sbyeszcze pan myastha albo wsy... any sam przes syąn, any przes gynszego... czlowyeka schalenye odeymacz albo bronycz bandzye smyal (non praesumat... defendere vel tueri temerarie) |
| Ysze pan choransze nye wszal dwstu grzywen wyana po szweyy szenye any szat 1434 |
| O wystawyenyv (de expurgatione, Dział 44: o oczysczenyv) slvgy przeczyw panv. Kedy pan przeczywko... slvdze... ma czszo rzeczy, tedy then... slvga... ma szą szesczą swyathky oczysczycz |
| Jse pan Materna nye strzelal puska na dom panye Jadwigy a tim strzelenym ne wystrzelil ge dw (leg. dwu) dzur[z]v s koszucha 1421 |
| Jaco ząd (leg. sąd) kazal wsczagnącz Janą, woyta, na grodze, tedy pan Chwalantha wzal ną nyem y wischoczowal pyacz grziwen 1428 |
| Vczini czø pan bog twoy obfitego... y we wszem sbozv *sczodrogø (abundare te faciet... in rerum omnium largitate, Biblia Taborska: wšeho sbožie w štedrosti) |
| Jaco pan Jacub... dzersal thą ląnką mymo trzy latha s pokoyem y myesczenyna Marczyna gwalthem nye wytrąnczyl z dzerszanya 1425 |
| Yako tha kobila, o ktorø szalowal pan Milay na pana Mycolaya, tha... iest pana Mycolayewa, s yego stada y yego prawe vchowanye 1428 |
| Vznan będzye pan sądy czynyączy, w uczynku yego vchwaczon iest grzesznyk (in operibus manuum suarum comprehensus est peccator, Fl: polapon iest) |
| Wpuszczyl przeto pan bog vczyøszone semye (pro vczyøszenye senne, soporem, Stary Testament Cardy: otrapenie senne, MamLub 6: sen, drzemanye) w Adama |
| Bo pan bog wasz... viswoli wasz ze scodi (de periculo) |
| Gdisz szedl gest (sc. pan) nad domi synow izrahelskich w Egipczye, byyø Egipskye a domi nasze wiwoluyøcz (pro wiwolnyøcz, domos nostras liberans, Biblia taborska: zproštuge) |
| Ysze pan Mikolay szkodzen sztha grzivyen oth pana Jana... dla rankoyemszthwa 1437 |
| Ia, pan bog twoy, vczø cyø vszitecznich rzeczy (docens te utilia) |
| Ostanye (sc. wszelki) w stanyech sedm dny, abi syø vcili posledni waszy (ut discant posteri vestri), zecem kaza w stanyech przebiwacz synom israleskim, gdiczem ge viwyodl z zemye egypskey, ia pan bog wasz |
| Gestly czso pan abo slachta (miles aut quivis, Sul 70: slachczicz abo ktho gyny) komv wynyen, ma zaplaczycz z wlosnego |
| Pan Yankowsky vkazal trzy konye,... yeden ynochodą slapye 1495 |
| Wysznawam tho, isze pan Borek vkasal mi na slachczyczu... raną 1429 |
| Rzekl gest pan k nyemu (sc. Kajinowi): Czsosz vczynyl (quid fecisti)? |
| Y poslal nan pan bog lotri kaldeyske a lotri asyrske... Y vczinyono to przes slowo bosze (factum est... hoc per verbum domini) przecyw Iudowy |
| Alye Moyszesz wstøpyl na gorø ku panu, i wiswal gest gego pan (vocavit eum dominus) z gory a rzkøcz |
| Dal pan Israhelowy zbawycyelya a wizwolyon z røki syrskego krolya (liberatus est a manu regis Syriae) |
| Gidzi do myasta, ktores iest viszvolil (quem elegerit) pan bog twoy |
| Poslal pan myedzi ge lwi, gysz ge vdawyaly (interficiebant) |
| Aby wszedl w slvb pana boga y w prawye zaprziszøzonim, ges to dzysz pan bog twoy vderzi s tobø (quod, sc. foedus, ... percutit tecum) |
