| tedy, tegdy |
| A gdyby (quod si) na naszem dworze... kto brony dobądze..., tedy na naszey lascze ma bycz, a gdyby vranyl (si vero vulneraverit), tedy... ma bycz skaran... Aczkolyby (si vero, Sul 64: alye gdi) na naszem dworze... czso vkradl, tedy vcho ma bycz vrsnyono |
| Stanyely szye komv czo szlego nyesprawnye..., wolą-ly ten na gwalth..., tedy to zawolanye gesth myasto zaloby, tedy... nye moze ten (pro tey, sc. żałoby) zamylczecz (supersedere et tacere)..., ale nye wolal<i> na gwalth..., tedy on moze szwey szkody zamylczecz (subticere) |
| Tedi rzekl yest pan sandcza ('sędzia'), esze Giszicze sø *duchowno a o tho mam zachotczicz, czo mi o to *zaycze? Tedi yest gy postavil *kszicza ('księdza') canownica sandczinskego. Tedy yest *wøstipi ('wystąpił', sc. kanownik) y szasedl ye. Tedi yest go pan starosta spital: W ktore ye slowo zachaczisz ('zachodzisz')? Chczesli thu prawo czirpecz? 1402 |
| więc tedy: |
| jako(ż)... tedy: |
| li... tedy... a tedy: |
| a tedy: |
| Aczby nyektory kmyecz... zbosze czygekole na polyv noczną rzeczą bral abo kradl (de nocte... receperint), tedy aczby gego ten zabyl, czyge bądze zbosze, tedy za to nyczs nye pokvpy |
| Gdykoly kto zaymye (sc. bydlę) na swem zboszv, tedy slusznye pod swiądeczstwem mosze ge chowacz przez nocz. Paknyaliby rano (in crastino, Sul 39: za yvthra) nye bylo wyprawyono, tedy ma ge dacz kv dworu |
| Tedi rzekl yest pan sandcza, esze Giszicze sø *duchowno, a o tho mam zachotczicz, czo mi o to *zaycze. Tedi yest *gy postavil *kszicza canownica sandczinskego. Tedy yest *wøstipi y szasedl ye 1402 |
| tedy i: |
| Layely ktho ortel, a dokona szye, szlowye, ysz poszle po wysze prawo, a nye ostogy szye yego ortel, tedy ma pokupycz kaszdemu przyszyasznykowy XXX szelagow, ... a <nie> dokonaly szye, szlowye poda ('podda') pyrwey, ysz ne trzeba szlacz do wyszego prawa, tedy pokupy wszyszthkym *przyszyasznokom XXX szelagow |
| Acz sobie wymowy (sc. powód) ktorą przyczyną przy zastawie malego abo wielikyego gymyenya, tedy ma-ly zastawą w myesczech (pro mnyeyszych) w pienyądzoch, tedy gemv sądzą przysądzy pyenyadzi dopelnycz (si pro minori pecunia res obligatas alienaverit, debitor per iudicem decernatur creditae pecuniae summam adimplere) |
| Tedy podadzą vasz vyelykye (leg. w wielikie) vdraczenye... a tes tedy vyelye szye ych pogorschy (leg. pogorszy i) bądą szye myedzy ssobą sdradzacz (et tunc scandalizabuntur multi et invicem tradent Mat 24, 10) |
| O pozwanyv nyerzadnem... Aczby naszy dworzanye... pozwany... nyenawysczyą abo chitrosczą, tedy nye mayą odpowiedacz. Alysz gdybi bili pozwany dowodnye podlug vrządv przed nas abo naszego sadzą, tedy mayą odpowiadacz (citati legitime propositis sibi actionibus coram nobis vel iudicibus nostris respondebunt) |
| Gestly byl szwogey pirwey zony rzeczy szchowal (sc. mąż) oszobnye y odlozyl dzyeczom..., tedy ony rzeczy mayą gye dacz gego dzyeczom, czo gye myal s pyrwa zona, albo gestly wmyeszal *naglad albo natargowal (OrtMac 53: thargowal), to gesth gych (pro ysz) sz nymy obchodzyl szye, tedy po gego smyerczy maya szostacz... poszlednye zony<e> |
| Tedy ona ma dzerzecz to gymyenye... tako, gyegdy (OrtMac 82: kyedy) dzyeczy gey chczą myecz tho gymyenye, tedy mayą gey pyrwey odlozycz stho grzywyen |
| Takos szye stalo, yze Iozeph vmarl... Tako dzyevycza Marya s tego vyelyky smątek myala y vbrawschy szye ve dvoye odzyenye, yako tedy byl obyczay, bo dokąd byl Iozeph zyv, chodzyla, yako tedy byl zakon malzenkam chodzycz |
| Aczlyby zastawa nye stala za thy pyenyądze, w ktorych by byla zastawyona, a powod... nye vczynyl szadney wymowy, ... tedy ma ymyecz dosycz na tey zastawie, ale acz sobie wymowy ktorą przyczyną (sed si condicionem creditor apposuerit, Sul 32: alye gdi pozyczcza wymową przilozy)..., tedy gemv sądzą przysądzy pyenyadzi dopelnycz |
| gdyż..., tegdy, tedy, teda, tedy więc (potem), natychmiast, potem, dopiro: |
| partykuła: tedy gdyż 'wtedy dopiero, wtedy właśnie, tunc, tum potissimum, cum': |
| Ktoricole... zaklad weszmye..., tho gest konye abo gynsze bydlo..., nye mayą... dzelicz myedzy sobą, ale gestly zymye (si autem hiemali, Sul 22: paknyaly zymye), tedy za tydzen, a gestly lecze (si fuerit in aestivo tempore, Sul 22: bandzely lethnego czassv), tedy za dwie nyedzeli mayą bycz chowany |
| Chczemy, aby... czlowiek o... gwalth... bylby pozwan, tedy nany dobrym swiadeczstwem ma bycz dokonan. Paknyali to nye bądze, tedy wlosną rąką przysyągwszy sam odbądze (se valeat expurgare, Sul 33: ma sze mocz oczysczicz) |
| Da-ly dwa tysszanczą grzywyen, tedy moze wynycz s tego yanczstwa, a nye da-ly, tedy nycz gynego, gedno mussy mv szyyą kostovacz (OrtMac 141: yedno mu szya kostuye) |
| Ize Czema... kmecza vcządzal tedy, kyedy mv drzewo... bral..., a on mv tedy wosz... wsząl y szamego tamo yąl 1420 |
| Tedy rzekl Yan rzecznyk: Zalobą moyą (pro mayą) pyszacz sz mogich vstv (ex ore ipsius, ib. 53, 2, OrtMac 65: vsth). Tedy rzekly przyszasznyczy: Mayą yą pyssacz sz naszych vsth (ex ore nostro), yakoszmy szlyszely |
| Gdy *stary radczcze wybyerayą (sc. nowe), tedy mayą nowy przyszancz przed starymy, tedy starzy mayą poszadzycz (OrtMac 50: poszadzycz nowe) na szwogych myesczczach podlug prawa mayd<borskiego> |
| przyczynowego 'to, więc, ergo, itaque': gdyż... tedy: |
| celowego 'to, itaque': by... tedy: |
| Tedy rzekl on czlowyek: Jam pyrwsy (sc. zapowiedział) nyszly wy (quam vos, OrtMac 45: nyszly thy)... Tedy rzekl woyth: Yam gy pyrwey zapowyedzal nyszly wy |
| Bandzely ktho wybran raczcza... a bandzely wssznaczon raną..., tedy mogą od nyego wzancz myesczka vch[ch]walą, a nyestly (leg. nie jestli) na to kthorą w myescze vchwala (arbitrium), tedy gy mayą ffoldrowacz |
| Tedy rzekl ten czlowyek przed rada: Wyszna-ly na mye parobek y rathay, abych kazal bracz to szyano, chcza ya tho czyrpyecz... Tedy wysznaly albo wysznayaly (pro wysznavaly?, recognoverunt, OrtMac 38: wysznaly) nayn przed rada yego paropczy |
| Tedy Senwicowie pokazali swe winy wypisane niemiecski. Tedy rzek<ł> pan Hinczka: Dacie (‘dajcie’) mnie ty winy wypisawszy, iżbych na to odmowę dał. Tedy mu ty winy dany przepisane hi zapieczętany jednackiemi pieczętami. Ot tego w<z>ięli sobie rok jiny do Utroszyna niezgodno jich listom... Tedy rzekł Paszek a Więcsław: Damy jim rok do Kź[e]mina, jako gościne listy mowią 1395 |
| <A>czby nyekto przed sądem kord... wygiąl (leg. wyjął) y vranyl kogo, tedi ten ma bycz na naszey mylosczy. Aczlyby (si vero) dobywszy brony nykogo nye vranyl, tedy ma pokvpycz viną |
| Jesliby niektory łotr... przez starostę... był pojman..., a starosta potem... wypuściłby go krom wiadomości książęcej..., tedy... takowy starosta ma zapłacić książęciu za winę (domino principi solvere poenam... tenebitur), to iest, jesli ślachtę wypuścił, tedy ślachecką, a jesli kmiecia, tedy kmiecą głową, a k temu zapłacić onemu szkodę (satisfactionem impendere tenebitur), ktorą od... łotra ucierpiał, według obyczaju a prawa 1498 |
| Jaco tedy, kedym szedzal szoltischem *zazedzonym, kyed[z]ysz mala (leg. miała) Jagneska s Dambrowky szoltisschem (leg. z sołtysem) pravem cynycz, tedis tam przed gayonym veczem nye szalowa<ła> schama... o polosmy grziwny 1430 |
| Thedi przebiwacze tego *myascza przysząngą, iako wynowaczcza yąncz nye mogli... Zathym (extunc, Dział 4: tedy) byskvp... slozy... interdicht prawem polozoni |
| jako..., tedy: |
| jako..., tedy: |
| jestliby..., tedy: |
| kiedy..., tedy, wtenczas..., kiedy: |
| kiedyż..., tedy(ż), odtąd: |
| kiedyż..., tedy: |
| gdy..., tedy, natychmiast: |
| gdy..., tedy: |
| gdykoli..., tegdy, tedy: |
| gdyż..., (a) przeto, tedy: |
| gdyż..., a wszakoż, tedy: |
| gdyżci..., tedy(ć) więc, więcci: |
| Vstawiamy, aczby kto chczal o maszoboystwo kogo gabacz..., tedy to ma czinycz do trzech lath, nysz wynydą... od zabicza glowy. Aczlyby po trzech lyeczech chczal czynycz, tedi dawnoscz tho odtrączy (petenti... pro capite obstabit exceptio praesriptionis obiectus) |
| Vyelyką (leg. w wieliką) srodą zebraly szye vschysczy v dom starszego byskupa... Tedy yeden myedzy ynemy: Vyeczye, yzesmy vczynyly radą onegda, yze y (leg. ji 'go') mamy vbycz |
| tedy więc: |
| a tedy więc: |
| a więc tedy: |
| a tedy więc: |
| bo więc tedy: |
| tedy więc: |
| tedy więc: |
| b. pełni w zdaniu nadrzędnym funkcję zapowiednika zdania podrzędnego: aa. czasowego 'to, wtedy, ergo, itaque': co... tedy wtenczas: |
| gdyż(ci)... tedy więc: |
| gdyżci... a tedy więc: |
| kiedykolwie... tedy: |
| drzewiej niż gdy... tedy: |
| tedy... gdy(ż): |
| tedy jako: |
| jedno... tedy: |
| jegdy... tedy: |
| kiedykoli... tedy: |
| aczkoleby... tedy: |
| aczkoli... tedy: |
| aczli(by)... tedy: |
| gdykoleby... tedy: |
| gdykoli... tedy: |
| li... tedy więc: |
| iże... tedy: |
| okolicznikowego stopnia i miary 'to': co... tedy: |
| tedy więc: |
| a tedy więc: |
| a więc tedy: |
| A gdyby nye chczal na wyprawa woyny gechacz, tedy gymyenya ma sstąpycz swemv bratv... A gdyby tego nye chczal vczynycz any woyny postąpycz (si neutrum facere curaverint), tedi tho gymyenye tych dvchownych na naszą pracza przypysvgemy |
| Yaco Marczin nye mogl przeyachadz przed slim powetrzim ieszora oglandacz tedy, tedy (pro kedy) mv wosniy rok sdal s Gerlassim ku widzenv 1420 |
| tedy wtenczas: |
| b. wymienioną w zdaniu czasowym: aa. poprzedzającym: jako..., (tedy) wtenczas: |
| Kedy subczy (leg. żupcy) czandzaly Laurencium pro penis, tedy wraczaly dobytek Woytkow y yego ludzyem a ony go wilanczacz ne chczely 1416 |
| Tedy pyta daley: Mogaly tako stoyącz strofowacz ortela? Wydadzą mv (OrtMac 32: thedy mu rzeka): Mozesz stoyacz |
| wtenczas..., tedy kiedy: |
| gdzie... tedy: |
| A cdisz vøcz thy vmrzesz, tedy szø vøcz thy szaszø (leg. zasię) f szemø obroczisz |
| Gebal gestcy tho ona bila posznala, yszecz dzeuicza gest bila porodzila..., a tako vøcz ona velikiim gloszem gest bila bogu chualø dala. Allecz Salomee gestcy ona temu tho bila ne uerzyla y chczala szø gest ona... dothknøcz tego to mastha byla, tedy... røcze szø ge byle usch[ch]le. Allecz svøty angol gestcy szø ge byl vkaszal a rzekøcz ge tako..., ysbi szø ona ge dzeczøthka bila dothknøla |
| Możem... wierzyć temu, iże sie jemu tedy pokazał Gabriel archanioł |
| Gdyby kto zabyth a nye wiedzano by, kto gy zabyl, tedy... przyaczele mayą badacz wynowatego, podlug prawa mayą pozyskowacz (consanguinei et proximiores culpabilem inquirentes, causam, dum poterint, prosequantur) |
| Kyedy pan Barthoss byezal za pogonem, ... tedy nye slal do domu pana Gylowa, aby byezal za nyeprzyaczelmy 1424 |
| Swøty Barthlomeg... gest on krola the to szeme Indie gest byl okrz<c>yl..., tedy vøcz biskvpoue the tho... szeme szø szø oni byly sgachaly a svøtego Barthlomega *szo ony byly gøly |
| Aczby... dzedzini... ne wykupilibichom na bliske Narodzene Christusovo, tedy nameny... penødze v Szydow si... non exemeremus ad festum prefixum Natiuitatis ca 1428 |
| Kyedy komv szkazą przyszaga... <a ten, czo by myal nosycz przyszagą, nye bylby>... a powod by byl, chczącz przyszagy bracz od sampyerza, yako s prawa skazano, tedy sampyerz straczyl szwa rzecz |
| Gdisci szø Xt gest byl... narodzil tedy vøcz krolefstwo nebeszke takocz gest ono bilo... veszeliim napelnono, yszecz szø gest ono ludzem na szemy tako bilo vydzalo, gakobi szø ono na ne obalicz bilo *chalo |
| Tedy są dopiro rozumieli, iże im rzekł, by sie bali i wiarowali nie kwasu chlebnego, ale nauki i zrady licemiernikow (tunc intellexerunt, quia non dixerit cavendum a fermento panum, sed a doctrina Pharisaeorum Mat 16, 12) |
| Tedy się żałoba stała ot pana sędziego, ... eżbychą nań przyjechali gwałtem... Tedy jest pan starosta wysłyszaw ty rzeczy, dał jest do krola XV in. |
| A tedy... tho bilo... tako othpouedzano, isczy... mili Xt s dalekichcy stron on prydzecz |
| Barczy na pusczach albo w gymyenyv gynszego pana kmyecze trzymayącz albo prawem dzedzynnym mayącz a poth ginszim bydlącz, dany sz myodv mayą dacz (mellificia... tenentes... de tributis al. dany seu melle respondere teneantur), gysz gdyby w zaplaczenyv they tho dany byly szmvdny (si in solutione tardi exstiterint) albo placzycz by othmawyaly, tedy rzeczony pan moze ge o czynsz swoy sądzicz y cządzacz |
| Tedy cząscz wthorey zony szynom... ma szą dostacz szpelnye a se wszego (integraliter et ex toto) |
| Tedy vøcz mas szø thy necystothy czelne varouacz |
| Si invenient domini, abi ktora vyna bila in meis hominibus, tedy gotowem yą czirpecz 1414 |
| Tedy rzekł k nim: Namilszy synowie, już poczyna sie strach, czuż *śmiercie, już rozumność strachem cirpnie |
| Jeden s tych krolow [widział] strozą ('strusia') chował w domu..., a gdyż juże... sniosł jajca, tedy wielikie cudo stało sie s tych jajec (monstrum exit ab ovis), bo z jednego wyskoczył lew, a z drugiego baran |
| Bylastha dwa bracencza barso bogatha, a thacz szø byla... fsyczko bogadstwo sprzedala, a vbostw (leg. ubostwu)... szøcz ge ony bily rosdaly... A tedy vøcz f geden to czasz szøcz ony bily swe sludzy (leg. sługi) f drodzem (leg. w drogiem) odzenv chodzøcz vsrzely, a f swem serczu szøcz ony tego byly barszo szaloualy, yszecz ony swe sbosze szøcz ge bily rosprzedaly |
| Kiedy u wojewody byli, tedy go się pytali: Możeli gościa dawnością zbyć? Tedy wojewoda rzekł: ... Mnie się tako widzi, by kto mogł gościa zbyć laty 1395 |
| V wody szø poczina czescz: drzewey, nisz gdi szødø gestcz, tedyø (leg. tedy ją) na røcze dayø |
| Tedy vøcz naprzecif gemu nyszadny clouek ne gestcy on vyszetl byl |
| Paknyąly powod a sząpyerzs szą oth szebye daleko roszdny, tedy nye gynsza dawnoscz obrzeczona powoda zalvyączego o slodzeysthwo othpądza, nysz tylko trzechlethna, a ma dzyvowacz swemv lenyssthv (leg. lenistwu), bo gdy wszystczy gnvszny a lenywy w posczyganyv swey skody malo czvcz szą obykly (qui in sui damni recuperatione minime curaverint vigilare) |
| Paknyąly then vczynycz tho opusczy, a pan slvgy onego przese szwyathky doszwyathczy przecziwko gemv, ysz on nyewolne chowal, tedy panu, czy (leg. czyj) byl, ma gy zaplaczycz sz vyną pyącznadzescza (eundem illiberum domino, cuius fuerit, solvere tenebitur) |
| Tedy się jej anieli pokazali..., abych ją... *ucieszył, bo jej tego wielekroć czynili |
| Gdyby kto zabyth a nye wiedzano by, kto gy zabyl, tedy o to dzedzina nye ma bycz obwynyona, any o to ma czso czynycz (castellania de hoc non moveat aliquam quaestionem) |
| Przyszlolyby... dzyeczą ku szwym lathom, tho gest daley dwanaczye lath, tedy... gymyenye... moze... swey matcze dacz |
| Tedy blogoslavyona dzyevycza odmdlavschy ledvo przemovyla z vyelykyem placzem |
| Zaszluzone mytho y gysthny dlug maya pyrwey zaplaczycz nyszly wyano, ale wynowathly gye na stoyaczym gymyenyv, tedy maya naperwey wyano oprawycz y zaplaczycz, nyszly kthore gynne dlugy podlug prawa |
| Tedy oni wszistczi za gedno (pariter) krziknø |
| Iaco kedy *nyeprzyeczele byezeli w zemya a [a] sskodzyly zemyą a kyedy pan Barthoss byezal za pogonem..., tedy nye slal do domv pana Gila, aby byezal za nyeprzyaczelmy 1424 |
| Bandzely tho za dnya, szlowye przed noczą zalowano (fuerit non pernoctatum quaerulatum), tedy mogą tego szlomczą ozalowacz myrv (pro szlomczą myrv ozalowacz) o thą rzecz nazayvtrz |
| Tedy pytał, co żałował, może temu mieć dłuższy dzień. Tedy skazano, iż nie może, ale iż ma to natychmiast... uczynić |
| Gdy przyda, namyleyszy, k thobye, tedy barszo szeczknyesz szobye, zablesczysz na strony oczy, esz czy s czyala poth poskoczy |
| Tomek ma dacz tres grossos y cztyrdzeszczy panu Pelcze na swąthy Mychal, gdyby nye dal, tedy na Gody lepakną ma dacz thelesz 1430–2 |
| Tedy yeden posnal, yze Alexander vyelye yemv obyeczoval, by ządal oyczv yadv (si patri venenum propinaret) |
| A gdyby syą kto Szydowy lystem zobowyązal na pyenyadze lychwą placzycz, a gdyby Szyd swą chytrosczą zamylczal y zadzerszal do dw (leg. dwu) lath (sustinuerunt infra duos annos) a nye przypozywal gysczcza o mzdą przed sąd, tedy lychwa od dw (leg. dwu) lath ma straczycz |
| Tedy przedal ten wynowaczyecz szwoy dom y odkazal thy pyenadze, czo byl dluszen |
| Tedy bog vlyal dvsche svyątą v to czyalo... y przylączyl k temv czyalv svyątemv, y daroval dary rozmaytymy |
| Gdiscy szø gest gim bil szin narodzil, tedy vøcz ony szøcz gy bily do skoly daly |
| Tedy yąl ye oczyecz w przekovy, a pomocznyky ych kazal mączycz, aby s lyeknyenya poznaly, czo o yego zyvoczye myslyly |
| Allexy slamawszi ploth y wegnal skot na ogrod Bechnyn a gdy Bechna zayøla skot do swego dworu, tedy Allexy... gwaltem ten gisty skot otbil 1417 |
| Czczyenye o tem, yako myedzy Zydy bylo tedy troye rozdzyelyenye w yych zakonye (de tribus sectis Iudaeorum) |
| Vybyerzczye vy mazov lepsych a mocznyeyschych dvanasczye, dayczyez ym dzyerzecz choragvye. Tedy vyącz vzre[ly], schylyąlycz (leg.: uźrę, schyląlić) szye samy od szyebye |
| Gdy Pyotr... bądze trzemy razmy przez woznego yawno wywolayącz kv odpowiedzenyv przypozwan, dayącz gemv pewny rok y myesczcze (ad certum locum et terminum debebit citari, Sul 29: na pewni rok y myescze myaan pozwan bycz)..., tedy sądza... ma... tego nyestalego zdacz |
| Yszem byl nyemoczen... tedy, kyedym myal swyathky wodzycz na pyrwem rocze 1435 |
| Jszem ya byl nyemoczen prawa nyemocza od boga szlozona tedy, kyedym mal rok odmawyacz stany przeciff Jochne po obschilanu 1429 |
| Jszem byl prawa nyemocza nyemoczen od boga szlozona tedy, kedym mal rok othmowyacz (war. ib. nr 1325: odmawyacz) stany, ktoris pan Virzbantha stal 1430 |
| Gdy... zona gego wzdawanyv (leg. w wzdawaniu) zamylczala (pro zamylczana, ex quo... subticata est), tedy ta zona nye mą dzyalv k temv domv |
| Jszem byl prawą nyemoczą nyemoczen... tedy, kyedy<m> mial rotha zawitha s panyą Byenyaszka na poroczkach 1432 |
| Tedy rzek pan Hinczka: Dacie mnie ty winy wypisawszy, iżbych na to odmowę dał. Tedy mu ty winy przepisane hi zapieczętany jednackiemi pieczęciami 1395 |
| Czczyenye o tem, yako myedzy Zydy bylo tedy troye rozdzyelyenye w *yych zakonye (de tribus sectis Iudaeorum) |
| Aczlyby zastawa nye stala za thy pyenyądze, w ktorych by byla zastawyona, a powod abo czyge byli pyenyądze, nye vczynyl szadney wymowy, gedno proscze zastawą przygąl w pyenyadzoch, tedy ma ymyecz dosycz na tey zastawie |
| <G>dy syą komv smyercz przyda kromye przycziny, tho gest, yszby syą vtlukl abo vtonąl, abo kakole gynaczey (aut alio quovis modo, Sul 41: ktorimkole gynszim obiczayem), tedy chczemy, aby o takyego czlowieka nygedna pomowa any szaloba byla |
| Tedy moze praw bycz szam szwą rąką na krzyzv, yako yesth prawo |
| Jakoszmy przi tem bili, kedi [kedi] Pyotrek... mową mal cum Johanne, tedy ne pusczil proszno Jana tego zapowedzena (war. ib.: they zapowedzi) przedana dzedziny Grzibna 1417 |
| Tedy ystne w zydowskye zyemy trzy secty <były> (erant autem tunc in Judaea tres sectae) |
| <A>cz kto w czudzem gayv geden abo dwa dąby wyrąby kradmye, za kaszdy dąb osmy skoth, ... a gdyby male abo zapustne porąbyl, tedy cztyrzy skoczcze pokvpy |
| Tedy vøcz ten tho gisty krol [g]gest szø byl nan roszneual tegodla, yszecz bog gego... gest on s vyszokosczy na szemø spatl byl |
| Nye yesthly kthori czlowyek, czo przyszedl do waszey zyemye, dokonan (OrtMac 27: dokonaly), aby byl wyleganyecz, czosz gemv tho wymawyano, ... tedy mogą gego przyaczyelye... przyszagą vkazacz, ysz gest sz malzenstwa vrodzon |
| Aczlyby tesz po dokonalych lyeczech (Sul 44: po leczech w nich dokonanich) zamyeszkali (sc. dzieci) czynycz a dawnoscz by wyszla, tedy, yaco y o gynsze sztvky, podlug dawnosczy mayą mylczecz (nisi tunc legitima aetate in eis completa... agere negligerent..., tunc obstabit eis exceptio praescriptionis) |
| Tedy ona moze szamoszyodmą sz dobrymy ludzmy doswiatczicz, ysz gey tho dzyedzyczstwo przed gayonym szandem wszdano |
| Cdisz vøcz thy vmrzesz, tedy szø vøcz thy szaszø f szemø obroczisz |
| Tedy vøcz svøthy Gan gest cy on k nemu (sc. synowi ślachcica) tako rzecl byl: Iusz, dze, thy czas masz, abi szø thy ku swemu domu szaszø nafroczyl |
| <G>idzyk szalowal na Falka, ysze gdy schedl w drogą, tedy w drodze zasnąl (cum... obdormivisset, Sul 44: bil vsnal) |
| Aczby naszy dworzanye... na naszem dworze pozwany abo zastany (citati, Sul 64: pozwany szą)..., tedy nye mayą odpowiedacz |
| Tedy zaszpyewal (cecinit) Moyszesz... tøø to pyeszn panu bogu |
| Gdyby kromye swady abo zatargnyenya (extra contentionem et discordiam, Sul 34: procz... swadi y rosczirkv) Ian Pyotra vranyl, tedy... Pyotr swe rany ma poprzysyądz |
| A pan nye odpvsci gemv, ale tedy... nawyøczey pirzchliwoscz gego rozlege syø w pomstø (pro y pomsta) przecziw czlowyekv temv (furor eius fumet et zelus contra hominem illum) |
| <A>czby dzeczy mlode lyath doskonalych gescze nye myali a o dzedzina byliby przed sąd pozwany..., tedy sądza prawo ma odloszycz y zawiessycz tako dlugo, az dzeczem lyata wynydą |
| Tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo na obe strone rostøpylo, tako yszecz ony szø ge byly tako szucho przesly, ascy ony svich nok... ne *szocz ony byly rosmoczyly |
| Iozeph poyal osyelka... y vyodl y w yeden dom pospolny (diversorium), yenze tedy byl prozny |
| Tedy ostawssy ona (sc. Weronika) y rozmyslyla szye po mylem Iesuszye począla tvzycz |
| Gdybi bili pozwany (sc. dworzanie) dowodnye podlug vrządv przed... naszego sadzą, tedy mayą odpowiadacz, ktorym to ma bycz dano rozmyslnye a obyczaynye (concessa eis deliberatione super propositis actionibus competenti, Sul 65: pozyczywszy gym rosmyslenya na polozone zaloby podobnego) |
| Yse... Bartos, kedy gy... Jan... myal postauicz Jacuboui na prauota, tedy rosnemogl sye przet tim rokem y vmarl 1397 |
| Gdyby sampyerz na rocze zawytnem (in termino peremptorio, Sul 21: na rokv zawytheem) nye stal, tedy powod abo gysczecz dzedziną otrzima |
| Jszem byl prawą nyemoczą nyemoczen... tedy, kyedy miał (leg. kiedym miał) rotha zawitha s panyą Byenyaszka na poroczkach 1432 |
| Aczlyby tesz ten, czso przegygra (sc. w kości), poddal syą pod layanye abo sromoczenye a na to rakoymye postawyl, a ten to, czso zyskal, chczalby gy abo gego rąkoymyą sromoczycz (si quis... pro pecunia sic evicta acriter monuerit suum debitorem cum verbis turpibus vel eius fideiussorem), tedy za sromotą... wyną pokvpy |
| Aczby kto wztecz do sądzey syą pvsczył, kako osądzyl, tedy sadza, acz pamyata, ma *nytychmyast powyedzecz abo do yvtra prze rospamyatanye odloszycz (statim dicere vel differre teneatur in crastinum) |
| Tedy podadzą vasz vyelykye (leg. w wielikie) vdraczenye y vbyyą vasz a bądzyeczye v z[r]azrocz v[a]schem ludzyom (eritis odio omnibus gentibus Mat 24, 9) prze moye ymyą |
| Nye rospomynay tedy zgloby moyey y krewkosczy czlowyeczthwa mego! |
| Vydzalo szą gest nam..., abi gdy maczerzs vmrze, synowye nye prosili gimyenya... ktorey cząsczy oth oczcza pirzvey..., nyszlyby tedy yako swey poczcziwosczy rosproscza gymyenye a dzedziny ony pospolite szle rospraszal (nisi... dissiparet, Dział 38: gdyby marnye gymyenye chczal roztruoszycz) |
| <G>dy kto nagany... skazanye pana cracowskyego, tedy kocz abo torlop gronostayowy ma gemv dacz. Ale panv sandomyrskyemv abo lubelskyemv torlop z lasycz (pelles mustelinas), kaszdemv woyewodze torlop z lasycz (pelles mustelinas Sul 50: lvpyeze gronostayowe..., panv sandomyrskyemv a lvblinskyemv laszyczne, a kaszdemv woyewodzye laszycze) |
| Tedy yako vmyl rany (sc. zbojca), nathychmyast yemv zazyly (sanitatem vulnerum mox recuperavit). Vzryącz drudzy zboycze vmyly svoye rany y byly wschysczy vzdrovyeny[e] |
| Tedy vzrą syna czlovyeczego ydączego v oblocze (venientem in nubibus caeli Mat 24, 30) z moczą a ss chvalą vyelyką |
| Paknyali strona... kv sądv nye stala..., tedy gysczczowy kazą odstąpycz, a druge rzeczy pylne rozprawiacz |
| Gdyby tego dnya wszytkych rzeczy nye dokonali (sc. sędzie), tedy... yvstrzeyszego dnya... mayą pozywane rosprawycz (quod... omnes et singuli litigantes... expediantur) |
| Tedy oczecz, poko szyw, za to nye ma czyrpyecz |
| <A>cz komv konye abo woly... zlodzeystwem abo zbogem (per furtum vel spolium, Sul 65: aby czirpyączy skodą *presz slodzeysthwo alybo sboysthwo w bydle)... vezma, ten gdy przed rokiem... sadownye nye vcziny, tedy potem... ma bycz dawnoscza odrzvczon |
| A gdyz tho wszythko yuz spelnyą y vczynyą, tedy gdy sye rok spelny a vynydzie, taky ma byczi przyąth z rostropney braczyey doradzenym (cum aliquorum discretorum fratrum consilio) 1484 |
| Przyszyasznyk ma przydz ku gaynemu szadv besz przykazanya a... nye przyydzyely..., thedy moze woyth na nym zyszkacz szwą wyną... Ale rzeklyby (leg. rzekłliby), ysz go kthora rzecz pylna zaszla albo mv zawadzyla...., thedy then przyszyasznyk szbyl (OrtOssol 51, 2: tedyby... byl) thego besz szkody (absque damno manebit) |
| Zbędzieszli żywo, tedy to tobie będzie ku oczyszczeniu, a umrzeszli, tedy tobie będzie ku cnocie XV ex. |
| A tedy vøcz ono gysthe sverzø gednoroszecz, gednocz on onø gystø dzeuiczø vsrzy cysthø, ascy on natichmasth do ne przybeszy y na lone szø on v ne poloszy |
| Mayąly (sc. pomocnicy zabicia) doskonale swiąthky (per probos et idoneos testes... se teneantur expurgare, Sul 41: przes dobre a podobne swyathky mayą szą wywyescz), mayą odchodzycz, a nye mogąly myecz, tedy mayą bycz przewynyeny |
| Tedy ortel przysząsznyczy gesth prawdzywy (tunc sententia scabini est iusta) a mą szyą ostacz |
| <A>czby dzeczy mlode lyath doskonalych gescze nye myali (pueri impuberes ante legitimam aetatem, Sul 54: przeth sprawnymy lathy), a o dzedzina bylibi przed sąd pozwany..., tedy sądza prawo ma odloszycz y zawiessycz tako dlugo, az dzeczem lyata wynydą |
| Tedy szly w gego dom... y sdayaly mu sla slowa ku czczy gemu y gego matcze 1412 |
| Paklyby... nye stal, tedy sądza kv zdanemv skazanyv (ad diffinitivam... sententiam, Sul 72: kv skazanyv) ma podz |
| Tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo na obe strone rostøpylo |
| Grob byl vykovan z kamyenya y przylozon kamyenyem na vyrzch. Tako rzekl myly Iesus: *Symmyczye kamyen (tollite lapidem Jo 11, 39)... Tedy ssa [z] syely kamyen (tulerunt ergo lapidem Jo 11, 41) |
| Tedy yako vmyl (sc. zbójca) rany, nathychmyast yemv zazyly |
| Tedy dzyevycza blogoslavyona vzravszchy svego syna posmyevanego, tako vbyczovanego..., zvmyavschy szye, straczyvschy movą y padla yako vmarla |
| Tedy Vyelyką (leg. w Wieliką) Srodą zebraly szye vschysczy v dom (congregati sunt... in atrium Mat 26, 3) starszego byskupa |
| Tedy to ysthne svyąthe zebranye (collegium) szyedzyely tamo przez nocz |
| Gdisz szø nad szobø tako velikø svatloscz byly ony vsrzely, tedy vøcz ony tego szøcz szø byly barso bogely |
| Vstawyamy, aby odtychmyast szadny ziemyanyn naszs z nyszadnym czvdzoszemcem na zaklad nye gygral... Paknyaly kto nad to vczini (quod si quispiam contra hoc statutum venerit temerarie) a na kostkach da na zaklad... pyenyadzy..., tedy any wynowaczecz any rąkoymya za to ma czso czyrpyecz |
| <J>an szalowal na Pyotra, ysz na gego dzedzynye przyszedwszy gest ploth wylamal... Tedy Pyotr odpowyedzal, isz Ian w tey ystey dzedzynye se mną we dnye y w noczy asz do dw (leg. dwu) lath myeszkal, mylczącz o ty yste ploty... Przeto my seszrzawszy lenywstwo (attendentes desidiam seu pigriciam, Sul 36: baczącz gnvszstwo alybo lenysstwo) Ianowo, przysądzylysmy Pyotrowy odydz dawnosczą dw (leg. dwu) lyath o taką rzecz |
| Zovyely y (leg. ji, sc. Krystusa) Davyd bogyem, kakosz yest (sc. Krystus) syn yego?... Tedyby Davyd zelgal (mentitus est ergo David) |
| Alye tedy byla yego krasza oddalona, bo yest yego svyate lycze vbyto y zeplvano |
| Tedy ten czlowyek gesth krzywoprzysząscza a straczyl szwe prawo y czescz a nye mą zadnego prawa |
| Tedy ten rzecznyk gest wynowath... y straczyl prawo, szlowye zostal besz prawa a nye moze wyaczey rzecznykem bycz |
| O yąsz nyemocz na trzeczem rokv, staną-ly abo stanye-ly, przyszągą dothknyoną vczynyą (iuramentum corporale praestabit), yako tedy... byl albo byly... nyemoczny |
| Tedy ony tamo bądacz tkaly pavloky, opravyayacz pyerlamy y byszyorem, popony, plascze oltarzne y ynne okraszy kosczyelną vyszyvayacz barzo nadobnye zlotem y yedvabyem (cuncta retexentes ex auro vel de Serico pulchre facientes) |
| Stanie-li sie komu co złego niesprawnie, jakoby (OrtBrRp 49, 4: jako) rozboj albo ciężkie uranienie, albo cokolwiek takiego, wołał-li ten tedy na gwałt..., tedy <...> ten ma dokonać swą żałobę |
| <A>czby dzeczy... o dziedzina byliby przed sąd pozwany, a ty to dla nyedostathkv lyat... odyącz syą prawem (litem contestari) nye mogą, tedy sądza prawo (eadem litis contestatio) ma odloszycz y zawiessycz tako dlugo, az dzeczem lyata wynydą |
| Syedzyly krol na prawye (OrtMac 97: przyyedzyely krol na prawo)..., tedy przed nym mogą ortel layacz |
| Owinująli ji rajce, iż jim to uczynił na sromotę, wyznali sie, tedy... ma... pokupić XXX szelągow...., a nie zeznali sie (si non fatetur, OrtOssol 34, 2: nie zznali sie), tedy może odbyć prawem |
| Tedy syn bozy vyekuysczye vrodzony szgarna szye v zyvoczye (concluditur in... utero) blogoslavyone dzyevycze |
| Ten, czo zalowal, ... w temze szadzye dowyescz myal, a gdy nye dowyodl (OrtBr VI 365: ale gdy szye w them szandze nye odwyodl), tedy ma pokupycz themu, na kogo zalowal..., wyną |
| Tedy rzekla stara pany, gey mathka: Panye gosczv, nye szmaczy szye, y vczynyla mv pewne szlubyenye |
| Obyczay byl zydovsky, kyedykoly vslyschely krzyvdą boską, tedy nathychmyast drapaly na sobye odzyenye, a przeto ten Cayphasch dzyerze na sobye odzyenye, aby thym vyathscha y czyasschą vyną vkazal namylszego Iesucrista |
| Obyczay byl zydovsky, kyedykoly vslyschely krzyvdą boską, tedy nathychmyast drapaly na sobye odzyenye |
| Tedy on dzedzycz sz... szolthiszem mayą przystąpycz... kv sądv zemskemv (ad iudicem terrestrem, war. ad iudicium terrestre) |
| Tedy vøcz biskvpoue the tho gysthe szeme szø szø oni byly sgachaly |
| V pyatek vyeczor szye to nye przygodzylo, bo tedy byskupovye vyelykye pyeczolovanye myely o smyerczy mylego Iesucrista |
| A tedy vøcz svøthy Gan kaszalcy gest on byl mary fskrycz |
| Gdysz yest bylo blysko svyątego dnya zydovskyego, ktore zvano scenophegya, yakoby rzekl gody namyothow (feriae tabernaculorum), bo tedy Zydovye sczynyvschy namyothy y yathy y czynyly gody |
| Vstawiamy, aczby kto o zlodzeystwo abo zboy przed sądem byl namowion (accusatur, Sul 53: bandze obwynyon), a gdyby ten, ktory namowy, y ten namowiony bylibi w gedney dzedzynye abo pod gedną parrachią..., tym obiczagem badze myecz dawnoscz namowyony mymo geden rok, ale gdy ten, czso namowy, y tesz namowyony (actor et reus, Sul 53: powod a szapyerzs) bądą od syebie daleko, tedy gynsza dawnoscz namowyonemu (agentem, Sul 53: powoda) nye mosze bycz, gedno trzy lata |
| Dlvsznyk abo zastawcza przes sząndzą ma bicz skazan pozyczonich penyądzi summą gemv napelnicz (creditae pecuniae summam adimplere, Dział 20: tedy gemv sądzą przysądzy pyenyadzi dopelnycz) |
| Tedy vøcz f geden to czasz szøcz ony bily swe sludzy f drodzem odzenv chodzøcz vsrzely |
| Vyodl (sc. Jozef) y (leg. ji, sc. osiełka) w yeden dom pospolny, yenze tedy byl prozny (diversorium vacuum intrabat) |
| Gdyz myly Cristus yvze prosn stal..., tedy odstąpyvschy od slupa..., poklyąknąl |
| Tedy bandze (sc. dziecię) proszno tego dlugv |
| Tegodlya rzekl... Iudasz...: Czemv tey masczy nye przedano za trzydzyesczy pyenyedzy y dano vbogem?... Tedy z yego napravyenya y drudzy zvolyenyczy począly zalobny bycz o to |
| Gdy kto naprzeczywko (contra, Sul 53: przeczywko) gym (sc. złośnikom) chcze czinicz, tedy taczy dawnosczą chczą odbywacz |
| Gdysz yest bylo blysko svyątego dnya zydovskyego, ktore zvano scenophegya, yakoby rzekl: gody namyothow, bo tedy Zydovye sczynyvschy namyothy y yathy y czynyly gody, yako v nasz w Szvyątky |
| Tedy oni wszistczi za gedno krziknø (at illi vociferantes pariter) |
| <A>by zemyanye... s pyrw (leg. z pirwu) w swey czczy szadnym zlodzeystwem nyeporvszeny od nas abo swych sasyad myely nyektore zachowanye czczy dla swego oczyszczenya, a to gdy gemv dla gego masstwa (propter bonam praesumptionem, Sul 44: dla dobrego *dompmnymanya) o zboy nye dana wina przez sąsyady, tedy sam wlosną rąką odygdze |
| Tedy v yednym pnyv vrosla latorosl krasna yednego zyola (in uno balsamitico stipite crescebat cuiusdam herbae surculus) |
| Tedy on gest vczynyl naprzeczywko szwey przyszadze y przeczyw swemv prawu |
| Tedy slachcziczy podlug sąmpnyenya gych przerzeczone dzedziny slozą alybo oszaczvyą (hereditates taxabunt) |
| jedy... tedy: |
| tedy... jedy: |
| Salomee... chczala szø gest ona sviima røkama dothknøcz tego to mastha byla, tedy vøcz natichmasth ge røcze szø ge byle usch[ch]le |
| Navczili syą (consueverunt) lakomy sądze y gych vrzadnyczy, isze gdy nyektory sziemyanyn wyną przepadnye sadownye, tedy byorą zaklady a... myedzy sobą dzela |
| Gestlyby woyth byl nyeprzyszaszny a przalby szye tego, czo nayn zalowano, tedy moze szwą nyewynnoscz przyszaga vkazacz na krzyszv szam albo sze szwyathky |
| Tedy lud wszøwszy møøky... a nawyøzawszy w plaszcze (ligans in palliis), wkladly søø na swoge pleczy |
| Tedy vøcz gestcy on (sc. święty Jan) Xpa byl prosyl, abicz thamo descz, vatr i tesze sle pouetrze ne postalo |
| Bog... yethno mv drzewo zakasal, by go ophszeyky nye rvszal, ... rzeknacz yemv: Gyethno ruszych, tedy pewno vmrzecz mvszysz |
| Tedy pythal szapyerz, kyedy to chcze vczynycz, y rzekl powod, ysz zayutra. A nazayutrz powod przyszedl |
| Tedy s tego pokolyenya vyelye mesczysny mlodych y starych przyslo, kazdy noschącz laską v rąkv... y podaly ye byskvpovy, a on vząl y naznamyenoval kazdego (qui receptas singulas signis consignavit), y postavyl podlye oltarza |
| Tedy rzekl on czlowyek: Jam pyrwsy nyszly wy |
| Tedy vøcz chalcy gest on tho bil przeuedzecz, velecz gest on szem, masth, grodof... y tesze ludzy pod szobø mal byl |
| Szaly (leg. są-li) czy przyszyaszny ludze od myasta postawyeny, aby myedzy sząszyady obeszrzely albo ogladaly myedznye (OrtBrRp 92, 2: myedzne sczyany) albo gynne krzywdy o bvdowanye myedzy sząszyady roszprawyaly, tedy ma przy thym zostacz podlug gych wysznanya |
| Tedy vøcz po male chvily on mlodzenecz gesthcy on smarthfyfstal byl |
| Tedy zamøczyly sø se *ksøszota Edom, sylne z Moaba odzerzszala drzszøczka (robustos Moab obtinuit tremor Ex 15, 15, BZ: obdzerszalo gest trzøszenye) |
| Gdis szø sz naszim neprzygaczelem, tocz gest se sliim duchem chemy valczycz, tedy vøcz mamy szebe (leg. z siebie) odzene sdrzucicz, tocz gest grzechy |
| jestli, jesli..., tedy: |
| Przez tha radoscz, yazesz tedy myala, kyedy yesz yego mathka przede wszchem szwyathem przeyavyla |
| Tedy ne bødø osromoczon, gdy przesrzø (cum perspexero) we wszech kazna<ch> twoych |
| Tedy jako szli hi przeszli, hi kopce za nimi poznamionowany, tedy u ostatecznego kopca Paszek rzekł 1398 |
| A pan nye odpusci gemv, ale tedy, gdiisz nawyøczey pirzchliwoscz (furor) gego rozlege syø w pomstø przecziw czlowyekv temv |
| Potem kyedy szye lud smyeschal, tedy tez wschedl (sc. Piotr) do Cayffasa |
| Gdyby tego dnya wszytkych rzeczy nye dokonali (sc. sędziowie), tedy... yvstrzeyszego dnya (diebus proxime sequentibus, Sul 25: dnyow naablyszzey naslyadvyących)... mayą pozywane rosprawycz |
| Tedy moze to... woyth zalowacz przeto, aby ta glową ('zabójstwo') przesz prawa nye przeszla (ne tale crimen homicidii maneat iniudicatum) |
| Gdi bracza semrą alybo nye bądą, dzewky w dzedzynach nykako blyskosczy ymyecz nye mogą (aliqualiter non succedant, Dział 54: tedy wzdy nyekako dzewka... dzerszawy nye otrzyma) |
| Tedy zaszpyewal Moyszesz... tøø to pyeszn (carmen) panu bogu |
| Tedy wszdy y on, y dzyeczy yego zostaną przy szwem pelnem prawye, acz w gynym nyepoczesz<n>ym szyę nye przekonaly s prawa prawego (si aliter se cum criminalibus non obfuscaverunt nec obfuscant de forma iuris) |
| Chemi-ly czynicz volø naszego othcza nebeszkego, tedy vøcz... mamy dzerszecz varø kresczyganska |
| Tedy then masz przedal they zemye (pro zony) oczczyszna [szwą] a wsząwszy pyenadze... y szmvrowal (munivit) then szgorzaly dom |
| Tedy gemu ony nyewyasty odpowyedzaly: Czarny sø waszych bogow ob<ra>zy, *alle chcecyely, bychom sye gym modlily, odpuscycyesz naam, acz ge do wody donyesyemy y zmygemy |
| Kyedy dvoyenasczye pokolyenye zydowskye, czvsz lyvd zydowsky byl v yącztwo wzyąth, tedy krol assyrsky poslal Parsany..., yzby oszyedly gemv zyemye zydowską |
| Wyszna-ly tho przed oszyadla rada, tedy ten przestapyl swa przysagą..., a leszy to na myesczkyey mylosczy, kako (OrtMac 36: yako) chczą sz nym vczynycz |
| Ja snam, yzem vydzal, kyedy Mylesza dal przysąd na Pudliszcowicze, tedy Janusz... v sząda bil 1420 |
| Aczby kogo tedy zabyl, przes pomsthy chczemy go przemynącz (impunite volumus ipsum pertransire) |
| Greszny czlouecze, chesly ('chcesz-li') thy s miliim Xpem kroleuacz, tedy vøcz mas szø thy necystothy czelne varouacz |
| Tedy ocz by nasz ządaly (quodcumque... in nos quaereretur), tho chczelybychom gym... podlug prawa odpyszacz |
| <Gdy miał przysiąc>, tedy zadal od woythą dnya (postulavit... diem), a woyth mv go nye chczal dacz y zadal po nyem przyszagy (exposcebat ipsum ad iustitiam) |
| Towarzysz, jesliby chciał precz wędrować, tedy ma odpowiedzieć swemu mistrzowi dobrze przed tym, abowiem ktory niedługo robił, ten ma tydzień odpowiedzieć przed tym, a jesliby ktory robił poł roku, tedy ma przed tym mistrzowi opowiedzieć dwie niedzieli 1491 |
| My nie rozumiemy po niemiecsku, dacie nam ty winy wypisany łaciną. Tedy oni dali przepisać łaciński. Kiedy je nam dali w nasze ręce, przepisy, tedy Więcsław a Paszek obesłali pana Hynczkowy jednacze 1395 |
| Gdiscy gest bylo sroth noczy dna nedzelnego, tedy vøcz Maria gest bila suego sinka porodila |
| A ysze gest obyczay w sądoch polskych, ysze sądza, ktoremv wyną dadzą, nye pozyszcze wyny, alyszby gego dokonano, paknyaly bądze przekonan, tedy lvpyesze... stronye vraszoney przepadnye z wyną, ktora rzeczona pyathnadzescza (Sul 55: pyancznadzescza) |
| Aczlibi bracza zmarli abo gych nye bilo, tedy wzdy nyekako dzewka dana (sc. za mąż) dzerszawy nye otrzyma (filiae de hereditatibus aliqualiter non succedant, Sul 57: dzewky... nykako blyskosczy ymyecz nye mogą) |
| Tedy vøcz on mlodzenecz gestcy go (sc. św. Jana) on bil prosyl, abicz on thamo f ragu s n<i>m szostal byl |
| Ma-ly czlowiek dzyeczy..., vmarly (leg. umarł-li), tedy maya pyrwey wszancz, czo gym dal, a czo wyszey tego zostanye (quod superius manet), s thym gymyenym mayą szye dzelycz rowno |
| Ony (sc. opawszczy mieszczanie) przynyeszly takye swyadeczsthwo, [w] kthorem szyą nye szostaly (OrtMac 42: kthorym szye nye osthaly), tedy... tym straczyly szwa rzecz |
| Tedy czeszarz kazal svoy slup zruczycz (Caesar suam statuam deiexit) na czescz y na chvalą narodzonemv krolovy |
| Gdyz y (leg. ji 'go') tako tvardo y tako nyelaskavye yąly, tedy to vydzącz zvolyenyczy opusczyly y (leg. ji 'go') myslyą y czyalem |
| Gdyby (sc. ojciec) marnye gymyenye chczal *roztruoszycz, tedy dzeczom z oczczem slvsza dzal vczynycz |
| Aczlyby kto nato (leg. nad to) to smyal vczynycz, yako zvfalcze (pro zvfalecz czy zvfalcza, temerarius huius statuti violator, Sul 46: *przesvmpny przestąpcza), przeczywnoscz vcziny panv dzedzycznemu, tedy w czemkoly gy pan dzedzyczny o schkodą rąką swą poprzysyąsze, to gemv ma odloszycz z wyną pyathnadzescza |
| Tedy mi schą kon pode mpną powalyl y sth[c]luklem sza, y otekom (leg. od tegom) nyemocz mal, y spowyadalem sza, y bogyem oprawyąl, y oleyewal ot tego swąlenya 1428 |
| Poznala (sc. Samaranka) mylego Iesucrista po pla<sz>czv, yze byl Zyd, bo tedy myly Iesus myal pla<sz>cz podlug zydowskyego obyczaya nad yedna strona przevyesowa (pro przewyeszon?, przewyeszowan?) |
| Tedy myly Iesus vstąpyl v lodzyą, przevyosl szye (transfretavit Mat 9, 1) y przyschedl do svego myasta Capharneum |
| A tako czy, mayąly doskonale swiąthky, mayą odchodzycz, a nye mogąly myecz, tedy mayą bycz przewynyeny (deficientes in expurgatione puniantur, Sul 41: mayą bicz karany) |
| Tedy byl nyemoczny yeden, na ymye Lazarz z Betanyey, s kastellum Maryey a Marty (de castello Mariae et Marthae Jo 11, 1) |
| Tedy vøcz... gedna dobra szona... gestcy ona byla vmarla, gescy gest bylo tho yma Drusyana svano (wyraz skreślony w rękopisie) dzano |
| Tedy mi schą kon pode m[p]ną powalyl y sth[c]luklem sza, y otekom (leg. ot tegom) nyemocz mal, y spowyadalem sza, y bogyem oprawyąl, y oleyewal ot tego swąlenya 1428 |
| Gdyby kto zabyth, a nye wiedzano by, kto gy zabyl, tedy o to dzedzina nye ma bycz obwynyona |
| Aczby do kosczola... vczekl, tedy przez poruszenya swiątosczy ma bycz zlostnyk wząth a podlug prawa osądzon |
| Daley wyeczczye, gestlyby woyth byl nyeprzyszaszny a przalby szye tego, czo nayn zalowano, tedy moze szwą nyewynnoscz przyszaga vkazacz |
| Wyeszmye-ly woyth wyną nyesprawnye..., tedy ma szye nayn zalowacz przed sandzą wyschym nad nym |
| Mayąly (pro sąly) czy przyszaszny ludze od myasta k temv postawyeny, aby myedzy sąszady obesrzely... myedzne sczyany albo gyne krzywdy o bvdowanye myedzy szasządy rosprawyly, tedy ma przy them zostacz (tunc circa id stare debet) podlug gych wysznanya y przy thym tako, gdze ten czlowyek myal szwe tramy y [w]szklep |
| Bo tedy bylo przykazanye przy schyy, yzby szye nyyeden zydovskyego pokolyenya krolyem zval |
| Acz kto drzewo s pczolamy porąby, temv, czyge gest dzenye, za kaszde grzywną, a sadowy drugą grzywna. Ale gdy sosnyą kromye dzenya porąby (qui vero sine apibus succiderit arborem, Sul 59: przes psczol drzewo porąby dzane), tedy pol grzywny, a sadowy druge pol |
| Tedy czy ystny boyącz szye zarlocznego svyrzą (ob metum ferarum), czvsz lwov albo nyedzvyedzyov, y przyyąly Moyseschovy xyągy |
| Gdis mv gego gloua byla gest scøta, tedy vøcz s gego czala slo gest mleko y voda lactis vnda de suo corpore exiuit |
| Gestcy bil geden mlodzenecz pryneszon vmarly... Tedy vøcz po male chvily on mlodzenecz gesthcy on smarthfyfstal byl |
| Gdy przydze dzen prawu prawy, wylozony, ktora godzyna a kako dlugo przyszasznyczy powynny sza szyedzecz?... Gdy przydze polozony dzen prawu, tedy... ma na stolecz szyescz woyth s przyszasznyky na lawyczy |
| Tedy pytał, co żałował, może temu mieć dłuższy dzień. Tedy skazano, iż nie może, ale iż ma to natychmiast... uczynić |
| Paknyali odtychmyast ktorego tako nyeposlusznego nam wydadzą, przez naszego komornyka, pod ktorego choragwyą myalby stacz, tedy konye tego ryczerza albo slachczicza przydawamy (applicentur, Sul 21: mayą bycz przidani) podkomorzemv |
| Przetho ktho gest przyszasznykyem..., ten moze... naycz ortel... a przymaly gy przesz przyszagy albo przesz przygany (absque contradictione, OrtMac 110: besz przyszyągy) za prawo, tedy ten ortel ma myecz mocz |
| Ale szą-ly blyszy przyyaczele (si vero successores propinquiores fuerint, OrtMac 22: blyszy przyrodzeny), tedy nye moze stoyącze gymyenye przedacz przesz woley thych tho dzyeczy |
| O smyerczy nyewiądomey. <G>dy syą komv smyercz przyda kromye przicziny, tho gest, yszby syą vtlukl abo vtonąl, abo kakole gynaczey, tedy chczemy, aby o takyego czlowieka nygedna pomowa any szaloba byla |
| Tedy po gego smyerczy mayą szostacz wszyczky nyewyesczkye (OrtMac 53: nyewyeszczye) rzeczy... poszlednye zony<e>, czo po nyem sywą (leg. żywą) szostala |
| Tedy rzekl powod: Ya nye chczą zacladv any poraky, gdysz my on wyznal: Nyewlocznye |
| Na czwartem (sc. roku) przyszągą czelną... ma vczinycz, yako nyewymyszlnye tedy byl nyemoczen (quod non fictive tunc infirmabatur) |
| Iaco wtenczas, kedim birzwna rambil na tey dzedzine, ne bil Wlodek tedy w dzerzeny 1391 |
| Tedy ocz by nasz ządaly, tho chczelybychom gym radzy[cz] przyaczelszkye (de amicitia OrtMac 44: przyyaczyelszky) y podlug prawa odpyszacz |
| Tedy vøcz swøthy Gan gestcy mv on tako byl odpouedzal, ysze thy, dze, nigednø stronø ne mosesz tutha bicz se mnø |
| Gdi bracza semrą alybo nye bądą, dzewky w dzedzynach nykako blyskosczy ymyecz nye mogą (aliqualiter non succedant, Dział 54: tedy wzdy nyekako dzewka... dzerszawy nye otrzyma) |
| V wody szø poczina czescz drzewey, nisz gdi szødø gestcz, tedyø (leg. tedy ją) na røcze dayø |