| Udzalal pan bog s tey koszczy, gez to s Adamowa boku wiyøl, szonø (aedificavit... costam... in mulierem) |
| O kthore sbycze zalowal pan Pawel... Maczeya..., tho udzelal za yego poczathkyem XV med. |
| Ysze pan Ligascz nye wyszegl copczew a drugich nye rosypal 1422 |
| Ysze gesm pan bog wasz, ktoryszem wywyodl was z yøcztwa egipskyego a wwyodl gesm wz szemyø (quod... induxerim in terram), na nyøszesm wzwyodl røkøø swøø |
| Ia pan, ktoryszem szø wyawyl Abrahamowy (qui apparui Abraham), Izaakowy a Iacobowy w bodze wszechmogøczem, a gymyø me Adonay nye ukazał gesm gym |
| Wzbudza-ly cyø pan przecywo mnye (si dominus incitat te adversum me), ukoy syø w wolney obyecye |
| Eze czo pan Wylk bral Jacuba, to gy bral, eze mu... dwu chizu ne pobil, isz bil na nim wgednal y poszedl precz ot nego 1410 |
| Przerzeczoni pan i i xanząn... vsraląn radąn slyachti swey myaw, ... taky czlonek mylosczywye vstawyl |
| Ale pan, czso syø gemv dobrego vzrzi (quod in conspectu suo bonum est), to vcziny |
| Tenze pan Wyssyel vkazal cztherzy konye 1495 |
| Wydzely... røkø wyelykøø, ktorø ukazal przeczyw gym pan (quam exercuerat dominus contra eos) |
| Item pan Cczessyelsky vkazal ssye na ssyesczy konech 1495 |
| Wzbudzi (suscitabit) czø pan za swyati lvd sobye, iakosz gest przisyøgl tobye |
| Proroka s rodv twego a s braczey twey yako mnye wzbvdzi tobye pan bog twoy (suscitabit tibi dominus deus tuus) |
| Iako po osaszonym (pro osadzonym) y po wsdanym <roku> pan Szarnowsky mne wøszl (pro wszøl) X cop rszy 1400 |
| Chwalcze pana pan<o>w..., gen vczynyl swecze (luminaria, Puł: poszwyaty) welyke |
| Jako pan Vanczenecz... vmarl, ten czso szyą slomyl 1416 |
| Rani czø pan... crostami y swirzb[y]em (scabie) |
| Jako pan *Paszel ne ranczil... za pana Mosczicza... za swerzepky 1415 |
| Yako pan Pyotr... nigdy nye bil opyekadlnykem panyey Margarzathi, swe swyesczi 1428 |
| Ia pan, ienze swyøczø ge (qui sanctifico eum, sc. sacerdotem) |
| Bo cząstokrocz, gen nye ma scruschenya do spowyedzi..., dawa mu scruschenye mili pan bog moczą swątosczi tey XV med. |
| Czso pan Potrasch na mye zalowal, bich yego kmeczv VIII scotos schindem wzanl, tych yesm ya ne wssanl 1402 |
| Pan Ihus Xpus... k temu przissedl, abi mi takye, chczemli tamo teze przicz, tey to nauky syą dzyerszeli XV med. |
| Eze pan Tworek grziwnø, cso za Ondrzeya røczil za con, vczinil tho prosno 1402 |
| Iaco pirwey pan syraczsky pozwan o tø dzedzynø, niszli yø dzirszal pancznaczcze lath w zastawe 1393 |
| Wisedw Moyzesz... na gorø Nebo... y kazø (pro vkazal) gemv pan... wszitkø zemyø Ivdowø az do morza poslednego kv polvdnyowey stronye a do syrokosczi pola Iericho, myasta palmovego (civitatis palmarum) |
| Pan Andreas castellanus Danensis 1293 |
| pan podkomorze |
| Yaco gdy pan Jan Czepurski wyprawil Splawskego s gysczyny, tedi go ne gabal prawem, asz trsy latha mynøly 1411 |
| Ktho tho wsdruschy, dyabel bandzye pan gego duschi XV p. post. |
| Y movil jest pan kv Moyzeszovi, rzekøøcz: Pokolena Levi nye licz any *dacz svmi gich s sinmi israelskimi (neque pones summam eorum cum filiis Israel) |