| Tedy vøcz naprzecif gemu nyszadny clouek ne gestcy on vyszetl byl |
| Kyedysch przyschedl czass Annye, ysby svoy plod porodzyla, a nyzly ta godzyna porodzenya vyelyebnego dzyączyątka przysla, tedy porodzyla svoy plod vyelyebny (sed cum tempus advenisset Annae pariendi horaque sanctissimi germinis nascendi, prolem beatissimam peperit) |
| Tedy bądzye przypodobano krolewstvo nyebyeskye dzyeszyączy dzyevyczam (tunc simile erit regnum caelorum decem virginibus Mat 25, 1) |
| Gdy czas przydze, tedy on tego przysząstwa wolen y proszen gest |
| Tedy my Franczkowy przykazalysmy (imposuimus) wieczne mylczenye dlya tego dlugego czassv |
| Alye o dzewkach, kedy ge ktho bądze myal (si quis habuerit, Dzial 54: aczlyby byli dzewky, tedy)..., stany szą, yako y pirwey gest vstawy<o>no |
| Tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo na obe strone rostøpylo |
| Szaly (leg. są-li) czy przyszyaszny ludze od myasta postaweny, aby myedzy sząszyady obeszrzely albo ogladaly myedznye (OrtBrRp 92, 2: myedzne sczyany) albo gynne krzywdy o bvdowanye myedzy sząszyady roszprawyaly, tedy ma przy thym zostacz podlug gych wysznanya |
| Tedy odstąpyvschy od slupa obezryavschy szye barzo pokorno poklyąknąl |
| Tedy Pylat... kazal zwonycz y w traby trabycz XV p. post. |
| Pyszecz szø nam..., esze gdiscy szynoue israhelscy szøcz ony s Egypta byly visly..., tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo... rostøpylo |
| Tedy zebrala szye tluscza vyelka, esz yey lyczby nye bylo |
| <S>in gescze nye oddzelony od oczcza any od braczey, gygrayączy kostky nyeczso by straczyl, tedy thy wszythky rzeczy chczemy y vstawyamy, aby na gego cząscz przylyczony (quod in ipsius partem seu sortem computentur, Sul 50: aby... bylo polyczono) |
| Kyedy movyl Yesus, tedy byly (sc. wargi) czyste a mokrosczyą nygdy nye pokalany (humore non laedente) |
| A tedy vøcz pothem on gego sziin gestcy on bil f klastor fstøpyl |
| (Byskupovye) myenyącz grzech vroczycz pyenyądze v skarb... A takosch vschedschy v radą, kupyly za nye rolyą ffygulovą (emerunt ex illis agrum figuli Mat 27, 7), tako rzekączego, bo ffygulusz moze thu bycz vloscze ymyą tey roly albo tego czlovyeka, ktorego byla tha rolya... Tedy szye napelnylo..., czo bylo rzeczono przez Ieremyascha proroka rzekączego: Y vzyąly... trzydzyesczy pyenyądzy..., y daly ye na rolyą ffygulovą (et dederunt eos in agrum figuli Mat 27, 10) tako rzekączego fyguly |
| Jszem byl praua nemocza nemoczen od boga slozona (leg. złożoną) tedy, kedym mal przizagy sluchacz... o dwa woly y o cluscha 1434 |
| Kiedy u wojewody byli, tedy go się pytali: Możeli gościa dawnością sbyć? Tedy wojewoda rzekł: Ja nie skazuję, ale mnie się tako widzi, by kto mogł gościa sbyć laty, kto nie ma dziedzicstwa w ziemi 1395 |
| Abi... synowye nye prosili gimyenya... oth oczcza pirzvey,... nyszlyby tedy yako swey poczcziwosczy rosproscza gymyenye... szle (indebite, Dział 38: marnye) rospraszal |
| Tedy vøcz ona gest byla svego szinka milego porodzyla, a porodifsy gy gestcy gy ona f szukenne pouogniky byla obynøla |
| Tedy z yego (sc. Judasza) napravyenya y drudzy zvolyenyczy począly zalobny bycz o to (erant et alii indigne ferentes) y rzekly: Y czemv ta strata masczy? |
| Tedy vschysczy (sc. Żydowie) zavolaly (pro zalovaly) ynschych dw (leg. dwu) zalob rzekącz |
| Gdyby po nim wszytki jego dzieci umarły, a ona po nich została, tedy jej w tem dział mrze (OrtBrRp 63, 2: w tej mi<e>rze dał) d[zi]ał |
| Tedy tako yste obroczyvschy gy (sc. Jesusa) brzuchem y począly bycz pągamy ostrych ządl napelnyonymy |
| Tedy Bartolth poznal, ysz ląką pokosyl, ale to przyloszyl (tamen adiecit), ysze yą kvpyl v wlodarza Andrzeya za gotowe pyenyadze |
| A gdy then goscz chczyal zasszyą thy peynadze y dowyedzal szye, ysz szgynaly, tedy przymowyl they panyey thako (pro chętko?) y przykro (admonuit dominam dure et seriose) |
| Tedy gych mynistrovye... povynny szą nyemocznego navyedzyczi przynamnyey yeden raz <w tydzień> (semel in hebdomada) 1484 |
| Jacom... bilem nyemoczen... tedy, kedym mal listh crolewsky przinescz na poroczky 1432 |
| Tedy on moze szwey szkody zamylczecz a szandzą nye moze go przynyewolicz, aby zalowal szwey szkody (ad querulandum compellere non valet) |
| Tedy tym dzeczom dawnoscz nye mosze bycz przypysana |
| <G>dysz z lychwy pochodzy nyerządne lakomstwo, a to dla nyevstawienya podobnego platv mzdy (extorsioni pecuniarum terminum non imponentes)... A gdyby syą kto Szydowy lystem zobowyązal na pyenyadze lychwą placzycz, a gdyby Szyd... zadzerszal do dw lath a nye przypozywal gysczcza o mzdą (pro usura accrescente et pro principali debito, Sul 48: o lyphą przyroslą y o gysthny dlug) przed sąd, tedy lychwa od dw lath ma straczycz a daley telko mzdą (de principali sprte, Sul 48: na gysczynye) a znow lychwą początą ma myecz |
| Gdy przydze polozony dzen prawu, tedy podlug maydborszka (leg. majdborska, sc. prawa, czy też Majdborka, OrtMac 117: naburszka) ma na stolecz szyescz woyth s przyszasznyky na lawyczy |
| Przeto chczem, aby gdy Pyotr... bądze trzemy razmy przez woznego yawno wywolayącz kv odpowiedzenyv przypozwan (per ministerialem publice tribus vicibus proclamando... debebit citari, Sul 29: abi... przes slvzebnyka... myaan pozwan bycz) dayącz gemv pewny rok y myesczcze, a gdy nye stanye..., tedy sądza... ma skazacz a tego nyestalego zdacz |
| Gdyby Szyd swą chytrosczą zamylczal y zadzerszal do dw lath, a nye przypozywal gysczcza o mzdą przed sąd (ad iudicium non provocantes, Sul 48: do sząndv nye pozywayącz), tedy lychwa od dw lath ma straczycz a daley telko mzdą a znow lychwą początą ma myecz |
| Tedy rzekl szwym *rzekznykyem po wthore |
| Nyszlyby oczecz sz vyny synowey... w grzesze ganyebnem byl vidan, alybo bądącz obvynyon nye moglby szą oczysczycz,... tedy podlug dostoynosczy vyny obrachowany (arbitratus secundum culpae exigentiam) vczyrzpy |
| gdy..., tedy: |
| gdy..., tedy: |
| Gdykoleby potem chczal nyestoyączy na rokv pyrwszym zdanye sądowe odnawyacz abo wzdzyracz, tedy gemv ma bycz vloszono wieczne mylczenye |
| Gdi[by] Zydowye... sczyrzpyą przed dwye lyecze svego dlvznika o lyphą przyroslą (pro usura accrescente) y o gysthny dlug do sząndu nye pozywayącz, tedy thim tho vczynkem lyphą przyroslą (usuram accrescentem)... straczycz mayą |
| Kto yesth laczynnykyem a vmye zoltharz (psalterium), tedy ma zpyaczi pyądzdzyessyąth psalmow 1484 |
| Tedy vøcz f ten tho czasz gedna dobra szona i tesze naboszna gestcy ona byla vmarla |
| Aczby nyektory sądza... dzerszącz strona yedna zdal abo skazal y przysądzyl (utique sententiaverit) o dzedzyna... nyesprawiedlywie, vcząszayącz drvgą stroną, tedy strona vcząszona odzowie syą kv wysszemv stolv |
| Tedy sądza Falcowy przysądzyl dawnoscz przyiącz |
| Tedy my vszrzawszy rostargnyenye przysądzylismy (declaramus, Sul 40: wykladamy) Indrzychovy, ysz podlug prawa vczynyl |
| Cdisz vøcz thy vmrzesz, tedy szø vøcz thy szaszø f szemø obroczisz |
| Tedy my o taką rzecz... pastyrzowy skazalysmy przysyąndz (iurare), yako owcza w wyesz wegnal |
| Aczby swiathkow nye myal, tedy gego zemyanyn wlostną rąką odbądze przysyągwszy (per proprium iuramentum praestitum, Sul 33: przes wlostną przysągą wczynyoną) |
| <Gdy> starzy raczcze nowe wybyerayą, tedy nowy przyssandcz maya [p]rzed starymy |
| Jszem ia byl prawa nyemoczą nyemoczen... tedy, kedim mial przyssyanga czynicz przeczyw Jochnie 1429 |
| Tedy vczynyl naprzeczywko szwey przysządze (contra iuramentum suum), ktora krolowy ku prawu przyszągl, a gest szostal besz prawa, any moze wyaczey bycz przyszasznykyem |
| Jszem praua nyemocza nyemoczen... tedy, kedym mal przischagacz przecywo Micolayewi 1432 |
| Gdy mą ktho szwyathczycz na swego zaczwyerdzonego czlowyeka o glową..., tedy powod mą szam nayn przyszandz, jsz on tho vczynyl, na kogo przyszaga |
| Aczlyby ten, kto byerze syekyry, podlug prawa gych nye myal gdze chowacz, tedy do blyszszego dworv naszego ma ge dacz |
| Tedy yąl byskypow pytacz, gdzyeby szye myal Cristus narodzycz (sciscitabatur ab eis, ubi Christus nasceretur Mat 2, 4) |
| Ustawyamy tesz, aczby kaplana abo swyączonego szaka gdzekoleby zabyto abo vranyono..., tedy ta parrochia ma bycz zaklyątą |
| Tedy on (sc. Jesus) vzvyawschy vegla v lono svey suknye, ponyosl |
| Gdy kmyecz kmyecza zabyge, tedy panv, ktoremv przyslusza, za wyną trzy grzywny (sc. zapłaci) |
| Aczby kaplana... gdzekoleby zabyto..., tedy ta parrochia ma bycz zaklyątą, gdzesz slvszba bosza nye ma bycz tako dlvgo (et ideo in eisdem divinum officium non debet celebrari), alysz wynowaczecz bądze wydan byskvpowy |
| Ale wyedzally pan tego wolu, ysz obyczaynye bodl (quod bos cornupeta esset Ex 21, 36), a nye sząwarl go, tedy da wolu za wolu XV p. post. |
| Kedy ktory kmyecza albo kogole w szwoyem lesze zastanye, tedy gy za pyrwe począdzanye (pro prima pignoratione) tilko w szekyrze począdza |
| A ya kyedy bądą povyschon od zyemye, tedy vschytko poczyagna k sobye (omnia traham ad meipsum Jo 12, 32) |
| Vydzalo szą gest nam..., abi gdy maczerzs vmrze, synowye nye prosili gimyenya... ktorey cząsczy oth oczcza..., nyszlyby tedy yako swey poczcziwosczy rosproscza (famae suae prodigus)... dzedziny ony pospolite szle rospraszal |
| A przes to my greszny ludze... ch<c>emlicz s milim Xpem na ueky kroleuacz, tedy vøcz mamy tesze my nektorø møkø na naszem czelem prze milego Xpa na tem tho suecze pocirpecz |
| Paknyali odtychmyast ktorego tako nyeposlusznego nam wydadzą przez naszego komornyka (per subcamerarium, Sul 21: podkomorzego), pod ktorego choragwyą myalby stacz, tedy konye tego ryczerza albo slachczicza przydawamy podkomorzemv |
| Nye dopusczyly ten dlusznyk woytowy szwego gymyenyą rospusczenye (quod exquo creditor hereditatem et bona arestata coram iudice non dissolvit)..., tedy zapowyedanye ma mocz myecz |
| Tedy Pylat kazal mylego Ihu Krysta wyszedwszy przywyescz ku szmyerczy XV p. post. |
| Nye mayąly s czego <innego> thy syrothy zywy bycz (si pueri nulla alia... bona habuerunt), tedy woyth moze odpvsczicz, aby thym dzyeczom s tego gymyenya... dobre pozywyenye dano |
| Aczlyby tego nye mogl myecz, yzzby mv dano dzen kv oczysczenyv, tedy starosta ten ysti abo wogewoda tego zbiega gleytowacz <ma> swą moczą y przewiescz asz na granycze zemye (palatinus eundem profugum ad metas terrae suae suo conductu deducere teneatur, Sul 60: na swem gleycze ma dowyescz) |
| Tako czy, mayąly doskonale swiąthky, mayą odchodzycz (se teneantur expurgare, Sul 41: mayą szą wywyescz), a nye mogąly myecz, tedy mayą bycz przewynyeny |
| Cdisz vøcz ony szø byly do morza przysly, tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo na obe strone rostøpylo, tako yszecz ony szø ge byly tako szucho przesly |
| Bracza rodzona... syostram kaszdey po czterdzesczy grzywien mayą dacz, a to acz bądze wielkye gymyenye. Ale gdy bądze rowne gymyenye, tedy podlug rosaczowanya (fiat aestimatio, Sul 57: obszaczowanye) cząsczy, ktora na nye slusza, pyenyadzmy ma bycz dano |
| <G>dyszby kto przed sąd pozwal nyekogo o dzedziną w pienyądzoch zastawioną, a gdyby go kv sądv przyzwal (si... evocat, Sul 21: gdi... vyzowye), ... tedy powod... dzedziną otrzima, pyenyądze sampyerzowy wroczywszy |
| Kto yesth laczynnykyem a vmye zoltharz, tedy ma zpyaczi pyądzdzyessyąth psalmow (quinquaginta psalmos) |
| Gdyby... sząndza... skazowalby przecywko kthorey stronye gynszey, yą skazvyącz o nyekthorą rzecz... w sząnd wwyedzoną, a przetho strona skazana do wyszszego byla otheszwala (propter hoc pars damnata ad superiorem appellat, Dział 2: tedy strona vcząszona odzowie syą kv wysszemv stolv),... sząndza, oth kogo othzywayą..., pyrwey nye chcze any ma swego bronycz skazanya, alysz pirwey przes stroną otheszwalą (per partem) trzy grzywny... gemv bądą dany |
| Tedy on dzedzycz sz rzeczonym szolthiszem... mvszą kv sądv zemskemv... wybracz dwye personye rostropne (duas personas sagaces) |
| <A>czby dzeczy mlode lyath doskonalych gescze nye myali, a o dzedzina bylibi przed sąd pozwany, a ty to dla nyedostathkv lyat abo rozvmv odyącz syą prawem nye mogą, tedy sądza prawo ma odloszycz y zawiessycz tako dlugo, az dzeczem lyata wynydą |
| Tedy przedal ten wynowaczyecz szwoy dom y odkazal thy pyenadze, czo byl dluszen, polowyczą opyekaldnykowy a polowyczą mazowy tey to <matki>, v kthorych ten to dom bil kupyl, a on, czo kupyl dom albo czo nayn ty pyenadze odkazany (OrtMac 86: albo *na nym thy pyenyadze odkazal), slubyl ge ty pyenadze placzycz gym |
| Wyszna-ly szye, tedy straczyl glową swą, a lezy na radczach, czo chczą sz nym vdzalacz |
| Jszem ya byl nyemoczen prawa nyemocza od boga szlozona tedy, kyedym mal rok odmawyacz stany przeciff Jochne po obschilanu 1429 |
| Bądzely glownyk (occisor) a then, czso zabyth, dwv panv myal, tedy rzeczone trzy grzywni ostateczne myedzy gyma mayą bycz rosdzelony |
| Pusczy-ly mv (sc. powodowi, OrtMac 104: pusczyl gy) sampyerz ku szwyathkom, tedy mvszy powod w themsze szandze szamoszyodm o ten dlug przyszancz |
| Tedy odpowyedzal panyey rzecznyk: Panye woycze, puscz (OrtMac 72: pusczy) na prawo |
| Tedy ona ma naprzod wszancz tha osmdzyeszanth grzywyen, gdy szyą gych ona nye pusczylą albo nye odrzekla przed prawem (cum ipsa eas non dimiserit) |
| Jszem byl prawa nyemocza nyemoczen od boga szlozona tedy, kedym mal rok othmowyacz stany, ktoris pan Virzbantha stal 1430 |
| Nagod... proszil... swogich sząszadow wyesznycz, aby sladem... szlodzeya... gonycz gemv pomogli. Alye wyesznycze posczygacz slodzeya othmowily szą (furem insequi recusarunt, Dział 28: tedy ony wzgardzili a pomoczy dacz nye chczeli) |
| Tedy odpowyedzal ten ozalowany czlowyek pytayącz tak (requirendo sic) |
| Gdykoleby potem chczal nyestoyączy na rokv pyrwszym zdanye sądowe odnawyacz abo wzdzyracz (volenti... sententiam arguere et refricare seu revocare, war. renovare, innovare, Sul 39: chczącemv tho gyste skazanye layacz, naganycz a wsdrvszycz alybo othnowicz), tedy gemv ma bycz vloszono wieczne mylczenye |
| Podlug thych slov myny szye, yze myly Kristus tedy odnovyl tho przykazanye |
| Tedy poczal yeden zydowsky, ktory yest był starschy v synagodze, gnyevayącz szye, yze myly Iesus vzdravyal w sobotą (respondens autem archisynagogus indignans, quia sabbato curasset Jesus Luc 13, 14) |
| Tedy nye gynsza dawnoscz obrzeczona powoda zalvyączego o slodzeysthwo othpądza (non alia praescriptio exceptionis agentem pro furto repellit) nysz tylko trzechlethna |
| Ale gdy weszmye dwa woly abo konye, tedy gednego ma sobie zastawycz, a druge ma dacz na rakoymye (super fideiussoriam cautionem dimittat, Sul 59: na rąkoyemsthwo pvsczycz ma) |
| Tedy vøcz swøthy Gan gestcy mv on tako byl odpouedzal |
| Tedy to dali przysiężnicy czyść przed nimi i pytali obudwu stronu, takoli sie to stało. Tedy odpowiedzieli z obu stron |
| Zalowal nany woyth... prosto yemu dayacz wyną, tedy on tesz prosto odpowyedzyal szwą nyewynnoscz |
| <G>dy nyekto o dzedziną bylby pozwan, a odporcza (comparens) cząstokrocz chytrosczą przed sądem... odpyra..., tedy sądza... ma skazacz |
| Bracza... syostram kaszdey po czterdzesczy grzywien mayą dacz, a to acz bądze wielkye gymyenye, ale gdy bądze rowne gymyenye (paucae, Sul 57: mala gymyenya), tedy podlug rosaczowanya cząsczy... pyenyadzmy ma bycz dano |
| Tedy ma przy them zostacz podlug gych (sc. przysiężnych ludzi) wysznanya y przy thym tako, gdze ten czlowyek myal szwe tramy... przesz rok y dzen przesz prawnego nagabanya |
| Pakynąly powod a sząpyerzs szą oth szebye daleko roszdny (sin... actor et reus sunt distantes, Dział 46: gdy... bądą od syebie daleko), tedy nye gynsza dawnoscz obrzeczona powoda zalvyączego o slodzeysthwo othpądza, nysz tylko trzechlethna |
| Yakom ya thobye konya nye wszal, ktorim czy dal za slusbą tedy, kyedisz ote mnye [o] othstal 1437 |
| Tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo na obe strone rostøpylo, tako yszecz ony szø ge byly tako szucho przesly, ascy ony svich nok... ne *szocz ony byly rosmoczyly |
| Bo gdy sądza vkazuge sprawiedlywoscz, tedy wsporcze odstąpvyą od pothwarzy (abstinebunt a calumniis litigantes, Sul 63: wsdzirza szą oth pothwarzy prawyączy) |
| A tedy vøcz pothem on gego sziin gestcy on bil f klastor fstøpyl |
| Kakosz tedy svyastovacz tey... dzyevyczy badą twe począczye v yey svyąthym zyvoczye a czyebye svego ('wszego') svyata stvorzenye y schovanye odzyerzecz nye moze (quem totus non capit orbis), kakosch czyą odzyerzy svyat (pro zyvot ?) dzyevyczy? |
| Tedy myly Iesus vstąpyl v lodzyą, przevyosl szye y przyschedl do svego myasta Capharneum a tu yemv offyerovan paralyzem zabyty, lezaczy na lozv (ecce offerebant ei paralyticum iacentem in lecto Mat 9, 2) |
| Kakosz tedy svyastovacz tey dostoyne dzyevyczy badą twe począczye v yey svyąthym zyvoczye, a czyebye, svego ('wszego') svyata stvorzenye y schovanye odzyerzecz nye moze, kakosch czyą odzyerzy svyat dzyevyczy albo bądzyely ona mocz ogyen gorączosczy tvego przeslavnego bostva? |
| Tedy svyączy oyczovye (patres), chczyącz to kaczyrstvo s korzenya skazycz, vstavyly tego dnya... nye *kczycz yednego przez vyelyką potrzebą |
| Tedy zebravschy szyą przyaczyelye y sząszyedzy do Anny y kv Joachymovy, vyeszyelyly szyą sz nymy, yze bog wschechmogaczy raczyl szyą na nye ozrzecz (quia dominus eos respexisset) y dal ym nadobny plod |
| Kedim birzwna rambil na tey dzedzine, ne bil Wlodek tedy w dzerzeny 1391 |
| Puscza-ly mv na okvpyenye swey dusze, szlowye zyvota, tedy da, czokolye starzy kaza (quod si pretium fuerit ei impositum, dabit pro anima sua, quidquid fuerit postulatus Ex 21, 30) XV p. post. |
| Tedy mi schą kon pode mpną powalyl y sth[c]luklem sza, y otekom (leg. ot tegom) nyemocz mal, y spowyadalem sza, y bogyem oprawyąl, y oleyewal ot tego swąlenya 1428 |
| Aczby gynego vderzyl, ktory by nye myal prawa ryczerskyego (ius militale), tedy grzywną grosszy za taką raną |
| Tedy proszyl tey panyey masz opyekaldnyk<ow> tego tho dzeczączą, aby mv zostawyly ty lyszky sz kupkyem sza ten to korczak, bo w gedney byly vadze (in aequali pondere fuerant), albo szlowye ysz takye wyele waszyly thy lysszky y kubek yako korczak |
| Tedy ony tamo bądacz tkaly pavloky,... popony, plascze oltarzne (altariorum pallas) |
| Yze szye yemv tedy pokazal Gabriel archanyol... y poklaknąl na sve kolana przed svem stvorzyczyelem..., y począl rycerz krola podpomagacz, sluga pana, stvorzenye stworzyczyelya rzekącz |
| Tedy Zydovye zavolaly vyelykymy glossy przeczyv ryczerzovy (adversus cursorem) rzekączy |
| Jszem byl praua nyemocza nyemoczen... tedy, kedym myal rok s panem Mycolayem na poroczkach, yaco kxangy omawyaya 1435 |
| Raczy-ly kto kogo, czo gy ozalowano o glowa albo o czyaszkye rany, a nye postawy-ly go ku prawu, tedy ten porancznyk mą zayn zaplaczycz wargelth (OrtMac 93: *wgarleth), tho szą o glową osszmynąsczye funthow (fideiussor... emendam dare debet, videlicet XVIII talenta), ... ale o rany... *porankznyk ma zaplaczycz polowyczą *wargeltho (mediam emendam, OrtMac 93: *wgargyeltv), to gest dzyewyącz funthow |
| Tedy yeden Zyd przystąpyvschy, y *rzek yemv: Ono czyą schuka macz y braczya thvoya (ecce mater tua et fratres tui foris stant quaerentes te Mat 12, 47) |
| Tedy rzekl szwym *rzekznykyem (suo praelocutore dixit) po wthore: Ten ortel gest... nyeprawdzywy |
| Tedy rzeczely vam kto: Ovocz Kristus tv, onocz Kristus ondzye (ecce hic est Christus aut illic Mat 24, 23), nye vyrzczye |
| Tedy vøcz nasz Xc mily gestcy on presvøtego (leg. przez świętego) angola do... Moyszesza tako rzecl byl |
| Cdiszcy vøcz trzecego dna gesth bilo, tedy vøcz barszo velike gromy szø oni byly thamo vderzyly |
| Jacom szą ya nye zamowil panu Mroczcowy s mą sszostrą niczsz wyącze odzenya y podssycza dacz, yedno czssom tedy dal sz nyą, kyedy yą wząl 1426 |
| A cdiszcy vøcz trzecego dna gesth bilo, tedy vøcz barszo velike gromy szø oni byly thamo vderzyly |
| Tedy my rzecz abo skazanye Ianowo sądzey (sententiam iudicis) vstawylysmy mocz myecz |
| <G>dy kto nagany abo narzecze skazanye pana cracowskyego, tedy kocz abo torlop gronostayowy (pelles hermelinas, Sul 50: lvpyeze gronostayowe) ma gemv dacz |
| Tedy to widząc zwolenicy opuścili ji myślą i ciałem, wszyscy strachem uciekli |
| Miły Jesus odpowiedział swej matce: ... Usłuchamli ciebie, tedy twa dusza musiałaby idź do ojcow w ciemność piekielną |
| To myano wywolacz w poloszony dzen sandowy przed gayonym sandem. A gdysz szam nye moze bycz, k themv tho poleczyl przed szandem szwemv opyekaldnykowy, aby tho dal yako on sząm tedy wywolacz y opowyedacz (OrtMac 83: powyadacz) przed wyszym wylozonym gayonym szandem. Jakosz to vczynyl |
| Tedy opovyedzyal (respondens Mat 19, 27) svyathy Pyotr y rzekl |
| Tedy ony tamo bądacz tkaly pavloky, opravyayacz pyerlamy y byszyorem (texuerunt byssum atque purpuram) |
| Przyschedl oblyvbyenyecz, tedy ty, ktory byly gotove, veschly sz nym kv svaczbye (intraverunt cum eo ad nuptias Mat 25, 10) |
| Gdy ssą szyedzyely, tedy yest krol vschedl, aby obezral (intravit..., ut videret Mat 22, 11) lyvd |
| <B>artolth szalował na Andrzeya, ysze gy vranyl, tedy Andrzey poznal, ale nye chczącz gy vranyl, ale w klamye krothophylącz (hoc fecerit nolens in ludo et solaciando, Sul 51: vczynil nye chczącz w gygrze a weseląncz szą) yako przyaczel s przyaczelem |
| Jaco kedy nyeprzyeczele byezeli w zemya a [a] sskodzyly zemyą, a kyedy pan Barthoss byezal za pogonem, a crol gy ostawyl myasto sszebye, tedy nye slal do domv pana Gila, aby byezal za nyeprzyaczelmy 1424 |
| Gdisci szø Xc gest byl na then tho svath narodzil, tedy vøcz krolefstwo nebeszke takocz gest ono bilo barszo velikiim nebeszkiim veszeliim napelnono |
| Nye gest obyczay, aby wyano przed prawem dawano, ale tako gdze szye mayą poyacz, tedy gey yawno... wyano daye |
| Tedy mvszy (sc. powod) wyny a wetty pokvpycz (opportet pro eo emendas et poenas dare) |
| Tedy Herod pothagyemnye vesvavszy krolye (vocatis magis Mat 2, 7) pylno vybadal od nych czasz gvyasdy |
| Tedy on (sc. Jesus), vz[v]yawszy vegla v lono svey suknye, ponyosl |
| Tedy ystne <byly> w zydowskye zyemy trzy secty albo troye rozdzyelyenye od ynnego pospolnego lyvda zyvotem y vyarą odlączenye (pro odlączone), bo szą slaly (pro sluly) ffaryzey, drudzy saducey (erant... tres sectae Iudaeorum... Pharisaei, Sadducaei, Essaei) |
| <G>dy vbogy czlowiek pozowie bogatego o gwalth, tedy bogaty o gwalt przez swyathky ma syą oczysczycz abo podlug obyczaya gwaltownego (Sul 50: podlvg gwalthv dostoynosczy) rowną wyną ma bycz skaran (iuxta violentiae qualitatem debita poena est multandus) |
| Tedy vøcz napyrszue mamy dzerszecz varø kresczyganska |
| Krzykl yest tedy zastąmp exclamat autem omnis cetus voce magna (Dan 13, 60) XV p. pr. |
| Obyczay byl zydovsky, kyedykoly vslyschely krzyvdą boską, tedy nathychmyast drapaly na sobye odzyenye |
| Zaprzy-ly szye on, na kogo pytha wyny, they rzeczy, o kthorą by myal wyna pokvpycz, tedy moze praw bycz szam szwą rąką na krzyzv |
| Tedy Pyotr nye mayącz swiatkow rzekl, ysz swiathkowie są zmarly: Nye mam kym doswyatczycz |
| Tedy vøcz ona dwa braczencza szøcz ony naftorky ku ssvøthemu Ganu bily prystaly |
| Tedy ystne w zydowskye zyemy trzy secty... od ynnego pospolnego lyvda zyvotem y vyarą odlączenye (pro odlączone; a communi reliquorum vita et opinione distantes) |
| Bo tedy Zydovye myely taky obyczay, yze kogokolvye yąly..., tego zelazem vyazaly y vlozyly nan moczny rzeczyądz |
| Kthorykolwy<e>k myesczyanyn ku dworu przymyla szyą a szgedną, i<ż> myesczkye prawo... szlomya, tego moga radczcze oszalowacz... A szgednalyby (leg. zjednałliby) tho kthory przyszaszny czlowyek, a wysznaly tho przed oszyadla rada, tedy ten przestapyl swa przysagą |
| Mozely tha nyewyasta vkazacz podlug prawa, ysze ten dom yesth gyey oczczyszna byla..., tedy ona then dom murowany ma oszandnacz (OrtMac 24: wszyacz) |
| Tedy krol assyrsky poslal Parsany a Syryany, yzby oszyedly gemv zyemye (ad incolendam sibi terram) zydowską |
| Tedy szyą yey anyely pokazaly |
| Aczlyby sapyercza (actor) na pyrwem rocze sam abo przez posla swego nye stal, tedy rzecz, o ktorą pozwal, straczy z wyną syedm grzywien |
| Ostanyely (cum paruerit, OrtMac 125: stanyely), komv wyna dana, a bandzely gemv szkazano odprzyszancz szye, tedy przyszagy ma woyth przyyacz |
| Vczyeschy mye tedy maczyerzynym szlyvthowanym, nye osthay mye w mogych bolyescyach |
| <F>ranczek, Falco, Indrzych, trze bracza mayącz gednego mlynarza, tedy Indrzych o nyektore vini mlinarza przed sądzą podlug prawa pokonal (iudicare praecepit, Sul 40: sząndzicz przykazal) |
| Tedy oni dali jemu... nausznice... tedy je on pokopał (infodit ea) pod terabintem, jiż to jest za miastem Sychem |
| Tedy odstąpyvschy od slupa, obezryavschy szye, barzo pokorno poklyąknąl |
| <B>artolt skarszyl na Andrzeya, ysze mv laką pokosyl (quod pratum ipsius falcavit). Tedy Bartolth poznal, ysz ląką pokosyl (sit confessus praedictum pratum se falcasse), ale to przyloszyl, ysze yą kvpyl v wlodarza Andrzeya |
| Tedy jako szli hi przeszli, hi kopce za nimi poznamiowany, tedy u ostatecznego kopca Paszek rzekł 1398 |
| Tedø (leg. tedy) sø podawa pod wsitko swe hymene, gczecoli czo ma, hy w semi, hy na ssemi, nicz sobe ne ostawagicz (leg. ostawiając) XV in. |
| Jszesmy schedzeli w szagayon[y]em veczu tedy, *kedzisz mala Jagneska... soltissem (leg. z sołtysem) prauem czynycz, tedis tam przed gayonim veczem nye szalowa<ła> o polosmy grziwny 1430 |
| Tedy lud wszøwszy møøky... a nawyøzawszy w plaszcze, wkladly søø na swoge pleczy (posuit super umeros suos) |
| Kthokole orzecz ('orząc') a poszyeyącz role czyge gwalthem, naszyenya tych tho rol poszbycz ma abo ostradacz ma (semine eorundem agrorum careat, Dział 41: tedy nasyenye tho ma straczycz) sz wyną pyencznadzesczya |
| Tedy vyedzyon yesth Ihus na pvszczą, aby byl kvszon od dyabla (ut tentaretur a diabolo Mat 4, 1) |
| Bo tedy Zydovye sczynyvschy namyothy y yathy y czynyly gody |
| Tedy tako mamy rozvmyecz, yze od Annascha vyedzyon do Cayffasza, ktory v svem domv *pokuschal[l] Iesurista y ssądzyl |
| Paknyali to nye bądze, tedy wlosną rąką przysyągwszy (proprio iuramento, Sul 33: wlostną przysągą) sam odbądze |
| Oycze, osvyczy tve ymye (clarifica nomen tuum). Tedy nathychmyast glos przyschedl z nyeba rzekącz: Osvyczylem y yescze osvyczą (clarificavi et iterum clarificabo Jo 12, 28) |
| My... thą ysta rzecz rozgodzimy, procz bysmy bili nyektorym nagabanym pylnym ogarnyeny, tedy szeszczy abo przynamnyey cztyrzem kv sadzy y podsadkowy poleczymy (adiungendis), ktorzy taką rzecz dzedzynną podlug sprawyedlywosczy rozgodzą |
| Tedy rzeczely vam kto: Ovocz (ecce Mat 24, 23) Kristus tv, onocz Kristus ondzye, nye vyrzczye |
| A tako tedy opffytoscz lychoty a myloszyerdzye vyelye luda o[c]zymna (et quoniam abundavit iniquitas, refrigescet caritas multorum Mat 24, 12) |
| Myly Yesus v odzyenyv malo szye kochal, bo v yedney sukny telko chodzyl, a na vychv drugdy plasczem ve trzy poly odzyal (chlamide triangula supra tegebatur), yako tedy obyczay zydowsky byl noszycz plascze |
| A ow, ktory by byl blyzszy kv dzedzynye..., mylczy a rzeczy nye pocznye, tedy vstawiamy |
| Aczlyby... powod... nye vczynyl szadney wymowy, gedno proscze zastawą przygąl w pyenyadzoch, tedy ma ymyecz dosycz na tey zastawie |
| Byskupovye... vczynyly rąda... Tedy yeden myedzy ynemy (sc. rzekł) |
| Tedy gych mynistrovye... povynny szą nyemocznego navyedzyczi przynamnyey yeden raz (semel in hebdomada) 1484 |
| A tedy vøcz... gestcy on (sc. św. Jan) bil thy to xødzy Apokalypsim napyszal |
| Ale kedy dzeczy pyrwey zony cząscz swoyą rowną oth oczcza gym dobrowolnye rosdzelenym wyekvysthim daną (ex divisione perpetua) ymayą, tedy cząscz wthorey zony szynom albo dzewkam na szą dostacz |
| Przeto vstawyamy, bo gdy kto s czygego lyasa wyrabywszy wywieze dąb..., tedy temv panv, czygya są drwa, ma pokvpycz vyną rzeczoną syedmynadzessyath (Sul 48: vyną, yasz rzeczona szethmy grziwyen, to gest pyąncz groszy przes dwv kwarthnykv) |
| Cdisz vøcz thy vmrzesz, tedy szø vøcz thy szaszø f szemø obroczisz |
| Tedy vøcz my fszythcy od sylnego strachu vmrzecz muszemy |
| Kedim dzedziną Zytoweczsko pomenal, tedy przi tem bil Mathias y Paszek 1418 |
| Tedy dzyevycza Marya malo pomylczącz (confortato spiritu) odpovyedzyala |
| V wody szø poczina czescz: drzewey nisz gdi szødø *gestcz, tedyø (leg. tedy ją) na røcze dayø |
| Tedy vøcz... svøty Gan stogøcz pod *kryszen gestcy on byl barszo velikø møkø cirpal |
| Tedy Pylat kazal mylego Ihu Krysta wyszedwszy przywyescz ku szmyerczy XV p. post. |
| Przydzyely kto a lyczy szye temv vmarlemv przyrodzony, tedy ma czlowyek (pro czlonek) wymyenycz blyszkosczy a ma na to przyszancz..., a tako moze szyągnacz po gego gymyenye (et taliter se ad hereditatem trahere debet) |
| Tedy oni wszistczi za gedno krziknø a syebye ponøkayøcz (se mutuo cohortantes) wzrvszili syø na nye |
| Tedy on tego przysząstwa wolen y proszen gest (officii liber est) |
| Ktory by brath nyekarny... a po trzecziem vpomy<e>nyenyv (post trinae admonitionis) thrvalby w szvey vpornosczy..., tedy taky ma byczi vydan... visitatorovy 1484 |
| Gesthly tho gymyenye starszey syestrze y gey maszowy... wszdano... a odzyerszely ge *natho rok y dzyen besz nagabanyą albo wpomynanya (absque allocutione), tedy tho takye dawanye ma mocz myecz |
| Yako Szyman y Sczepan... poziczily v Mykolaya... lodzy, a gdy szø gim ye vpomonanl, tedy szly na gego dom z ostrø bronø 1412 |
| Ktory by brath nyekarny... a po trzecziem vpomy<e>nyenyv thrvalby w szwey vpornosczy, pokuthy y karanya nye chczącz przyączi, tedy taky ma byczi vydan... visitatorovy 1484 |
| Yz przetho Nikel... Jacobum... yąl, yz kaplan nan volal gwaltu, tedy kedi go ranyl 1418 |
| Wmyely (pro smyely) pop przyszancz..., ysz gego czeladz <nie goniła> Grzegorzowa konyą <ani swego konia> chczacz vpvsczyly (OrtMac 143: vpusczyla), tedy pop gest praw y proszen od Grzegorzą |
| Tedy Mykolay vpusczyl szwoge prawo y straczyl szwa rzecz naprzeczywko mnye (extunc Nicolaus suam causam ammisit) |
| Tedy ony tamo bądacz tkaly... popony (vela), plascze oltarzne y ynne okraszy kosczyelną (leg. kościelne) |
| Bandzely gemv szkazano odprzyszancz szye, tedy przyszagy ma woyth przyyacz |
| Poszna-ly szye on tego, czo nayn zalowano a byl<li>by przyszaszny woyth, tedy gest przestapyl szwą przyszagą |
| Tedy woythow poszel (iudicis praeco) ma ludzem... opowyedacz, ysz mayą gayony szad |
| Yesthly nye bądą dzerszal (sc. przysięgi), tedy mnye przisząga nyechay porazy 1500 |
| Tedy tako yste obroczyvschy gy brzuchem y począly bycz pągamy |
| Stare radzcze... owynyly przed prawem gednego czlowyeka, naszego myesczany<n>ą, ... ysz gdy on byl krolewszkym vrzadnykyem (dum... factor fuisset, OrtMac 38: krolewszky vrzadnyk), tedy on vczynyl krolowy trzy puszky |
| Allecz Salomee... chczala szø gest ona sviima røkama dothknøcz tego to mastha byla, tedy vøcz natichmasth ge røcze szø ge byle uschle |
| Tedy począly wschysczy nogy czalovacz proszacz yey, aby ym odpvsczyla, ysch to zle porozvmyenye myely k nyey |
| Przeto chczemy, gdyby nyekto tako naleszon, aczby do kosczola... vczekl, tedy przez poruszenya swiątosczy ma bycz zlostnyk wząth a podlug prawa osądzon |
| Aczlyby dobywszy brony nykogo nye vranyl, tedy ma pokvpycz viną syedmnadzesscza, a temv, na kogo syą poruszy, viną pyąthnadzesscza pokvpy |
| Paknyaly w tych leczech zamylczy (sc. pani) a nye poruszy rzeczy, tedy od swego prawa odpadnye |
| Acz dwie dzedzinye znow obapol gedney rzeky posadzą syą (invicem conveniunt aliquo flumine... mediante), tedy [by] kaszda strona swoy brzeg ma rządzycz y strzymacz |
| Tedy vøcz svøty Gan gestcy on do te tho szeme Aszie prysetl byl a tako vøcz on tamo gest vele kosczolof vmuroual byl |
| Tedy my... przysądzylysmy Ianowy wlosną raką przysyągwszy odydz, a to tako, aczby Ian nye byl pyrwey poruszon we czczy |
| Nye gest obyczay, aby wyano przed prawem dawano, ale tako (sed moris... est), gdze szye mayą poyacz, tedy gey yawno... wyano daye |
| Tedy vøcz vsrafsy... Domicianus, iscy on na (pro ne) chczal gest kaszana o bodze prestacz byl, a tako vøcz on kaszalcy gest gy on na geden oszstrof poslacz byl |
| Any tedy gemv tho slvsza vczynycz, alysz thako bogathego w myasto szebye kmyecza vstanowy alybo ostawy (nisi aeque divitem loco sui cmethonem constituat et dimittat, Dział 62: alysz myasto syebie tako bogatego posadzy) |
| Tedy vøcz chalcy gest on (sc. cesarz) tho bil przeuedzecz, velecz gest on... ludzy pod szobø mal byl. A tako vøcz gestcy on... to bil prikasal, abycz fszeliky clouek... do Bethlehem przysetl bil |
| Ktho komv daly czokolye chowacz, vkradnąly mv tho..., a nye naydąly zlodzyeya, tedy ten, czo mv dano chowacz, przyszasze, yako nye szkorzyszczyl thego (iurabit, quod non extenderit manum in rem proximi sui Ex 22, 8) XV p. post. |
| Cdiszcy vøcz Ioseph s Mariø gesta ona bila do... Bethlehem prisla, a tedy vøcz ony ne moglycz szø mecz nigedne gospody thamo byly, a takocz vøcz ony slycz szø do gednego domo (pro domv) pospolnego bily |
| Gdiby kthole dobrey slawąthnosczy *sząch o kthorekole gwalthi byl poswan, powod powynyem bącz, czso wyedze, *doszwasthczycz (quod asserit, comprobare, Dział 21: tedy nany dobrym swiadeczstwem ma bycz dokonan) |
| Tedy ona szama swą raką przyszacz moze, jsz gey tako wyele wyanowano, yako ona myeny, a tako wyacz (tunc) dobywszy, moze vczynycz... szwym (leg. z swym) wyanem, czo chcze |
| Tedy vøcz vsrafsy... Domicianus, iscy on (sc. św. Jan) na (pro ne) chczal gest kaszana o bodze prestacz byl, a tako vøcz on kaszalcy gest gy on na geden ostrof poslacz byl |
| [to] tedy więc: |
| A tedy vøcz Ioseph *chøcz on te tho kaszny posluszen bicz y posetlcy gest on bil do tego tho mastha Bethlehem |
| Gdy przyda, namyleyszy, k thobye, tedy barszo szeczknyesz szobye, zableszczysz na strony oczy, esz czy s czyala poth poskoczy |
| Gdy Domyenyk s prawa dan myasto potkomorzego na granycze myedzy Parzenczewem a myedzy Ranczkem, tedy gy Michal a Mycolay proszno pusczyly a wstampyly na potkomorzego, vyyawschy sze s prawa przyyaczelsky 1434 |
| Czesarsz Domicianus... kaszalcy gest gy (sc. św. Jana) on na geden ostrof poslacz byl... A tedy vøcz on thamo to bødøcz gestcy on bil thy to xødzy Apokalypsim napyszal |
| Tamoczyem tedy v nych navykl to pyenye, czom przed Iesuszem spyval |
| Myenyą tv nyektorzy, yze tv krolewna Saba kyedy przyyąla do Ierusalem sluchacz mądrosczy Salomonovey, tedy vzrala v tanecznyczy (in domo saltus) Salomonovey drzeuo svyatego krzyza |
| Czlovyek yeden schedl z Yervsalem do Ierycha, tedy vderzyly nany zboycze (et incidit in latrones Luc 10, 30) |
| kiedy... tedy wtenczas: |
| tedy jedy: |
| tedy kie: |
| kiedy... tedy: |
| Acz mne ne bødø panowacz, tegdi (tunc. Puł: tedy) przez zakala bødø |
| aliżby... tedy: |
| jes(t)li(by)... tedy: |
| Gestlyby[l]... pirwey zony rzeczy... odlozyl dzyeczom..., tedy (extunc) ony rzeczy mayą gye dacz gego dzyeczom |
| Odpovyedzyal rzekącz: Zapravda, tedysczye nye czly v pysmye (Iesus autem dixit eis: Utique. Numquam legistis Mat 21, 16), yze z vst dzyątek... *skonach chvalą? |
| Zaprzy-ly szye, tedy moze prawem odydz, nyszlyby to nayn chczely... raczcze wyznacz pod szwa przyszagą, ysz ta szlową... posznal. Tedyby (tunc) on za tho zadney nyewynnosczy mogl vczynycz |
| <G>dy syą komv smyercz przyda kromye przycziny, tho gest, yszby syą vtlukl (puta de arbore cadendo, Sul 41: yako tho s drzewa spathwszy)..., tedy chczemy, aby o takyego czlowieka nygedna... szaloba byla |
| Gdyby sye przygodzyly kyedy myedzy gymi (sc. bracią) takye to nyezgody..., tedy... mayą ye myedzy sobą vthlvmyczi a zagaszyczi (dirimentur) 1484 |
| Proscha... przez tha radoscz, yaszesz tedy myala, gdysz szlawnyma oczyma szlawa wschythkyey szwyanthey troycze obezrzala |
| Bocz tedy bądzye vdrączenye vyelykye, yakye nye postalo (non fuit Mat 24, 21) od początka svyata |
| Tedy ona then dom murowany ma oszandnacz, przetho ysze then masz... szobye o tho murowanye nye vtwardzyl (ratione munitionis nihil iuris obtinuit, OrtMac 24: nye vthwerdzyl) |
| Tedy przedal ten wynowaczyecz (debitor) szwoy dom y odkazal thy pyenadze, czo byl dluszen |
| Pomowil gy bycz slodzegya... y gynsze vele slow... vczynyl, ... ctorichse to slow *vragayocza, *vwloczayocza, vyszey vipiszana tedy g duszy przyyøl y nyne spomina 1474 |
| Tedy zostal po them tho vmarlym dzeczaczv geden dom [...], gescze bylo wynowatho (obligabantur, OrtMac 86: yescze wynowatho) pyacz grzywyen |
| Bandzely ktho wybran raczcza albo przyszasznykyem a bandzely wssznaczon raną, zabyczym albo w gynem (pro gymyenyv), <w> myeszkyem vrzadze (si fuerit hic molestatus in corpore, vita seu bonis, in civitatis servitio), albo w szluszbye, tedy mogą od nyego wzancz myesczka vch[ch]walą |
| Jszem byl praua nemocza nyemoczen od boga szlozona tedy, kedy pan podszadek mal medzy gym wsnacz wsztecz sz obu stronu 1434 |
| Paknyąly powod a sząpyerzs szą oth szebye daleko roszdny, tedy nye gynsza dawnoscz obrzeczona powoda zalvyączego o slodzeysthwo othpądza, nysz tylko trzechlethna, a ma<ją> dzyvowacz swemv lenyssthv (leg. lenistwu) [bo gdy] wszystczy gnvszny a lenywy, <jiż> w posczyganyv swey skody (in sui damni recuperatione) malo czvcz szą obykly |
| Yszye Mycolay ne byl dzelen ss Yanem, bratem swim tedy, kedy wzyskal Petr de Ysszycze, wstal P<iotr> na Yanye 1427 |
| Tedy pyrvey byl Dauid nyzly Kristus. Vschakosz tegodlya Davyd nye byl gogen (pro bogem, nec ergo erat Dominus David)) |
| Tedy vøcz pothem on gego sziin gestcy on bil f klastor fstøpyl a svøthemv Ganv gestcy on bil barszo slusil |
| Tedy vøcz svøthy Gan kaszalcy gest on byl mary fskrycz |
| <P>yotr postawyl syą naprzeczyw Ianowy sadzy o rzecz, ktorą przed nym myal..., ale zdanye Ianowo aczkole wspyrayącz syą przal, a sądzey nye naganyl (quando ipsam, sc. sententiam, tulit, eundem iudicem non provocavit), tedy... skazanye Ianowo sądzey vstawylysmy mocz myecz |
| Cdiszcy vøcz gest posrzod noczy bylo, ... tedy vøcz ona gest byla svego szinka milego porodzyla |
| Ktho gy chcze layacz ortel, ten ma stoyacz tako rzecz: ... Proszą tego przyszasznyka wstacz (petat scabinum surgere), czo ten ortel *wyrzegl, kthoremv ya layą. Tedy woyth mą themv przyszasznykowy kazacz wstacz (surgere) |
| Tedy posvyączyly y (sc. Jozefa, sanctificaverunt eum) kaplany... y wschytek lyvd rzekączy: Blogoslavyony yestesz thy, yze nye yest grzech v tobye |
| Gdy sosnyą kromye dzenya porąby (sine apibus... arborem, Sul 59: przes psczol drzewo porąby dzane), tedy pol grzywny a sadowy druge pol |
| Paknyąlybi synow nye myal (sc. zmarły), alye dzewky, tedy dzewkam [s]wsisthky dzedziny y gymyenye spadnye oczcysne (hereditates et possessiones cedent paternae) |
| S pylnosczą gesm pobvdzyl sasyady, proszącz gych, aby my pomogly... zlodzeya pogonycz. Tedy ony wzgardzili (recusaverunt, Sul 39: posczygacz slodzeya othmowily szą) a pomoczy dacz nye chczeli |
| A gdyz tho wszythko yuz spelnyą y vczynyą, tedy gdy sye rok spelni a vynydzie (post unius anni spatium), taky ma byczi przyąth 1484 |
| Tedy cząscz wthorey zony szynom albo dzewkam ma szą dostacz szpelnye (integraliter) |
| Tedy s tego pokolyenya vyelye mesczysn y mlodych y starych przyslo, kazdy noschącz laską v rąkv... y podaly ye byskvpovy, a on vzyąl y naznamyenoval kazdego (qui receptas singulas signis consignavit) |
| Aczlyby szenysczyzna potwarzala kogo y powolawala, a na nyey znakv gwaltv nye nalesyono, tedy ten, komv winą dadzą, ma odzydz..., a tą pothwarczą (calumniatrix, Sul 58: pothwarznycza) viną podobną ma bycz skarana |
| Paknyąly dzewycza alybo nyewyastha o nyekakem vslystwe (pro vsylstwe) obwyny kogo pothwarzlywye (si... aliquem accusaverit calumniose) a na nyey snamyona osylsthwa nye bądą wydzana..., tedy... tha pothwarznycza mąką dostoyną... ma bycz pomsczona |
| Paknyąly dzewycza alybo nyewyastha o nyekakem vslystwe (pro vsylstwe) obwyny kogo pothwarzlywye, a na nyey snamyona osylsthwa nye bądą wydzana..., tedy... tha pothwarznycza (calumniatrix, Dział 56: tą pothwarczą) mąką dostoyną... ma bycz pomsczona |
| Tedy proszyl tey panyey masz opyekaldnyk<ow>..., aby mv zostawyly ty lyszky... Opyekaldnyczy wszaly tho na roszmyszlenye (de eo volebant se tutores permeditare) |
| Jaco kedy pan Crczon Nicla slal do Dominica, aby mv prawa s yego ludzmy pomogl o cztyrzy copcze skazone..., tedy pan Dominik rzekl: ... Chczely pan Crczon wzancz na skazanye panskye, [albo] mv prawa nye otmawyam 1425 |
| Tedyø (leg. tedy ją, sc. wodę) na røcze dayø, tu szø wøcz starsy posznayø, przy tem szø k stolu szadzayø, za tho szø ma kasdy wszøcz, otlozywszy yedno swøcz (leg. swą-ć, sc. część?) |
| Acz szą nye wroczy (sc. kmieć) tako powabyony (vocatus), tedy pan oney wszy oszwyathczenym bądze mocz gego dzedziną przes gynszego oszadzycz |
| Tedy cząscz wthorey zony szynom albo dzewkam ma szą dostacz szpelnye a se wszego (integraliter et ex toto) |
| Paknięliby po roku tę skargę ruszyć chciał, cso tedy powiedzie (quod tunc asserit, Dział 21: tedy to, cso będzie nań mowić), roztropnie przez podobne świadki winien bądź doświadczyć |
| Paknyaly kto nad to (contra hoc statutum, Sul 46: przeczywko themv vstawyenyv) vczini..., tedy any wynowaczecz, any rąkoymya za to ma czso... placzycz |
| Tedy oni wszistczi za gedno krziknø a syebye ponøkayøcz wzrvszili syø na nye (se mutuo cohortantes persecuti sunt eos) |
| Tedy Franczek, gdysz mv syą tako dlugo zaplata nye sstala konyeczna, chczal targ wzrzvczycz (Sul 37: abi mogl rosypacz ten targ) |
| Tedy Cayphasch... zavolal vyelykyem glossem rzekącz: Slyschelysczye sromoczenye boze (audistis blasphemiam Marc 14, 64) |
| Rzekl<li> Hannusz na przyszasznyky, by mv krzywdą vczynyly..., o tha szlowa mogą mv wyną dacz... Posznaly szye tych szlow, tedy szromoczyl wasz wszythkych, czsosczye szyedzely w then czasz na lawyczy (tunc vos scabinos omnes... contumeliavit) |
| Tedy vøcz nasz Xc mily stogøcz posrzothku onego ogna gestcy on k n<i>m byl mouil |
| Vstawyamy, ysz gdi ktori... dzewką swoyą za mąsz da a *pozak podobni namyeny a wthem vmrze (ipso defuncto), tedy brath... szsto grzywyen dacz ma po nyey |
| Jaco wtenczass, kyedy panycz do mnye yesdzil ot panyey Thurewskye w poszelstwe, tedy Woytho mym *kmąthowiczem nye bil 1428 |
| Tedy rzekl szwym rzekznykyem (pro rzecznykyem) po wthore (tunc secundario suo praelocutore dixit): Ten ortel gest ny<e>sprawyedlywy |
| V wody szø poczina czescz, drzewey nisz gdi szødø gestcz, tedyø (leg. tedy ją) na røcze dayø, tu szø wøcz starsy posznayø, przy tem szø k stolu szadzayø |
| Poszna-ly szye (fatebitur) tych szlow, tedy szromoczyl wasz |
| Jszem ya byl nyemoczen... tedy, kyedym mal rok odmawyacz stany przeciff Jochne 1429 |
| Tedy jako szli hi przeszli, hi kopce za nimi poznamionowany, tedy u ostatecznego kopca Paszek rzekł 1398 |
| <G>dy kto nagany... skazanye..., tedy... ma... dacz... sądzam starosczynym (iudicibus castellanorum, Sul 50: sandzam castellanskym alybo panyskim) po polugrzywnyv |
| Gdy na rokv sapyerz stanye, a powod nye stanye, tedy sąpyercza ma bycz wyzwolon od rzeczy przez powoda pozwanye |
| Gdy sądza vkazuge sprawiedlywoscz, tedy wsporcze odstąpvyą od pothwarzy |
| Acz bądze starszy (sc. źrebiec) nysz dw (leg. dwu) lyath a badze przez kogo zabyth, tedy ten, czyg gest szrzebyecz, ... to ma zaplaczycz |
| Gdykole nye stanye (sc. obwiniony), tedy ma bycz zdan, w czem bądze poszalowan |
| Gdysz szam nye moze bycz k themv, tho poleczyl przed szandem szwemv opyekaldnykowy, aby tho dal yako on sząm tedy wywolacz |
| Bilcy gest geden slachcycz barszo bogathy a tency tho svø (leg. z swą) panø szadnego dzeczøthka ne mal gest bil. A tedy vøcz gestcy on svøtega (pro svøtego) Gana bil prosil, isbicz Xpc pres gego prosbø gyma plodu bil poszycil |
| Tedy vøcz my fszythcy od sylnego strachu vmrzecz muszemy XV med. |
| Ise gdiscy svøthy Gan gestcy on bil stho lath pres gednego latha star, tedy vøcz kasalcy gest on bil szobe grob podle oltarza vykopacz |
| Byl<li>by przyszaszny woyth, tedy gest przestapyl szwą przyszagą... y straczyl szwe prawo y stolecz woythowszky |