| Pan Yemyelnyczky... vkazal ssye na oszmy konyech... w kopynyczey sbroy w zvpyelnyey 1495 |
| Yaco pan Wyssak nicz wysse (Kal nr 757, Kościan nr 596. 1245: wysszey) nye dzersi w Koczvgach, yedno to, czsso lyst pomawya 1424 |
| Jaco pan Jan kaszal Janowy popascz stage viky et stage janczmena 1419 |
| Iaco czso pan Voczech... ranczil... za posak panu Vanczenczewi, to mu wsitko zaplaczono, a wanczey mu tego wisey ne winowath 1413 |
| Jsze trzy lathą temu minąly tey daty, yaco pan Parzis obraczyl panu... Potrowy sza yedennacze grossy sza pana Suczka 1422 |
| Iako pan Jandrzich kasal Steszcowi precz presz gego dopuszczana 1404 |
| Jako pany Margorzatha vziwala swego dobicza, nisz trszy lata viszly, ale gey pan starosta wrzeszena ne doszpomogl, asz walki zaszly 1413 |
| Jaco pan Pyotr posslal *dzewandz paniczow... na dzedziznø paney Margorzathi y szayøli geg, y pobraly moczø y gwaltem scotha y owecz 1413 |
| Jaco pan Jacub Kothoweczsky dzersal thą ląnką mymo trzy latha s pokoyem a myesczenyna Marczyna gwalthem nye wytrąnczyl s dzerszanya 1425 |
| Yse pan Micolay, nekdy szadza poznansky,... wszal equitacia krolewska na dzeszacz grziven, a na to szaplaczil trzi grzivni 1420 |
| Jaco pan Micolay recipiens nocue sdaw my rok y ne szadl, ot yego neszedzenya straczilem ymena yaco X marce 1424 |
| Tedi Senuiczowe pokaszali swe wini wipiszane nemeczszky. Tedi *rzegk pan Hinczka: Dacze (‘dajcie’) mne ti wini wipiszafszy, iszbich na to odmowø dal. Tedi mu ti vini dani przepiszane hy zapeczentani gednaczkemi peczentami. Ot tego v<z>øli szobe rok gini do Vtroszina *neschodno gich listom... Tedi rzekl Paaszek a Wenczslaf: Dami gim rok do Koz[e]mina, yako gosczine listi movø 1395 |
| Rossy (leg. rozży) pan<n>o swyeczyczku, przysuczywa dratwiczku, yako pyrwe bylo XV p. pr. |
| Yakosmy thego dzelczø bili, gdzesz szye panye Katharzyne czøscz z pana Labyskego stroni dzalem dostala..., a thø czøscz pany Katharzyna rosgranyczacz ma, a nye pan Jacusz Rinarzewsky 1430 |
| Vlichwy dwogyako (war. lub.: w lychwa dawą, GlWroc 57r: lichwy Pan<u> Bog<u>) feneratur (faeneratur Domino, qui miseretur pauperis Prov 19, 17) 1471 |
| Zyw gest Pan Bog twoy, ysze nye mam chleba, geno zgarstkø møki we ssødze |
| Pan z bakiem a z gwałtowym giełkiem przydąc do sądu (dominus cum clamore et violento strepitu ad iudicium veniens), winą pięćnadzieścia ma być skaran |
| Testes contra Annam coniugem Joha<nnis>... Thako nam pomoszy bog..., ysz ta *panya Hanka nye opchodzyla sza *nyszødna slø s rzeczø, my vyemy y k szwey dvszy byerzemy, ysze yest dobrego occza y dobrey macz<e>rze. Pro quo citaverat Anna... nobilem Jacobum... hoc est de vituperatione, quod esset basterka, in isto se non emundavit et in illo villipendio mansit et nos ei dederamus per bonas et nobiles feminas, quod deberet per eas emundari et illa nec eas constituit, nec sola fuit 1450 |
| Pan Bog |
| Pan Bog miły |
| chorążny pan |
| Ktory pan dziesięcinę chce kupić, przed Śwętym Jakubem jej targować ima. Nie będzieli, to przez wszej przekazy przedaj ją wolnie ten, czyja jest (dominus decimae decimam vendet libere), komu może |