| Tedy... ma naydz (sc. przysiężnik) gyny ortel y szlacz szye s thym ortelem tamo, gdze szye szlacz ma, to gest ku wyszemv stolczv (hoc est ad scamnum superiorem) |
| Gdy szye maya poyacz, tedy yey... przed dobrymy ludzmy wyano daye (sc. mąż), wymawyayacz (OrtOssol 85, 2: *wymyenyayvcz), czo ona ma myecz po yego szmyerczy |
| Kedy pan Poznansky zastawyal Strycowo... panu Januszewy..., tedy ne wymawal, aby ktory kmecz myal wolą, ale ge sastawil ze wsytkim prawem 1421 |
| Gdze szye mayą poyacz, tedy gey (sc. pani) yawno wyano daye, (sc. mąż) *wymyenyayvcz (OrtMac 115: wymawyayacz), czo ona ma myecz po gego szmyerczy |
| Vkladamy, aczby nyektory sądza... dzerszącz strona yedna zdal abo skazal... vcząszayącz drvgą stroną, tedy strona vcząszona odzowie syą kv wysszemv stolv (ad superiorem) |
| Gdi[by] Zydowye... sczyrzpyą prze dwye lyecze svego dlvznika... do sząndv nye pozywayącz, tedy... thylko na gysczynye a na lyphye... mayą doszycz ymyecz, any przes ten tho lysth zastawny skvthnye vpomynacz (neque... poterint obligantem effectualiter ammonere, Dział 38: a on lyst zapysny nygedney moczy daley myecz nye mosze) |
| Yz kedy Pyotrek zayøl trzodø s Krzizanowa, tedy mleka ne wydoyil ot krow... any kazal widogicz 1416 |
| Tedy vøcz Maria gest bila suego sinka porodila y *gescy gy ona f gasly na trochø szana bila polosila |
| Iszeszmy przy tem bily, gdy Domyenyk s prawa dan myasto potkomorzego na granycze myedzy Parzenczewem a myedzy Ranczkem, tedy gy Michal a Mycolay proszno pusczyly a wstampyly na potkomorzego, vyyawschy sze s prawa przyyaczelsky 1434 |
| Paknyali wynowati vczynywszy dosycz po tem prawie powoda chczal nagabacz, tedy powod wygme syą do swego prawa y sądzey (suam litem aut causam coram iudice competenti... agitabit) |
| Tedy vøcz morze gestcy szø ono bilo na obe strone rostøpylo (divisaque est aqua Ex 14, 21) |
| Tedy vøcz swøthy Gan gestcy mv on tako byl odpouedzal, ysze thy, dze, nigednø stronø ne mosesz tutha bicz se mnø |
| Paknyąly powod a sząpyerzs szą oth szebye daleko roszdny, tedy nye gynsza dawnoscz... powoda zalvyączego o slodzeysthwo othpądza, nysz tylko trzechlethna (nisi tantum triennalis, Dział 46: gedno trzy lata) |
| Tedy vøcz nasz Xc mily, stogøcz po srzothku onego ogna, gestcy on k n<i>m byl mouil |
| Gdy sądza vkazuge sprawiedlywoscz, tedy wsporcze odstąpvyą od pothwarzy |
| Aczby kto o zlodzeystwo... przed sądem byl przemoszon trzykrocz..., tedy ten na wieky swą czescz straczyl any szadney czczy w krolestwie myecz nye mosze, any od nas darow szadnych trzymacz (nulla donaria... consequatur) |
| Tedy vląkla szye tą pany naszylney y szaszmaczyla szyą a w them szmathku y vlaknyenyv (in turbatione ac molestia)... nyepamyetalye rzekla ta pany na vczechą temv gosczowy: Prze bog, panye gosczyv, mye<j>czye dobra myszl! |
| Gdy twoy szwyanthy bok byl przekloth, tedy strumyen krwawy poczyekl |
| Kako gdy nyektori ziemyanyn... zdan bądze na dzeczkowanye, tedy gdzeby myano wzącz szescz wolow, thv wezmą trzydzessczy |
| Kedi gy vlapily y na prawo wsczøgnøly, tedy Marczin... tego pozeszczø otbyl gwaltem 1416 |
| Tedy ostawssy ona y rosmyslyla szye po mylem Iesuszye, począla tvzycz y *teszscnyczą myecz |
| Podlug starych praw bylo vloszono (fuerit observatum, Sul 4: bilo dzirzano), ysz gdy kmyecz kmyecza zabyl, tedy dawszy za wina trzy grzywny groszy, byl praw |
| Cokolwiek onego to umarłego rzeczy... zostało..., tedy mistrzowie mają ono wszytko... tako długo chować, iżby sie ktory z rodzaju onego umarłego ozwał..., a jesliby on umarczyznę mieć chciał, tedy jemu nie mają odmawiać 1491 |
| A tedy vøcz... do suøtego Gana gestcy bil geden mlodzenecz pryneszon vmarly |
| A gdyby byl yąt przez kogo naszego a nam wydan, tedy ten ma bycz na naszey lascze, telko przyaczele tako yatego temv, czso gymye a nam vyda, nygedney lsczywosczy nye mayą czynycz |
| Vstawyamy, aby kaszdy dvchowny oczczyzną pod namy trzymayącz, podlug saczvnkv gymyenya na kaszdą wyprawą (ad quamlibet expeditionem, Sul 23 na kaszdee woyni) s namy pogechal. A gdyby nye chczal na wyprawa woyny gechacz, tedy gymyenya ma sstąpycz swemv bratv |
| Kyedy Mylesza dal przysąd na Pudliszcowicze, tedy Janusz... v sząda bil 1420 |
| Ysz gdy on byl krolewszkym vrzadnykyem, tedy on vczynyl krolowy trzy puszky gy narządzyl ge kv strzelanyv (quas ipse replevit) |
| Zaprzyly szye, tedy moze prawem odycz, nyszlyby to nayn chczely wszythczy raczcze wyznacz..., ysz ta szlową... wyrzekl y posznal (quod verba... confessus fuisset) |
| Tedy wyrzeka (OrtOssol 32, 3: wyrzekną) przysząsznyczy |
| Vderzy ktho brzemyenną nyewyasthą..., tedy ten, co vderzyl, ma zaplaczycz, czszo oney masz prawy (leg. prawi) podlug wyrzeczenya gednaczow (quantum... arbitri iudicaverint Ex 21, 22) XV p. post. |
| Wyeszmyely woyth wyną nyesprawnye..., tedy ma szye nayn zalowacz przed sandzą wyschym nad nym (coram superiori iudice, OrtMac 63: czo gyest wyszy nad nym) |
| <U>stawiamy, aby kaszdy od swiątego Woyczecha asz do swiatego Mychala swe bydlo w stroszy myal, a gdy komv szkody vcini, tedy schkodą podlug schaczowanya (Sul 59: oszaczczowanye skody) ma zaplaczycz s wyną sadową (existimacionem dampni... satisfacere compellatur) |
| O wystawyenyv (de expurgatione, Dział 44: o oczysczenyv) slvgy przeczyw panv. Kedy pan przeczywko... slvdze... ma czszo rzeczy, tedy then... slvga... ma szą szesczą swyathky oczysczycz |
| Marya... vyelyky smątek myala y vbrawschy szye ve dvoye (pro vdovye?) odzyenye..., bo dokąd byl Iozeph zyv, chodzyla yako tedy byl zakon malzenkam chodzycz |
| Jaco ząd (leg. sąd) kazal wsczagnącz Janą, woyta, na grodze, tedy pan Chwalantha wzal ną nyem y wischoczowal pyacz grziwen 1428 |
| Tedy szeszczy abo... cztyrzem kv sadzy y podsadkowy poleczymy (sex vel... quatuor baronibus per nos iudici... adiungendis, Sul 24: szescz a naamnyey cztirzi ricerze... przylanczancz) |
| Nyszlyby oczecz sz vyny synowey... w grzesze ganyebnem byl vidan, alybo bądącz obvynyon nye moglby szą oczysczycz, ... tedy podlug dostoynosczy vyny obrachowany vczyrzpy (punietur, Dział 60: mayą bycz skarany) |
| <M>icolay szalowal na Pyotra, ysze gemv konya poszyczyl... zdrowego, ale Pyotr... wroczyl konya Mykolayowy chromego... Paklyby... kony nye wyzdrowyal (si... non convaluerit, Sul 39: nye wszmosze-ly), tedy o ten gysti mayą myedzy sobą przyaczelsky vloszycz |
| <A>cz komv konye abo woly... gwaltem vezma, ten gdy przed rokiem o takye rzeczy... sadownye nye vcziny, tedy potem aczby chczal czinicz, ma bycz dawnoscza odrzvczon |
| Tedy on gest vczynyl naprzeczywko szwey przyszadze (contra iuramentum... fecit) |
| Tedy vøcz naprzecif gemu nyszadny clouek ne gestcy on vyszetl byl, abycz mu on ktorø czescz byl vczynil |
| Tedy przyszagy ma woyth przyyacz y czso na gednanyv kazą dacz y gednanye moze sampyerzem vczynycz dokonale |
| Nyestly then opyekaldnyk they dzewcze vczynyl lyczbą (OrtMac 26: lyczby), ... tedy geszcze mą tą lyczbą vczynycz (si... non posuit rationem, extunc ei adhuc facere debet) |
| Ktory by gych (sc. radziec) nye czestowal..., ten ma kaszdemv raczczy pokupicz trzydzeszczy szelagow, a gyny radcze owynya-ly gy, jsz gym tho vczynyl na szromothą (quod ipsis hoc in dedecus fecit), wyszna-ly szye, tedy tesz kaszdemv radcza (pro radczy) ma pokupycz XXX szelagow |
| Sądza, ktoremv wyną dadzą, ... paknyaly bądze przekonan, tedy lvpyesze... se sromotą ma dacz temv, ktori gego o nyesprawiedlywe zdanye wyzwal kv stolv wyszszemv (qui ad superiorem in falsa pronuntiatione evocavit) |
| Tedy sąpyercza ma bycz wyzwolon od rzeczy przez powoda pozwanye |
| Cdiszcy vøcz trzecego dna gesth bilo, tedy vøcz barszo velike gromy szø oni byly thamo vderzyly (ecce coeperunt audiri tonitrua ac micare fulgura Ex 19, 16, BZ: poczyøly slyszecz krzmyenye), a oblok barszo suatly gesthcy on byl thø to gystø gorø prykril |
| Wyszna-ly szye, tedy straczyl glową swą a lezy na radczach, czo chczą sz nym vdzalacz (qualiter istud secum tenere volunt, OrtMac 36: vczynycz) |
| Kv matcze yego rzekl (sc. Symeon): Kyedy *vzry tego czyrpyecz (hunc cum patientem videbis), tedy tvoya dvscha myecz bolyesczy przeydzye |
| Tedy vøcz... szøcz ony bily swe *sludzy f *drodzem odzenv chodzøcz vsrzely |
| Tedy vøcz vsrafsy tho ten tho gysty czesarsz Domicianus, iscy on (sc. św. Jan) *na chczal gest kaszana o bodze prestacz byl |
| Tedy w czwarthem szandze tego, czo ge zapowyedzal y fordruge, mayą na ty pyenadze vkazacz za gego dlug podlug prawa (in quarto iudicio querulantem ad pecuniam demonstrare debent pro debito ipsius de forma iuris) |
| Nye da-ly (sc. tysiąca grzywien), tedy nycz gynego, gedno mvssy mv szyyą kostovacz (posset sibi extunc ad vitam transire, OrtMac 141: yedno mu szya kostuye) |
| Bo tedy bylo przykazynye przy schyy, yzby szye nyyeden zydovskyego pokolyenya krolyem zval |
| Szmyely Hannvs... *pszyszancz, ysz nye mą czym they rolye doplaczycz..., tedy Methwochowa mvsszy zasszya swa rolya przyyacz |
| Tedy rzekly yemv Zydovye: Ktore czvdo *czynycz, *abych vzrely a vydzyelybychmy czyebye (quod... tu facis signum, ut videamus et credamus tibi Jo 6, 30)? |
| Tedy ystne w zydowskye zyemy trzy secty albo troye rozdzyelyenye od ynnego pospolnego lyvda zyvotem y vyarą odlączenye (pro odlączone), bo szą slaly (pro sluly) ffaryzey, drudzy saducey. Czy pharysey, czy sluzbą boza przykro vyedly, v yedzenyv a v pyczyv skąpo barzo vzyvaly (Pharisaei cultu austero et victu perparco utebantur) |
| Chemily czynicz volø naszego othcza nebeszkego, tedy vøcz napyrszue mamy dzerszecz varø kresczyganska |
| Tedy rzekl onemv paralyzem zarazonemv (paralytico Mat 9, 6) |
| Gdiscy gest bilo sroth noczy dna nedzelnego, tedy vøcz Maria gest bila suego sinka porodila |
| tedy kiedyby: |
| O yąsz nyemocz na trzeczem rokv staną-ly..., przyszągą dothknyoną vczynyą (iuramentum corporale praestabit), yako tedy... byly... nyemoczny |
| Bylolyby tesz o layanye albo o czokoly bandz gynego myal nosszycz przyszagą, tedy... powodowy przepadl trzydzesczy szelagow |
| Nye bandzely powod podlug szkazanyą przyszągy przygladal, tedy sampyerz gest proszen... od powodą, ocz myal przyszagacz |
| Woldrugely woyth syrothna glową..., a [o]stanyely, komv wyną dana..., tedy przyszagy (OrtMac 125: przyszyągą) ma woyth przyyacz (iuramenta iudex recipere debet) |
| Jacom bil gednaczem myedzy Dominikem a Wyssemirem, a czy moczne pusczili na myą, gdze bich ya jal a wczynil graniczą medzy Wilkowem a Snaty, to myely trzymacz pod zacladem stem grzywen, za ten rączil Michal... za Wyssemira, a kedim ya tamo vyal y wsul copyecz geden, tedy Dominik pusczil na myą, a Vysemir my tego ne chczal dowyerzicz a tim ssą to rozeslo 1421 |
| Tedy svyączy oyczovye, chczyącz to kaczyrstvo s korzenya skazycz,... mocznye przykazaly nye krz<c>ycz yednego (leg. ijednego, neminem baptizari) <jedno> przez vyelyką potrzebą |
| Ten przyszasznykow ortel layal ten krzesczyan y wyrzekl przeczyw temv taky ortel: Gdysz wszyczy ludze Zydy zową kvrwyszyny (nequam appellant, OrtMac 140: kurwymy szyny), tedy yą <jemu> w them nyzadney krzywdy vczynyl, alem go prawye layal |
| Tedy myly Iesus przykazal ym, ..., by nykomv nye povyedaly, yze on yest kristus, pomazanyecz bozy (quia ipse esset Iesus Christus Mat 16, 20) |
| Jako ja taką imiał umowę z Fałkiem, kiedybych jemu żyto spasł albo łąkę, tedy miał brać ote mie żyto za żyto a trawę za trawę 1427 |
| Jakosmy przy tem byli i sądzili, gdy miał Mikołaj Laurencio dać na ten rok trzy grzywny. Nie dał-li-by na ten <ro>k, tedy by miał otstępić d<z>iesiąci grzywien, csosmy przysądzili 1399 |
| Będzieli gość gościowi albo jinnemu człowiekowi, co tu w tym prawie winowat, [nie jest] za rękę dan (o dług), tedy wojt ma ji jemu dać schować tako długo, aż mu ten dług zapłaci |
| Będzieli płynienie rzeki ot włostnego biegu... odwrocono..., tedy więc bieg rzeki za granice zawżdy ma imian być (si fluxus fluminis a proprio meatu... retrahatur, tunc etenim decursus fluminis pro terminis semper est habendus) |
| Gdziekoli klęty... do cyrekwie... wnidzie, tedy ma przestano <być> ot bożej tam służby. Ale jako z cyrekwie... wynidzie, boża fała dostojnie się konać ma (divina licite resumantur) |
| Gdyby już ktokoli chciał w ten zakon wstępić a to bractwo przyjąć(i) (fraternitatem huiusmodi... intrare), tedy ministrowie... nad bractwem tym ku przyjmowaniu w zakon sposobieni mają onego wstępującego... położenie... wypytać..., powiedając jemu trudności... tego to bractwa (fraternitatis onera) 1484 |
| Iż przysiężnicy mają jinne przysiężniki wybierać, to jest nam dobrze pamiętno a jest podług... prawa..., tedy jesliście wy takowy brani i postawieni podług waszego starego obyczaja, możecie dobrze w ławicy na sądzie siedzieć i prawo wyrzec |
| Chcemy..., aby dnia tedy naznamionanego przyszedł a stał ku ukazaniu a bronieniu (defensurus) prawa swego |
| Cristus... kiedykoli stąpił, tedy wszystki stopy było znać, były krwie napełnione |
| Gdy kto będąc powod (cum actor), niekomu da winę w niemiecskiem prawie..., tedy winowaty tam ma powoda słuchać |
| Tedy go w domu nie było 1403 |
| Jakob rzecze ku pastucham: „Bracia, odkąd jeście (fratres, unde estis)?” Tedy oni otpowiedzieli, że z Aram |
| Poznali sie, iż on chcąc jemu na szkodę k temu gajnemu sądowi nie przyszedł, tedy ten uczynił naprzeciw swej przysiędze |
| Żałował Sędek... na Jaranta: Tego na cię żałuję, iżeś mi przyganił... Tedy Jarant otpowiedział..., iżeś ty mnie pirwej rzekł, iżeś chłop, przetom tobie ja rze<k>ł, iżeś ty chłop 1425 |
| Dwa towarzysza... zawiązali sie tako, ktory... pirwej umrze, tego rzeczy i jimienie ma ostać temu, co zostanie żyw... Potym... drugiemu sie niemoc przydała... Tedy rzekł...: Znam mego daru zawiązanie z tobą |
| Gdy... przez ty, ktorzy ciądzani za dopuszczone winy, nie będzie onym, ktorzy ciądzali, dosyć uczyniono..., tedy słuszno bądź ciążebnikom onę ciążą rozdać (si... per illum vel illos, quorum sunt pignora, pro commissis poenis non fuerit illis, qui impignoraverunt, satisfactum, vel suam innocentiam non ostenderint, licitum sit pignorantibus illa distrahere et dividere) |
| Tedy rzekł ten żywy towarzysz: Jam sie z nim zawiązał, zapisał i darował tako, jako miedzy nami zapisano jawnym pismem, przeto nasze darowanie ma stać |
| Ustawiamy..., aby gdziekoli klęty... do cyrekwie albo do miasta wnidzie, tedy ma przestano <być> ot bożej tam służby, ale jako z cyrekwie albo se cmyntarza wynidzie (de ecclesia aut coemeterio recedente), boża fała dostojnie się konać ma |
| Stanieli sie komu co złego..., jakoby rozboj albo ciężkie uranienie, albo cokolwiek takiego..., tedy może on swej szkody zamilczeć a sędzia nie może go przyniewolić |
| Tako lepak pirwego czasu, gdyż rane owce poczynały kotny być (igitur quando primo tempore ascendebantur oves), tedy Jakob kładł prącie w żłoby przed oczy owcam, aby wzglądając na to prącie, poczynały rodzić płod |
| Gdyby skazanie przysięgi sie przygodziło w wiązany czas czynić, ma<ją>li tedy przysiąc, czyli mają go odłożyć na otworzony czas, ... <Przydzieli> ktorą przysięgę... położoną czynić w wiązany czas, to może dobrze sędzia odłożyć na odłożony czas (OrtBr VII 567: na odłożony, to jest na otworzony czas) i czynić, słowie przysędzić, podług prawa |
| Jeśliżeby kto drugiego... w onem mieście, kędy roki, czasu rocznego zabił (si quis in oppido seu loco terminis celebrantibus aliquem... occiderit sub tempore terminorum), tedy takowy ma zapłacić 1498 |
| Wzowie oblubieńca żyrzec i rzekł mu: Wszelkny człowiek napirwej dobre wino dawa (omnis homo primum bonum vinum ponit Jo 2, 10), a gdy się spiją, tedy to, co podlejsze jest |
| Gdy dzieciątko jest płakało..., tedy matka poklęknęła, dzieciątku modłę dawała |
| Nijeden ma być pozwan jedno przez woźnego, wyjąwszy gorące na dworze alibo w sądzie dowinienia dopuszczenie, o jeż tedy przez czelednika sędzinego alibo przez wrotnego taki winowaciec pozwan może być przez winy (per familiarem iudicis aut portulanum citari poterit) |
| Rozum to ukazuje, iż sędzie ku sprawieniu swojich sądow mają mieć pewne służebniki lubo woźne. Tegodla ustawiamy, aby... nijeden sędzia przez ktorą jinszą personę, niżli przez pewnego woźnego alibo służebnika... wyprawiał swojich pozwow, wyjąwszy to, gdyby ktory zły uczynek w sądzie... nowo uczynił, tedy o taką winę przez każdego czeladzina <może> być pozowion (tunc... per quemlibet familiarem licet fieri citationes) |
| Jako pan Bydgoscski kiedy jest pojmał swą żonę Krzemkę, tedy jest wziął z nią tako wiele, jako dwieście kop wiana 1419 |
| Tedy się jest stało miesiąca dębna (factum est autem in mense Nisan) lata XX Artakserse krola, a wino stało przed nim, a podniosłem wina, podałem krolowi |
| Tedy posłali komornika hi woźnego... prosząc jich prze Bog, aby jim otpuścili przysięgę hi [k]gniew pirwej, niżli (czy niźli) poszli hi już kopcy poczęty snamionować za nimi 1398 |
| Obelżało się Saulowi a lekcej jemu było (refocillabatur Saul et levius habebat), bo duch boży tedy od niego odchadzał |
| Tedy poczęłasta dwie dziewce Lotowie z swym oćcem i porodziła jest więcsza syna, temu to zdziała Moab, on jest ociec Moabskich za długie dni (ipse est pater Moabitarum usque praesentem diem). A takież młodsza porodziła syna, a temu zdziała jimię Amon. On jest ociec Amoni<t>skich aż za długie dni (ipse est pater Ammonitarum usque hodie) |
| Ale ty, Boże łaskawy, dobrotliwy i miłosierny, długomyślny i wielikiego slutowania (longanimis et multae miserationis), nie opuściłeś jich i tedy, gdy uczynili sobie cielca |
| Ciąża końmi, bydłem... będzieli letnego czasu (in aestivo tempore, Dział 9: lecie), dwie niedzieli, paknięli zimie, tedy ośm dni... ma być chowana |
| Gdyż złodziejstwa... przez złostniki... częstokroć skryta bywają..., przez obrzeczenie letnej dawności (per exceptionem praescriptionis annualis) chcą się (sc.winni) obronić..., ustawiamy...: Jestli s nim (sc. powod z pozwanym) w jenej wsi abo osadzie, gdzie s nim słucha bożej służby, tedy obrzeczenie letnej dawności pochodzi (tunc obiectus annualis praescriptionis procedit), to jest ma moc |
| Jestli moj poseł będzie zadzierżan, tedy krol, brat nasz, niechaj pośle tym rychlej k nam gońca swego 1500 |
| Ten tedy przestąpił swą przysięgę a jest krzywoprzysiężca..., a leży to na mieskiej miłości, jako z nim chcą uczynić |
| Eże kiedy jest Mikołaj począł zajmać bydło w gumnie, tedy... oni... jęli mu bydło odbijać gwałtem 1420 |
| Jako gdym ja dobytek Wociechow zajął, tedy tego dnia jam był aż do słuńcza zaszcia (czy zaścia) przy dobytce 1472 |
| Ale rzekłliby (sc. przysiężnik), iż go ktora rzecz pilna zaszła albo mu zawadziła (quod ipsum legale impedimentum impedisset),... tedy ten przysiężnikk zbył tego bez szkody podług prawa |
| Jako gdy byli posły ot paniej Jędrzejewe do panie Anny o wyręczenie dobytka, tedy już było słuńce zaszło 1424 |
| Kiedy u wojewody byli, tedy go się pytali, możeli gościa dawnością zbyć 1395 |
| (w funkcji nawiązania) 'zaś, tedy, więc, igitur, autem': |
| Jako Bogusz nie ręczył quatuor marcas za Czasława przeciwo Jaszkowi, ale ręczył ji pr<z>ed prawo postawić; [g]kiedy ji postawi, tedy rękojemstwa prozen 1405 |
| Tedy mają jim dać rowny dział tego jimienia, a mają rękojemstwo (OrtOssol 77, 4: porękę) albo jinną pewność dać |
| A gdyby sie jim gdzie przygodziło w klasztory przydzi do ktorych zakonnikow, tedy mogą jeść u nich, co przed nie będzie położono (sed cum religiosis ceteris in eorum conventualibus domibus licite sumere valeant de appositis ab eisdem) 1484 |
| Skargę częstokroćsmy słyszeli, iż woźni..., ubogie ślachty i wsi zakonnych (villas religiosorum, Dział 15: duchownych wsi)... gabając, wynalazują wymyślone obyczaje, tako iż gdy ktorej wsi ubodzy ślachcicy alibo kmiecie zakonnych (villani religiosorum) jich na lubość tych to służebnikow... nie czczą..., tedy ci iści służebnicy ty to ubogie ślachty... przez winy... pozywają |
| w funkcji nawiązania 'zaś, więc, tedy, igitur, autem': |
| A takież o robieńca mają uczynić. Jesliby robieniec umarł, tedy jeno za czterzy grosze mają jemu koszulę kupić na pogrzeb 1491 |
| Tedy odwalił (sc. Jakob) kamień, jimże studnicę zakrywano (quo puteus claudebatur) |
| R<z>eczeli: A to jest dobrze, tedy będzie pokoj słudze twemu (si dixerit: Bene, pax erit servo tuo) |
| I rzecze Jakob: Zdrowli jest? Tedy oni rzekli: „Dobrze się jima” (sanusne est? inquit. Valet, inquiunt) |
| Tedy on rzecze: Zaliciem nie rzekł tobie (nonne dixi tibi), że czsokoli mi Bog przykaże, to uczynię? |
| Zakładowana ta studnica kamieniem... Tedy kamień odwalili (sc. pastuchowie) i napawali owce, a napojiwszy lepak zasię założyli onym to kamieniem (ut... rursum super os putei ponerent) |
| Tedy Jonatas wstał od stołu wielikim gniewem... zamąciw się prze Dawida (contristatus est enim super Dawid) |
| Tedy wrociwszy się Rabsakes i naleźli krola asyrskiego dobywając Lobna (expugnantem Lobnam) |
| Jako prawie Ondrzej umowił z Mikołajem, eże Mikołaj miał postawić w Jackowie trzy świadki przez otwłoki, tedy Mikołaj mimo umowę przydę do sądu ustał niewierny rok 1402 |
| Jakom ja leżał wierną niemocą od Boga słożoną tedy, kiedy mi rok niemocą brano 1444 |
| Jakom ja leżał prawą niemocą... tedy, kiedy mi rok zdan i jeszcze był s niej nie wstał 1444 |
| Tedy rzekł Paszek a Więcsław: Damy jim rok do Koź(e)mina, jako gościne listy mowią 1395 |
| Możeli ten człowiek, co list świadeczny nań mają..., przysiąc samotrzeć, iż zapłacił ten dług, tedy on tego długu będzie prozen |
| Wziąw (sc. Raguel) list, podle tego tedy prawa uczyni zapis małżeński (accepta charta fecerunt conscriptionem coniugii) |
| Tedy rzek<ł> pan Hynczka 1395 |
| Tedy Olofernes wielikim rozniewanim zapaliw się w wieliki gniew (furore nimio exarsit in iracundia magna) i zwoła wszytka książęta Moabska |
| Tegdy gdy stała osada panie bydgostkiej i Paszkowa, tedy posłali komornika hi woźnego do paniej hi do Paszka 1398 |
| Podle tego tedy prawa uczyni zapis małżeński (conscriptionem coniugii) |
| Kiedy Mieczko ujiści Gumberdowi pieniądze, tedy mu imiał wrocić konia 1391 |
| Eże kiedy Zbrożek imiał dać wwiązanie w Otwocsku opatowi, tedy to jimienie nie było wolno 1423 |
| Rzecze Jakob: Zdrow-li jest? Tedy oni rzekli: Dobrze się jima (valet) |
| Pakliby kmieć morgow nie wykopał niczs, tedy panu swemu o swe nieposłuszeństwo zapłacić będzie winowat (solvere tenebitur), a wżdy ty to morgi wykopać będzie musić |
| Iże Wolemir smowił z panią na trzy roki, kiedy by nie postawił na trzeci rok, tedy ma zapłatę zapłacić sam 1391 |
| Ustawilismy, iż jesliżeby kmieć kmiecia zabił na drodze dobrowolnej albo choć kędy inędy (in libera via aut ubicunque), tedy przyjaciele onego zabitego... mają poprzysiąc mężobojcę 1498 |
| Gdy ten człowiek temu jego (sc. wojta) powiedzeniu nie chce wierzyć..., tedy to zapowiadanie (arrestatio, OrtOssol 40, 3: zapowiedzenie) wojtowskie nie ma mocy |
| Kiedy Stanisław Żydowka dęby rąbił w Jeligowskiem gaju, tedy Bronisław te<j> dziedziny w trzymaniu nie był 1413 |
| Gdyż rane owce poczynały kotny być, tedy Jakob kładł prącie w żłoby przed oczy owcam, aby wzglądając na to prącie, poczynały rodzić (ut... conciperent) płod |
| Tedy Abraham wziął owiec, wołow i dał jest Abimelechowi, i zaprzysięgłasta się oba sobie (percusserunt ambo foedus) |
| Tedy Jonatas pocznie więcej zaprzysięgać się (MamLub 68: zaprzysi<ę>gowaci) z Dawidem (deierare David), bo jako duszę swą ji miłował |
| Woźny aczby wydał jinaczej przysięgę świadkom, niż jako mu będzie przykazano, aczby był sądownie dokonan, tedy ma być słożon a jiny miasto tego postawion (si... de hoc fuerit victus iudicio, alter loco sui substituatur et ipse a suo officio perpetuo deponatur) |
| Kiedy Piotr przywiodł swego złodzieja przed swego pana, tedy pan osądził prawo polskie i niemiecskie, a Piotr nie chciał go dokonać 1408 |
| Nie jest... człowiek... dokonały, aby był wyleganiec, coż jemu to wymawiano (OrtKał 181: wymawiano)... tedy mają jego przyrodzeni... przysięgę udziałać i ukazać, iż jest z[a] mał<ż>eństwa urodzon |
| Opięć wszytcy nabrali rano, csoż dosyć mogli mieć k jedzeniu, a gdyż słuńce było sie rozgrzało (cumque incaluisset sol), tedy rozpłynęło sie (sc. to, tj. manna) |
| Tedy Tobijasz zarzwaw (ingemuit) pocznie się se słzami Bogu modlić |
| Stracił jest (sc. ociec twoj) ty dziedzinie... Tedy dzieci żałują tych dziedzin, aby się zasię jim wrociły 1418 |
| Tedy Dawid wstaw z tego miasta i szedł precz, a Jonatas zasię takież do mi<a>sta (sed et Ionathas ingressus est civitatem) |
| Tedy podług uczynku swego jako zasłużył, dostojnie cirzpieć będzie (extunc iuxta suum delictum et commissum, prout promeruit, debebit sustinere) |
| Tedy sie ta pani ulękła i zasmuciła sie (fuit turbata, OrtOssol 56, 3: zasmęciła się) |
| Tedy wszytek Israel... pobiegli od wołania zatraconych (pereuntium) |
| Gdyż słuńce było sie rozgrzało, tedy rozpłynęło sie (liquefiebat, sc. to, tj. manna) |
| Kmieć nocnego czasu zbiegiem gdy otydzie (czy otidzie, odidzie, quod.. cmetho noctis tempore recesserit fugitive, Dział 62: kmieci w nocy zbieżą), tedy rzeczy, ktorekole w domu ostawi uciekając, pan wsi sobie miej moc odzirżeć |
| Tedy pirzwe łożysko, kędy był zbieg wody (decursus aquae, Dział 7: brzegi, ktorymi pirwej woda rzeki ciekła), za prawe granice ma być imiano |
| Tedy pytał ten, co żałował, możeli ić (OrtBrRp 62, 2: poć) po ty ludzi |
| Kędy Chrczon pojdzie od Radzikowskiej granice... aż do Łaźniewskiego granicy, tedy Chrczonowo na prawo 1495 |
| iż(e) ...., (a) prze(z) to, dla czego, tedy (więc), tegodla, więc: |
| Jakośm wojewodziny ludzie połapał tedy, kiedy kradli łodzią na Kuszewie jezierze 1400 |
| Gdyż wojt począwszy rzecz w sądzie... Będzieli przysiężny wojt od swego pana winowan przed prawem, iż tej rzeczy... nie dosądził, słowie nie dokonał..., tedy jest on uczynił naprzeciw swej przysiędze |
| Acz opuściwszy (sc. rzeka) pirzwe łożysko (omisso primaevo alveo, Dział 7: opuściwszy pirwszy bieg) obroci swe szcie... przez jinsze mieśćca..., tedy pirzwe łożysko (primus alveus, Dział 7: ony brzegi), kędy był zbieg wody, za prawe granice ma być imiano |
| Tedy rzek pan Hinczka: Dacie mnie, ty winy wypisawszy, iżbych na to odmowę dał 1395 |
| Tedy kmiecie w tej wsi, gdzie dziesięcina zdrapiona (ubi decima fuit rapta), ... mają być... klęci |
| Tedy... Tobijasz... pomazał oczy oćca swego a... seszło bielmo z jego oczu, jako miązdra (czy mięzdra) z białku jajecznego, jąż Tobijasz zdarł s oczu jego (traxit ab oculis eius) |
| Tedy on, komu ociec, brat albo kto z przyjacioł przez niekogo byłby zabit, szukać krzywego i patrzać ma (reum tentare et inspicere debet), ale sprawiedliwego nie ma gabać |
| A Dawid uciekł i schował się tej nocy. Tedy Saul posłał sługi swe w nocy do domu Dawidowa, aby się dostrzegszy jego, zabili rano (ut custodirent eum et interficeretur mane) |
| Tedy trze ci to... szli są a naczarli wody (tres ergo isti... hauserunt aquam) z cysterny betleemskiej |
| Jesliby kto płynąc s traftą... jaz... wyłomił..., takowy, jesliby był... pokonan wedle obyczaju a prawa wodnego (a parte iure aquatico convictus), tedy... ma zapłacić 1498 |
| Nie chceli kto zań ręczyć, tedy ji mają zatwierdzić jako winowatego [i] zbiega, a powodowi już nie trzeba nań doświadczać (OrtBrRp 86, 1: doświadczyć) |
| Tedy ona może samosiodma z dobrymi ludźmi doświad<c>zyć, iż jej to dziedzictwo... wzdano |
| Gdyż już sąc utrudzeni tym wołanim a tym płaczem zemdleni przestali byli (cum... his fletibus lassati siluissent), tedy Ozyjasz... rzekł: Bracia, miejcie dobrą myśl! |
| Tedy się potem stało, iże się rozniemogł syn macierze czeladnej (mulieris matris familias) |
| Tedy Izaj pojąw osła i nakładł nań pełno (plenum) chleba a łagwicę wina |
| Byłliby kto, jen by miał... ktore prawo w dziedzinie alibo ku dziedzinie... alibo się jego rzeczy w czem kakole dotknęłoby (aut sua quomodolibet intersit), aby dnia tedy naznamionanego... stał ku... bronieniu prawa swego |
| Tedy ty, jiż byli przyszli, nadstąpi duch boży (factus est... spiritus Domini in illis) i poczęli i oni prorokować |
| Tedy on natychmiast starł (abstersit) proch z swej twarzy i poznał ji krol |
| Jako kiedy Piotr przywiodł swego złodzieja przed swego pana, tedy pan osadził prawo polskie i niemiecskie, a Piotr nie chciał go dokonać 1408 |
| Jako kiedy Budziwoj przyszedł żędać prawa na złodzieja, tedy Mikołaj... dał mu policzek 1398 |
| Tedy zwarli wozy (iunxit... currum) i wszytek swoj lud pojęli z sobą |
| Tedy ten, co żałował, łajał swem ortelem i rzecznikiem temu ortelowi, co wyrzekli przysiężnicy, azali <ma> (OrtBrRp 62, 3: aza ma) natychmiast to dowieść? |
| Ego habui smowę cum Nicolao, quum mie nagodził kmieć na tę włokę, tedy bych mu jego pieniądze wrocić miał 1400 |
| A nie odpowiedział-li w sądziech ten to, co mu to jimienie zastawiono, a nie dozna-li (OrtBr VII 572: ani dosiągł) jego prawem pirzwej, niżli przyszedł dzień zapłacenia... tego to, co jimienie w s<w>em dłudze zapowiedział, tedy to zapowiedzenie ma przed <sie> jić i moc mieć podług prawa |
| Cokolwiek onego to umarłego rzeczy tako wiele jako mało zostało, tako chust jako inszych rzeczy, tedy mistrzowie mają ono wszytko... wziąć 1491 |
| Jesliżeby ktokolwie drugiego w sądzie ranił albo by słowy nieuczcziwemi sąd nagrał (si... verbis inhonestis iudicium turbaret), tedy takowy ma być wsadzon w wieżą 1498 |
| I przeto tedy zgrzeszysz w niewinnej krwi (quare ergo peccas in sanguine innoxio), chcąc zabić Dawida? |
| Gdy ten mąż pojął w małżeństwo swą mamkę..., tedy ty dzieci, co z sobą mieli potem, jako się pojęli w małżeństwo, są małżeńskie dzieci i mogą wziąć jimienie jich |
| A gdy ten gość chciał zasię mieć pieniądze i dowiedział sie, iż zginęły, tedy przymowił tej paniej prędko (OrtOssol 56, 3: tako i przykro) |
| A jestliby kto ocz <p>roźnie albo nie bacząc przysięgał z upadu języka swego albo z prędkości (lapsu linguae), ... tedy taki... ma... zmowić trzy pacierze 1484 |
| Pakliby śmiałością złościwą prawego w domu albo procza domu nagabał (in domo seu alibi irritaverit), tedy ten, co nagaba, czci i jimienia ma być zbawion |
| Gdyż Piotr najął ten dom u opiekadlnikow tych dzieci..., tedy... ma dzierżeć swoj najem, to jest dom, co ji najął |
| Tedy wziąwszy Maryja prorokini (prophetissa)... bęben w rękę swą i wyszły są za nią wszytki niewiasty |
| Tedy jeden mąż z synow prorokowych (de filiis prophetarum) rzecze ku swemu towarzyszowi |
| Gestly woyth nyevszytheczny albo nyesprawyedlywy, drapyeszlywy..., tego (pro tedy?) szye raczcze mayą nayn przed vyszym sandza... szkarzycz |
| Kiedy je nam dali w nasze ręce, przepisy, tedy Więcsław a Paszek obesłali pana Hinczkowy jednacze, iżby się zjęli we Książu 1395 |
| Jestli pirwej żony rzeczy chował (sc. mąż) osobnie i odłożył dzieciam <...>, co jest je miał z pierwszą żoną, ale jestli je wmieszał w obeście i nakładał albo targował, to jest iż sie jimi obchodził, tedy po jego śmierci mają zostać... pośledniej żenie |
| Tedy Izaj pojąw osła i nakładł nań pełno chleba (tulit itaque Isai asinum plenum panibus) |
| Aczby niekomu dawszy winę, aczkoli przed nas ji pozwano..., a tego to nie chciano przypuścić ku oczyścieniu swej niewinności przed nas... a ten to dla tego nieprzypuszczenia zabieżałby, przeto aby zabieżanie abo sjechanie (fuga, Sul 60: zbiestwo) takie jemu na sromotę nie obrocono, ustawiamy..., tedy ma poświadczyć |
| A tedy będą prosić za złości swe (orabunt pro impietatibus suis) |
| Jiż koń *on przez czas przerzeczony nie wzmożeli, tedy o tego konia... przyjacielski się sjednać ma (amicabiliter componere teneatur, Dział 30: mają miedzy sobą przyjacielski ułożyć) |
| Tedy mu ty winy dany przepisane hi zapieczętany jednackiemi pieczętami 1395 |
| Paknięli w tej niemocy... trwać będzie, tedy trzecie będzie moc otłożyć a przysięże, iż jako zległ w tę to niemoc (iacebat in ipsa infirmitate), jeszcze do tej doby nie wzmogł |
| Tedy Mikol wziąwszy jeno drewno (tulit autem Michol statuam) i położyła na łożu, wziąwszy jeną skorę kozielczą kosmatą, położyła w głowach tego drewna... A gdy przyszli posłowie, naleziono drewno na łożu (inventum est simulacrum super lec) |
| Gdy procz ziemie (extra terram) będziemy (Dział 47: gdy my z tych ziemi wyjedziem), tedy o dziedziny pospolite roki... mają być dzirżany |
| A jestliby kto ocz <p>roźnie albo nie bacząc (minus caute) przysięgał..., tedy taki... ma... zmowić trzy pacierze 1484 |
| Tedy mu ty winy dany przepisane hi zapieczętany jednackiemi pieczętami 1395 |
| Tedy jena niewiasta złomkiem żarnowowym (fragmen molae, MamLub 59: złomek) z gory rzuci, ugodziła w głowę Abimelechowę |
| A gdy to ociec usłyszał ta słowa, tedy jego żałość była nowa, tu jął płakać, narzekać |
| Tedy i przebywacze (cmethones) tej wsi... mają klęci być |
| Tedy pochyciw Saul miecz, nastawiw przeciw sobie, rzucił się nań |
| Gdy jednacze ktorego jednania... do sądu by się przeciągnęli (ad iudicium se traherent), tedy jich... jednanie przed pany ukazać i wymowić mają |
| Tedy kazał jej (sc. Olofernes Judyt) wnić tu, gdzie było słożenie jego skarbow (ubi repositi erant thesauri eius) |
| Kiedy je nam dali w nasze ręce przepisy, tedy Więcsław a Paszek obesłali pana Hinczkowy jednacze 1395 |
| Gdy ten isty kmieć na swem przeciwniku (super suo adversario) zyszcze sądownie, tedy pan... <z> swego kmiecia trzy grzywny weźmie |
| Był jest lud tedy wszytko jednego języka a rzeczy jednostajnej (erat autem terra labii unius et sermonum eorundem) |
| Tedy on... weźmie z sobą siedm złych duchow, jeszcze gorszych (RRp XXV 242: gorszych, GlKazB I 24: złośniejszych) niżli (czy niźli) on sam (nequiores se Luc 11, 26) |
| Kto bliźnego prawdziwe miłuje, tedy od niego zadaną przeciwność mocnie nosi XV ex. |
| Tedy więc natymiast Mikołaj żałował na Sułka na jednacza XV in. |
| Dziewica tedy przeczysta porodziła Jesukrysta |
| Ale ktory jedno to służebnik uczyni, tedy jemu lice ma być przeżżono |
| Tedy si<ę> żałoba stała ot pana sędziego na owo jiste pirwe mienione w to słowo, eż bychą nań przyjechali gwałtem 1402 |
| Tedy rzekł jest pan sędzia, eże Jiżyce są duchowne XV in. |
| Tedy miecz mego rycerstwa przedzie (transiet) twe boki |
| A gdyż był s jutra rano wstał (cumque mature surrexisset), tedy pojął swe dwie żenie |
| Rosław ręczył Kryrskiemu za list za miecznika tedy, kiedyby się kopce dokonały, ale mu jego nie ręczył dać, dokąd się kopce nie dokona[n]ją 1423 |
| Tedy zwiastowali Saulowi rzekąc... K temu on rzecze (qui ait) |
| Jako kiedy pani na mię żałowała, tedy rzekła, aby jej był winowat kmieć pięć a trzydzieści grzywien 1416 |
| Tedy jednacze jeli, smowi[s]li się do wojewod<y> na spytanie 1395 |
| Jestl[h]iby sie to przygodziło ktoremu bratu tego nie spełnić(i)..., tedy potem ma trzy pacierze zmowić(i), śpiać(i) i spełnić(i) (dicatur) 1484 |
| Tedy ten ma naj[a]ć jim ortel i słać... ku wyszemu stolcu, a ma to uczynić z wojtowskim wiedzenim, aby sie z swym ortelem ostał albo niechał, acz będzie winien (quod sua sententia praeibit seu iure dimittat, si praecipitaverit) |
| Tedy rzeką: O Jezusu Nazareńskiem, jenże był prorok mocny w uczynku a w słowie [...], a kak go potępili (et quomodo eum tradiderunt Luc 24, 20) pirwi <kapłani> ca 1425 |
| Tedy się potem stało, iże się rozniemogł syn macierze czeladnej a była na niem przesilna niemoc, tak iże nie mogł dychać (et erat languor fortissimus, ita ut non remaneret in eo halitus) |
| Tedy lud tu żądaję picia (sitivit) prze niedostatki wod, szemrali są przeciw Mojżeszowi |
| Byłliby kto, jen by miał... ktore prawo w dziedzinie alibo ku dziedzinie..., alibo są jego rzeczy w tem kakole dotknęłoby (aut sua quomodolibet intersit), aby dnia tedy naznamionanego... stał ku... bronieniu prawa swego |
| Tedy lud tu żądaję picia prze niedostatki wod (prae aquae penuria), szemrali są |
| Tedy napisawszy listy jimieniem Achabowym a znamionawszy *ji pirścieniem jego (signavit eas anulo eius), posłała ku urodzeńszym |
| Tako rzekli jednacze pana Hynczkowi: My nie rozumiemy po niemiecsku, dacie nam ty winy wypisanu łaciną. Tedy oni dali przepisać łaciński 1395 |
| Jesliby sie przygodziło, iżby niktory[ch] z towarzyszow z przepuszczenia boskiego był niemocen..., tedy... mistrzowie mają dać dostatek onemu niemocnemu 1491 |
| Tedy po jego śmierci mają zostać wszystki niewieście rzeczy... pośledniej żenie (tunc uxor altera supellectile post mortem patris obtinere debet, OrtOssol 45, 3: zostać <u> poślednie żony) |
| Tedy się potem stało, iże się rozniemogł syn macierze czeladnej a była na niem przesilna niemoc (languor fortissimus) |
| Gdy jednacze... do sądu by się przeciągnęli, tedy jich zrządzenie albo jednanie (suam ordinationem) przed pany ukazać i wymowić mają |
| Acz miedzy ktorymi ludźmi stałby się dział... a ten isty dział nie byłby przez nie przed oblicznością książąt albo sądź zrządzony i ućwirdzony (si... haec divisio non esset... ordinata)..., tedy jeden drugiego nie ma gabać |
| Tedy Noe przespaw się z onego napicia (evigilans autem Noe ex vino) i wzwiedział, cso jemu syn uczynił jego mniejszy |
| Gdyż już, sąc utrudzeni tym wołanim a tym płaczem zemdleni, przestali byli (cum... his fletibus lassati siluissent), tedy Ozyjasz... rzekł |
| Paknięli przez pszczoł drzewo porąbi dziane, tedy szkodę... zapłacić musi |
| Co by z winy przestępnej na ktorym bracie bylo jim położono, tedy my towarzysze obwięzujemy sie połowicę onej winy włożyć 1491 |
| Tedy Gospodzin jest zstąpił, aby uźrzał (descendit, ut videret) miasto i wieżę |
| Nie wziąłliby na niem kanclerz szkody, tedy by on na Michale nic wziąć ni miał 1414 |
| Tedy jest ji postawił ksi<ę>dza kanownika sędczyńskiego 1402 |
| Tedy Senwicowie pokazali swe winy wypisane niemiecski 1395 |
| Kiedy Jarosław przetrawił szeć grzywien u Dorotki, tedy Grzymała dzielnice jego nie miał 1399 |
| Tedy Saul posłał widze swe, aby Dawida jęli. I otpowiedziano jim, iże niemoże (quod aegrotaret) |
| Tedy sie ta pani ulękła silno i zasmuciła sie, a w tym smętku i ulęknieniu i po grzechu niepamiętale rzekła... na uciechę gościowi |
| A nie chceli więcej jinnej rzeczy mowić, tedy wżdy on i jego dzieci zostaną przy swem pełnem p<r>awie, acz się jinem niepoczesnem (OrtBr VI 346: w jinym niepoczes<n>ym) nie przekonali z prawa prawego |
| Pakliby kmieć morgow nie wykopał niczs, tedy panu swemu <sześć skot> o swe nieposłuszeństwo (pro sua inoboedientia) zapłacić będzie winowat |
| Acz miedzy ktorymi ludźmi stałby się dział..., a ten... dział nie byłby... ućwirdzony do trzeciego roku..., tedy... jeden drugiego po minieniu trzech lat w pokoju posieść i siedzieć ma przepuścić. |
| Strona, ktora nie stała a trzykroć zwana (evocata, Dział 13: zawołana) acz... wtore trzykroć zawołana nie dbać będzie przystępić, tedy skazana bądź |
| Jako Jakubek nie wziął Wociechowa konia tedy, kiedy się z konia zwalił, chąziebną rzeczą 1405 |
| Acz ktore wsi alibo dziedziny się k sobie zbiegają dzielenim niektorej rzeki (si quae villae aut hereditates invicem conveniunt aliquo fluvio... mediante)... tako iż każda dziedzina swoj brzeg ima onej rzeki, acz opuściwszy pirzwe łożysko obroci swe... płynienie..., tedy pirzwe łożysko, ... za prawe granice ma być imiano |
| Gdy sie moja dusza będzie dzielić z ciałem mojim, anjoł tedy... niechaj stanie przy mnie |
| jako wskaźnik nawiązania wynikowego, nawiązując zdanie do poprzedniego kontekstu, wskazuje na związek wynikowy 'więc, tedy, zatem, itaque, igitur, ergo': |
| Paknięliby kto jako przezum[p]ny tego ustawienia przestępca (veluti temerarius huius statuti violator, Dział 37: zufalec) przeciwno uczynił, tedy... zapłacić ma |
| Chcem, aby... nasze ubostwo nie zdradzono, ale ktory jedno to służebnik uczyni, tedy jemu lice ma być przeżżono (facialem adustionem... poterint formidare, Sul: 27: licowego przeżżenia... się bojeć mogą) a jimienie wszytko na nas ma być wzięto |
| Dwa z uczennikow Jezusowy<ch> jidziechu do miesta..., tedy Jezus przybliżyw się jidziesze z nimi (appropinquans ibat cum illis Luc 24, 15) ca 1425 |
| Tedy w tem roce przybrali się (venerunt) łotrowie s Moabskich do israhelskiej ziemie |
| Aczby... gwałt niektorej pannie, wdowie albo niewieście kmiotownie, albo nieślachciance (mulieri rusticali seu ignobili) od... ślachcica albo włodyki zstałby się, tedy ... gwałtownik... cztyrzy grzywny będzie winowat |
| Gdyby... chłop albo nieślachcic (rusticus vel ignobilis)... gwałt uczynić by śmiał ślachciance, tedy nie ma być jiną winą karan, jeno głowy ścięcim |
| Brat zięcia cesarza przekopskiego... wskazał do cesarza przekopskiego... radząc mu, iżeby tym rychlej wyciągnął z Przekopu a ciągnął ku Niepru, a tam jestli brzeg u Niepru oblężesz, tedy zawolski przyciągnąwszy tam umarłby głodem 1500 |
| Tedy on rzekł: Niechajcie jego a nijeden kościami jego nie ruszaj. I ostały kości jego nietknione (intacta manserunt ossa) z kościami proroka |
| Tedy pirzwe łożysko, kędy był zbieg wody (ubi antea fuit decursus aquae), za prawe granice ma być imiano |
| Ustawilismy, iż jeśliżeby kmieć kmiecia zabił na drodze dobrowolnej albo choć kędy inędy (in libera via aut ubicunque), tedy przyjaciele onego zabitego... mają poprzysiąc mężobojcę 1498 |
| Jestl[h]iby sie to przygodziło (si omitti contigerit) ktoremu bratu tego nie spełnić albo opuścić, tedy potem ma trzy pacierze zmowić 1484 |
| Kiedy było podle jeziora na kopcu, tedy wyrzucono zwono koła młyńskiego 1435 |
| Tedy Tobijasz zawołał k sobie anjoła, jegoż człowiekiem mnimał (quem quidem hominem existimabat), i rzecze k niemu |
| Betleem miasto niewielgie, miało goście tedy mnogie |
| Jako prawie Ondrzej umowił s Mikołajem, eże Mikołaj miał postawić... trzy świadki przez otwłoki, tedy Mikolaj, mimo umowę przydę do sądu, ustał niewierny rok 1402 |
| Czsom Hannie uczynił, to tedy, kie sługę moję biła[n] 1476 |
| Rzecze oślica...: Powiedz, acz kiedy czsociem takiego uczyniła tobie. Tedy on odpowiedział: Nigdy (numquam)! |
| Jako kiedy Budziwoj przyszedł żędać prawa na złodzieja, tedy Mikołaj przyszedw ze dwiemanciema panicoma... i dał mu policzek 1398 |
| Kiedy Marcin z Dzierżkiem miał rok, tedy była krolewska kaźń 1408 |
| A gdy to ociec usłyszał ta słowa, tedy jego żałość była nowa |
| Kto bliźnego prawdziwie miłuje, tedy od niego zadaną przeciwność mocnie nosi XV ex. |
| Kazałeś mi sobie trzy grzywnie obręczyć. Przez dzięk tedy za rękojmie trzy grzywnie ręczyli 1418 |
| corrupta (?): 'tedy, tunc': |
| kie(g)dyby..., tedy(by): |
| Tedy odpowiedzieli z obu stron (OrtBrRp 53, 2: z obu stronu) |
| Jestli pirwej żony rzeczy... wmieszał (sc. mąż) w obeście i nakładał albo targował, to jest iż sie jimi obchodził (OrtBr VII 557: obchodził sie), tedy po jego śmierci mają zostać... pośledniej żenie |
| Tedy *Olofernes... obeźrzy (obtinuit) wszelkie miasto i wszelkiego przebywającego na ziemi |
| Ale tedy więc musi o pomocy podobnej jim obeźrzeć alibo omyślić (sed tunc oportebit de salubri remedio eisdem providere) |
| Gdyby już ktokoli chciał w ten zakon wstąpić(i)..., tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło, urząd y położenie, obeście (czy obeszcie) i obyczaje jego... wypytać(i) (eius officium, statum et conditionem... explorent) 1484 |
| Byli tedy w ziemi kapłani modlebni (sed et effeminati fuerunt in terra) |
| Tedy potem natychmiast jako są usłyszeli wszytcy ludzie źwięk trąb, piszczeli a gęśli..., a żałtarza, a gędziebnego źwięku (MPKJ V 108: gędziebnego dźwięku, war. kal.: gędźby) i wszelkiego stroja śpiewającego (sonitum tubae, fistulae et citharae..., et psalterii, et symphoniae, et omnis generis musicorum), padając wszytcy ludzie, ... modlili są się złotej sosze |
| Tedy potem natychmiast jako są usłyszeli wszytcy ludzie źwięk trąb, piszczeli a gęśli..., a żałtarza, a gędziebnego źwięku (MPKJ V 108: gędziebnego dźwięku, war. kal.: gędźby) i wszelkiego stroja śpiewającego (sonitum tubae, fistulae et citharae, ... et psalterii, et symphoniae, et omnis generis musicorum), padając wszytcy ludzie... modlili są się złotej sosze |
| Tedy jest sędzia... przeciwo jemu rzekł, eż spytaj go, panie starosta XV in. |