| Jako mi loni Stasszek szaplaczil ot pan<c>i grziwen grzifna, a latosze niczsz 1396 |
| [W Suplemencie cz. I (IJP PAN, Kraków 2014) opracowano ten wyraz pod hasłem wujkowizna. W związku z tym wyraz bojkowizna nie będzie podlegał klasyfikacji w SPJS.] |
| 'pan, dominus': a. o Bogu, de Deo: |
| Ten dlug..., o ktorisz Marczin (sc. aurifaber) s Posznanya byl poszwal paną Mycolaya... temu szą trzi lata mynaly, a potem v nyego pąn Mycolay nycz nye robyl po trzech leczech 1428 |
| Pamøtay, *panv, syny Edom..., gysz to mowa: Zgynaczycze, zgynaczycze asz do zaloszena w ney (sc. Jeruzalem, exinanite, exinanite usque ad fundamentum in ea) |
| pan chorągiewny |
| chorążny pan |
| czelny pan |
| wielki, wielmożny pan |
| Pan anjelski: |
| Pan nasz: |
| Pan nieba, niebieski: |
| Pan i Bog: |
| Pan Bog: |
| Pan Jezukryst: |
| Pan Nasz (Jezukryst): |
| 'syn osoby nazywanej panem, młody szlachcic, też szlachcic w ogóle, iuvenis nobilis, filius eius, qui dominus pan appellabatur, etiam generaliter vir nobilis' |
| Jako mi loni Stasszek szaplaczil ot pan<ci> grziwen grzifna a latosze niczsz 1396 |
| 'członek znakomitego rodu, pan, qui nobili genere natus est, dominus': |
| 'mający związek z osobą, którą nazywano panem, ad virum, qui pan, i. e. dominus, vocabatur, pertinens': a. 'będący własnością pana, należący do pana, qui domini est, ad dominum pertinens': |
| 'dokonany przez pana, wywodzący się od pana, którego pan był źródłem, przyczyną, sprawcą, qui a domino factus est, cuius auctor dominus est': |
| Bandzely paan wszy they... pozwaan myaan bicz, opusczywszi yego wyeszny lyvd w pokoyv (obmissis eiusdem villae villanis in pace, Dział 14: kmyecza nygednego nye rvszayącz)..., w wrotha dworv pana they wszi swą lyaską tykayącz..., maa gy pozwacz |
| dom panow: |
| Jako mi loni Stasszek szaplaczil ot pan<ci> grziwen grzifna a latosze niczsz 1396 |
| Gdy pan wsi żonę kmieciowę zgwałci, gwałtem onieczyści alibo dziewce usilstwo uczyni |
| *Pamøtay, panv (pro pane), syny Edom w dzen Yeruzalem, gysz to *mowa: Zgynaczycze, zgynaczycze (Puł: skaszczye) asz do zaloszena w ney (exinanite, exinanite usque ad fundamentm in ea) |
| Iaco Micolagew czescz vposiwal paną Nakelszkego o yatka y wsidko sposze (pro wsitko sbosze) 1403 |
| 'pan młody, nowożeniec a. narzeczony, sponsus': |
| ociec niebieski, krol niebieski, bog niebieski, pan niebieski, niebieski gospodzin: |
| Święta Anna, ktorą Pan niebieski sobie od wieku wybrał |
| O pirzwe niestanie służebnik se dwiema parobkoma sędziego do wsi przystąpiw, jako już przełożono jest (sicut alias praemissum est), gdy pan wsi tylko winien jest, we dwu wołu tylko pociądzan ma być |
| pan dziedziczny |
| Ktorą Pan niebieski sobie od wieku wybrał, iże z niej ciału swemu przybytek mieć chciał |
| 'nowożeniec, pan młody, małżonek w dniu ślubu, novus maritus': |
| [W Bibliotece zabytków polskiego piśmiennictwa średniowiecznego IJP PAN wyraz hasłowy odczytany jako oblekczon.] |
| 'narzeczony, pan młody, też mąż, małżonek, sponsus, item maritus, coniunx': |
| Gdy pan wsi żonę kmieciowę zgwałci |