| Paknięli będzie (sc. rana) kijowa (si vero fuerit cum baculo) a krwawa, tedy jako i za mieczową renę wykładamy dosyć być uczyniono |
| Komu winę dadzą, iż w jego domu fałszywe pieniądze są kowany..., a wyznali się, tedy mają jego prawo uczynić jako fałszerzowi |
| A gdyż przemilczały książęta wojski dokonając swą mowę (finem loquendi fecerint), tedy jich każdy zastęp swoj ku boju sposobi |
| Przedaj obile, gdy sie godzi (vende bladum cum satis valet), a nie tedy, gdy przez ubogiego nie może być kupiono XV p. post. |
| Kiedy by mi kmieć morg karczu wykopał, tedy bych mu miał dwie kozie wrocić, a tego ne uczynił 1402 |
| Tedy rzekną Elijachym... a Sobnia, a Johae...: Prosimy, aby nam mowił... po syrsku (ut loquaris nobis... Syriace), bo rozumiemy temu języku, a nie mow nam po żydowsku (non loquaris nobis Iudaice) |
| Tedy jena niewiasta złomkiem żarnowowym z gory rzuci, ugodziła w głowę Abimelechową i wikidnął się mozg jego (cerebrum eius) |
| Jeszcze każdy mistrz, gdy jidzie ku żałomsze, tedy ma swemu towarzyszowi opowiedzieć, aby s niem ku żałomszy szedł 1491 |
| Gdy mistrze czynią żałomsze za dusze... na suche dni, tedy wszyscy towarzysze mają być przy tych to żałomszach 1491 |
| Pakli przyjaciele jego (sc. tego, kto zabił ślachcica) żałowaliby szyję (si... molestarentur pro collo) mężobojce, tedy... mogą obrażonemu... zapłacić |
| Ale będzieli taki człowiek prosto bez żałowania (absque clamore, OrtOssol 64, 1: bez wołania) obżałowan, tedy jest on bliszy odyć sam swą ręką |
| Tedy jena niewiasta złomkiem żarnowowym z gory rzuci (fragmen molae desuper iacens), ugodziła w głowę Abimelechowę |
| Aczby ktore Janowo dziecię umarło, tedy tego dziecięcia część nie ma mrzeć na matkę, ale na Janowy dzieci |
| Tedy więc sześć a namniej cztyrzy rycerze przez nas naznamionane przyłącząc (quatuor baronibus per nos iudici vel subiudici adiungendis), sędzia alibo podsędek pospołu z przerzeczonymi rycerzmi... osądzenia moc imieć mają |
| Gdy opiekadlnik z prawa obejmie się dzieci, co lat nie mają, tedy ma moc długi fołdrować |
| Szlyadv (leg. z śladu) syna mego mylego poznalam yego sczye, bo kedykoly schedl, tedy byla zyemya czyrvona od oblyevanya krve yego |
| Acz miedzy ktorymi ludźmi stałby się dział, tako że kożdy z braciej miałby swą część (ita quod unusquisque... haberet suam portionem), a ten isty dział nie byłby... ućwirdzony..., tedy jeden drugiego nie ma gabać |
| Tedy mi Maćk tako rzekł: Już żeś mi, bracie, obręczył, przyjedź, kiedy chcesz 1407 |
| Ale on nie chciał uczynić... Tedy ji przypędzili (coegerunt) słudzy jego |
| Tedy to jimienie tych duchownych na naszę pracą przypisujemy (decrevimus nostro regno... applicanda) |
| Gdy ten mąż pojął w małżeństwo swą mamkę, ... tedy ty dzieci, co z sobą mieli potem, ... mogą wziąć jimienie jich |
| Tedy Jonatas... a Ozyjasz Tetam przyjeli podle tych słow a Bozoramus, a Lenis, a Sateus przypomagali jim (simul cooperati sunt cum illis) |
| Paknięli będzie (sc. rana) kijowa a krwawa, tedy jako i za mieczową renę (sicut pro vulnere gladiali) wykładamy dosyć być uczyniono |
| Betleem miasto niewielgie, miało goście tedy mnogie |
| A przeto acz dwie dzedzinye znow obapol gedney rzeky posadzą syą (invicem conveniunt aliquo flumine vel rivulo mediante), tedyby kaszda strona swoy brzeg ma rządzycz y strzymacz |
| Jesliby mu mieśce nie lubo było mieszkania, tedy ma czynić, jako obyczaj tego jest 1491 |
| gdyby..., tegdy, tedy: |
| Tedø (leg. tedy) sø podawa pod wsitko swe hymene, gczecoli czo ma hy w semi, hy na ssemi, nicz sobe ne ostawagicz XV in. |
| gdyż..., tedy(ć więc): |
| gdyż..., tegdy, tedy: |
| gdyżby..., tedy, tedyćby: |
| (a) gdyżci (więc)..., (a) tedy(ć) więc: |
| Wieźmi łoj cielęcy... a bobrow[i]e stroje..., z tego będzie maść, a jestli żżoną chcesz mieć, tedy pieczy to wszytko w gorącym piecu XV ex. |
| Tedy ten, komu się to zstanie, kromie obrażenia (Sul 34: obrenienia) swej rzeczy (absque suae causae vulneratione) może jinsze swiadki wieść, acz je ma |
| A przydzieli kto a liczy sie temu umarłemu przyrodzony, tedy ma wymienić członek bliskości |
| Spytaj podsędku, kdzie jest ta gospoda była jego. Tedy on ukazał: in Tarnino 1401 |
| Tedy Olofernes... przyjał ku Idumejskim do ziemie Gabaa i pobrał (accepit) jich miasta a tu mieszkał za trzydzieści dni |
| Pan Bydgoscski kiedy jest pojmał swą żonę..., tedy jest wziął z nią tako wiele, jako dwieście kop wiana 1419 |
| Presbiter sic iurabit:... Jakom tego dnia oprawiał Bożym obrzędem tedy, jedy Jakubowi w[a]zięty konie, Mikołaja 1415 |
| A nie będziecieli się chcieć obrzezować (si autem circumcidi nolueritis), tedy pobierzemy *swe *dziewki a pojdziemy ottąd |
| Stało się przysiężenie (coniuratio) przeciw jemu w Jerusalemie, tedy on uciekł do Lachys |
| Gdy kto o złodziejstwo... będzie obwinion..., tedy obrzeczenie letnej dawności pochodzi, to jest ma moc (tunc obiectus annualis praescriptionis procedit et habet locum) |
| Tedy przyjąw on przysłowie swe (assumpta parabola sua) i rzecze |
| Tedy my towarzysze obwięzujemy sie połowicę onej winy włożyć 1491 |
| A gdyżkoli duch boży zły pochytawał Saula (quandocumque spiritus domini malus arripiebat Saul), tedy Dawid wziąw gąsłki i gądł swą ręką |
| Tedy potem natychmiast jako są usłyszeli wszytcy ludzie źwięk trąb, piszczeli a gęśli, bzowych gęśliczek a żałtarza, a gędziebnego źwięku i wszelkiego stroja śpiewającego (ut audierunt omnes populi sonitum tubae, fistulae et citharae, sambucae et psalterii, et symphoniae, et omnis generis musicorum), ... modlili są się złotej sosze |
| Kiedy Świętosława dobyła na Wincencu, tedy tamo nie było komnaty ani pczoł 1400 |
| Iże rozpuszczone łakomstwo (effrenata... cupiditas), aczby sprawiedliwością nie było skłoniono, tedy zgoda i pokoj miedzy ludźmi by zginęły |
| Tedy pan Hinczka otpowiedział ot siebie hi od dzieci 1395 |
| Tedy Syzennes... i towarzysze jego... pilni byli działa poświętnego, snadnie pomagając z starostam<i> żydowskim<i> (cum senioribus Iudaeorum) książętom syrskim |
| Zbędzieszli żywo, tedy to tobie będzie ku oczyszczeniu XV ex. |
| Tedy lud ku Saulowi rzecze: Nie umrze przeto Jonatas... Żyw jest Pan (vivit Dominus), upadnieli włos z jego głowy na ziemię |
| Przez to tedy..., Joachymie, Anno, waszej poczesności powyszenie najdźcie mi... łaskę |
| Tedy rychło, jakoż przestał mowić, rozstąpiwszy się ziemia (dirupta est terra) pod nogami jich a o[d]tworzywszy usta swa, pożarła je |
| Jesliby niektory ziemianin... śmiałby wnić... do mieśca sądowego zbrojno... a jesliby onej zbroje od siebie nie oddał (si... arma non deposuerit), tedy... zapłacić ma winy dwie 1498 |
| <I>że dla krechkości panieńskiej... obcowanie męskie ma być oddalono (ut... sit distincta, Sul 23: aby... było rozdzielono),... tedy chcem |
| Umrzeli jego ociec bez oddzielenia syna swego, tedy dzieci tego to nieoddzielonego syna wezmą jimienie swego dziada |
| Tedyø (leg. tedy ją, sc. wodę) na røcze dayø, tu szø wøcz starsy posznayø, przy tem szø k stolu szadzayø. Za tho szø ma kasdy wszøcz, otlozywszy yedno swøcz (leg. swą-ć, sc. część ?) |
| Ona dzierżeć ma to jimienie we stu grzywien, tako iż kiedy dzieci je chcą mieć to jimienie, tedy mają jej odłożyć sto grzywien |
| Pakliby... sędzie... zakłady przed czasem ustawionym miedzy sobą roztargali, tedy temu, czyj jest zakład..., z szkodą podług oszacowania mają odłożyć (tenebuntur resarcire, Sul 22: mają wrocić a zapłacić) a i z winą piętnadzieścia |
| Gdy ten mąż pojął w małżeństwo swą mamkę, a nikt przeciw temu nie odmawiał, tedy ty dzieci... mogą wziąć jimienie jich |
| Kiedy kto o głowną dziedzinną rzecz... pozwan będąc (si aliquis super capitali hereditaria questione... citatus), nie stanie knąbrznie na roku..., tedy i ote wszego prawa tej to dziedziny... rzeczony sampierz skazan ma być |
| Kiedykoli kmieć siedzi w ktorej wsi..., a ta wieś acz jest albo była nie orana a puszczna (inculta et nemorosa), tedy każdy kmieć... dwa morgi na zimę a trzeci morg wieśnie wykopać będzie winowat... i wzorać |
| Gdi Paszek Maćkowi dziesięć grzywien zapłacił... tedy ji proźnia puścił 1399 |
| Tedy rzek pan Hinczka: Dacie mnie, ty winy wypisawszy, iż bych na to odmowę dał 1395 |
| Był jest Noe w sześcidziesiąt leciech tedy, gdyż się powodź rozwodniła (diluvii aquae inundaverunt) po wszem świecie |
| A tedy odniesie (auferet) Pan Bog od waszego oblicza rody wielikie |
| Tedy Bog powie ku Samuelowi rzekąc...: Napełń rog (cornu) swoj oleja |
| Gdy nye stanye (sc. pozwany o dziedzinę) kv odpyranyv, tedy sądza podlvg szaloby powoda ma skazacz, a tego nyestalego zdacz |
| Tedy wszytek lud umilkł a nie otpowiedział jemu niczego (non respondit ei quidquam) |
| Tedy pan Hinczka otpowiedział ot siebie hi od dzieci, iże to jest stara rzecz, nierad bych o to otpowiedział 1395 |
| Jeszcze wszelki towarzysz, jesliby chciał precz wędrować, tedy ma odpowiedzieć swemu mistrzowi dobrze przed tym..., a to dlatego, aby mu mistrz wczas zgotował pieniądze jego 1491 |
| Podle tego tedy prawa uczyni zapis małżeński. A potem godowali chwaląc Boga (post haec epulati sunt benedicentes Deum) |
| Przedaj obile, gdy sie godzi (vende bladum, cum satis valet), a nie tedy, gdy przez ubogiego nie może być kupiono XV p. post. |
| Ustawiamy, iż... kmieć nocnego czasu zbiegiem gdy otydzie, tedy rzeczy, ktorekole w domu ostawi uciekając, pan wsi sobie miej moc odzirżeć... a to gdy uciekł nijeną winą pańską przechodzącą (et hoc ubi nulla culpa domini praecedente) |
| Tedy może ty to pieniądze trzy sądy opowiedzieć, nie odstępując jich |
| Tedy kamień odwalili (sc. z studnicy, devolverent lapidem) i napawali owce |
| Tedy rzecze Saul: „Zgromadźcie sam lud ze wszech kątow a widzcie, przez kogo się zstał ten grzech dziś..., bo jestli przez Jonatę syna mego przeze wszego odwiedzenia (1471 MPKJ V 37: bez wszego odwiedzienia, war. lub.: bez wszego odwiedzenia, absque retraccione) umrze” (absque retractatione morietur) |
| Gdy mistrze czynią żałomsze za dusze... na suche dni, tedy wszyscy towarzysze mają być przy tych to żałomszach i na ofiarę z mistrzmi mają ić 1491 |
| Tedy Syzennes podkrole Koeles w Syryi (subregulus Coelesyriae)... i towarzysze jego napełnili to, csoż było ot krola Daryjasza ujednano |
| Nijeden ma być pozwan jedno przez woźnego, wyjąwszy gorące na dworze alibo w sądzie dowinienia dopuszczenie (nisi pro crimine recenti in curia vel in iudicio commisso), o jeż tedy przez czelednika sędzinego... pozwan może być przez winy |
| Wszelkny człowiek napirwej dobre wino dawa, a gdy się spiją, tedy to, co podlejsze jest (Rozm 209: co podlejsze ma; quod deterius est Jo 2, 10) |
| Tedy mężowie mieśćcy, ktorzyż to gonili Jozue, oźrzawszy się (respicientes) i uźrzeli dym w mieście |
| Seszli się ku mnie ci, ktorzy tedy ruszali się słowem Pana Boga israhelskiego (movebantur in verbo domini Dei Israel) |
| Tedy przyszedł Achab do domu gniewając się a gorląc się z tego słowa (venit ergo Achab... indignans et frendens super verbo), jeż mowił k niemu Nabot jezrahelitski |
| Tedy zawoła Raguel Anny, gospodyniej swej (Annam uxorem suam) |
| Przyjdę <do> Betfage, ku gorze oliweckie (ad montem Oliveti Mat 21, 1), tedy posła dwa (sc. uczenniki) ca 1425 |
| Kiedy są tamo... przyjeli do Książa, tedy goście panu Hyn<cz>ce dawali winy 1395 |
| Jestli moj poseł będzie zadzierżan, tedy krol brat nasz niechaj pośle tym rychlej k nam gońca swego 1500 |
| Tedy spytał święty Piotr rzekąc <jemu>: „Gospodnie, gdzie idziesz?”. <Odpowiedział miły Jesus>: „Gdzie ja idę, nie możesz naśladować mnie ninie; jakoby rzekł: Nie rychli (non festines), boś jeszcze nie ućwirdzon mocą wirzchną |
| Tedy Emor a jego syn nics nie omiaszka się tego uczynić, cso oni chcieli (nec distulit adulescens quin statim, quod petebatur expleret) |
| Pakli... sprawiedliwy się nie uczyni, tedy książę w jimienie jego... ma się wrzucić a on z szyją ma się wiarować (cum collo suo fugere et vitare debebit) |
| Tedy więc musi o pomocy podobnej jim obeźrzeć alibo omyślić (oportebit de salubri remedio eisdem providere) podług niezgod alibo walek położenia |
| A jestliby kto... <p>roznie... przysięgał... tedy taki onegoż to dnia w wieczor ma rozmyślić (et qui die aliquo minus caute iuraverit,... die ipso... debet recogitare), co udziełał 1484 |
| Tedy u ostatecznego kopca Paszek rzekł Mikołajewi...: Ty musisz naprzod przysiąc 1398 |
| Kiedy o granicz<e>nie dziedzin, jestli jenego dnia się dokonało granicz<e>nie (sed de limitatione hereditatum, pro una die, si eam una die consummaverit, Dział 48: gdy jednego dnia rozgraniczy dziedziny miedzy dwiema ziemianinoma), tedy suknią alibo poł grzywny wziąć (sc. woźni) mają. Będzieli więcej dni granicz<e>nie, trzy grzywny weźmi |
| Tedy ma się wrocić do starosty albo do podstarościego (capitaneo... aut eius vicesgerenti) 1498 |
| Tedy jeden... powiedział Abramowi..., jenże to bydlił podle wądołu (in convalle) Mambre |
| Tedy ona, toczusz mężowie Belijal, rzekłasta przeciw jemu świadeczstwo (dixerunt contra eum testimonium) przed wszytkim ludem |
| Tedy wojtow poseł ma ludziom opowiedzieć (OrtBrRp 87, 1: opowiedać), iż mają gajny sąd |
| Ustawiamy, iż aczby przerzeczonem<u> służebnikowi przez sędzią naznamionanemu na tę to ciążą z czeladzią (Dział 18: z pachołki) sędziego nie przepuszczona by była przez pana... wieś być ciądzana (quod si praedicto ministeriali... cum familia ipsius iudicis villa pignoranda... non permittatur impignorari)..., tedy... chcemy, aby winę... ci to przeciwnicy... zapłacić byli powinni |
| Jeśliby kto płynąc z traftą... jaz... wyłomił..., takowy jeśliby był... pokonan wedle obyczaju a prawa wodnego (a parte iure aquatico convictus), tedy... ma zapłacić 1498 |
| Tedy według prawa traci cześć (perdit... honorem ipso iure et facto) i imienie gwałtownik takowy 1498 |
| Gdy się ty modlisz se słzami... a obiad twoj opuszczasz (quando... derelinquebus prandium tuum)..., tedy ja ofierował twą modlitwę Panu Bogu |
| Tedy powiedział swą żałobę, a w czym on grzeszył (OrtBrRp 53, 1: zgrzeszył), w tym go przysiężnicy karali |
| A jestl[h]iby sie to przygodziło ktoremu bratu tego nie spełnić albo opuścić (quod si omitti contigerit), tedy... ma trzy pacierze zmowić 1484 |
| Tedy pochyciw Saul miecz <swoj>, nastawiw przeciw sobie, rzucił się nań (irruit in eum) |
| Przeto Nikiel... Jacobum... jął, iż kapłan nań wołał gwałtu tedy, kiedy go ranił, i przy tem ji gwałcie jął 1418 |
| Czso Piotrasz zajął konie, kiedy jim obesłano, tedy jej dał na ręki ani jej zabił, ani ot jego zajęcia śmierci ma 1407 |
| Wszelki towarzysz, jeśliby chciał precz wędrować, tedy ma odpowiedzieć swemu mistrzowi dobrze przed tym 1491 |
| Jaszek tedy nie patrzył przed nami prawa i pojął przecz od prawa 1394 |
| Pan Bydgoscski kiedy jest pojmał swą żonę Krzemkę, tedy jest wziął s nią tako wiele, jako dwieście kop wiana 1419 |
| Jesliby... łotr... był pojman... a starosta potem... wypuściłby go krom wiadomości książęcej (absque consensu principis)..., tedy... takowy starosta ma zapłacić 1498 |
| Acz ta jista rzeka opuściwszy pirzwe ście swoje (suo meatu), obroci przez jine mieśćce płynienie swoje, tedy pirzwe łożsko za granice ma być imiano |
| Tedy Pan Bog spuścił jest deszcz krwawy a ogień płomienny (Dominus pluit... sulphur et ignem)... na Sodomę |
| Tedy jest ji postawił księdza kanownika Sędzińskiego 1402 |
| Gdy ślachcicowi zadana będzie (sc. rena), tedy sześćdziesiąt grzywien, ścirciałce abo skartabellowi (scartabello) trzydzieści grzywien... ustawiamy za rany być zapłacone |
| Gdyby... chłop albo nieślachcic takiż gwałt uczynić by śmiał ślachciance, tedy nie ma być jiną winą karan, jeno głowy ścięcim (capite plecti) |
| Tedy Ezdrasz przyprawił sierce swe, aby ścigał (ut investigaret) zakon boży |
| Tedy wojewoda rzekł: Ja nie skazuję, ale mnie się tako widzi, by kto mogł gościa zbyć laty, kto nie ma dziedzicstwa w ziemi 1395 |
| Jeśliżeby ktokolwie (quispiam) drugiego w sądzie ranił..., tedy takowy ma być wsadzon w wieżę 1498 |
| Tegdy gdy stała osada panie Bydgostkiej hi Paszkowa, tedy posłali komornika hi woźnego do paniej hi do Paszka prosząc jich prze Bog, aby jim otpuścili przysięgę hi gniew pirwej, niżli (a. niźli) poszli hi już kopcy poczęty snamionować za nimi. Tedi hi pani, i Paszek z obu stronu otpuścili tym jistym osadnikom oba z obu stronu hi gniew, hi przyszięgę 1398 |
| Gdy Jakusz osadzał Matiam kmetonem na roli, tedy mu nie ślubował ni za jedno żyto, by mu je wyprawił 1423 |
| Ustawiamy, aby woźny..., kiedy o wierdunkową winę (sc. pociądzać ma, quando pro furto, war. pro fertone, pignorant), tedy środniego wołu (Dział 47: wołu podlejszego za wierdunek)... wziąć *mają |
| Tedy mężowie mieśćcy... uźrzeli dym w mieście... nie mogąc dalej ani sam ani tam (huc illucque) uciec |
| Jako Dzierżek jechał jiną drogą samoosm nie tedy, jedy konie pobrał 1402 |
| Tedy Saul posłał widze (apparitores, Biblia taborska: hledaře) swe, aby Dawida jęli |
| Gdy dzieciątko jest płakało..., tedy Matka poklęknęła, Dzieciątku modłę dawała |
| Tedy uznamiona Jakob, że oskarżon przed Labanem |
| Tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło... i obyczaje jego... wypytać..., powiedając jemu trudności... tego to bractwa..., a z osobna (praecipue), aby cudze rzeczy wrocił 1484 |
| Gdyby tego nie uczynił, tedy Jakusz trzy grzywny Michalcowi ostał 1398 |
| Tedy wezwaw Achys Dawida rzecze k niemu: „Żyw jest Pan, iżeś ty prawy a dobry przede mną, a wyjechanie twe a wjechanie (Biblia taborska: wygitie twe y wgitie) se mną jest na twirdze (exitus tuus et introitus tuus mecum est in castris)” |
| Tedy to jimienie tych duchownych na naszę pracą przypisujemy, ktorym owszejki milczenie wkładamy |
| Tedy pacholik odchowan... i uczynił jest Abraham wielikie gody <w> dzień jego ostawienia (in die ablactationis eius) |
| Iże pan Stanisław... zastawił szubę, tobołę, dekę... panie Margorzecie..., ani tych rzeczy schowała, ot niego pobrawszy tedy, kiedy zabit 1432 |
| Kiedy Jakusz dał pieniądze Katerzynie, tedy dał kwartniki, a nie grosze 1395 |
| Tedy Ozyjasz powstaw, ano się jemu lice słzami polewają (infusus lacrimis) |
| Owinująli (OrtBrRp 34, 2: owiniąli) ji rajce, iż jim to uczynił na sromotę, wyzna-li sie, tedy... ma każdemu rajcy pokupić XXX szelągow |
| Gdyż tego jęćca przywiedli przed prawo, nie owoławszy go z świadki tego owołania (OrtBrRp 84, 3: odwołania), słowie iż nań nie wołali wiodąc ji na prawo: Niestocie na mego złodzieja, tedy ten jęciec bliższy sam swą ręką na krzyżu odbyć |
| Jestli je (sc. rzeczy) wmieszał w obeście i nakładał albo targował, to jest iż sie jimi obchodził (si... supellectile cum alia uxore in utilitate et labore habuit), tedy po jego śmierci mają zostać wszystki niewieście rzeczy... pośledniej żenie |
| A gdyż usłyszysz źwięk jidąc w wirzchu gruszewia (cumque audieris sonitum gradientis in cacumine pirorum), tedy wynidziesz ku boju |
| Jażci się ona polskimi słowy tako wykłada, iże wonczas, gdyżci nasz Kryst miły miał-ci się jest on... narodzić był, tedy więc wyszło jest przykazanie było od... cesarza |
| Jedno iże zakon twoj myśl moja nie byłby, tedy snadź zginąłbych był w poniżeniu mojem (Psal 118, 92) |
| Jako gdy mi otpuścił Jędrzej oździć w ozdnicy, tedy i mym ludziem otpuścił 1424 |
| Jako gdy mi otpuścił Jędrzej oździć w ozdnicy, tedy i mym ludziem otpuścił 1424 |
| Tedy przerzeczone jimienie... skazalismy naszemu krolewstwu wieczystymi czasy przyłęczyć (praedicta bona... decernimus regno nostro perpetuis temporibus applicanda) |
| Tedy si<ę> żałoba stała ot pana sędziego na owo jiste pirwe mienione w to słowo, eż bychą nań przyjechali gwałtem 1402 |
| Tedy mowili społu o tem o wszem, jeż to (quae Luc 24, 14) się stało ca 1425 |
| Tedy ministrowie... mają onego wstępującego <w> stadło, urząd i położenie (conditionem)... wypytać 1484 |
| Tedy Jakob wsadził dzieci i żony na wielbłądy (super camelos) i brał się precz |
| Cokolwiek onego to umarłego rzeczy, tako wiele jako mało, zostało..., tedy mistrzowie mają ono wszytko mocnie wziąć 1491 |
| Jesliby kto płynąc s traftą... jaz... wyłomił..., takowy jesliby był... pokonan wedle obyczaju a prawa wodnego (a parte iure aquatico convictus), tedy... ma zapłacić... pięćdziesiąt 1498 |
| Tedy Iudasch vzryal svego pana y svego mystrza tako nądznye vodzącz (Mat 27, 3) |
| Tedy Jozaba... ukradła ji... z sieni krolowy (de triclinio) |
| Jestliby kto ocz <p>rożnie albo nie bacząc przysięgał z upadu języka swego (lapsu linguae) albo z prędkości..., tedy taki onegoż to dnia w wieczor ma rozmyślić, co udziełał 1484 |
| Tedy posłał krol asyrski Tartana a Rapsacena s Lachys ku krolowi Ezechyjaszowi judzskiemu z wieliką siłą luda (cum manu valida) do Jerusalema |
| Tedy możesz pomnożon być, gdyż zachowasz przykazanie |
| Jakośḿ wojewodziny ludzie połapał tedy, kiedy kradli łodzią na Kuszewie jezierze 1400 |
| Tedy snadź zginąłbych był w poniżeniu mojem (in humilitate mea Psal 118, 92) |
| Tedy Isaak lęknie się a jimie się wielmi dziwować (expavit Isaac stupore vehementi et... admirans ait) |
| Tedy słuszno bądź ciążebnikom onę ciążą rozdać... podług wolnej jich wolej (pro libera ipsorum voluntate) |
| Tedy Mikołaj prosił prze Bog, by mu otpuścił przysi<ę>gę... a woźny ji hupominał 1398 |
| Będzieli... w tejże klątwie stać upornie (animo indurato), tedy kmiecie... z tąż panią mają być też klęci |
| w związkach międzyzdaniowych pełni w zdaniu nadrzędnym funkcję zapowiednika zdania czasowego 'wtedy, tunc, tum': |
| wynikowy w połączeniu a tak 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| D. nawiązuje zdanie do poprzedniego kontekstu, wskazując stosunek: a. łączny 'i (wtedy), a (wtedy), też, et, quoque': |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| Jestliby kto ocz <p>roznie albo nie bacząc przysięgał..., jakoż to sie często przygadza w wielomowieniu (in multiloquio), tedy taki... ma rozmyślić, co udziełał 1484 |
| Tedy takiemu panu (domino suo), ot ktorego wyszedł (sc. kmieć) proście nics nie da |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, propterea': |