| Ho winę kmiotowską pan jich nie gaban bądź (pro culpa cmethonis ipsum dominum inquietare non praesumat) |
| Pan z bakiem a z gwałtowym giełkiem przydąc do sądu (dominus cum clamore et violento strepitu ad iudicium veniens), winą pięćnadzieścia ma być skaran |
| [Pan anjelski] |
| 'pan, władca, dominus, dominator': |
| 'termin sądowy, na którym obecny był pan wsi, dies iudicii exercendi, cui dominus vici intererat': |
| 'możny pan feudalny, comes, dominus': |
| Gdy pan wsi żonę kmieciowę zgwałci, gwałtem onieczyści..., wszystcy wstać mogą |
| Pomni, pane, slug... twych..., ktorzysz tobye obyatuya tø obyatø... pamyøcz czczącz... napirzwey falebney (Msza VI: *chwalebnye, VII: chwalebhney) albo slawøtney panni dzewicze Mariey (Msza IV: chwalebney... dzewiczy, porodzyczelcze bozey, memoriam venerantes in primis gloriosae semper virginis Mariae) 1424 |
| Pan z bakiem a z gwałtowym giełkiem przydąc do sądu (dominus cum clamore et violento strepitu ad iudicium veniens), winą pięćnadzieścia ma być skaran |
| Yaco ta droga, o ktorąs Gantkowsky na paną Splawskego zalowal, tą wytrzymal trzydzesczy lath 1422 |
| w wolnym przekładzie aramejskiego maranatha 'przyjdź, panie nasz' lub 'pan nasz przybywa': |
| 'pan, dygnitarz biorący udział w wiecu, dominus, qui summo nobilium conventu assidet': |
| 'narzeczony, pan młody, może też mąż, sponsus, fortasse etiam maritus': |
| wiekuisty pan |
| Bandzely paan wszy they o kthore dowynyenye yego pozwaan myaan bicz, opusczywszi yego *wyeszmi lyvd w pokoyv (obmissis eiusdem villae villanis in pace)..., w wrotha dworv pana they wszi swą lyaską tykayącz (sc. woźny)... maa gy pozwacz |
| Pamyathay thesz, pane, ... <onych, kthorzy nasz> przeszly są sznamyenyem vyary y szpanym ve sznye (Msza III. VI. VIII. XIV: odpoczywaya we szne, IV: szpyø ve snye, IX: othpoczinaya ve spanyv, XII: szpø w[y]e szpanv) pokoya (qui... dormiunt in somno pacis) 1413–4 |
| Yaco Maczek wszal othpusczene ot pana Przibyslawa y ot paną Virzbąthy... a po wszaczu otpusczeną yali gy... y klodowaly 1420 |
| Niżby wszystcy (omnes), to jest pan i kmiecie, byli krzywi |
| Przesz tegosz (Msza VIII: thego) pan[y]a n[y]aschego Yeszu Crista per eundem dominum nostrum Ihm Xpm ca 1431 |
| Teżeż (item. Dział 4: i też) ktory pan dziesięcinę chce kupić, przed Świętym Jakubem jej targować ima |
| 'opanować kogoś, zawładnąć kimś, occupare, arripere': |
| Ysze kzacz Mirosek ne przekopąl any wody spusczyl sz gyesszora paną Gardzynynego, yedno yako starą (leg. z stara) dawno bylą 1424 |
| Yako Benak z Olbrachtem nye wymyotal gwaltem panye Yagnyesky z domu 1417 |
| Yako Stanislaw Gowarzewsky wraczyl Stanislawa Slapa przeczyw Janowy Comornyczkemu, yze yego zona... mala swoy list stary vanny *slømycz a nowym yey listem mąl swadacz przet pan[n]em starosta 1425 |
| Jest przeto wiara prawa, abysmy wierzyli i wyznawali (ut credamus et confiteamur Ath 28, Fl i Puł: bychom... znali), iże Pan nasz Iesus Krystus, Boży Syn, Bog i człowiek jest |
| pan światłości |
| 'pan hojny, szczodry, dominus largus, liberalis': |
| książę urodzony, urodzony rycerz, pan: |