| Ale gdy ślachcicowi zadana będzie (sc. rena), tedy sześćdziesiąt grzywien, ścirciałce abo skartabellowi (scartabello) trzydzieści grzywien... ustawiamy za rany być zapłacone |
| Począla (sc. Maryja) czyscz ten psalm: Blogoslavyles, gospodnye, zyemye (leg. ziemię) tvoyą (Psal 84, 2), aze do tego vyrsza (cum illum legeret psalmum..., cum profatur hunc versum): Czo bądzye bog moy movycz (Psal 84, 9), kyedy (pro tedy) szye sdrovye naschego odkupyenya począlo |
| Iże pani Zofka [iż jeszcze tedy była w niemiecskiem] sama na się podniosła niemiecskie [prawo] prawo [wy] o wojtowę stryjewiznę, niżli ją pr<z>ed wojta pozwał 1421 |
| Tedy Dawid wstaw z tego miasta i szedł precz, a Jonatas zasię takież (sed et) do mi<a>sta. |
| Kiedy ten jisty Marek przewiedzie świadki tę rotę, tedym na w<i>rzchu 1444 |
| Tedy potem Melchisedech... nosił chleb a wino, bo jest był pop wirzchniego Boga (dei altissimi) |
| Tedy takież s nimi Achyjor mieczem porażon będzie (cum... gladio transverberabitur) |
| Tedy on <rzecze> k niema: O szaleni a pozdni siercem k wierze<ni> (ad credendum Luc 24, 25) we <w>szem tem, jeż to są mowili prorocy ca 1425 |
| Tedy wojewoda rzekł: Ja nie skazuję, ale mnie sie tako widzi, by kto mogł gościa zbyć laty 1395 |
| Tedy wojewoda rzekł: ja nie skazuję, ale mnie się tako widzi, by kto mogł gościa zbyć laty, kto nie ma dziedzicstwa w ziemi 1395 |
| Tedy krol israhelski powolaw jenego urzędnika (vocavit... eunuchum, MamLub 85: urzędnika, MamKal: urzędniczka), k niemu rzekł |
| Tedy wziąw Jojada biskup chowatedlnicę pieniężną i otworzył dziurę z gory..., i składali są (mittebant) do niej kapłani... wszytki pieniądze |
| Tedy Noe porozumie (intellexit), iże wody przestały na ziemi |
| A iże rozpuszczone łakomstwo, aczby sprawiedliwością nie było skłoniono (nisi iustitia conatus subverteret), tedy zgoda i pokoj miedzy ludźmi by zginęły |
| Tedy Jozue i wszystka wielikość israhelska poruszyli się z miasta (cesserunt loco), jakoby przestraszeni bieżeli po drodze na puszczą |
| Jako nas Pawlik posadził był na sądzie, a Jaszek tedy nie patrzył przed nami prawa 1394 |
| Tedy taki onegoż to dnia... ma rozmyślić... a tako ma tedyż zmowić trzy pacierze 1484 |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| Tedy uchopiw ji Saul za klin płaszcza jego, tako eże się rozdarł (quae et scissa est) |
| Iże Janusz sprawnie ustał rok w Now[y]em Mieście o rany... tedy, kiedy rok był i list sprawnie wyszedł na to ustanie 1424 |
| Postawił Jakob na jej grobie znamię... Tedy wyszedł odtąd... I przyszedł tako (venit etiam) do otca swego Isaaka |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| Tedy ci iści służebnicy... kmieci przez winy... pozywają..., roki jim... dając i ustawiając (terminos... assignantes et statuentes eisdem, Dział 15: dawając jim roki) |
| Gdy jest Bierwołt pożyczył paniej konia jenego, tedy ona jinego wzięła, w tem wzięciu jest ji skaziła i ot tego śmierć ma skorą 1419 |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, propterea': |
| O jeż (sc. gorące dowinienia dopuszczenie) tedy przez czelednika sędzinego alibo przez wrotnego (per... portulanum, Sul 29: przez każdego czeladzina) taki winowaciec pozwan może być |
| Tedy posłali komornika hi woźnego do paniej hi do Paszka 1398 |
| tedy(ć) więc, tedyćby więc: |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaque, igitur, autem, propterea': |
| wynikowy 'więc, tedy, zatem, przeto, dlatego, ergo, itaąue, igitur, autem, propterea': |
| Tedy pirzwe łożysko za granice ma być imiano, a tamo (ibidem) w rzece onej łowić ryby sprawnie będą obojej wsi ludzie |
| Tedy Więcsław a Paszek obesłali... jednacze, iżby się sjeli we Książu. A kiedy są tamo s obu strony przyjeli do Książa 1395 |
| Święć nasza... opuściała jest a pokalali ją pogani. Cso tedy nam jeszcze żywym być? (quo ergo nobis adhuc vivere)? |
| Gdy to ociec usłyszał ta słowa, tedy jego żałość była nowa |
| Tegdy gdy stała osada panie Bydgostkiej i Paszkowa, tedy posłali komornika i woźnego do paniej i do Paszka 1398 |
| Jako Maciej był Nakiel<s>kich człowiek tedy, kiedy ji Kusz pobrał 1396 |
| Też za kopę... oziminy skazalismy jenę ćwirtnią, gdy ją bierzą na woz, tedy gwałt, ale gdy w brzemionach, złodziejstwo w tem być wykładamy |
| Aczby tego nie uczyniła, tedy miał dać pięć grzywien 1418 |
| Aczliby była żałoba o dług... a pozwan... by zamieszkał abo stać nie chciał ku wyprawieniu zastawy, tedy sędzia ma przysędzić wszystko, cso jest zastawiono |
| Nie dobędziesz-li jich (sc. koni) na Jarkembołcie, tedy ty będziesz proździen 1424 |
| Paknięliby (Dział 37: aczliby) kto tego ustawienia jako przezumpny przestępca przeciwno uczynił, tedy panu onej wsi... zapłacić ma |
| Ustawiamy też, aby gdziekoli klęty... do cyrekwie albo do miasta wnidzie, tedy ma przestano <być> ot bożej tam służby. (quod ubicumque... excommunicatus... ecclesiam... ingressus fuerit, tunc cessetur a divinis) |
| Dla ktorej chytrości chcem, aby odtychmiast nasze ubostwo nie zdradzono, ale ktory jedno to służebnik uczyni, tedy jemu lice ma być przeżżono |
| Jako przyjeli do Wielgiego Koźmina, tako się puścili jednacze w ręce. Tedi Senwicowie pokazali swe winy wypisane niemiecski... Tedy rzek pan Hinczka: dacie mnie ty winy wypisawszy, iżbych na to odmowę dał 1395 |
| warunkowego 'to, w takim razie, ergo, itaque, quae cum ita sint': acz... tedyby: |
| Tedy on... szedł do domu bożego... i wszytek lud od namniejszego aż do nawięczszego (a minimo usque ad maximum) |
| Tedy ona ma ten murowany dom wziąć, przeto iż ten mąż... sobie o to murowanie nie utwierdził (nihil iuris obtinuit, OrtOssol 28, 2: nie utwardził) |
| Ustawiamy, aby woźny... kiedy o wierdunkową winę (sc. pociądzać ma, quando pro furto, war. pro fertone, pignorant), tedy środniego wołu... wziąć *mają |
| Tedy postawion (oblatus est) przed Samuelem Agag przetłusty a trząsł się |
| Woźny aczby wydał jinaczej przysięgę świadkom..., tedy ma być słożon a jiny miasto tego postawion (alter loco sui substituatur, Sul 63: ma być ustawion) |
| Tedy Jakob wsadził dzieci i żony na wielbłądy (impositis liberis ac coniugibus suis super camelos) |
| Tedy szedł prorok i nalazł krola na drodze, przemieniw posucim (aspersione) prochu usta a oczy swoi |
| Tedy Isaak lęknie się a jimie się wielmi dziwować ani chciał temu uwierzyć (ultra quam credi potest admirans) |
| Kiedy mi koń uszedł, tedy mi Wojciech ukradł siodło i uzdę 1407 |
| Tedy Jozabet... wziąwszy Joasa, syna Otozyjaszowa, ukradła ji z pośrzodka synow krolowych, gdy je gubiono, i skryła ji z jego piastunką w komorze pościelnej (in cubiculo lectulorum) |
| Tedy za to iste usilstwo... winę pięćdziesiąt (sc. zapłaci) ksiąźęciu i czestnikom jego, na ktore słusza (quorum interest) i padnie |
| Tedy on, ktory go bił, ma popełnić on niedostatek, jako miał służący |
| Tedy... niewiasta złomkiem żarnowowym z gory *rzuci, ugodziła w głowę Abimelechowę i wykidnął się mozg jego (confregit cerebrum eius) |
| Gdy ją (sc. oziminę) bierzą na woz, tedy gwałt, ale gdy w brzemionach, złodziejstwo w tem być wykładamy (declaramus, Dział 41: skazujemy) |
| Kiedy by mi kmieć morg karczu wykopał, tedy bych mu miał dwie kozie wrocić, a tego nie uczynił 1402 |
| Jestli goniec brata naszego przyjedzie... k nam, tedy ja wsiędę na szyję wojsku swemu 1500 |
| Gdyż się moj brat od grobu Machmetowa wrocił, tedy cesarz turecki wskazał ku mnie przez brata mego i pisał, abych się jednał z krolem polskim 1500 |
| Tedy ji (sc. św. Pawła) wiodł święty Michał do piekła i wskazał jemu jeden płomień XV ex. |
| Jestli żżoną (sc. maść) chcesz mieć, tedy piecz to wszytko w gorącym piecu albo smaż XV ex. |
| Jako Marcin, gdy części Mikołajowa, Janowa i moja przez miernika podle ksiąg są dzielony i mierzony, tedy ty przyszedw nie dałeś dzielić i mierzyć, a twym wspercim dział i miara nam się nie spełniła podle ksiąg 1457 |
| Tedy woźny s opolim miał jest ić strugą i posz<e>dł zuw się ('zzuwszy się') pośrod strugi 1398 |
| Jakom był niemocen prawą niemocą tedy, kiedym sie wspowiadał 1428 |
| Mimo to wżdy strona, ktora nie stała a trzykroć zwana, acz przy pośledniej godzinie południa, gdy sędzia jakoby chciał wstać (quasi surgere volente, Dział 13: od stolca wstać), wtore trzykroć zawołana nie dbać będzie przystępić, tedy skazana bądź |
| Jakom ja leżał prawą niemocą ot Boga słożoną tedy, kiedy mi rok zdan i jeszcze był s niej nie wstał 1444 |
| Ktory pospolny poseł tego rzecznika winuje, iż mu słowa ty rzekł przyganiając, a wyzna-li sie, tedy ma jemu pokupić sowitą winę LX szelągow pieniędzy (debet sibi duplicem poenamn dare, videlicet sexaginta solidos) |
| Gdyby już ktokoli chciał w ten zakon wstępić..., tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło... wypytać 1484 |
| Tedy oni oślepieni sąc wznidą na wirzch gory (ascenderunt in verticem montis) |
| Wszelkny człowiek napirwej dobre wino dawa, a gdy się spiją (cum inebrati fuerint Jo 2, 10), tedy to, co podlejesze jest |
| Tedy Saul... wziąw na się jine rucho (vestitus est aliis vestimentis) i szedł |
| Tedy Abimelech weźmie owiec (tulit... oves)... i dał Abrahamowi |
| Gdy ta ciąża... gwałtem była wzięta a otbita (si... ipsa pignora... violenter recipiantur), tedy knąbr[o]ność jich karząc chcemy |
| Dwa z uczennikow... jidechu do miesta..., tedy mołwili społu (ad invicem Luc 24, 14) o tem o wszem, jeż to się stało ca 1425 |
| Tedy mężowie wpuścili Lota a wzięli ji k sobie (introduxerunt ad se Lot), a zawarli drzwi |
| Eż gdy jest Bierwołt pożyczył paniej konia jenego, tedy ona jinego wzięła, w tem wzię[s]ciu jest ji skaziła 1419 |
| Tedy powstaw ślepy ociec jego pocznie jić przeciw synu swemu, potykaję się na nogi (offendens pedibus) |
| Aczby kto za kogo ręczył a ten, za kogo ręczą, zaprzy się, ... tedy... na to samotrzeć ma przysiąc swej sprawiedliwości |
| Tedy on, komu ociec... przez niekogo byłby zabit, szukać krzywego... ma, ale sprawiedliwego (iustum) nie ma gabać |
| Gdyby... jeden drugiego chciałby o złodziejstwo niektorych rzeczy wyzwać przed sąd, to ma uczynić, niżli rok minie. Paknięli to uczyni po roce jedne<m> a żałobę nań o złodziejstwo chce wznowić (si... quaestionem eandem voluerit movere, Sul 33: paknięliby po roku tę skargę ruszyć chciał), tedy to, cso będzie nań mowić, świadeczstwem ma nań dokonać |
| Siostry... brzemienne... nie mają robić ciężko robot tych cielestnych... A mogą-li siostry, tedy się mogą wstrzymaw[y]ać, chcą-li, i wzdzierżawać (ab exercitatione qualibet corporali... potuerint, si voluerint, abstinere) 1484 |
| Tedy odpowie<dzie>li Żydowie...: Wszak prawie mowimy (nonne bene dicimus Jo 8, 48), że ty poganin <je>ś? ca 1425 |
| Tedy powstawszy słudzy jego a sprzysięgli się miedzy sobą, (coniuraverunt inter se) a zabili Joasa |
| Tedy weźmie (sc. Abraham) drwa ku przebytku i wzwiąże (imposuit) na Isaaka |
| Tedy tam rok stali i o to sie tnęli do sędziej 1399 |
| Tedy jednacze jeli, smowi[sz]li się do wojewod<y> na spytanie 1395 |
| Tedy wzwoła (clamavit) Dawid k ludu |
| Por. też Kthori vzythek myelyscze tedy, gdyscze grzech czynyly a sprosznosczy, za kthore grzechy nynye poczynacze sze sromacz in quibus nunc erubescitis (Rom 6, 21) XV med. SKJ I 102. |
| Tedy krol israhelski powolaw (vocavit) jenego urzędnika, k niemu rzekł |
| Tegdy gdy stała osada pani Bydgostkiej hi Paszkowa, tedy posłali komornika hi woźnego do paniej hi do Paszka 1398 |
| Był jest lud tedy wszytko (Stary Testament Cardy: wsse) jednego języka a rzeczy jednostajnej |
| A był jest Noe w sześcidziesiąt leciech tedy, gdyż się powodź (diluvii aquae) rozwodniła po wszem świecie |
| Tedy Jonatas zawołał Dawida... i wwiodł Dawida przed Saula (introduxit Ionathas David ad Saul) |
| Pakliby jindzie procz sądu chcieliby się sjednać, tedy tymi jednaczmi jako i s jinszymi świadki się wywiodą (eisdem mediatoribus sicut aliis testibus se educant) |
| Tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło... i obyczaje jego roztropnie i pilnie wypytać i też wybadać (explorent) 1484 |
| Tedy pan, ot ktorego wyszedł kmieć, ji pozwać a na niem pozy<s>kać będzie moc sądownie (conqueretur de ipso iudicialiter) |
| Tedy pan Hynczka otpowiedział ot siebie hi od dzieci, iże to jest stara rzecz, nie rad bych o to otpowiedział 1395 |
| Zbawicielu miłościwy, ... raczy mię tedy nawiedzić, gdy będzie dusza wychodzić ca 1500 |
| Tedy wychodziło do niego (sc. do Jana, exibat ad eum Mat 3, 5) Jerusalem (Rozm 177: k temu Janowi wychodziła wszytka żydowska ziemia) |
| Kazałeś mi sobie trzy grzywnie obręczyć, ... tedy za rękojmie trzy grzywnie ręczyli a gdyż swe bydło w tych trzech grzywnach stawili, tedym ja ciebie obsyłał 1418 |
| w funkcji wynikowej 'więc, tedy, itaque, igitur': |
| Gdyż byli blisko ku wyłamaniu drzwi (ut effringerent fores), tedy mężowie wpuścili Lota... a zawarli drzwi |
| Kyedykoly stąpyl (sc. Krystus), tedy vschytky stopy bylo snacz, byly krvye napelnyone |
| Iże Przezdrew ręczył za Więceńca Czarnotę Dzierżkowi..., kiedy by dobył poł Pońcina na Czarnocie; aczby go Przezdrew nie wyclił, tedy by mu miał dać pię<ć>nacie grzywien 1404 |
| Tedy on, wymknę swą siekirkę, chciał ji w jego żywocie urazić 1418 |
| Tego jest rozum taki, bo kiedy węża biją, tedy wyda swe wszytko ciało a głowę skryje |
| Woźny aczby wydał jinaczej przysięgę świadkom (si... aliter... diceret testibus, Sul 63: gdyby... woźny, jinako rotę przysięgi mowił świadkom), niż jako mu będzie przykazano..., tedy ma być słożon |
| Niektorzy... dziewice dziewstwa zbawiają a niewiasty gwałtem pokalają, a kiedy ugabani ot nich bywają, tedy rzesznie prawem niemiecskim chcą się bronić (quando impetuntur ab eis in recenti, iure Teutonico volunt se tueri, Dział 33: chytrością podług niemiecskiego prawa jich odbywają) |
| Tedy wezwaw Achys Dawida rzecze k niemu: „Żyw jest Pan, iżeś ty prawy a dobry przede mną, a wyjechanie twe a wjechanie (Biblia taborska: wygitie twe y wgitie) se mną jest na twirdze” (exitus tuus et introitus tuus mecum est in castris) |
| Jako kiedy zastawiał Palędzie Mikołajewi de Wysoka, tedy wy<j>mował Przecsławską łąkę 1404 |
| Tedy rzeczony wojewoda tego to zbiega na granice... ma dowieść a ten... do roka ot czasu swego wyścia z ziemie (a tempore sui exitus de terra) krolewstwu <i> ziemieninom szkody czynić nie ma |
| Tedy ministrowie... mają onego wstępującego stadło... i położenie... wypytać..., powiedając jemu trudności i twardości, i ciężkości tego to bractwa (fraternitatis eiusdem onera) 1484 |
| Kyedy (pro tedy) vyschla svada (orta est... seditio), ktora szye przy novych rzeczach poczyna |
| Gdyż słuńce wyszło z gory (sol egressus est super terram), tedy wszedł do tego miasta Segor mąż |
| Jesliżeby on płynąci z trzaskiem a wnet naprawiłby... on jaz (si vero fluitans hoc damnum et rupturam obstaculi... reparaverit), ktory skaził..., tedy będzie wolen od płacenia tej szkody 1498 |
| Jestli brat nasz pośle k nam Dawida, tedy zasię Dawid weźmie z sobą od naszej strony w poselstwie Dowleteka 1500 |
| Tedy postawion przed Samuelem Agag przetłusty a trząsł się (Agag pinguissimus et tremens) |
| Polecił jej swe dzieci chować do pełnych lat, a gdy je lat dochowa, tedy ona dzierżeć ma to jimienie |
| zaczyna zdanie, nawiązując do sytuacji lub faktu przedstawionego w poprzednim zdaniu i zwracając uwagę na następującą po nim wypowiedź (niekiedy z odcieniem wynikowym) 'tam właśnie, wtedy właśnie, w tej chwili, więc, eo ipso loco, illo ipso tempore, quo tempore, itaque': |
| Tedy cesarz turecki wskazał ku mnie 1500 |
| I rzecze niewiasta ku Saulowi: bogim (deos) widziała jidące z ziemie. Tedy Saul rzecze: Jaka twarz jego (qualis est forma eius)? |
| Tedy wszytek lud umilkł (tacuit) a nie otpowiedział jemu niczego |
| Tedy Mikołaj przyszedw... i dał mu (sc. Budziwojowi) policzek i ranę tylcem 1398 |
| Eż gdy Jakusz osadzał Mathiam kmethonem na roli, tedy mu nie ślubował ni za jedno żyto, by mu je wyprawił 1423 |
| Iżem wypuścił dobrowolnie Gawła kmiecia, tedy kdym ji w zastawie miał 1443 |
| Gdy byli posły ot paniej Jędrzejewe do panie Anny o wyręczenie dobytka, tedy już było słuńce zaszło 1424 |
| Gdyby ktory zły uczynek w sądzie... surowo a nowo (recenter et de novo) uczynił, tedy o taką winę przez każdego czeladzina być pozowion <ma> |
| Tedy rychło Tobijasz... z swego pokoja wyskoczyw (statimque exsiliens)..., k temu ciału martwemu przybieżał |
| Tedy jest pan starosta wysłyszaw ty rzeczy i dał jest do krola w trzeci dzień po krolewie wyjechaniu 1402 |
| Tedy synowie israhelszczy... padli na ziemię, sypiąc popioł na swe głowy (mittentes cinerem super capita sua) |
| Tedy sie jest Jakob ubał wielmi (timuit Iacob valde) |
| Tedy uchopiw ji (sc. Samuela) Saul za klin płaszcza jego (apprehendit summitatem pallii eius) tako, eże się rozdarł |
| Tedy sędzia... bydło... kromie szkody i obrażenia (integraliter et ex toto, Sul 31: cało a z pełna) ma wrocić |
| Por. też Gospodze moja... Ucieszy mie tedy macierzynym zlutowanim Naw 68 |
| Aczby ten, ktoregoż w ziemi nie, po uczciwych służbach i po swych rzeczach z ziemie by wyjechał, tedy temu, jegoż nie..., rok przez sędzie ma być zdan |
| Tedy ta niewiasta pospołu s jej bracią uczęstniczka będzie tego jimienia (participabit de eisdem bonis) |
| O wywołanych złoczyńcach. Item książęta... wszytki swe złoczyńce albo złodzieje... mają popisać a je... na piśmieniu wskazać. Pakliby kto tych wywołanych (ex eisdem conscriptis) swej... gańby nie dbał oczyścić, tedy podług uczynku swego... cirzpieć będzie |
| Kiedy mać Mathie et Jacobi wzdawała część swą Grecie i kiedy list sądowy jej wywoławan, tedy jest Mathias et Jacobus w Brześciu ani w Kujawach byli 1420 |
| Jeśliby sie przydało, iżby on niemocny umarł..., tedy... mistrzowie mają onemu umarłemu... koszulę kupić... a takież o robieńca mają uczynić, jeśliby robieniec umarł 1491 |
| Ale gdy ślachcicowi zadana będzie (sc. rena), tedy sześćdziesiąt grzywien, ... ślachcicowi uczynionemu z sołtysa (militi creato de sculteto) pięćnaćcie grzywien za głowę, ... sołtysowi abo kmieciowi uczynionemu ślachcicem (sculteto vel cmethoni factis militibus) trzy grzywny ustawiamy za rany być zapłacone |
| Gdy ktorego ziemianina ma (sc. slużebnik) pozywać, tedy... do wrot onego ziemianina przyjechawszy, swą laską ma uderzyć w wierzeje (ad portam... suo baculo tangendo, Sul 26: w wrota... laską tykając) a jego zawołać, powiedając przyczynę, ktorego sędziej przykazanim a kto pozywa |
| Aczby..., kmieć prze niektorą krzywdę jemu przez... pana udziełaną (propter aliquam iniuriam sibi... factam) od niego by wyszedł..., tedy takiemu panu... nics nie da |
| Tedy jena niewiasta złomkiem żarnowowym z gory rzuci, ugodziła w głowę (illisit capiti) Abimelechowę i wykidnął się mozg jego |
| Kiedy Mieczko ujiści Gumbertowi pieniądze, tedy mu imial wrocić konia 1391 |
| Kiedy mi koń uszedł, tedy mi Wojciech ukradł siodło 1407 |
| Tedy on, komu ociec... przez niekogo byłby zabit, szukać krzywego i patrzać ma (reum tentare et inspicere debet) |
| Jestli goniec brata naszego przydzie tym rychlej k nam, tedy ja wsiądę na szyję wojsku swemu 1500 |
| Obrzezan ma być pirwej każdy pacholik jego a tedy sprawnie święcić będzie (sc. gody, tunc rite celebrabit) |
| Jesliby ktory towarzysz święcił poniedziałek swą wolą, tedy ten tydzień do szuswarku nie ma nic mieć 1491 |
| Siostry... brzemienne... nie mają robić ciężko robot... cielestnych... A mogą-li siostry, tedy się mogą wstrzymaw[y]ać, chcą-li, i wzdzierżawać (ab exercitatione qualibet corporali... potuerint, si voluerint, abstinere) 1484 |
| Tedy się potem stało, iże się rozniemogł syn macierze czeladnej (aegrotavit filius mulieris matris familias) |
| Tedy Szenwicowie pokazali swe winy wypisane niemiecski 1395 |
| Tedy puszkę mamy w ręce mistrzom swoim dać 1491 |
| Tedy Noe przespaw się z onego napicia (ex vino) i wzwiedział, czso jemu syn uczynił jego mniejszy |
| Rosław pro Falibogio nie ręczył Kryrskiemu L-ta marcas tedy, kiedy się łąkami mieniali 1423 |
| Tedy woźny s opolim miał jest ić strugą i posz<e>dł zuw się pośrod strugi z opolim 1398 |
| Jestli brzeg u Niepru oblężesz, tedy Zawolski przyciągnąwszy tam umarłby głodem 1500 |
| Jaco gdy pan Jan Czepurski wyprawił Spławskiego z jiściny, tedy go nie gabał prawem, aż trzy lata minęły 1411 |
| Tedy potem ma trzy pacierze zmowić, śpiać i spełnić (dicatur) 1484 |
| Tedy to jimienie tych duchownych na naszę pracą przypisujemy (praedicta... bona... decrevimus nostro regno... applicanda, Sul 23: skazaliśmy naszemu krolestwu... przyłączyć) |
| Jako nas Pawlik posadził był na sądzie, a Jaszek tedy nie patrzył przed nami prawa i pojał przecz ot prawa 1394 |
| Tedy wychodziło do niego Jerusalem i wszelkne Żydostwo i wszelkne krolestwo u Jordana (Jerosolyma et omnis Judaea, et omnis regio circa Jordanem Mat 3, 5) |
| Tedy pieczy to wszytko w gorącym piecu albo smaż, albo postaw w panwicy, więc potym masz maścią ciepłą XV ex. |
| Tedy Jepte rzecze k nim: Jestli[e]żeście wiernie ku mnie przyszli (si vere venistis ad me)..., ja będę wasze książę |
| Jakom ja był tedy u pana Oswalda, kiedy przyjeździł poseł ot pana Mikołaja Krolikowskiego, ręcząc siekiry na pańskie skazanie 1428 |
| Jesliby ktory towarzysz święcił poniedziałek <z> swą wolą, tedy ten tydzień do szuswarku nie ma nic mieć 1491 |
| Tedy je on (sc. nausznice Jakob) pokopał pod terabintem (infodit ea subter terebinthum), jiż to jest za miastem Sychem. |
| tedy sądza Falcowy przysądzyl dawnoscz przyiącz a o dzedziną wieczne mylczenye myecz |
| Gdykoleby potem chczal nye stoyączy na rokv pyrwszym zdanye sądowe odnawyacz abo wzdzyracz, tedy gemv ma bycz vloszono wieczne mylczenye (cuilibet ... volenti eandem sententiam arguere... sit interdicta potestas) a rzecz sadem zdaną w swey moczy ma stacz |
| Pyotr pytal Franczka, kako dawno gest, yako mv poszyczyl. Ktory rzekl: Trzy lyata. Tedy my Franczkowy przykazalysmy wieczne mylczenye dlya tego dlugego czassv (ipsi Francisco imposuimus silentium propter tanti temporis decursum, |